Kas 1 – explanatory note
Yüklə 153,09 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Debi: Pasuria e parapaguar
- Identifikimi i marrëdhënjeve në mes të palëve të ndërlidhura
- Neto fitimi për periudhën 100 100
|
SKK 1 – SHËNIME SHPJEGUESE Standardet e Kontabilitetit të Kosovës (SKK) janë zhvilluar në atë mënyrë që të jenë në përputhje me Standardet Ndërkomëtare të Kontabilitetit (SNK). SNK-të janë të publikuara nga ana e Komitetit Ndërkomëtare të Standardeve të Kontabilitetit (KNSK). SNK-të ose standardet e pergatitura ne perputhje ne SNK-te perdoren ne shume shtetet te botes për të ndihmuar përdorimin e pasqyrave financiare, për të zvogluar kostot e kontablitetit dhe auditimit, për të përmirësuar alokimin e resurseve, dhe për të eliminuar kostot e panevojshmetë të sistemimit. Dobitë e sistemit financiar kontabël të pranuar ndërkombëtarisht përfshijnë zvoglimin e rrezikut për investitorët dhe kreditorët, ngritjen në vlerës se entitetit i cili nxjerr pasqyrat financiare, aftësinë e entitetit për të marrë borxhe ose kapital ekuiteti me kosto më të ulta të kapitalit, dhe realizueshmëri më të ngritur të entitetit në të ardhmen.Zbritja e rrezikut rezulton nga pasqyrat financiare të cilat janë të kuptueshme dhe të besueshme. Rreziku i raportimit kontabël dhe financiar paraqitet kur investitorët dhe kreditorët nuk kanë besim në informatat kontabël të përdorura për të vlerësuar rrjedhën e parasë së gatshme dhe profitabilitetin. Vlera e entitetit i cili nxjerr pasqyra financiare ngritet në bazë të zbitjes së përceptuar të rrezikut kur paraqitet pasqyra e vlefshme financiare. Investitorët insistojnë në fitim më të lartë për ato investime të cilat janë të përceptuara si investime me rrezik më të madh se sa alternativat tjera për investim. Kostoja e borxhit ose kapitalit të ekuitetit të entitetit ulet kur përceptohet ulja e rrezikut. Rreziku është i shoqëruar drejtpërdrejt me pasigurinë e rrjedhës së parasë dhe profitabilitetin. Kreditorët ngarkojnë me tarifa më të larta të interesit entitetet të cilat kanë rrjedhë të pasigurtë të parasë së gatshme ose të cilat raportohen si të pabesueshme. Investitorët kërkojnë tarifa më të larta të fitimit për investimet profitabiliteti i të cilave është i luhatshëm. Realizueshmëria e entitetit përmirësohet kur ka një strukturë të brendshme të kontabilitetit e cila siguron një zotim që pasuritë janë të mbrojtura dhe që raportimi financiar është i besueshëm. Pasqyrat financiare të cilat janë të përgatitura në përputhje me standardet e pranuara ndërkombëtarisht dhe të verifikuara nga ana e auditorit të pavarur, kuptohen të kenë rrezik më të ultë të raportimit kontabël dhe financiar se sa pasqyrat financiare të përgatitura duke përdorur metoda më pak të pranuara. Qëllimi i pasqyrave financiare është sigurimi i informatave për pozitën financiare, performancën financiare dhe ndryshimet në pozitën financiare, sigurimi i informatave lidhur me përdorimin e pasurive dhe resurseve të ndërmarrjes nga ana e menaxhmentit, sigurimi i informatave për investitorët lidhur me vendimet se a do të mbajë ose shes investimet, dhe sigurimi i informatave të dobishme për marrjen e vendimeve ekonomike të bazuara në rezultatet financiare të raportuara dhe rrjedhën e parasë së gatshme të ndërmarrjes. Parimi akrual i kontabilitetit Pasqyrat financiare të përgatitura sipas SKK-ve duhet të përdorin parimin akrual të kontabilitetit. Kjo ndikon në raportimin financiar si vijon:
Pasqyrat financiare të përgatitura sipas parimit akrual i informojnë përdoruesit jo vetëm për transakcionet në të kaluarën, por poashtu për obligimet për t’u paguar në para të gatshme në të ardhmen si dhe për burimet të cilat paraqesin parabë e gatshme e cila pritet për t’u pranuar në të ardhmen. Sipas SKK-ve, kostot dhe shpenzimet të cilat të cilat kanë ndodhur në fund periudhës duhet të shtohen. Në disa raste mund të jetë e domosdoshme të vlerësohet shuma e detyrimit. Për të përcaktuar të ardhurat neto sipas parimit akrual, është e domosdoshme të bëhen përshtatjet para se të përgatiten pasqyrat financiare. Përshtatjet për aplikimin e parimit akrual për raportim financiar përfshijnë: zërat e parapaguar ose të shtyer, zerat e shtuar dhe zërat e vlerësuar. Shpenzimet e shtyra ose të parapaguara dalin kur paraja e gatshme është paguar para se artikulli, shërbimi ose benefiti është përdorur. Keta zëra janë regjistruar fillimisht sikur pasuri, me vlerën e pasurisë në rënje dhe shpenzimet përkatëse të njohura gjatë periudhës së benefitit. Për shembull, nëse pagesa është bërë në avans për kontratën për sigurim një vjeqarë, shuma e gjithmbarshme e paguar regjistrohet si një pasuri. Debi: Pasuria e parapaguarKredi: Paraja e gatshme Gjatë vitit të mbuluar përmes sigurimit, në mënyrë të rregullt, vlera e pasurisë zvogëlohet, me të dhënat korresponduese, për të harmonizuar shpenzimet për periudhën përkatëse. Debi: Shpenzimet e sigurimit Kredi: Pasuria e parapaguar Të hyrat e shtyera dalin kur është pranuar pagesa ne avanc para se e hyra nga një artikull, shërbim ose dobi faktikisht është fituar. Këta zëra fillimisht janë regjistruar si detyrime, pastaj detyrimi është larguar dhe të hyrat regjistrohen gjatë periudhës në të cilën artikulli, shërbimi ose dobia faktikisht është fituar. Për shembull, nëse është pranuar pagesë në avanc për një kontratë për qirramarrje gjashte mujore, shuma e gjithmbarshme e pranuar është regjistruar si detyrim. Debi: Para e gatshme Kredi: Detyrim i shtyrë i të hyrave Gjatë periudhës së qirramarrjes, në mënyrë të rregullt, shuma e detyrimit zvoglohet, me të dhëna korresponduese për të harmonizuar të hyrat për periudhën në të cilën janë fituar. Debi: Detyrimi i shtyer i të hyrave Kredi: Të ardhuar nga qirajaincome Shpenzimet e grumbulluara dalin kur një shpenzim shkaktohet në një periudhë para se të është bërë pagesë. Këta zëra janë regjistruar si shpenzime kur kanë ndodhur, me detyrimin korrespondues, në mënyrë që të harmonizojnë shpenzimet për periudhën e dobisë. Kur bëhet pagesa, eliminohet detyrimi. Shpenzimet të cilat zakonisht faturohen në periudhën pasi që ato të ndodhin duhet të grumbullohen. Shembuj të këtyre shpenzimeve përfshijnë shërbimet publike, telefoni, interesi bankar, dhe rrogat. Në mënyrë që të aplikohen SKK-të, akrualet duhet të bëhen për të gjitha detyrimet të cilat janë të një shume materiale dhe të cilat ende nuk janë regjistruar në sistemin kontabël. Kjo praktikë aplikon parimet e përmbushjes dhe maturisë dhe rezultatet në pasqyrat fnanciare të cilat tregojnë pozitën e vërtetë financiare të ndërmarrjes. Nëse punëtorët kanë kryer punet për të cilat ende nuk janë paguar, para përgatitjes së pasqyrave financiare ndërmarrja duhet të njoh shpenzimet: Debi: Shpenzimet e rrogave Kredi: Rrogat e pagueshme Kur rrogat paguhen, ngjanë: Debi: Rrogat e pagueshme Kredi: Paraja e gatshme Të hyrat e grumbulluara dalin kur e hyra e fituar në një periudhë para se të pranohet pagesa. Këta zëra regjistrohen si të hyra kur ato të fitohen, me një të arkëtueshme korresponduese, në mënyrë që të harmonizoj të hyrat për periudhën përkatëse të dobisë. Kur pagesa të jetë pranuar, shuma e arkëtueshme eliminohet. Nëse një ndërmarrje ka bërë njuë depozit në bankë në të cilën fiton interes por interesi nuk është pranuar ende, para përgatitjes së pasqyrave financiare ndermarrja duhet të njoh të hyrën: Debi: Interesi arkëtueshëm Kredi: E ardhura nga interesi Kur pranohet pagesa e interesit, ndodhë si vijon: Debi: Paraja e gatshme Kredi: Interesi i arkëtueshëm Një ndërmarrje duhet të bëjë vlerësimet sipas nevojës në mënyrë që të harmonizoj të hyrat dhe shpenzimet sa më afër që të jetë e mundshme për peirudhën në të cilën ndodhin. Për shembull, para përgatitjes së pasqyrave financiare, një ndërmarrje duhet të vlerësoj shumat e të arkëtueshmeve dhe të bëjë një vlerësim të shumës e cila nuk do të mblidhet. Shumat të cilat janë vlerësuar si të pamblidhura do të njihen si shpenzime. Shembuj të aplikimit të kontablitetit akrual 1. Nëse një ndërmarrje paguan 12,000 me 1 tetor për sigurim prej 1 tetorit, xxx2 deri me 30 shtator, XXX3 të vitit të ardhëshë, prej me 31 dhjetor, XXX2, 3,000shpenzimet e sigurimit njihen në pasqyrat financiare për vitin XXX2 dhe bilanci i kontos së pasurive ka parapaguar sigurimin prej 31 dhjetorit, XXX2 është 9,000. 2. Nëse një ndërmarrje pranun 18,000 në avans më 1 shtator, XXX2 për shërbime për gjashtë muaj e ardhëshëm prej 1 shtatorit, XXX2 deri me 1 mars XXX3, 6,000 prej të hyrave nga shërbimet do të njihen në pasqyrat financiare për vitin e dytë, XXX3. 3. Nëse një ndërmarrje ka huazuar 60,000 nga banka më 1 dhjetor, XXX2 për tre muaj me një tarifë vjetore të interesit prej 20%, 1,000 prej shpenzimeve të interesit duhet të njihen gjate vitit XXX2 dhe bilanci i detyrimit të interesit të pagueshëmements që prej 31 djetorit, XXX2 duhet të jetë 1,000. Lista e akrualeve Në mënyrë që të sigurohet përputhja dhe përpikëria gjatë përgatitjes së transakcioneve kontabël, mund të përdoret lista. Për të bërë këtë, çdo ndërmarrje do të duhej të analizonte dhe përgatite një list të llojeve të aktiviteteve të cilat janë të përbashkëta me me operacionet e saj dhe kërkojnë regjistrime kontabël. Lista mund të përdoret për të dy funkcionet si përkujtues i transakcioneve të cilat duhet të regjistrohen dhe si mekanizëm për rishikim për të konfirmuar nëse të gjitha transakcionet e nevojshme janë regjistruar në kontot e duhura. Për shpenzime, ndërmarrja duhet të grumbuloj vetëm zerat të cilat kanë ndodhur mirëpo ende nuk janë reflektuar në konto, siç janë shpenzimet e rrogave për të cilat punëtorët kanë punuar por nuk janë paguar ende. Më poshtë janë të shënuara disa zëra të cilat përgjithësisht kërkojnë grumbullim apo harmonizim të transakcioneve.
Parimi i vazhdueshmërisë Sipas SKK pasqyrat financiare pretendojnë që entiteti është një vazhdimësi e afarizmit, dhe do të vazhdoj me afarizmin e vet në të ardhmen e paraparë. Kjo nënkupton:
Nëse një ndërmarrje planifikon ose do të jetë e detyriuar të likuidohet, atëherë pasqyrat financiare mund të kërkohet të përgatiten në përputhje me SKK. Nëse një ndërmarrje nuk mund të konsiderohet si një vazhdimësi, duhet të shpalosen parimet e përdoruta për raportim financiar. Karakteristikat kualitative Karakteristikat kualitative të pasqyrave financiare sipas SKK-ve përfshijnë kuptueshmërinë, rendesinë, sigurinë, dhe krahasueshmërinë. Informata financiare nuk është e dobishme nëse nuk është e kuptueshme. Niveli i kuptueshmërisë i supozuar sipas SKK-ve nënkupton që lexuesi ka njohuri themelore të biznesit, ekonomisë dhe kontabilitetit dhe ka aftësi të analizoj informatat financiare të prezentuara. Informatat financiare duhet të jenë të lidhura me vendimet në mënyrë që të jenë të rëndëishme. Informata është e rëndësishme kur ndikon në vendimet ekonomike të përdoruesve duke ju ndihmuar atyre për të vlerësuar të ngjarjet në të kaluarën, tashmen dhe në të ardhem ose duke u lejuar atyre të konfirmojnë ose korrigjojnë vlerësimet e mëparshme. Në mënyrë që informata të ketë rëndësi për përdoruesit e pasqyrave financiare, të dhënat duhet të presentohen në kohë dhe të dhënat duhet të jenë materiale për marrësin e vendimeve. Nëse ka ndonjë vonesë të paarsyeshme ne raportimin e informatave mund të humbin rëndësinë e tyre. Për shembull, nëse pasqyrat financiare të një ndërmarrje për XXX1 nuk janë të zbatueshme për XXX3 informatat financiare janë aq të vjetra sa që nuk janë të rëndësishme për përdoruesit për marrjen e vendimeve ekonomike. Informata është material nëse heqja ose deklarimi i gabuar i saj mund të ndikoj ne marrjen e vendimeve ekonomike duke u bazuar në pasqyrat financiare. SKK-të nuk specifikojnë shumat të cilat konsiderohen materiale ose jo materiale pëe përgatitjen e pasqyrave financiare. Është qështje e gjykimit. Materialiteti mvaret mvaret prej madhesisë së zërit ose gabimit siç gjykohet në rastet të veçanta të raportimit financiare dhe aktiviteve të ndërmarrjes. Shembuj të materialitetit Sipas SKK-ve kërkohet që zërat e caktuar të shpalosen në shënimet e pasqyrave financiare nëse ato janë materiale.
Infornata financiare është e besueshme nëse pasqyron në mënyrë të vërtetë ate që dëshiron të paraqes. Përdoruesit duhet të jenë në gjendje të mbështeten në saktësinë e informatave. Informata është e besueshme kur nuk përmbanë gabime materiale dhe të njëanshme. Kualiteti i besueshmërisë përfshinë mundësinë për kompletim, verifikim, neutralitet, maturi dhe pasqyrim të besueshëm. Kompletueshmëria do të thot që të gjitha informatat e rëndësishme duhet të shpalosen në pasqyrat financiare dhe shënimet, dhe duhet të paraqiten në mënyrë të qartë që të e çorientoj lexuesin. Nëse informata mungon, pasqyrat financiare mund të jenë të pasakta dhe çorientuese. Verifikueshmëria do të thote se informatat financiare mund të auditohen për saktësi.Kërkohet që burimi i të dhënave financiare në pasqyra të jetë i dokumentuar në mënyrë adekuate. Neutraliteti do të thotë që informatat financiare të raportuara janë të liruara nga njëanshmëria. Informtatat duhet të jenë të regjistruara dhe të prezentuara në mënyrë objektive në mënyrë që të jenë kredibile dhe të shërbejnë si bazë e besueshme për vendim marrje ekonomike. Maturia dotë thotë që dihet të ketë kujdes gjatë regjistrimit dhe prezentimit të informatave financiare. Maturia është posaqërisht e rëndësishme gjatë marrjes së vlerësimeve në kushte të pasigurta. Maturia poashtu kërkon që të gjitha humbjet dhe shpenzimet të parashihen në raportim financiar, përderisa dobitë dhe fitimet janë shtynga raportimi derisa të realizohen. Aplikimi i maturisë do të thotë që pasuritë nuk do të mbivlerësohen, detyrimet nuk do të nënvlerësohen, të hyrat nuk do të mbivlerësohen dhe shpenzimet nuk do te nënvlerësohen. Shembuj të maturisë
Përfaqësimi i besuëshëm do të thotë që informata duhet të përfaqësoj me saktësi transakcionet dhe ngjarjet tjera të cilat përfshine ose mund në mënyrë të arsyeshme të pritet të përfaqësohen. Krahasueshmëria do të thotë që pasqyrat financiare mund të krahasohen në mës të periudhave kohore në mënyrë që të idëntifikohet dhe analizohet pozita financiare dhe performanca si dhe në mes entiteve të ndryshme në pozitë të njejtë në kohën e njejtë për të vlerësuar për të vlerësuar pozitën financiare dhe performancën relative. Marrëdhënjet Qëllimet e pasqyrave financiare të përgatitura sipas SKK-ve janë qëtë shërbejnë nevojave të përdoruesve intern dhe të jashtëm përmes lëshimit të pasqyrave financiare dhe shpalosjeve të bazuara në supozime të caktuara fundamentale. Supozimet fundamentale përfshijnë parimin akrual dhe parimin e vazhdueshmërisë, të cilat së bashku ma karakteritikat kualitative të kontabilitetit siq janë relevanca dhe siguria shërbejnë si konceptet themelore të kontabilitetit. Koncepted themelore janë konzistente dhe udhëheqin zhvillimin e standardeve specifike të kontabilitetit. Standardet e kontabilitetit shërbejnë si udhëzime për aplikim në përvojat praktike. Marrëdhënjet ndërmjet standardeve, politikave dhe procedurave janë si vijojnë: Standardet e Kontabilitetit të Kosovës përfshijnë alterativat e pranueshme të kontabilitetit. Për shembull, lejohen lloje alternative metodave të vlerësimit të stoqeve të lejueshme. Zgjedhja e alternativave bëhet nga ana e ndërmarrjes dhe përfshihet në politikat e saj kontabël. Politikat kontabël përfshijnë metodat e zgjedhura të kontabilitetit, të cilat duhet të shpalosen dhe aplikohen nëmënyrë konsekuente në praktikën e kontabilitetit. Për shembull, ndërmarrja mund të zgjedh vlerësimit te stoqeve sipas metodës së identifikimit specifik. Politikat specifike të adoptuara nga ndërmarrja është baza e për procedurat interne kontabël. Procedurat kontabël janë të zhvilluara përbrenda dhe dokumentojnë instrukcionet kontabël për sistemin kontabël të ndërmarrjes. Për shembull, procedurat kontabël të stoqeve duhet të dokumentohen për vlerësim, blerje, harmonizim dhe shitje. Shpalosjet Shpalosjet e pasqyrave financiare iu referohen shpalosjes së informatave të cilat janë të neojshme për të prezentuar një përfaqësim gjithpërfshirës të situatës financiare të një ndërmarrjeje dhe rezultatet e aktiviteteve të saja.në Përgjithësi, çdo gjë që është materiale duhet të shpaloset. Kjo përfshinë informatat kualitative dhe kuantitative të cilat mund të konsiderohen si ndihmë për përdoruesit e pasqyrave finaciare. Shpalosjet zakonisht përfshihen vetëm në pasqyrat financiare të përgatitura për shpërndarje publike. Për standarde individuale nevojiten informata detale për shpalosjet specifike të cilat janë të ndërlidhura me temën e standardit. Per shëmbull, SKK 3 “ Patundshëmrit, impiantet dhe pajisjet” diskuton shpalosjet e kërkuara për pasuritë fikse. Sheno qe ne te gjitha ilustrimet ne vijim, shenimet shpjeguese te nderlidhura me SKK specifike duhet te referohen si te domosdoshme per informata plotesuese. Të gjitha informatat të cilat janë të domosdoshme që pasqyrat financiare të jenë më të qarta do të duhej të shpaloseshin. Për shembull, një listë e cila detalizon përbërësit e një shume të prezentuar në pasqyrën e bilancit si të arkëtueshme kurente i ofron përdoruesit informata të rëndësishme lidhur me përbërësit e shumës totale të të arketueshmeve. Pasqyrat financiare dihet të sigurojnë informatat korresponduese për periudhat paraprake në mënyrë që personat të cilat i përdorin ato mund me lehtësi t’i krahasojnë rezultatet financiare të kompanisë në mes periudhave raportuese. Për shembull, pasqyra e bilancit me daten 31/12/X3 do të paraqiste informata për datën 31/12/X2 poashtu. SKK-të kërkojnë informatat vijuese, të cilat në mënyrë tipike prezentohen në titullin dhe formatin e pasqyrave financiare:
Shpalosjet duhet të tregojnë aktivitetet speciale të cilat kanë ndikim në rezultatet financiare të ndërmarrjes. Shpalosjet e domosdoshme janë :
Shpalosjet e përgjithshme shpjegojnë rrethanat kur cilado prej supozimeve fundamentale në vijim NUK janë në përputhje me:
Kur supozimet fundamentale të kontabilitetit përcjellen në pasqyra financiare, shplaosjet e supozimieve fundamentale nuk kërkohen. Teknikat e shpalosjes Edhe pse SKK-të nuk kërkojnë informata specifike për shpalosje në pasqyra financiare, disa teknika themelore të shpalosjes po përdoren shumë shpesh. 1. Shpjegimet ne kllapa: Kjo është jnë prezentim i informata plotësuese në kllapa në pasqyrën financiare Shembull: Aksion i zakonshëm (1 vlerë nominale, 100,000 aksione të autorizuara, 85,000 të lëshuara) 2. Fushënotat: Informata në pasqyrë financiare e numëruar për referim për më shumë ishpjegime të detalizuara. Shembull: Stoqet (shiqo shënimin 2) Shënimi 2: Stoqed janë deklaruar sipas kostos më të ulët. Kosoja është përcaktuar sipas metodës së mësatarës së ponderuar, ndërsa tregu është vlerësuar sipas vlerës neto të realizuar. Në datën e pasqyrës së bilancit, vlera e tregut të stoqeve është 160,000 më 31.12.X2, ndërsa 145,000 më 31/12/X3. 3. Listat përkrahëse: Plotësimi i detalizuar në përbërësit e rëndësishëm sigurohet për zërat të cilët janë të prezentuara në pasqyrat financiare në shuma totale. Shembull: Shpenzimet e përgjithshme dhe administrative(lista 4) Lista 4 Shpenzimet e përgjithshme dhe administrative Rrogat dhe benifitetet 41,000 Riparimi dhe mirembajtja e pasurisë fikse 3,000 Telefoni dhe shërbimet publike 8,000 Të tjera 6,000 Totali 58,000
Kur ka një marrëdhënje të drejtpërdrejtë në mes dy kontove në pasqyrën e bilancit atëherë ato janë në referencë e tërthortë. Për shembull, nëse një ndërtesë është lënë peng si garanci për një hua të marre prej banke: Ndërtesa-peng si garanci për huanë nga banka 80 Huaja bankare e pagueshme-e siguruar me ndërtesë 50 5. Ilustrimi i llogarisë vlerësues Llogaria vlerësuese zvoglon apo ngrisin shumat e evidencuara të pasurive dhe detyrimeve të caktuara në pasqyrat financiare. Për shembull, amortizimi i akumuluar zvoglon vlerën e evidencuar të pasurive fikse, dhe lejesat për humbje nga huaja zvoglon vlerën e llogarive të arkëtueshme: Pasuritë fikse 180 Minus amortizimi i akumuluar -60 120 Llogari të arkëtueshme 30 Minus lejesa për humbje nga huaja 27 Shpalosjet e politikave kontabël Shpalosja e politikave kontabël tregon alternativat e politikave kontabël të cilat janë përdorur nga ndërmarrja, kërkon shpalosje të plotë të të gjitha politikave kontabël, dhe përfshinë disa lloje primare të politikave kontabël. Politikat kontabël përfshijnë parimet, marrëveshjet , rregullat dhe procedurat e adoptuara nga menagjmenti i ndërmarrjes për të përgatitur dhe prezentuar pasqyrat financiare. Për arsye se politika të ndryshme kontabël mund të jenë në dispozicion për një lloj aktiviteti, me vëmendje duhet të zgjidhet dhe aplikohet ajo politikë. Poltikat e zgjedhura në mesin e alternativave në dispozicion sipas SKK do të duhej të shpaloseshin dhe të prezentonin rezultatet e aktiviteve të ndërmarrjes. Pasi që SKK lejon metoda alternative të kontabilitetit për lloje të caktuara të aktivitetit, një ndërmarrje do të duhej të shpaloste politikat financiare kontabël të cilat i aplikon kur alernativat janë në dispozicion. Shembuj të disa aktiviteve të cilat normalisht kërkojnë shpalosje të politikës përfshijnë:
Një shpalosje e qartë dhe koncize duhet të bëhet për të gjitha politikat e rëndësishme kontabël të përdorura nga ana e ndërmarrjes. Shpalosjet e politikave kontabël do të duhej normalisht të vendoset duke përcjellur shpalosjet e përgjithshme të bëra në fusnota të pasqyrave financiare. Nëse aktivitetet janë llogaritur gabimisht ose në mënyrë të papërshtatshme nga ana e ndërmarrjes, shpalosja e poltikave të përdorura ose duket plotësuar informata shpjeguese në fusnota NUK mjafton. Shpalosjet e pasqyrave të bilancit Zërat në vijim jnë shpalosjet kryesore të cilat duhet të përfshihen në pasqyrën e bilancit:
Shpalosjet e përgjithshme, për të gjitha pasuritë, përfshijnë shënime lidhur me cilat do restrikcione ndaj ndërmarrjes për të fut në përdorim të plotë pasuritë. Kjo do të përfshinte restrikcionet siç janë bilancet minimale të kërkuara në llogaritë bankare, hipotekat në patundshmëri, ose pasuritë e lëna peng si garanci për huatë. Një shembull i shpalosjes do të ishte “Kërkohet nga kompania të mirëmbajë një bilanc minimal prej 20,000 në llogari në bankë në përputhje me marrëveshjen huamarrëse. Shpalosjet e stoqeve Shpalosjet e stoqeve përfshijnë si vijon:
Shembull i shpalosjes së stoqeve Kompania aplikon metoden e mesatares së pondëruar për vlerësim të të gjithë përbërësve të stoqeve. Ne datën e pasqyrës së bilancit, stoqet përbëhen prej: Lëndës së parë 1,250,000 Puna në progres 8,750,000 Produkti final 3,800,000 Total i stoqeve 13,800,000 Bilancet e stoqeve janë mirëmbajtur sipas kostos më të ulët ose vlerës së arkëtueshme. Kostoja e mallrave të shitura poashtu përfshinë koston e produkteve finale prej 14,975,000 të cilat janë shitur gjate periudhës raportuese. Shpalosjet e pasurive fikse Shpalosjet e pasurive fikse kërkojnë që shpalosje për secilin lloj të pasurisë të bëhet si vijon:
Shembull i shpalisjes së pasurive fiske Kompania A përdorë koston historike për të vlerësuar pasurit e saja fikse. Ndërtesat janë amortizuar duke përdorë metodën lineare gjate periudhës njëzet vjeqare dhe pritet të mos ketë vlerë të mbetur. Të gjitha pasuritë tjera fikse janë amortizuar duke përdorë mëtodën lineare gjatë një periudhe pesë vjeqare dhe pa vlerë të mbetur
Historike akumuluar llogaritur Bilanci me 31djetor, XXX1, 1,200,000 500,000 700,000 Plotësimet 250,000 Heqjet nga përdorimi -50,000 Amortizimi neto për periudhën 170,000 Bilanci më 31 djetor XXX2 1,400,000 670,000 730,000
Për investime afatgjata, shpalosin:
Investimet afagjata perfshijne ato ne subvencione dhe kompani te shoqeruara. Subvencionuesit jane ndermarrjet te cilat jane te kontrolluara nga ndermarrja raportuese. Informatat financiare te subvencionuesve duhet te perfshihen ne pasqyrat financiare te ndermarrjes raportuese dhe duhet te raportohen sipas konsolidimit. Komplanite e shoqeruara jane ato ndermarrje mbi te cilat ndermarrja raportuese ka nje ndikim te rendesishem por me pak se kontrolle. Shpalosja e të arkëtueshmeve afatgjate Për të arkëtueshmet afatgjata shpalosë:
Shembull i shpalosjes së të arkëtueshmeve afatgjata Bilanci i të arkëtueshmeve afatgjata përfshinë të vijueshmet: Të arkëtueshmet nga llogaritë ga tregtimi 1,350,000 Të arkëtueshmet nga borxhlinjtë 4,900,000 Të arkëtueshmet nga drejtori 360,000 Të arkëtueshmet nga kompania e lidhur 850,000 TOTALI i të arkëtueshmeve afatgjata 7,460,000 Shpalosjet e pasurive tjera afatgjata Për pasurite tjera afatgjate shpalosë:
Shpalosjet e pasqyrave financiare Qëllimi kryesor i shpalosjeve për investime është t’u ofroj lexuesve të pasqyrave financiare mundësinë për të vlerësuar rezikun e ndërmarrë nga ndërmarrja. Reziqet e lidhura me investimet përfshijnë rezikun e çmimit, rezikun e kredisë, rezikun e likuiditetit dhe rezikun e rrjedhës së parasë së gatshme. SKK 14 përfshinë një diskutim tëplotë mbi rezikun e investimit. Në përgjithësi ndërmarrja duhet të siguroj informatat e nevojshme për të vlerësuar rezikun e ndërmarrë nga ana e ndërmarrjes. Informtata e kërkuara përfshijnë të dhënat lidhur me kushtet dhe karakteristikat e investimeve të ndërmarrjes, si dhe një diskutim se si ndërmarrja menaxhon rezikun e nderlidhur me investime. Shpalosjet e instrumenteve financiare specifike përfshijnë:
Shpalosjet e lizingut Për lizingët, lizingmarrësi shpalosë:
Për lizingët, lizidhënësi shpalosë:
Shpalosjet e ekuitetit të aksionarëve Shpalosjet e ekuitetit të aksionarëve përfshijnë:
Shembull i shpalosjeve të ekuitetit dhe llojeve të aksioneve Lloji A Lloji B Aksion i zakonshëm Aksion i preferuar Numri i aksioneve të autorizuara 1,000,000 200,000 Vlera nominale 2 5 Numri i kasioneve të emetuara dhe të 750,000 120,000 paguara më 31/12/X1 Aaksionet e emetuara gjate XXX2 50,000 5,000 Numri i aksioneve të emetuara dhe 800,000 125,000 paguara më 31/12/X2
Ngritja në bilancin e aksioneve 100,000 25,000 Bilanci i aksioneve 31/12/X2 1,600,000 625,000
Ngritje në premiumet e aksioneve 600,000 100,000 Bilanci i premiumeve të aksioneve 31/12/X2 4,400,000 1,750,000
Për kontingjencitë dhe angazhimet shpalosë:
Shpalosjet e provizioneve Për provizione, shpalosë:
Shpalosjet e pasqyrës së të ardhurave Vetëm aktiviteti i cili ka ndodhur duhet të shpaloset. Për shembull, një ndërmarrje nuk ka zëra të jashtzakonshëm, linja për zëra të jashtzakonshëm do të paraqitet në pasqyrën e të ardhurave. Shpalosjet e investimeve Shpalosjet e investimeve të ndërlidhura me pasqyrën e të ardhurave përfshijnë:
Informata në vijim është një shembull për shpalosjet e investimeve të ndërlidhura me rezultatet e shitjeve gjatë vitit raportues: Fitimet në shitje të investimeve kurente 2,750,000 Humbjet në shitje të investimeve kurente 1,650,000 Fitimi neto në shitje të investimeve kurente 1,100,000
Shpalosjet e tetimit mbi të ardhuart perfshijnë:
Më poshtë është një shembull për përbërësit kryesor të shpenzimeve të tatimit dhe fitimin kontabël duke përdorur tarifat statutore të tatimit: XXX1 XXX2 Shpenzimet kurente të tatimit 85,500 97,600 Shpenzimet e tatimit të shtyrë në prejardhjen 13,800 2,100 neto të ndryshimeve të përkohshme Totali provizionit të tatimit për periudhën 99,300 99,700
XXX2 XXX3 Tarifat statutore te tatimit 25% 25% Efekti i tatimit për shpenzimet e pazbritshme: gobat qeveritare 1.5% -- Totali provizionit nga tatimi për periudhën 26.5% 25% *Shiqo shenimin shpjegues per SKK 12 per diskutim dhe ilustrim te dallimeve te perkohshme dhe kalkulimit te tatimit te shtyre.
Shplaosja e zërave të jashtzakonshëm kërkohet nëse një zë i tillë paraqitet në pasqyra financiare. Çdo zë kërkon shpalosje të ndarë. Spalosjet përfshijnë:
Shembull i shpalosjes së zërave të jashtzakonshëm Më 2 shtator , XXX1 objekti për distribuim i kompanisë është dëmtuar plotësisht pas një tërmeti. Kompania nuk ka pasë polsë sigurimi për këtë objekt. Humbja e jashtzakonshme ishte kalkuluar duke përdorur shumën e evidencuar të pasurisë neto, të zvogluar për shumën e arkëtuar nga shitja e artikujve të shpëtuar dhe e ngritur nga kostot e mënjanimit të mbeturinave. Shuma totale e humbjes është 850,000.
Shplaosjet e kërkuara të hulumtimeve dhe zhvillimitquired përfshijnë:
Shembull i shpalosjes së hulumtimeve dhe zhvillimit Të dalat e hulumtimit dhe zhvillimit gjatë periudhës raportuese janë si vijon: Hulumtimi Zhvillimi Shumat e shpenzuara 580,000 125,000 Shumat e kapitalizuara 800,000 Totali i të dalave 580,000 925,000
Palët e ndërlidhura indentifikohen nga marrëdhënja në të cilën njëra palë ka aftësinë të kontrolloj ose të ketë ndikim të rëndësishëm ndaj palës tjetër në marrjen e vendimeve financiare ose operative. Palët e ndërlidhura përfshijnë:
Transakcionet e palëve të ndërlidhura janë të zakonshme në biznes. Është me rëndësi për palët e ndërlidhura që transakcionet të shpalosen në mënyrë që përdoruesit e pasqyrave financiare të kenë mirëkuptim të plotë të pasqyrave financiare të ndërmarrjes. Pasi që palët e ndërlidhura mund të afektojnë vëllimin ose vendosjen e çmimeve të transakcioneve në mes të entiteve të ndërlidhura, informatat lidhur me këto marrëdhënje dhe transakcione shpaloset. Shpalosjet e kërkuara:
Shembull i shpalosejs së palëve të ndërlidhura Kompania A ka shitur 20% të produkteve të veta kompanisë B në XXX1. Kompania B është në pronësi të plotë të drejtorit pëe menaxhim të kompanisë A. Shitjet e kompanisë B janë sipas normave normale të tregut. Nuk ka të arkëtueshme të papaguara nga kompania B deri më 31 dhjetor, XXX1.
Për një ndërmarrje, marrëdhënjet e poshtshënuara konsiderohen palë të ndërlidhura:
Marrëdhënjet në vijim janë përjashtuar në mënyrë specifike nga mundësia për të qenë palë të ndërlidhura:
Shpalosjet e fitimit për aksion Shpalosjet e fitimeve për aksion përfshijnë:
Shpalosjet e dividendëve për aksion Shpalosjet e dividendëve për aksion përfshijnë shumat e dividendëve të deklaruar ose të për aksion për periudhën raportuese. Renditja e prezentimit Renditja e prezentimit lidhur me shënimet e pasqyrave financiare është: 1. Deklarata e përputhjes me SKK-të 2. Deklarata e politikave kontabël dhe parimet e kostos të përodura për matje 3. Informatat përkrahëse për zërat në pasqyrat financiare 4. Shpalosjet tjera, përfshirë angazhimet, kontingjencitë dhe zërat jofinanciar siç janë identifikimi i palëve të ndërlidhura Deklara e ndryshimeve në ekuitet Historikisht, pasqyra e të ardhurave është përdorur për të matur performancën ekonomike të një entiteti. Për të përllogaritur për aktivitete të caktuara, SKK lejon metoda kontabël të cilat rezultojnë në transakcione të cilat ndikojnë direkt në ekuitet dhe nuk raportohen në pasqyrën e te ardhuarve. Keto përfshijnë, për shembull, rivlerësimin e pasurive fikse dhe investimeve. Pasi qeë këto ndryshime nuk janë raportuar ne pasqyrën e të ardhurave, pasqyra e të ardhurave nuk mund dhe nuk paraqet të gjitha ndryshimet ekonomike në ndërmarrje për periudhën raportuese. Pasqyra e të ardhuarve ka për qëllim që t’i shërbej funckionit të të ardhurave të raportuara të cilat rezultojnë nga aktivitete e biznesit dhe të shërbej si një parashikues i fitimeve dhe përfortmancës. Ndryshimet të cilat ndikojnë në ekuitet, siç janë rivlerësimet, përjashtohen nga pasqyra e të ardhuarve sepse ato nuk konsiderohen të jenë parashikues të dobishëm për performancën ekonomike në të ardhmen. Megjithatë, është me rëndësi për përdoruesit e pasqyrave financiare të kenë informatat që tregojnë ndryshimet e përgjithshme në pozitën e ekuitetit të ndërmarrjes. Prandaj, një deklaratë e veqantë dhe shpalosjet të cilat paraqesin këto ndryshime është e kerkuar nga SKK-të. Raportimi i ekuitetit paraqet për përdoruesit e pasqyrave financiare një fushëveprim të plotë të ndryshimeve në pozitën ekonomike, për shak të:
SKK 1 kërkon që një ndërmarrje do të duhej të presentonte nja deklaratë soe shpalosje e cila raporton ose harmonizon ndryshimet në të gjith përbërësit e ekuitetit. Kjo kërkesë ka për qëllim që t’i ofroj përdoruesve të pasyrave financiare informata më t ë hollësishme lidhur me ndryshimet në pozitën ekonomike të ndërmarrjes. Si plotësim përfshirjes së rezultateve të aktiviteteve normale të ndërmarrjes dhe të ardhurave neto të rezultuara, deklarata kërkohet të siguroj informata lidhur me aktivitetet të cilat janë të njohura direkt ne ekuitet. Komponentët e deklaratës së kërkuar përfshijnë:
Transakcionet e caktuara afektojnë direkt llogaritë e ekuitetit. Si rezultat, pasqyra e të ardhuarve nuk shpjegon plotësisht pozitën ekonomike. Në mënyrë që të siguron një pasqyrë komplete të aktiviteve të ndërmarrjes, transakcionet të cilat afektojnë direkt llogaritë e ekuitetit janë shpalosur në deklaratën e kërkuar nga SKK-të. Trasnakcionet në vijim ilustrojnë aktivitetet e ndermarrjes të cilat janë regjistruar direkt në llogaritë e ekuitetit dhe të cilat nuk afektojnë pasqyrën e te ardhuarve:
SKK 1 kërkon që deklarata e ndryshimeve në ekuitet raporton si vijon:
Komponentë specifik të deklaratës përfshinjnë:
Kopmania A Pasqyra e ndryshimeve në ekuitet Për vitin që përfundon më 31 dhjetor, XXX3 Kapitali Rezerva Fitimi
Bilanci më 31 djetor, XXX1 1,000 200 100 1,300 Ndryshimet ne politikat kontabël 50 50 Bilanci fillestar, i rishpallur 1,000 200 150 1,350 Teprica prej rivlerësimit Të ndërtesës 100 100 Neto fitimet ose humbjet 100 100 Të njohura në pasqyrën e të ardhurave Neto fitimi për periudhën 100 100Emetimi i kapitalit të aksioneve 100 100 Bilanci më 31 dhjetor XXX2 1,100 300 250 1,650 Deficit në rivlerësim të investimeve (50) (50) Neto fitimi dhe humbja e (50) (50) Panjohur në pasqyrën e të adhrurave Neto fitimi për periudhën 200 200 Dividendët (50) (50) Bilanci më 31 dhjetor , XXX3 1,100 300 350 1,750 ==================================== Yüklə 153,09 Kb. Dostları ilə paylaş:
|