Kafedra: Azərbaycan dili və pedaqogika; Azərbaycan Respublikasının dövlət dili Azərbaycan dilidir. Azərbaycan Respublikası

---

 

 

 

FƏNN: Azərbaycan dili və nitq mədəniyyəti;  

 

 

 

KAFEDRA: Azərbaycan dili və pedaqogika;  

 

1. 

 

 

 “Azərbaycan Respublikasının dövlət dili Azərbaycan dilidir. Azərbaycan Respublikası 

Azərbaycan dilinin inkişafını təmin edir”- müddəası “Azərbaycan Respublikasının 

Konstitusiyası”nın hansı maddəsində verilmişdir? 

 

I) 21 maddə, I bənd            I) 21 maddə, III bənd         I) 21 maddə, II bənd 

I) 22 maddə, II bənd           I) 20 maddə, I bənd 

 

2. 

 

Azərbaycan Respublikasında 12 noyabr 1995-ci il səsverməsi ilə Konstitusiyada dövlət dilimiz 

hansı adla təsbit olunmuşdur? 

 

I) Azərbaycan türkcəsi             I) Azərbaycan dili                      

I) Azəri dili                   

    I) Türk dili                  I) Azəri türkcəsi 

 

3. 

 

Dövlət bayrağımızdakı mavi, qırmızı və yaşıl rənglərin təsviri yazının hansı növünə aiddir? 

 

I) ideoqrafik (fikri)                             I) piktoqrafik (şəkil) 

I) əşyəvi                 

 

 

  I) fonoqrafik              I) sillabik 

 

4. 

 

Dövlət gerbindəki palıd budağının təsviri yazının hansı növünə aiddir? 

 

I) əşyəvi                                   I) piktoqrafik (şəkil)        I) sillabik  

 

 

 I) fonoqrafik                           I) ideoqrafik (fikri)              

 

5. 

 

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin ölkənin daxili və xarici vəziyyəti, ölkə 

daxilində gedən ictimai-siyasi hadisələrə həsr olunmuş çıxışları nə adlanır? 

 

I) ictimai natiqlik                I) siyasi mühazirə        I) siyasi natiqlik         

I) ictimai mühazirə             I) ictimai-siyasi söhbət 

 

6. 

 

Normalara tabe olmayıb, fəaliyyət sahəsinin genişliyi ilə seçilir. 

 

I) ədəbi dil 

  I) şivə və dialekt 

     I) cənub dialekt                        

 

I) bədii əsərlərdə yazıçının dili              I) xalq danışıq dili  

 

7. 

 

---

Nitqə aid əlamətlərdən biri səhvdir: 

 

I) ünsiyyət vasitəsidir           I) fərdidir         I) dəyişkəndir 

I) törəmədir                          I) şifahi və yazılı şəkildə mövcud olur.  

 

8. 

 

Professorun auditoriyada oxuduğu mühazirə natiqliyinin hansı növünə aiddir? 

 

I) siyasi                         I) bədii                 I) akademik 

I) işgüzar                       I) inzibati-idarə 

 

9. 

 

Baş həkimin xəstəxana işçiləri və həkimlərlə keçirdiyi iclasdakı çıxışı natiqliyin hansı növünə 

aiddir? 

 

I) siyasi                         I) inzibati-idarə 

 I) işgüzar 

I) akademik                   I) bədii 

 

10. 

 

Azərbaycanlıların ən çox sayda yaşadığı ölkələr hansı sıradadır? 

 

I) ABŞ, İngiltərə, İraq             I) Gürcüctan, Türkiyə, Əfqanıstan 

I) İran, Türkiyə, Rusiya        I) Albaniya, Türkiyə, Qazaxstan 

I) Türkiyə, Almaniya, Türkmənistan 

 

11. 

 

Nitq mədəniyyətinin daha sıx əlaqədə olduğu elm sahəsi hansıdır? 

 

I) ədəbiyyat           I) etika         I) məntiq          I) psixologiya       I) dilçilik 

 

12. 

 

Natiqlik bir elm kimi harada meydana gəlmişdir? 

 

I) Romada              I) Yunanıstanda              I) Italiyada 

I) Avropada            I) Ərəb ölkələrində 

 

13. 

 

“Mən öz dilimi çox sevir və bu dildə danışmağımla fəxr edirəm” ifadəsinin müəllifi kimdir? 

 

I) H.Əliyev       I) A.Bakıxanov       I) S.Vurğun    I) M.F.Axundov   I) M.Ə.Sabir 

 

14. 

 

“Hər bir xalqın milliyini, mənəvi dəyərlərini yaşadan, inkişaf etdirən onun dilidir” ifadəsinin 

müəllifi kimdir? 

 

---

I) M.F.Axundov     I) N.Nərimanov      I) H.Əliyev    I) Ü.Hacıbəyov     I) H.Cavid 

  

15. 

 

“Hər bir insan öz dilinin altında gizlənmişdir” aforizmi kimə məxsusdur? 

 

I) İbn Sinaya                       I) Həzrət Əliyə        I) M. F. Axundova 

I) S. Ə. Şirvaniyə                I) M. Ş. Vazehə 

 

16.  

 

Nitq haqqındakı fikirlərdən biri yanlışdır. 

 

I) Nitq dil ilə müqayisədə mütəhərrik və dinamikdir. 

I) Nitqin mənbəyi dildir. 

I) Nitq dilin konkret nitq təcrübəsində realizə olunmasıdır. 

I) Nitq fəaliyyətdə olan, yəni öz funksiyasını yerinə yetirməkdə olan dildir. 

I) Nitq fərdi xarakterə malik deyil. 

 

17.  

 

Yazılı nitqlə şifahi nitq arasındakı fərqlərdən biri yanlışdır. 

 

I) Yazılı nitqdə fikir daha ardıcıl və rabitəlidir, lakin şifahi nitqdə ardıcıllıq pozula bilər. 

I) Hər ikisində həmsöhbətlə əks əlaqə olmur. 

I) Yazılı nitq şifahi nitqdə nisbətən daha müfəssəldir və mürəkkəb quruluşa malikdir. 

I)  Yazı  prosesində  çox  vaxt  danışıqda  az  işlənən  ifadələrdən,  cürbəcür  sintaktik  quruluşlardan 

istifadə etmək üçün  şifahi nitqə nisbətən müəyyən vaxt imkanı vardır. 

I) Şifahi nitq yazılı nitqə nisbətən daha sürətlidir.  

 

18.  

 

Şifahi nitqin xüsusiyyətlərindən biri yanlışdır. 

 

I) Şifahi nitqin tempi çox sürətlidir. 

I) Şifahi nitqdə cümlələr qısa və quruluşca sadə olur. 

I) Şifahi nitqdə intonasiya, fasilə, vurğu və s. köməkçi vasitələrdən istifadə olunur. 

I) Şifahi nitqin leksikasında hamıya aydın olmayan terminlərə daha çox yer verilir. 

I) Şifahi nitqdə ümumişlək sözlərə daha çox yer verilir. 

 

19.  

 

Filologiyanın dildən ünsiyyət vasitəsi kimi istifadə qaydalarını öyrənən təcrübi sahəsi hansıdır? 

 

I) nitq mədəniyyəti      I) üslubiyyat          I) fonetika 

I) morfologiya               I)  leksikologiya 

 

20. 

 

Bunlardan biri natiqlik sənətinin cəhətləri sırasında verilə bilməz.  

 

I) orfoepik və intonasiya qaydalarına əməl edilməsi 

---