Kommunist küçəsi 6-da (İstiqlal, 6) yerləşirdi
Yüklə 453,18 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Əbülfəz Bəy , Elçibəy
| ÇAYXANA 1967-ci ilin aprel-may aylarından bir gün idi. O zaman mən Azərbaycan Dövlət Universiteti Filologiya fakültəsinin II kursunda oxuyurdum. O vaxt Universitetin humanitar fakültələri Kommunist küçəsi 6-da (İstiqlal, 6) yerləşirdi. Mən və Ordubad rayonunun Nüsnüs kəndindən olan qrup yoldaşım Həsənov Hüseyn Universitetdən çıxıb birlikdə Qubernator bağına, rəhmətlik Zülfünün çayxanasına tərəf gedirdik. İndiki Bakı Soveti metro dayanacağı yerləşən tikilinin qarşısından keçib, Qubernator bağına girdik. Su budkasının yanından təxminən on-on beş metr keçmişdik ki, üç nəfər cavan adamla rastlaşdıq. Hüseyn onlardan biri ilə görüşdü. Məni də tanış etdi. Onlarla bir qədər söhbət etdikdən sonra biz ayrıldıq. Hüseynlə danışan adam mənə çox qəribə təsir bağışlamışdı. Uca boylu, qarabəniz bir adam idi. Çox şux qaməti, uzun əlləri və uzun barmaqları, gur, qıvrım, qapqara saçları və çox iti baxışları var idi. Görünüşünə görə fikirləşmək olardı ki, bu adam ya voleybolçudur, ya da bu tipli idman növlərindən biri ilə məşğul olur. Biz ayrıldıqdan sonra Hüseyndən soruşdum ki, kimdir bu adam? Dedi ki, Əbülfəz müəllimdir, bizim yerlidir. Tarix elmləri namizədidir. Misirdə tərcüməçi işləyib. İndi də Universitetdə müəllim işləyir. Tələbələri yaman çox istəyir və demək olar ki, bütün boş vaxtlarını tələbələrin arasında keçirir. Mənim Əbülfəz bəylə, yəni Əbülfəz Elçibəylə ilk tanışlığım belə olub. Sonradan bu tanışlıq yavaş-yavaş dostluğa, əqidə yoldaşlığına çevrilib. Bu ilk tanışlıqdan sonra biz tez-tez görüşməyə başladıq. Görüşlərimiz planlı şəkildə olmasa da, ardıcıllıqla davam edirdi. Həmin vaxtlar mən milli ideyanı mənimsəmiş bir çox gənclə tanış oldum. Həmin adamların içində tələbələr və müxtəlif peşə sahibləri var idi. Sonralar o adamlar üç qrupa bölündülər: Birinci qrup axıra qədər, yəni bu günə qədər Bəyin ətrafındadır və onun ideyaları uğrunda var gücləri ilə mübarizə aparırlar. İkinci qrup da Bəyin tam tərəfdarıdır, lakin hərəkat və ondan sonrakı dövrdə aktiv siyasətlə məşğul olmadılar. Üçüncü qrup azlıq təşkil edir və onlardan bəziləri hələ 1975-ci ildə Əbülfəz bəy KQB tərəfindən həbs olunanda xəyanət etdi və içərilərində elələri tapıldı ki, 1975-ci ildə etdiyi xəyanətin bağışlandığına baxmayaraq, 1993-cü ildə yenidən xəyanət etdi. Yuxarıda qeyd etdiyim kimi, Əbülfəz bəylə biz ardıcıl olaraq Qubernator bağındakı çayxanada görüşürdük və söhbətlərimizin mövzusunu əsasən milli problemlər təşkil edirdi. Səttar xan və Şeyx Məhəmməd Xiyabaninin şəxsiyyətləri haqqında hər kəs öz bildiyini, oxuduğunu danışırdı.
Şəriətmədarinin adı tez-tez çəkilirdi, Güneydə yaşayan xalqımızın dərdləri daima vurğulanırdı. Əbülfəz bəy tez-tez Quzey Azərbaycanda repressiya qurbanları haqqında söhbət açardı, ən cox da müsavatçılardan danışardı. Bütün bu söhbətlər adi çay masasının arxasında plansız, protokolsuz gedərdi və sonralar mənə aydın oldu ki, bunlar əslində çox planlı tədbirlər olub. Sadəcə bu tədbirlərin planı və protokolu Əbülfəz bəyin yaddaşına yığılıbmış. 4 iyun 1993-cü il silahlı çevrilişdən sonra bəzi qəzətlərdə və televiziya proqramlarında tez-tez çıxış edib H.Əliyevə yaltaqlanaraq hər hansı bir vəzirə kürsüsünü qazanmaq istəyən yaltaqlar, bəzən xüsusi olaraq vurğulayırlar ki, Əbülfəz Bəy, Elçibəy nə deməkdir və o nə vaxtdan
Bütün bu adamlara xatırlatmaq istəyirəm ki, mənim Əbülfəz bəylə ilk tanışlıq günümdən onu bir Bəy kimi tanımışam. Əvvəla, o zaman bütün tanış-biliş ona Bəy dəyə müraciət edirdilər, ikincisi, sözün bütün anlamlarında o Bəy idi və Bəy anlamını gücləndirə biləcək hər bir əlamət Əbülfəz Bəy'də var idi. Bu həqiqəti bu gün hakimiyyətin ən yüksək pillələrində oturmuş şəxslərdən tutmuş, Əbülfəz Bəyə rəqib, düşmən gözü ilə baxan hər bir kəs çox gözəl bilir, lakin bu gerçəyi etiraf etmək üçün az da olsa, namuslu olmaq gərəkdir. Hələ 60-cı illərin axırlarında və 70-ci illərin əvvəllərində Əbülfəz Bəy cayxanaya gələndə oradakıların əksəriyyəti ayağa qalxaraq, onu öz masalarına dəvət edərdilər və hamı bu şəkildə müraciət edərdi:
"Bəy, buyurun bizim masaya."
Bəy isə hamıdan üzr istəyərək gəlib bizim masamızda oturardı. Və bu yazdığımın kifayət qədər şahidi var. 1992-ci ildə dövlət müşaviri işləyən və hal-hazırda Azərbaycanın siyasət aləmində sayılan bir yeri olan Arif Hacıyev mənə dedi ki, o zaman siz çayxanada Bəyin ətrafına yığılıb oturardınız. Biz sizdən yaşça çox kiçik idik və mən həmişə sizə həsədlə baxardım, fikirləşərdim ki, görəsən nə vaxtsa mənə də o insanın ətrafında oturmaq qismət olacaqmı. O zaman Qubernator bağında olan o məşhur çayxanada çox qəribə bir publika yığılardı. Çayxananın sahibi rəhmətlik Zülfü Göyçaylı olduğuna görə, çoxluğu Göyçaylılar təşkil edirdi. Əlavə olaraq demək olar ki, məşhur musiqiçilərin əksəriyyəti, gənc yazar və jurnalistlər, rəssamlar, bəstəkarlar, memarlar, aktyorlar və elm adamları boş vaxtlarını bu çayxanada keçirirdilər. Mənə bu çayxanada Səttar Bəhlulzadə, Xan Şuşinski və bir çox başqa görkəmli sənətkarla bir masada oturub çay içmək xoşbəxtliyi nəsib oldu. Ən qəribəsi bu idi ki, buranı hamı özünə, az qala, ikinci bir ev sayırdı. Hətta mənim uşaqlıq yoldaşım Elman bir dəfə taksiyə minib demişdi ki, sür çayxanaya! Sonralar biz hamımız ailə qurandan sonra, bizim yoldaşlardan bəzilərinin xanımları çayxanaya görə, hətta evdə dava-dalaş salıb, çayxananı evdən daha çox istədiklərini onlara irad tuturdular. Yəni Qubernator bağında olan və 1966-cı ildən işə salınmış bu çayxana artıq ənənəvi çayxana anlamından çıxmışdı. Əvvəllər adamlar çayxanaya çay içmək, susuzluqlarını yatırtmaq üçün Yüklə 453,18 Kb. Dostları ilə paylaş:
|