İstehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi haqqında
Azərbaycan Respublikasının qanunu
Bu Qanun Azərbaycan Respublikasının ərazisində istehlakçılar üçün bərabər şərait
yaradılması məqsədi ilə alqı-satqı prosesində, iş görülməsində və xidmət göstərilməsində
istehlakçı ilə istehsalçı, satıcı və icraçı arasında münasibətlərin eyni cür
tənzimlənməsinin, habelə istehlakçıların hüquqlarının müdafiəsinin ümumi hüquqi,
iqtisadi və sosial əsaslarını və mexanizmini müəyyənləşdirir.
Qanun BMT-nin Baş Assambleyası tərəfindən qəbul edilmiş «İstehlakçıların maraqlarını
müdafiə etmək üçün rəhbər prinsiplər» əsasında işlənmiş və Azərbaycan Respublikasında
belə münasibətlərin dünya təcrübəsinə uyğunlaşdırılmasına yönəldilmişdir.
I f
ə
sil. Ümumi müdd
ə
alar
Madd
ə
1. Əsas anlayışlar
Bu Qanunda istifadə edilən anlayışlar:
istehlakçı: şəxsi tələbatını ödəmək məqsədi ilə mal, iş və xidmətlərdən istifadə
edən, onları alan, sifariş verən, yaxud almaq və ya sifariş vermək niyyəti olan
şəxs;
istehsalçı: mülkiyyət formasından və təşkilati-hüquqi formasından asılı
olmayaraq satış üçün mal istehsal edən müəssisə, idarə,
təşkilat və ya sahibkar;
icraçı: iş görən, yaxud xidmət göstərən müəssisə, idarə, təşkilat və ya sahibkar;
satıcı: alqı-satqı əməliyyatı aparan, mal satan müəssisə, idarə, təşkilat və ya
sahibkar;
normativ sənəd: malların (işlərin, xidmətlərin) keyfiyyətinə və təhlükəsizliyinə
Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyinə uyğun məcburi tələbləri
müəyyənləşdirən dövlət standartları, farmakoloji, sanitariya və tikinti normaları,
qaydaları və digər sənədlər;
qüsur: malın (işin, xidmətin) normativ
sənədlərin tələblərinə, müqavilə şərtlərinə,
yaxud irəli sürülən başqa tələblərə, habelə icraçı və ya satıcının mal (iş, xidmət)
haqqında verdiyi məlumata uyğunsuzluğu;
mühüm qüsur: maldan (işdən, xidmətdən) onun məqsədli təyinatına müvafiq
surətdə istifadə olunmasını qeyri-mümkün və ya yolverilməz edən, istehlakçı
üçün aradan qaldırıla bilməyən, aradan qaldırılması üçün çoxlu əmək və vaxt
məsrəfi tələb edən malı (işi, xidməti) müqavilədə nəzərdə tutulduğundan başqa
şəklə salan, ya da aradan qaldırıldıqdan sonra yenidən üzə çıxan qüsur;
uyğunluq sertifikatı (sertifikat): sertifikatlaşdırma sisteminin qaydaları üzrə
sertifikatlaşdırılmış məhsulun müəyyən edilmiş tələblərə uyğunluğunu təsdiq
etmək üçün verilmiş sənəd;
uyğunluq nişanı: məhsulun, prosesin, yaxud xidmətin təsdiq edilmiş tələblərə
uyğunluğunu göstərən, sertifikatlaşdırma sisteminin qaydalarına uyğun verilən və
tətbiq edilən, müəyyən olunmuş qaydada qeydiyyata alınan nişandır;
malın (işin, xidmətin) təhlükəsizliyi: maldan (işin, xidmətin nəticələrindən)
istifadə edilməsinin, onun saxlanmasının, daşınmasının, işlədilməsinin adi
şəraitində və ya işin görülməsi (xidmət göstərilməsi) prosesində istehlakçının
həyatına, sağlamlığına, əmlakına, habelə ətraf mühitə zərər vurulmasının istisna
olunması;
zəmanət müddəti: müvafiq normativ sənədlərdə nəzərdə tutulmuş zəmanət
öhdəliklərinin qüvvədə olduğu müddət.
nəzarət markası — audiovizual əsərin, fonoqramın, kompüter proqramının,
məlumat toplusunun, kitabın nüsxələrinin və digər müəlliflik və əlaqəli hüquq
obyektlərinin müəlliflik hüququ və əlaqəli hüquqlara əməl edilməklə
hazırlandığını (istehsal olunduğunu), həmçinin satışı üçün müvafiq dövlət
orqanından razılığın alınması tələb olunan malların, məmulatların və məlumat
materiallarının satışına belə razılığın verilməsini təsdiq edən və həmin nüsxələri
yaymaq hüququ verən, nüsxələrə yapışdırılan hərf-rəqəm kodu və holoqrafik
müdafiə vasitəsi olan və birdəfəlik istifadə üçün nəzərdə tutulan vahid nümunəli
xüsusi nişan.
Madd
ə
2. İstehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi haqqında Azə
rbaycan
Respublikasının qanunvericiliyi
İstehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi haqqında Azərbaycan Respublikasının
qanunvericiliyi Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsindən, bu Qanundan və bu
qanuna müvafiq qəbul edilmiş digər normativ-hüquqi aktlardan ibarətdir.
Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq müqavilələrində müəyyənləşdirilmiş qaydalar bu
Qanunda nəzərdə tutulanlardan fərqli olarsa, beynəlxalq müqavilələrin qaydaları tətbiq
edilir.
II f
əsil. İstehlakçıların hüquqları
Madd
ə
3. İstehlakçıların hüquqları
Azərbaycan Respublikası ərazisində istehlakçılar aşağıdakı hüquqlara malikdir:
malların (işlərin, xidmətlərin) və onların istehsalçısının, icraçısının və satıcısının
sərbəst
seçilməsinə;
istehlak etdikləri malların (işlərin, xidmətlərin) lazımi keyfiyyətdə olmasına;
malların (işlərin, xidmətlərin) təhlükəsizliyinə;
malların (işlərin, xidmətlərin) miqdarı, çeşidi və keyfiyyəti haqqında dolğun və
düzgün məlumat əldə etməyə;