Madenler ve enerji kaynaklari maden: Yerkabuğunda bulunan ekonomik değeri yüksek olan minerallere denir



Yüklə 445 b.
tarix05.03.2018
ölçüsü445 b.
#30525


  • MADENLER VE ENERJİ KAYNAKLARI

  • Maden: Yerkabuğunda bulunan ekonomik değeri yüksek olan minerallere denir.

  • Rezerv: Maden yatağındaki tahmini mineral miktarıdır.

  • Cevher: Mineralin taş ve toprakla karışık durumudur.

  • Tenor: Cevherin içindeki saf metal oranıdır.

  • Tüvönan Üretim: Madenin taş ve toprakla karışık olan ilk durumudur.

  • UYARI: Türkiye'de bütün jeolojik zamanlara ait arazilerin bulunması maden çeşidini artırmıştır.

  • Ülkemizde maden işletilmesi ile ilgili kuruluşlar MTA (Maden Tetkik ve Arama)'dır.


Miktarlarına Göre Madenlerimiz

  • Miktarlarına Göre Madenlerimiz

  • Rezervi fazla olanlar;

  • Bor, mermer, krom ve tuz

  • Rezervi yeterli olanlar;

  • Manganez, kükürt, bakır, linyit, kurşun-çinko vb.

  • Rezervi az olanlar;

  • Petrol, doğalgaz, nikel, taşkömürü ve volfram.

  • Bir madenin işletmeye açılabilmesi için gerekli koşullar;

  • Rezervi yeterli olmalı

  • Tenor oranı yüksek olmalı

  • Pazarlama ve ulaşım durumu uygun olmalı

  • Gerekli, teknoloji, sermaye ve yetişmiş eleman vb. olmalı

  • Enerji kaynağı olmalı





1. DEMİR

  • En büyük demir yatakları Doğu Anadolu Bölgesi'ndedir.

  • Sivas-Divriği'de yaklaşık %80'i çıkarılır.

  • Bunun dışında Hekimhan-Hasan Çelebi (Malatya),

  • Kayseri, Kahramanmaraş, Adana, Hatay, Sakarya, Balıkesir (Eymir-Ayazmand) ve Torbalı (İzmir)'da çıkarılır.

  • UYARI: Demir; Ereğli, İskenderun, Karabük, Kırıkkale ve Sivas'taki demir-çelik işletmelerinde işlenir.



2. BAKIR

  • Uçak, motor, elektrik, elektronik sanayide kullanılır.

  • Murgul (Artvin), Küre (Kastamonu), Maden (Elazığ) ve Ergani (Diyarbakır) de çıkarılır.



3. Krom

  • Sertlik derecesi yüksek

  • Dayanıklı, paslanmayan krom, paslanmaz çelik üretiminde kullanılır.

  • Türkiye dünyada 4. sıradadır. Yıllık üretimin yaklaşık yarısı ihraç edilir.

  • Guleman (Elazığ), Köyceğiz ve Fethiye (Muğla), Acıpayam ve Buldan (Denizli), Orhaneli (Bursa), Aladağ (Adana) önemli krom yataklarımızdır.

  • UYARI: Krom ihraç edildikten sonra kalanı, Elazığ ve Antalya'daki ferro-krom işletmelerinde işlenir.



4. Boksit

  • Alüminyumun hammaddesidir. Seydişehir (Konya), Akseki (Antalya), Milas (Muğla), Hassa (Hatay)da çıkarılır.

  • Seydişehir alüminyum işletmelerinde işlenir.



5. Manganez

  • 5. Manganez

  • İşlenerek, saf manganez metali haline dönüştürülür.

  • Saf manganez metali, dayanıklı, sert sanayi çeliği yapımında kullanılır.

  • Ceyhan (Adana) ve Denizli önemli manganez yataklarıdır.



6. Kurşun-Çinko

  • 6. Kurşun-Çinko

  • Kurşun ve çinko birlikte bulunurlar. Harita üzerinde verilen alanlarda çıkarılırlar. Keban (Elazığ) ve Kayseri işletmelerinde işlenir.



7. Volfram (Tungsten)

  • 7. Volfram (Tungsten)

  • Elektrik, elektronik, çelik ve boya sanayisinde kullanılır. Bursa-Uludağ'da çıkarılır.

  • 8. Fosfat

  • Gübre sanayisinde kullanılır. Mazıdağı (Mardin), Çınar (Diyarbakır), Besni ve Gölbaşı (Adıyaman)'nda çıkarılır.

  • 9. Kükürt

  • Kimya, gübre, boya, lastik ve bağcılıkta kullanılır. Keçiborlu (Isparta) ve Sarayköy (Denizli) de çıkarılır.



10. Civa

  • 10. Civa

  • Elektrik, elektronik sanayide ve eczacılıkta kullanılır.

  • Ödemiş (İzmir), Sarayönü (Konya), Kadınham (Balıkesir) önemli yataklarıdır.

  • 11. Mermer

  • Kalkerin başkalaşıma uğraması sonucu oluşmuştur.

  • Ülkemizde çoktur ve inşaat sektöründe kullanılır.

  • Marmara Adası, Kapıdağ Yarımadası, Elazığ, Afyon, Çanakkale, Eskişehir, Denizli önemli yataklarıdır.



12. Zımpara Taşı

  • 12. Zımpara Taşı

  • İzmir, Denizli, Muğla, Antalya ve Aydın çevresinde çıkarılır.

  • 13. Tuz

  • İzmir-Çamaltı tuzlası (denizden), Tuz Gölü, Çankırı, Kırşehir, Eskişehir, Erzincan, Yozgat ve Kars (kayatuzu) da çıkarılır.

  • 14. Lületaşı

  • Süs eşyası yapımında kullanılır. Genellikle ihraç edilir. Eskişehir'de çıkarılır.

  • 15. Oltutaşı

  • Dünya'da sadece Oltu (Erzurum)'da çıkarılır. Tespih ve süs eşyası yapımında kullanılır.

  • 16. Soda

  • Van Gölü'nden çıkarılır. Tatvan tesislerinde işlenir.



17. Bor Mineralleri

  • 17. Bor Mineralleri

  • Boraks adı da verilir. Tuz bileşikleri halindedir. Dünya rezervinin yaklaşık %70'i Türkiye'dedir.

  • Cam, seramik sanayi, temizlik maddeleri sanayi, nükleer, santrallerin yapımı, roket yakıtı yapımında, yangın söndürme maddeleri ve kağıt hamuru yapımında kullanılır.

  • Bigadiç, Susurluk (Balıkesir), Seyitgazi (Eskişehir), Emet (Kütahya) yörelerinde çıkarılır.

  • Büyük bölümü Bandırma (Balıkesir) da ki, geri kalanı ise Kırka (Eskişehir) daki tesislerde işlenir.



18. Manyezit (Magnezyum)

  • 18. Manyezit (Magnezyum)

  • Alüminyumdan hafif ve sert bir metal elde edilir.

  • Yüksek sıcaklıklara dayanıklı olduğu için, demir-çelik endüstrisi, cam fabrikaları, sanayi kuruluşları gibi sanayi kuruluşlarının fırınlarının yapımında kullanılır.

  • Ülkemizde çok zengin yataklara sahiptir.

  • Bilecik, Ankara, Kütahya, Eskişehir, Sivas, Erzincan, Erzurum ve Kars yörelerinde bulunur. Kütahya manyezit fabrikasında işlenir.



TÜRKİYE'DE ENERJİ KAYNAKLARI

  • TÜRKİYE'DE ENERJİ KAYNAKLARI

  • 1. Taşkömürü

  • I. jeolojik zamanda oluşmuş arazilerde görüldüğü için ülkemizde sadece Zonguldak-Ereğli ve Amasra çevresinde vardır.

  • Yıllık taşkömürü üretiminin yaklaşık %80'i demir-çelik fabrikaları ve termik santrallerde kullanılır.



2. Linyit

  • 2. Linyit

  • Enerji değeri taşkömürü kadar yüksek değildir. Fakat en önemli enerji kaynağımızdır.

  • III. jeolojik dönemde oluştuğu için bütün bölgelerimizde vardır.

  • Afşin-Elbistan. Nallıhan, Beyşehir, Seyitömer, Tavşanlı, Tuncbilek (Kütahya), Soma (Manisa), Kangal (Sivas), Yatağan (Muğla) ve Orta (Çankırı) çevresinde bulunur.

  • Linyit üretiminin artışı termik santrallerin artışına paralel olarak artmaktadır. Üretimin yaklaşık yarısı termik santrallerde kullanılır.





3.PETROL

  • Ülkemizde petrol yatakları açısından fazla zengin değildir.

  • En zengin bölge Güneydoğu Anadolu'dadır. Batman'da; Raman, Garzan, Botan, Kahta (Adıyaman), Diyarbakır, Şanlıurfa ve Siirt'te çıkarılır.

  • Ayrıca Adana ve Kırklareli'nde de çıkarılır. Bu petroller ihtiyacımızın sadece %13'ünü karşılar.



  • Petrol Rafineleri Batman'da- Batman Rafinesi Mersin'de -Ataş Rafinesi Kırıkkale'de -Orta Anadolu İzmir -Aliağa Rafinesi İzmit -Tüpraş Rafinesi



4. Doğalgaz

  • 4. Doğalgaz

  • Ülkemiz petrolde olduğu gibi doğalgazda da büyük ölçüde dışarı bağımlıdır.

  • Hamitabat (Kırklareli) ve Çamurlu (Mardin) da çıkarılır.

  • Hamitabat santralinde doğalgazdan elektrik elde edilir.

  • 5. Nükleer Enerji

  • Atom enerjisi olarak bilinen uranyum ve toryum madenlerinden oluşur.

  • Ülkemizde madeni bulunmasına rağmen, elektrik enerjisine dönüştürecek santral yoktur.



6. Su Gücü (Hidroelektrik)

  • 6. Su Gücü (Hidroelektrik)

  • Beyaz kömür olarak ta bilinen su gücü, en temiz ve en güvenilir, tükenmeyen bir enerji kaynağıdır.

  • Ülkemizin yaklaşık 400 milyar kwh'lık potansiyeli olmasına rağmen, sadece 43 milyar kwh'lık enerji üreten santraller mevcuttur.

  • Ülkemizin dağlık ve engebeli bir yapıda olması, akarsularımızın enerji potansiyelini artırmıştır.

  • Özellikle Doğu Anadolu hidroelektrik potansiyelin en yüksek olduğu bölgedir.





7. Güneş Enerjisi

  • 7. Güneş Enerjisi

  • Yenilenebilen ve tükenmeyen enerji kaynakları içinde en önemlisidir.

  • Günümüzde en çok konutlarda ve işyerlerinde sıcak su elde etmek için kullanılmaktadır.

  • Güneşleme süresi en fazla olan bölgelerimiz, Güneydoğu, Akdeniz, Ege ve İç Anadolu Bölgeleridir.



UYARI: Su gücü, jeotermal enerji ve güneş enerjisi yenilenebilen enerji kaynaklarıdır.

  • UYARI: Su gücü, jeotermal enerji ve güneş enerjisi yenilenebilen enerji kaynaklarıdır.

  • UYARI: En çok enerji üreten bölge Doğu Anadolu,

  • En çok enerji tüketen bölge ise sanayi geliştiği için Marmara Bölgesi'dir.

  • 8. Jeotermal Enerji

  • Sıcak su kaynaklarıyla elde edilen enerjidir.

  • En fazla, Ege Bölgesi ve Güney Marmara Bölümü'nde görülür.

  • Sarayköy (Denizli) ve Germencik (Aydın) de jeotermal santraller bulunur.

  • Elektrik enerjisi üretiminin yanında konutların ısıtılmasında da kullanılır.



TÜRKİYE’DE TERMİK VE HİDROELEKTRİK SANTRALLER







Yüklə 445 b.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə