1
Abid Tahirli
M
ətbuat: millətin dili, gücü və güzgüsü
(2011-2017-ci ill
ərdə dövrü mətbuatda dərc olunmuş məqalələr toplusu)
Bakı- “Elm və Təhsil”-2017
2
Kitab Bakı Dövlət Universiteti Jurnalistika fakültəsi elmi Şurasının 4 may 2017-ci il tarixli
(protokol №6) qərarı ilə çap olunub.
R
əyçi: filologiya elmləri doktoru, professor Cahangir Məmmədli
Redaktor: filologiya üzr
ə fəlsəfə doktoru, dosent Şahbaz Şamıoğlu
Abid Tahirli.
M
ətbuat: millətin dili, gücü və güzgüs ( 2011-2017-ci illərdə dövrü mətbuatda
d
ərc olunmuş məqalələr toplusu). Bakı, “Elm və Təhsil”, 2017, 696 səh.
Filologiya elml
əri doktoru, görkəmli tədqiqatçı-publisist Abid Tahirlinin toplamışdır. Əvvəlki
əsərlərində - “Azərbaycan mühacirəti” (Bakı, «Tural-Ə» nəşriyyatı, 2001, 344 səh.), “Sözlə
yarananlar, sözü yaşadanlar” (Bakı, «Əbilov Zeynalov və qardaşları» nəşriyyatı, 2001, 308
s
əh.), “Azərbaycan mühacirət mətbuatı”, I hissə (Bakı, «QAPP Poliqraf» nəşriyyatı, 2002, 158
s
əh.), “Deyilən söz yadigardır” (Bakı, «Azərbaycan» nəşriyyatı, 2003, 78 səh.), “ Azərbaycan
mühacir
ət mətbuatı”, II hissə (Bakı, «Ozan» nəşriyyatı, 2003, 258 səh.), “ İlyas Əfəndiyevin
publisistikası” (Bakı, «Elm» nəşriyyatı, 2005, 68 səh.), «Azərbaycan mühacirət mətbuatında
publisistika (1921-
1991)” (Bakı, «CBS» nəşriyyatı, 2005, 528 səh.), “ Fırtınalar qoynunda”
(Bakı, «Ozan» nəşriyyatı, 2006, 156 səh.),“ Azərbaycan mühacirət mətbuatı (1921-1991)”
(m
əlumat-soraq kitabı. «Çinar-çap» nəşriyyatı, 2007, 181 səh.), “İdrak işığında” (Bakı,
«Ozan» n
əşriyyatı, 2010, 375 səh.),“ Bütün türklərin tərcümanı” ( Bakı, “Ozan” nəşriyyatı,
2011, 240 s
əh), “Bütün türklərin tərcümanı” (təkrar və təkmilləşdirilmiş nəşr. Bakı, “Ozan”
n
əşriyyatı, 2012, 312 səh),”Məktəb: tariximiz, taleyimiz” (Bakı, “Nağıl evi”. 2013, 451 səh.), “
İsmail Gaspıralı Dünyası, İsmail Gaspıralı Dehası.”( İstanbul, İleri yayın evi, 2014, 224 səh. )
Abid Tahirli bu yazılarında da dövrümüzün, ədəbiyyatşünaslığımızın ən aktual
probleml
ərindən peşəkar tədqiqatçı və mahir publisist kimi bəhs edir.
47002030000
T------------------------qrifli n
əşr
№98-2017
(C) “Abid Tahirli”, 2017
3
Kitabın içindəkilər
1.
Müqəddəs missiya- Vətəndə də, qürbətdə də millət davası
Əhməd bəy Ağaoğlu
Əhməd bəy Ağaoğlunun irsi Vətəndə -------------------- 7
Əhməd bəy Ağaoğlunun bir xitabı -------------------------10
Türkiyə tarixində iz qoyan bacılar--------------------------------------12
Nadir sənəd-------------------------------------------------------------19
Ağaoğluların arzusu. ---------------24
Əhməd Ağaoğlu: Azərbaycanı ziyarət etmək çoxdankı arzumdur-------26
Malta m
əktubları-------------------------------------27
Yusif V
əzir Çəmənzəminli niyə Əhməd bəy Ağaoğluna müraciət etmişdi-- 42
Əli bəy Hüseynzadənin Əhməd bəy Ağaoğluna sevgi, səmimiyyət və sirlərlə dolu
m
əktubu-46
Mətbuatın mümtaz siması, istiqlal mücahidi -------
“Kaspi” dalğası və C. Hacıbəyli -------------------------------------------52
Əbdül Kərimin növbəti cəhdi, yaxud baş tutmayan ziyarət--------------------
119-
Bir sinopsisin taleyi-----------------------------------125
Bir istisna v
ə bir istək haqqında---------------------------- 131
“X
əyal və həqiqətlərin bədii-publisistik təcəssümü. (
Ceyhun Hacıbəylinin
" Bir il xəyallarda və bütöv bir ömür" memuarı ətrafında düşüncələr -----------------
-------------------------------------142
“Neidanovun işi “ rejimin üz qarası, Nejdanovun işi- insanlığın faciəsi---167
4
«S
əssiz-küysüz məhkəmələr»dən bir səhnə------------ 174
Müəzzinin lənəti---------------------------------183
Ceyhun Hacıbəyli irsindən bir inci: “Leyli və Məcnun” operası necə yarandı. ----
194
Ceyhun Hacıbəyli irsində folklor motivləri------------- 204
Ceyhun Hacıbəylinin araşdırmaları.
Erm
ənilərin “milliyyət ve diniyyət məsələləri”, yaxud Ceyhun Hacıbəylinin
h
əyəcan təbili------------------------------------------236
Mopassandan
nadir t
ərcümə--------------------------- 242
“B
əyani –məslək” və “mədəniyyətin meyvəsi”, yaxud Ceyhun Hacıbəylinin
“Avropa m
əktubları”----------------------------------249
Oğru varlı evə göz dikər, yaxud Hacıbəyli qardaşlarının nigarançılığı---255
Abay Dağlı və onun «Okullular» pyesinə qloballaşma kontekstində bir
nəzər-------------------------------------------------------259
Türkiyəni dünyaya tanıdan xanımın xatirəsinintəsiri və təəssüratı ilə (Nazan
Ölçər haqqında)-----277
İstiqlal şairindən xilaskar paşaya hədiyyə (Əhməd Cavad və Nuru paşa)-----
------285
Səlim Rəfiq və ailəsi haqqında salnamə----------------------290
Yüz yaşlı hekayə--------------------------------------------299
Əmin Abid: Türkün bu kiçik torpağında daima yaşayan bir fəaliyyət, daima
qaynayan bir elm ve s
ənət həyatı var ---------------312
1000 ilin bənzərsiz yadigarı,60 ilin cavabsız sualı-317
“Türk yurdu” Az
ərbaycan siyasi mühacirəti haqqında----------321