Metadane scenariusza

Z życia dawnego gimnazjalisty.

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń

• 
  zna przebieg zdarzeń w powieści Syzyfowe prace
  
• 
  zna historię Polski
  

b) Umiejętności

Uczeń

• 
  potrafi pracować z tekstem literackim
  
• 
  potrafi korzystać ze słowników
  
• 
  rozumie konteksty historyczne i biograficzne powieści
  

2. Metoda i forma pracy

Zbiorowa, indywidualna, praca z tekstem, praca ze słownikiem

3. Środki dydaktyczne

Słowniki języka polskiego, słowniki wyrazów obcych, encyklopedie, leksykony, tekst powieści Syzyfowe prace S. Żeromskiego

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

1. Wyszukiwanie w encyklopediach i leksykonach biogramu Stefana Żeromskiego.

2. Odczytanie i wynotowanie elementów wspólnych biografii pisarza i zdarzeń z powieści (np. zubożała rodzina szlachecka, nauka w szkole wiejskiej, nauka w gimnazjum, Kielce, okolice Kielc).

b) Faza realizacyjna

1. Uczniowie pracują z tekstem powieści i wyszukują fragmenty przedstawiające zachowania młodzieży w gimnazjum.

2. Wspólne redagowanie krótkiej notatki. (załącznik 1)

3. Uczniowie wyszukują fragmenty przestawiające zachowania rodziców i nauczycieli.

4. Wspólne redagowanie notatki. (załącznik 2)

5. Praca indywidualna ze słownikami i wyjaśnianie znaczenia słów: lojalizm, marazm, oportunizm, konformizm. (załącznik 3)

c) Faza podsumowująca

1. Dyskusja nad zachowaniem młodych i dorosłych bohaterów wobec rusyfikacji.

2. Próba wyjaśnienia znaczenia tytułu powieści.

5. Bibliografia

1. Gałczyńska E., Jabłoński R, A słowa jak ziarna…, Zakład Wydawniczo- Usługowy, Płock 1995.

2. Matusiak B., Lekcje języka polskiego w gimnazjum, Stentor, Warszawa 2001.

3. Pękala B. Słowo o poloniście, Wyd. Uczelniane WSP, Bydgoszcz 1999.4. Żeromski S., Syzyfowe prace, Wyd. Zielona Sowa, Kraków 1999.

6. Załączniki

Załącznik 1

Młodzież- bunt indywidualny, czytanie zabronionych książek, kółka samokształceniowe, posługiwanie się językiem polskim mimo zakazów, rzadko uleganie rusyfikacji,

Załącznik 2

Dorośli- nieświadomy bunt rodziców w Owczarach, uleganie rusyfikacji, lęk przed utratą posady, brak sprzeciwu wobec działań rusyfikatorów, bezmyślne przestrzeganie praw zaborcy,

Załącznik 3

lojalizm- przestrzeganie prawa, praworządność, wierność władzy

marazm- bezwład, zastój,

oportunizm- postawa człowieka kierujacego się tym, co dla niego korzystne

konformizm- bezkrytyczne podporządkowanie się obowiązującym normom, przystosowanie się do czegoś

7. Czas trwania lekcji

45 min.
8. Uwagi do scenariusza