Mevcut Hali Değişiklik Önerisi Açıklama/Gerekçe

TEMİNAT HESAPLAMA PROSEDÜRÜ DEĞİŞİKLİK TASLAĞI

Mevcut Hali	Değişiklik Önerisi	Açıklama/Gerekçe
Gün öncesi ve gün içi piyasaları faaliyetleri için sunulması gereken teminat tutarının hesaplanması MADDE 5 – (2) “k” günü sayısı, iki günden uzun resmi tatiller için resmi tatil gün sayısının bir fazlasıdır ve resmi tatilin başlangıç tarihinden bir ay önce piyasa katılımcılarına PYS aracılığıyla duyurulur. Bunun dışında, risk periyodunda yer alan “k” günü sayısı üçtür.	Gün öncesi ve gün içi piyasaları faaliyetleri için sunulması gereken teminat tutarının hesaplanması MADDE 5 – (2) “k” günü sayısı, iki günden uzun resmi tatiller için resmi tatil gün sayısının bir fazlasıdır ve resmi tatilin başlangıç tarihinden bir haftaay önce piyasa katılımcılarına PYS aracılığıyla duyurulur. Bunun dışında, risk periyodunda yer alan “k” günü sayısı üçtür.	Duyurunun daha güncel olması açısından süre bir hafta olarak değiştirilmiştir.
Ek teminat MADDE 6 – (1) Bir piyasa katılımcısının, sunması gereken toplam teminatın hesaplanmasında kullanılan ve “dengesizlik teminatı” ile “risk teminatı”ndan oluşan ek teminat aşağıdaki şekilde hesaplanır: ETf,g = DTf,a + RTf,g (2) Bu formüllerde geçen ETf,g f dengeden sorumlu tarafın, g günü için hesaplanan ek teminatını, DTf,a 7 nci madde uyarınca hesaplanan, f dengeden sorumlu tarafın, a ayı için dengesizlik teminatını (TL), RTf,g 8 inci madde uyarınca hesaplanan, f dengeden sorumlu tarafın, g günü için risk teminatını,	Ek teminat MADDE 6 – (1) Bir piyasa katılımcısının, sunması gereken toplam teminatın hesaplanmasında kullanılan ve “dengesizlik teminatı”, ile “risk teminatı”, “avans KDV teminatı” ve “YEK teminatı”ndan oluşan ek teminat aşağıdaki şekilde hesaplanır: ETpf,g = DTf,a + RTf,g + AKTp,g + YTp g (2) Bu formüllerde geçen ETpf,g p piyasa katılımcısınınf dengeden sorumlu tarafın, g günü için hesaplanan ek teminatını (TL), DTf,a 7 nci madde uyarınca hesaplanan, f dengeden sorumlu tarafın, a ayı için dengesizlik teminatını (TL), RTf,g 8 inci madde uyarınca hesaplanan, f dengeden sorumlu tarafın, g günü için risk teminatını (TL), AKTp,g 9 uncu madde uyarınca hesaplanan, p piyasa katılımcısının, g günü için Avans KDV teminatını(TL), YTp g 10 uncu madde uyarınca hesaplanan, p piyasa katılımcısının, g günü için YEK teminatını(TL), (3) 10 uncu madde hükümleri doğrultusunda piyasa katılımcısı bazında hesaplanan YEK teminatı, ilgili piyasa katılımcısının ek teminat hesabında yer alır. (4) Bu formülde geçen p piyasa katılımcısının bir dengeden sorumlu grup altında yer alması ve dengeden sorumlu taraf olmaması durumunda, ilgili piyasa katılımcısının dengesizliklerin uzlaştırılmasına ilişkin olarak sunmakla yükümlü olduğu teminat tutarlarının, ilgili dengeden sorumlu tarafça karşılanması sebebiyle söz konusu piyasa katılımcısı için dengesizliklerin uzlaştırılmasına ilişkin olarak hesaplanan teminat tutarları ilgili katılımcının ek teminat hesabında kullanılmaz.	Uzlaştırma faturalarında yer alan, avans ödemelerinden kaynaklanan KDV tutarı ve YEKDEM’e ilişkin borç tutarı teminat mekanizmasına dahil edilmiştir.
Dengesizlik teminatı MADDE 7– (1) Bir dengeden sorumlu tarafın dengesizlik teminatı aşağıdaki şekilde hesaplanır: MaksSMFa = max(AOSMFi) i = a-1, a-2, a-3 i = a-1, a-2, a-3 min(AEDMi,f) < 0 ise min(AEDMi,f) ≥ 0 ise DTf,a = 0. (2) Bu formüllerde geçen AOSMFi Geçmiş 3 aylık risk dönemi içerisinde yer alan i ayındaki sistem marjinal fiyatlarının ağırlıklı ortalamasını (TL/MWh), EDMi,f,t,u Risk döneminde yer alan i ayı için, f dengeden sorumlu tarafın, t teklif bölgesindeki, u uzlaştırma dönemine ait enerji dengesizlik miktarını (MWh), SMFi,t,u Risk döneminde yer alan i ayı ve t teklif bölgesi için u uzlaştırma dönemine ait sistem marjinal fiyatını (TL/MWh), MaksSMFa a ayına ilişkin teminat hesaplamasında kullanılan geçmiş 3 aylık risk dönemindeki aylık sistem marjinal fiyatlarının ağırlıklı ortalamalarının en büyüğünü (TL/MWh), AEDMi,f f dengeden sorumlu tarafın i ayına ait toplam enerji dengesizlik miktarını, DMi,f,t,u Bu maddenin üçüncü fıkrası uyarınca hesaplanan risk döneminde yer alan i ayı için f dengeden sorumlu tarafın altında sekonder frekans kontrol hizmetine katılan tüm üretim tesisleri için t teklif bölgesinde hizmete katıldığı u uzlaştırma dönemine ait enerji dengesizlik miktarını (MWh), DTf,a f dengeden sorumlu tarafın, a ayı için dengesizlik teminatını (TL), RK Risk katsayısını, m İlgili fatura dönemi için belirlenmiş teklif bölgesi sayısını, n İlgili fatura döneminde yer alan uzlaştırma dönemi sayısını, k İlgili fatura dönemi için dengeden sorumlu taraf sayısını ifade eder. (3) Bir fatura dönemi için sekonder frekans kontrol hizmetine katılan her bir üretim tesisinin, hizmete katıldığı her bir uzlaştırma dönemine ait enerji dengesizlik miktarı aşağıdaki şekilde hesaplanır: (4) Bu formülde geçen DMi,f,t,u Risk döneminde yer alan i ayı için f dengeden sorumlu tarafın altında sekonder frekans kontrol hizmetine katılan tüm üretim tesisleri için t teklif bölgesinde hizmete katıldığı u uzlaştırma dönemine ilişkin enerji dengesizlik miktarını (MWh), UEVMi,f,t,d,u d üretim tesisinin i ayında sekonder frekans kontrol hizmetine katıldığı u uzlaştırma dönemi için itibari bağlantı noktası bazında veriş miktarını (MWh), UEÇMi,f,t,d,u d üretim tesisinin i ayında sekonder frekans kontrol hizmetine katıldığı u uzlaştırma dönemi için itibari bağlantı noktası bazında çekiş miktarını (MWh), KGÜPi,f,t,d,u d üretim tesisi için i ayında sekonder frekans kontrol hizmetine katıldığı u uzlaştırma dönemi için geçerli olan Kesinleşmiş Gün Öncesi Üretim/Tüketim Programını (MWh), KEYALMi,f,t,d,u,r d üretim tesisinin i ayında sekonder frekans kontrol hizmetine katıldığı u uzlaştırma dönemi için geçerli r teklifinin Kabul Edilen ve Yerine Getirilmiş Yük Alma Teklifi Miktarını (MWh), KEYATMi,f,t,d,u,r d üretim tesisinin i ayında sekonder frekans kontrol hizmetine katıldığı u uzlaştırma dönemi için geçerli r teklifinin Kabul Edilen ve Yerine Getirilmiş Yük Atma Teklifi Miktarını (MWh), t1 Dengeleme güç piyasası kapsamındaki d üretim tesisine ilişkin sekonder frekans kontrol hizmetine katıldığı u uzlaştırma dönemi için kabul edilmiş olan tüm yük alma tekliflerinin sayısını, t2 Dengeleme güç piyasası kapsamındaki d üretim tesisine ilişkin sekonder frekans kontrol hizmetine katıldığı u uzlaştırma dönemi için kabul edilmiş olan tüm yük atma tekliflerinin sayısını, m f dengeden sorumlu grubun altında bulunan ve sekonder frekans kontrol hizmetine katılan üretim tesislerinin sayısını ifade eder. (5) Piyasa katılımcısının dengesizliklerinin uzlaştırılmasına ilişkin teminat hesaplamalarında, geçmiş üç ay içerisindeki aylık toplam enerji açığı miktarlarının en büyüğü dikkate alınır. (6) Kayıt işlemlerini tamamladığı tarihten itibaren faaliyetlerinde üçüncü ayını tamamlamamış bir piyasa katılımcısının dengesizliklere ilişkin teminatı aşağıdaki şekilde hesaplanır: a) Dengesizliklere ilişkin teminat hesabının yapıldığı gün itibarıyla, kayıt tarihinden itibaren faaliyetlerinde birinci ayını tamamlamamış piyasa katılımcısının dengesizliklere ilişkin teminatı hesaplanmaz. b) Dengesizliklere ilişkin teminat hesabının yapıldığı gün itibarıyla, kayıt tarihinden itibaren faaliyetlerinde ikinci ayını henüz tamamlamamış piyasa katılımcısından talep edilen teminat tutarı, piyasa katılımcısının bir önceki aya ait dengesizlik miktarı negatif ise bu miktarın mutlak değeri ile bir önceki aya ilişkin sistem marjinal fiyatının ağırlıklı ortalamasının çarpılması ile elde edilir. Hesaplanan bu tutar risk katsayısı ile çarpılır. Bir önceki aya ait dengesizlik miktarı pozitifse piyasa katılımcısından dengesizliklere ilişkin teminat talep edilmez. c) Dengesizliklere ilişkin teminat hesabının yapıldığı gün itibarıyla, kayıt tarihinden itibaren faaliyetlerinde üçüncü ayını henüz tamamlamamış piyasa katılımcısından talep edilen teminat tutarı, katılımcının geçmiş iki aydaki dengesizlik miktarının küçüğü negatifse bu miktarın mutlak değeri ile geçmiş iki aya ilişkin sistem marjinal fiyatının ağırlıklı ortalamasının büyüğünün çarpılması ile elde edilir. Hesaplanan bu tutar daha sonra risk faktörü ile çarpılır. Katılımcının geçmiş iki aydaki dengesizlik miktarının küçüğü pozitifse katılımcıdan dengesizliklere ilişkin teminat talep edilmez.	Dengesizlik teminatı MADDE 7– (1) Bir dengeden sorumlu tarafın dengesizlik teminatı aşağıdaki şekilde hesaplanır: MaksSMFa = max(AOSMFi) i = a-1, a-2, a-3 i = a-1, a-2, a-3 min(AEDMi,f) < 0 ise min(AEDMi,f) ≥ 0 ise DTf,a = 0. (2) Bu formüllerde geçen; AOSMFi Geçmiş 3 aylık risk dönemi içerisinde yer alan i ayındaki sistem marjinal fiyatlarının ağırlıklı ortalamasını (TL/MWh), EDMi,f,t,u Risk döneminde yer alan i ayı için, f dengeden sorumlu tarafın, t teklif bölgesindeki, u uzlaştırma dönemine ait enerji dengesizlik miktarını (MWh), SMFi,t,u Risk döneminde yer alan i ayı ve t teklif bölgesi için u uzlaştırma dönemine ait sistem marjinal fiyatını (TL/MWh), MaksSMFa a ayına ilişkin teminat hesaplamasında kullanılan geçmiş 3 aylık risk dönemindeki aylık sistem marjinal fiyatlarının ağırlıklı ortalamalarının en büyüğünü (TL/MWh), AEDMi,f f dengeden sorumlu tarafın i ayına ait toplam enerji dengesizlik miktarını (MWh), DMi,f,t,u Bu maddenin üçüncü fıkrası uyarınca hesaplanan risk döneminde yer alan i ayı için f dengeden sorumlu tarafın altında sekonder frekans kontrol hizmetine katılan tüm üretim tesisleri için t teklif bölgesinde hizmete katıldığı u uzlaştırma dönemine ait enerji dengesizlik miktarını (MWh), DTf,a f dengeden sorumlu tarafın, a ayı için dengesizlik teminatını (TL), RK Risk katsayısını, m İlgili fatura dönemi için belirlenmiş teklif bölgesi sayısını, n İlgili fatura döneminde yer alan uzlaştırma dönemi sayısını, k İlgili fatura dönemi için dengeden sorumlu taraf sayısını, i Faturaya esas uzlaştırma bildirimi yayımlanmış son fatura dönemini ifade eder. (3) Bir fatura dönemi için sekonder frekans kontrol hizmetine katılan her bir üretim tesisinin, hizmete katıldığı her bir uzlaştırma dönemine ait enerji dengesizlik miktarı aşağıdaki şekilde hesaplanır: (4) Bu formülde geçen; DMi,f,t,u Risk döneminde yer alan i ayı için f dengeden sorumlu tarafın altında sekonder frekans kontrol hizmetine katılan tüm üretim tesisleri için t teklif bölgesinde hizmete katıldığı u uzlaştırma dönemine ilişkin enerji dengesizlik miktarını (MWh), UEVMi,f,t,d,u d üretim tesisinin i ayında sekonder frekans kontrol hizmetine katıldığı u uzlaştırma dönemi için itibari bağlantı noktası bazında veriş miktarını (MWh), UEÇMi,f,t,d,u d üretim tesisinin i ayında sekonder frekans kontrol hizmetine katıldığı u uzlaştırma dönemi için itibari bağlantı noktası bazında çekiş miktarını (MWh), KGÜPi,f,t,d,u d üretim tesisi için i ayında sekonder frekans kontrol hizmetine katıldığı u uzlaştırma dönemi için geçerli olan Kesinleşmiş Gün Öncesi Üretim/Tüketim Programını (MWh), KEYALMi,f,t,d,u,r d üretim tesisinin i ayında sekonder frekans kontrol hizmetine katıldığı u uzlaştırma dönemi için geçerli r teklifinin Kabul Edilen ve Yerine Getirilmiş Yük Alma Teklifi Miktarını (MWh), KEYATMi,f,t,d,u,r d üretim tesisinin i ayında sekonder frekans kontrol hizmetine katıldığı u uzlaştırma dönemi için geçerli r teklifinin Kabul Edilen ve Yerine Getirilmiş Yük Atma Teklifi Miktarını (MWh), t1 Dengeleme güç piyasası kapsamındaki d üretim tesisine ilişkin sekonder frekans kontrol hizmetine katıldığı u uzlaştırma dönemi için kabul edilmiş olan tüm yük alma tekliflerinin sayısını, t2 Dengeleme güç piyasası kapsamındaki d üretim tesisine ilişkin sekonder frekans kontrol hizmetine katıldığı u uzlaştırma dönemi için kabul edilmiş olan tüm yük atma tekliflerinin sayısını, m f dengeden sorumlu grubun altında bulunan ve sekonder frekans kontrol hizmetine katılan üretim tesislerinin sayısını, i Faturaya esas uzlaştırma bildirimi yayımlanmış son fatura dönemini ifade eder. (5) Dengesizliklere ilişkin teminat hesabının yapıldığı gün itibarıyla, faturaya esas uzlaştırma bildirimi yayımlanmış olan son fatura döneminde PYS’de onaylı olarak kayıtlı olmayan bir piyasa katılımcısı için dengesizlik teminatı hesabı yapılmaz. (5) Piyasa katılımcısının dengesizliklerinin uzlaştırılmasına ilişkin teminat hesaplamalarında, geçmiş üç ay içerisindeki aylık toplam enerji açığı miktarlarının en büyüğü dikkate alınır. (6) Kayıt işlemlerini tamamladığı tarihten itibaren faaliyetlerinde üçüncü ayını tamamlamamış bir piyasa katılımcısının dengesizliklere ilişkin teminatı aşağıdaki şekilde hesaplanır: a) Dengesizliklere ilişkin teminat hesabının yapıldığı gün itibarıyla, kayıt tarihinden itibaren faaliyetlerinde birinci ayını tamamlamamış piyasa katılımcısının dengesizliklere ilişkin teminatı hesaplanmaz. b) Dengesizliklere ilişkin teminat hesabının yapıldığı gün itibarıyla, kayıt tarihinden itibaren faaliyetlerinde ikinci ayını henüz tamamlamamış piyasa katılımcısından talep edilen teminat tutarı, piyasa katılımcısının bir önceki aya ait dengesizlik miktarı negatif ise bu miktarın mutlak değeri ile bir önceki aya ilişkin sistem marjinal fiyatının ağırlıklı ortalamasının çarpılması ile elde edilir. Hesaplanan bu tutar risk katsayısı ile çarpılır. Bir önceki aya ait dengesizlik miktarı pozitifse piyasa katılımcısından dengesizliklere ilişkin teminat talep edilmez. c) Dengesizliklere ilişkin teminat hesabının yapıldığı gün itibarıyla, kayıt tarihinden itibaren faaliyetlerinde üçüncü ayını henüz tamamlamamış piyasa katılımcısından talep edilen teminat tutarı, katılımcının geçmiş iki aydaki dengesizlik miktarının küçüğü negatifse bu miktarın mutlak değeri ile geçmiş iki aya ilişkin sistem marjinal fiyatının ağırlıklı ortalamasının büyüğünün çarpılması ile elde edilir. Hesaplanan bu tutar daha sonra risk faktörü ile çarpılır. Katılımcının geçmiş iki aydaki dengesizlik miktarının küçüğü pozitifse katılımcıdan dengesizliklere ilişkin teminat talep edilmez.	Mevcut durumda dengesizlik teminatı hesabında son üç aydaki en yüksek negatif dengesizlik miktarı ve AOSMF değeri kullanılmaktadır. Hesaplamanın son aydaki değerlere göre yapılmasına yönelik olarak değiştirilmiştir. Son aya ilişkin dengesizlik değerleri kullanılacağı için ilgili hükümler kaldırılmıştır.
Risk teminatı MADDE 8– (1) Bir dengeden sorumlu tarafın, bir fatura dönemindeki dengesizliklerine ilişkin nihai uzlaştırma bildirimi yayımlanmamış olmasına rağmen, dengeden sorumlu gruptaki piyasa katılımcılarının alış yönünde yaptığı ikili anlaşma miktarları, gün öncesi ve gün içi piyasalarındaki alış miktarları, dengeleme güç piyasasındaki yük atma talimat miktarları ve üretim tesislerinin işletmedeki kurulu gücünün %85’i dikkate alınarak gerçekleştirebileceği üretim miktarı toplamının ; satış yönünde yaptığı ikili anlaşma miktarları, gün öncesi ve gün içi piyasalarındaki satış miktarları, dengeleme güç piyasasındaki yük alma talimat miktarları ve serbest tüketicilerine yapması öngörülen satış miktarları toplamını karşılamaması durumunda dengesizlik miktarının artacağı öngörülür ve buna bağlı olarak ilgili risk hesabı gerçekleştirilir. (2) İlgili piyasa izleme faaliyetleri neticesinde, piyasa katılımcısının öngörülen dengesizlik miktarının tespit edilmesi sürecinde aşağıdaki yöntem uygulanır: a) İlgili tedarikçinin portföyüne dahil olan her bir serbest tüketiciye ilişkin tüketim değerlerinin belirlenmesi için; 1) İlgili serbest tüketicinin son fatura dönemindeki tüketim değerlerinin PYS’de kayıtlı olması durumunda bu tüketim değerleri, 2) Sayaç okuyan kurumlar tarafından her bir serbest tüketici için PYS’de ölçüm noktası tablosuna kayıt edilen ortalama tüketim değerleri, 3) PYS’de bulunmaması durumunda Ek-1’de yer alan ve dağıtım/iletim bölgesi, abone/profil tipi, sayaç kullanım tipi bazında belirlenen ve bir önceki yıla ait ortalama tüketim değerleri, kullanılır. 4) Yukarıdaki kapsamda tanımlı herhangi bir gruba dahil olmayan bir serbest tüketici için ortalama yıllık tüketim değeri Ek-1’de yer alan diğer grubunun altında değerlendirilir. b) Serbest tüketici bazında belirlenen ortalama tüketim değerleri kullanılarak ilgili tedarikçinin portföyünde yer alan tüm serbest tüketiciler için günlük bazda öngörülen toplam tüketim değeri belirlenir. c) Günlük bazda belirlenen toplam tüketim değeri ile ilgili piyasa katılımcısının satış yönünde yapmış olduğu ikili anlaşma miktarları, gün öncesi ve gün içi piyasalarındaki satış miktarları ve dengeleme güç piyasasındaki yük alma talimat miktarları toplamının, katılımcının alış yönünde yapmış olduğu ikili anlaşma miktarları, gün öncesi ve gün içi piyasalarındaki alış miktarları, dengeleme güç piyasasındaki yük atma talimat miktarları ve işletmedeki kurulu gücünün %85’i dikkate alınarak gerçekleştirebileceği üretim miktarları toplamından fazla olması durumunda, piyasa katılımcısının risk teşkil ettiği öngörülür. ç) Bu doğrultuda dengeden sorumlu tarafın dengesizliğe ilişkin riskinin arttığının tespit edilmesi durumunda öngörülen dengesizlik miktarı ile bu Prosedürde yer alan 7 nci madde uyarınca hesaplanan dengesizliğe ilişkin teminat hesaplamalarında kullanılan AOSMF’nin çarpılması neticesinde elde edilen tutara göre risk teminat hesabı yapılır. (3) Ek-1’de yer alan Serbest Tüketici Aylık Ortalama Tüketim Tablosu Piyasa İşletmecisi tarafından gerek görülen sıklıkla güncellenir.	Risk teminatı MADDE 8– (1) Bir dengeden sorumlu tarafın, faturaya esas uzlaştırma bildirimi yayımlanmamış fatura dönemleri içinbir fatura dönemindeki dengesizliklerine ilişkin nihai uzlaştırma bildirimi yayımlanmamış olmasına rağmen, dengeden sorumlu gruptaki piyasa katılımcılarının alış yönünde yaptığı ikili anlaşma miktarları, gün öncesi ve gün içi piyasalarındaki alış miktarları, dengeleme güç piyasasındaki yük atma talimat miktarları ve üretim tesislerinin TEİAŞ Yük Tevzi Bilgi Sisteminde (YTBS) yer alan üretim değerleri işletmedeki kurulu gücünün %85’i dikkate alınarak gerçekleştirebileceği üretim miktarı toplamının ; satış yönünde yaptığı ikili anlaşma miktarları, gün öncesi ve gün içi piyasalarındaki satış miktarları, dengeleme güç piyasasındaki yük alma talimat miktarları ve serbest tüketicilerine yapması öngörülen uzlaştırmaya esas çekiş satış miktarları toplamını karşılamaması durumunda dengesizlik miktarının artacağı öngörülür ve buna bağlı olarak ilgili risk hesabı gerçekleştirilir. (2) İlgili piyasa izleme faaliyetleri neticesinde, piyasa katılımcısının öngörülen dengesizlik miktarının tespit edilmesi sürecinde aşağıdaki yöntem uygulanır: a) İlgili tedarikçinin portföyüne dahil olan her bir serbest tüketiciye tüketim noktasına ilişkin tüketim değerlerinin belirlenmesi için; 1) İlgili tüketim noktasınınserbest tüketicinin faturaya esas uzlaştırma bildirimi yayımlanmış son fatura dönemindeki tüketim değerlerinin PYS’de kayıtlı olması durumunda bu tüketim değerleri, 2) İlgili tüketim noktasının serbest tüketici olması ve faturaya esas uzlaştırma bildirmi yayımlanmış son fatura dönemindeki tüketim değerlerinin PYS’de kayıtlı olmaması durumunda, sSayaç okuyan kurumlar tarafından her bir serbest tüketici için PYS’de ölçüm noktası tablosuna kayıt edilen ve güncel tutulması gereken tahmini yıllık toplam ortalama tüketim değerleri, 3) İlgili tüketim noktasının serbest tüketici olmasına karşın, işbu bendin birinci ve ikinci alt bentlerinde yer alan şartları sağlamaması durumunda, PYS’de bulunmaması durumunda Ek-1’de yer alan ve dağıtım/iletim bölgesi, abone/profil tipi, sayaç kullanım tipi bazında belirlenen ve bir önceki yıla ait ortalama tüketim değerleri, kullanılır. 4) Yukarıdaki kapsamda tanımlı herhangi bir gruba dahil olmayan bir serbest tüketici için ortalama yıllık tüketim değeri Ek-1’de yer alan diğer grubunun altında değerlendirilir. b) Tüketim noktasıSerbest tüketici bazında belirlenen ortalama tüketim değerleri kullanılarak ilgili piyasa katılımcısınıntedarikçinin portföyünde yer alan tüm tüketim noktalarıserbest tüketiciler için günlük bazda öngörülen toplam tüketim değeri belirlenir. Belirlenen toplam tüketim değeri bu maddenin üçüncü fıkrası uyarınca hesaplanan mevsimsellik katsayısı oranında artırılır/azaltılır. c) Günlük bazda belirlenen ve artış ve/veya azalış yönünde mevsimsellik katsayısı uygulanan toplam tüketim değeri ile ilgili piyasa katılımcısının satış yönünde yapmış olduğu ikili anlaşma miktarları, gün öncesi ve gün içi piyasalarındaki satış miktarları ve dengeleme güç piyasasındaki yük alma talimat miktarları toplamının, katılımcının alış yönünde yapmış olduğu ikili anlaşma miktarları, gün öncesi ve gün içi piyasalarındaki alış miktarları, dengeleme güç piyasasındaki yük atma talimat miktarları ve TEİAŞ Yük Tevzi Bilgi Sisteminde (YTBS) yer alan üretim değerleri işletmedeki kurulu gücünün %85’i dikkate alınarak gerçekleştirebileceği üretim miktarları toplamından fazla olması durumunda, piyasa katılımcısının risk teşkil ettiği öngörülür. ç) Bu doğrultuda dengeden sorumlu tarafın dengesizliğe ilişkin riskinin değiştiğinin arttığının tespit edilmesi durumunda öngörülen dengesizlik miktarının ilgilie güne ait ortalama piyasa takas fiyatı ile aynı güne ait ortalama sistem marjinal fiyatından yüksek olanıyla bu Prosedürde yer alan 7 nci madde uyarınca hesaplanan dengesizliğe ilişkin teminat hesaplamalarında kullanılan AOSMF’nin çarpılması neticesinde elde edilen tutara göre risk teminat hesabı yapılır. (3) Ek-2 ‘de yer alan Mevsimsellik Katsayısı aşağıdaki şekilde hesaplanır. a) Bir fatura dönemi için Ortalama Ulusal UEÇM, aynı aya ait fatura dönemi için geçmiş iki yılda gerçekleşmiş Ulusal UEÇM lerin aritmetik ortalaması hesaplanarak bulunur. b) İçinde bulunulan avans dönemi için mevsimsellik katsayısı, ilgili avans döneminin yer aldığı fatura dönemi için (a) bendi uyarınca hesaplanan ortalama Ulusal UEÇM ile ilgili avans dönemi itibariyle faturaya esas uzlaştırma bildirimi yayımlanmış son fatura dönemi için hesaplanmış olan ortalama Ulusal UEÇM nin oranlanması ile bulunur. (43) Ek-1’de yer alan Serbest Tüketici Aylık Ortalama Tüketim Tablosu ve Ek-2’de yer alan Mevsimsellik Katsayıları Tablosu Piyasa İşletmecisi tarafından gerek görülen sıklıkla güncellenir ve piyasa katılımcılarına PYS aracılığıyla duyurulur.	Üretim verilerinin gerçekleşen üretim değerlerine daha yakın olması amacıyla YTBS verilerinin kullanılması amaçlanmaktadır. Tüketim değerlerinin belirlenmesine ilişkin olarak katılımcılardan gelen sorulara istinaden ifadelerin daha anlaşılabilir hale getirilmesi amaçlanmıştır. Tüketim değeri olarak bir önceki ay verisi kullanıldığı için, tüketimdeki mevsimsel değişiklikleri risk teminatı hesabına yansıtabilmek amacıyla mevsimsellik katsayısı eklenmiştir. Risk teminatı hesabında, bir önceki aya ilişkin AOSMF değeri kullanılmaktadır. Hesaplamada ilgili gündeki PTF ve SMF ortalamalarının kullanılması amacıyla değiştirilmiştir. Mevsimsellik katsayısının hesaplama yöntemi açıklanmıştır.
	Avans KDV teminatı MADDE 9- (1) Faturaya esas uzlaştırma bildirimi yayımlanmamış fatura dönemleri için, piyasa katılımcısının gün öncesi piyasası ve gün içi piyasasında ticari işlem onayları neticesinde faturasına yansıması öngörülen net katma değer vergi tutarı borcu için Avans KDV teminatı hesabı gerçekleştirilir.	Uzlaştırma faturalarında yer alan, avans ödemelerinden kaynaklanan KDV tutarı teminat mekanizmasına dahil edilmiştir.
	YEK teminatı MADDE 10- (1) Faturaya esas uzlaştırma bildirimi yayımlanmamış fatura dönemleri için, piyasa katılımcısının faturasına yansıması öngörülen Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik’te yer verilen ve tedarik yükümlülüğü kapsamındaki uzlaştırmaya esas çekiş miktarı için hesaplanan YEKDEM tutarlarına ilişkin olarak YEK Teminatı hesabı gerçekleştirilir. (2) YEK Teminatı, bu maddenin dördüncü fıkrası uyarınca hesaplanan ve mevsimsellik katsayısı uygulanmış günlük bazda öngörülen toplam tüketim değerinin, Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmeliğin ilgili hükümleri uyarınca öngörülen YEKDEM maliyeti tutarları ve Piyasa İşletmecisi tarafından belirlenen YEK Değişim Oranı ile çarpılması sonucu hesaplanır. (3) İlgili piyasa izleme faaliyetleri neticesinde, piyasa katılımcısının öngörülen tedarik yükümlülüğü kapsamındaki uzlaştırmaya esas çekiş miktarının tespit edilmesi sürecinde aşağıdaki yöntem uygulanır: a) İlgili piyasa katılımcısının portföyünde yer alan tedarik yükümlülüğü kapsamındaki tüketim noktalarına ait son fatura dönemindeki tüketim değerlerinin PYS’de kayıtlı olması durumunda bu tüketim değerleri, b) İlgili piyasa katılımcısının portföyünde yer alan tedarik yükümlülüğü kapsamındaki tüketim noktalarına ait son fatura dönemindeki tüketim değerlerinin PYS’de kayıtlı olmaması durumunda, sayaç okuyan kurumlar tarafından her bir tedarik yükümlülüğü kapsamındaki tüketim noktası için PYS’de ölçüm noktası tablosuna kayıt edilen ortalama tüketim değerleri, c) Bu fıkranın (a) ve (b) bentlerinde yer alan şartların sağlanmaması durumunda Ek-1’de yer alan ve dağıtım/iletim bölgesi, abone/profil tipi, sayaç kullanım tipi bazında belirlenen ve bir önceki yıla ait ortalama tüketim değerleri, kullanılır. ç) Yukarıdaki kapsamda tanımlı herhangi bir gruba dâhil olmayan tedarik yükümlülüğü kapsamındaki bir tüketim noktası için ortalama aylık tüketim değeri Ek-1’de yer alan diğer grubunun altında değerlendirilir. (4) Tedarik yükümlülüğü kapsamındaki tüketim noktası bazında belirlenen ortalama tüketim değerleri kullanılarak ilgili piyasa katılımcısının portföyünde yer alan tüm tedarik yükümlülüğü kapsamındaki tüketim noktaları için günlük bazda öngörülen toplam tüketim değeri belirlenir. Belirlenen toplam tüketim değeri 8 inci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca hesaplanan mevsimsellik katsayısı oranında artırılır/azaltılır. (5) Faturaya esas uzlaştırma bildirimi yayımlanmamış fatura dönemleri için, piyasa katılımcısının faturasına yansıması öngörülen ve tedarik yükümlülüğü kapsamındaki uzlaştırmaya esas çekiş miktarı için hesaplanan YEKDEM tutarlarına ilişkin olarak YEK Teminatı hesabında, Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmeliğin ilgili hükümleri uyarınca Kurul Kararı ile belirlenen tedarik yükümlülüğü kapsamındaki birim uzlaştırmaya esas çekiş miktarı için öngörülen YEKDEM maliyeti tutarları kullanılır. (6) Varsayılan değeri 1 olan YEK Değişim Oranı (YDO), faturaya esas uzlaştırma bildirimi yayımlanmamış dönem içerisinde, YEK Birim Maliyetini etkileyen faktörlerden Piyasa Takas Fiyatı, döviz kuru ve YEKDEM kapsamındaki uzlaştırmaya esas veriş miktarı değerlerinde, geçmiş fatura dönemlerine kıyasla yüksek oranda değişiklik olması ve/veya yüksek oranda değişiklik olmasının öngörülmesi durumlarında, Piyasa İşletmecisi tarafından 0 ile 2 arasında belirlenerek uygulanır.	Uzlaştırma faturalarında yer alan, YEKDEM’e ilişkin borç tutarları teminat mekanizmasına dahil edilmiştir.
Toplam teminatın hesaplanması MADDE 9– (1) Piyasa katılımcısının sunmakla yükümlü olduğu teminat kalemlerinden, Başlangıç teminatı Teminat Usul ve Esasları 9 uncu maddede belirtilen sürelerde, Gün Öncesi ve Gün İçi Piyasaları için gereken teminat günlük bazda, Dengesizlik teminatı aylık bazda, Risk teminatı günlük bazda hesaplanır. (3) Herhangi bir günde, piyasa katılımcısı tarafından sunulması gereken toplam teminat aşağıdaki şekilde hesaplanır: TTp,g = max( GÖGİp,g , BTp,g ) + ETf,g x TDOp (4) Bu formülde geçen; TTp,g p piyasa katılımcısının g gününde sunması gereken toplam teminatı, GÖGİp,g 5 inci madde uyarınca hesaplanan, gün öncesi veya gün içi piyasasına katılan p piyasa katılımcısının, gün öncesi veya gün içi piyasasında işlem yapabilmek için g gününde sunması gereken teminatı (TL), ETf,g f dengeden sorumlu tarafın, g günü için hesaplanan ek teminatını, BTp,g p piyasa katılımcısının g günü için başlangıç teminatını, TDOp p piyasa katılımcısına uygulanacak ve varsayılan değeri 1 olan ek teminat değişim oranını ifade eder. (5) Bir dengeden sorumlu gruba dahil olup, dengeden sorumlu taraf olmayan bir piyasa katılımcısının toplam teminatı hesaplanırken, yukarıdaki formülde yer alan ek teminat sıfır olarak hesaplanır.	Toplam teminatın hesaplanması MADDE 119– (1) Piyasa katılımcısının sunmakla yükümlü olduğu teminat kalemlerinden, Başlangıç teminatı Teminat Usul ve Esasları 9 uncu maddede belirtilen sürelerde, Gün Öncesi ve Gün İçi Piyasaları için gereken teminat günlük bazda, Dengesizlik teminatı aylık bazda, çd) Risk teminatı günlük bazda, d) Avans KDV teminatı günlük bazda. e) YEK teminatı günlük bazda hesaplanır. (3) Herhangi bir günde, piyasa katılımcısı tarafından sunulması gereken toplam teminat aşağıdaki şekilde hesaplanır: TTp,g = max( GÖGİp,g , BTp,g ) + ETpf,g x TDOp (4) Bu formülde geçen; TTp,g p piyasa katılımcısının g gününde sunması gereken toplam teminatı (TL), GÖGİp,g 5 inci madde uyarınca hesaplanan, gün öncesi veya gün içi piyasasına katılan p piyasa katılımcısının, gün öncesi veya gün içi piyasasında işlem yapabilmek için g gününde sunması gereken teminatı (TL), ETpf,g p piyasa katılımcısınınf dengeden sorumlu tarafın, g günü için hesaplanan ek teminatını (TL), BTp,g p piyasa katılımcısının g günü için başlangıç teminatını (TL), TDOp p piyasa katılımcısına uygulanacak ve varsayılan değeri 1 olan ek teminat değişim oranını ifade eder. (5) Bir dengeden sorumlu gruba dahil olup, dengeden sorumlu taraf olmayan bir piyasa katılımcısının toplam teminatı hesaplanırken, yukarıdaki formülde yer alan ek teminat sıfır olarak hesaplanır.	“Avans KDV teminatı” ve “YEK teminatı”nın hesaplanma süreleri eklenmiştir. “Avans KDV teminatı” ve “YEK teminatı”, ek teminat içerisinde yer alacağı ve piyasa katılımcısı bazında hesaplanacağı için fıkra kaldırılmıştır.
GEÇİCİ MADDE 1 - (1) Bu Prosedürde yer alan başlangıç teminatının nakit kısmına ilişkin uygulamaya en geç 01/01/2017 tarihine kadar geçilir. Söz konusu uygulamanın daha önceki bir tarihte Merkezi Uzlaştırma Bankası tarafından gerçekleştirilebilmesi durumunda bir ay önceden piyasa katılımcılarına PYS aracılığıyla bildirimde bulunmak kaydıyla belirtilen tarihten önceki bir tarihte de uygulamaya başlanabilir.	GEÇİCİ MADDE 1 - (1) Bu Prosedürde yer alan başlangıç teminatının nakit kısmına ilişkin uygulamaya en geç 01/01/2017 tarihine kadar geçilir. Söz konusu uygulamanın daha önceki bir tarihte Merkezi Uzlaştırma Bankası tarafından gerçekleştirilebilmesi durumunda bir ay önceden piyasa katılımcılarına PYS aracılığıyla bildirimde bulunmak kaydıyla belirtilen tarihten önceki bir tarihte de uygulamaya başlanabilir. Gerekli alt yapı sistemleri tamamlanana kadar, işbu prosedürün 8 inci maddesinde yer alan risk teminatı hesaplamasında, kullanılan üretim miktarının belirlenmesinde, TEİAŞ Yük Tevzi Bilgi Sisteminde (YTBS) yer alan üretim değerleri yerine işletmedeki kurulu gücün %85 i dikkate alınarak gerçekleştirebileceği üretim miktarı kullanılacaktır.	YTBS verileri PYS’ye entegre edilene kadar mevcut hesaplamanın kullanılması açısından eklenmiştir.
Yürürlük MADDE 10–	Yürürlük MADDE 120–
Yürütme MADDE 11– Bu Prosedür hükümlerini Enerji Piyasaları İşletme A.Ş. Genel Müdürü yürütür.	Yürütme MADDE 131– Bu Prosedür hükümlerini Enerji Piyasaları İşletme A.Ş. Genel Müdürü yürütür.
	Ek-2 Mevsimsellik Katsayıları Tablosu	Ek olarak iletilmektedir. 2017 yılı referans değerlerini içermektedir.

Ek-2 Mevsimsellik Katsayıları Tablosu

Mevsimsellik Katsayı Tablosu
Hesaplama Yapılan Dönem	Bir Önceki Ayın Faturaya Esas Uzlaştırma Bildirimi Yayımlandıktan Sonra	Bir Önceki Ayın Faturaya Esas Uzlaştırma Bildirimi Yayımlanmadan Önce
Ocak 2017	3,9%	13,0%
Şubat 2017	-12,1%	-8,7%
Mart 2017	4,9%	-7,8%
Nisan 2017	-4,0%	0,7%
Mayıs 2017	2,1%	-2,0%
Haziran 2017	1,9%	4,0%
Temmuz 2017	9,9%	12,0%
Ağustos 2017	6,8%	17,4%
Eylül 2017	-15,3%	-9,6%
Ekim 2017	-1,9%	-17,0%
Kasım 2017	2,5%	0,5%
Aralık 2017	11,9%	14,7%

/