3
AZƏ
RBAYCAN RESPUBL KASI TƏ
HS L NAZ RL Y
AZƏ
RBAYCAN DÖVLƏ
T QT SAD UN VERS TET
«МАG STRATURA MƏRKƏZ »
Ə
lyazmasıhüququnda
Ə
liyeva Nigar Nadir qızı
«Müə
ssisə
də
kadrpotensialıvə
onunqiymə
tlə
ndirilmə
si»
mövzusunda
MAG STR D SSERTAS YASI
xtisasınşifrivəadı:
M - 060404 « qtisadiyyat»
xtisaslaşma:
Ə
məyiniqtisadiyyatı
Елми рящбяр :
i.e.d.,prof. Quliyev T.Ə
Маэистр програмынын
rящбяри:
i.e.n. дос. Məmmədov Ə. .
Кафедра мцдири
и.е.д., проф. Quliyev T.Ə.
B A K I - 2 0 1 5
4
MÜNDƏR CAT
Səh.
Giriş
3-4
I FƏS L. ƏMƏK EHT YATLARI VƏ ƏMƏK POTENS ALI
§ 1. Müasir dövrdə əhalinin təkrar istehsalı problemləri5-12
§ 2. Əmək ehtiyatları və əmək potensialının sistemli vəhdətliyinin
təmin edilməsi 13-17
II FƏS L. KADR RESURSLARININ ÖYRƏN LMƏS VƏ
Q YMƏTLƏND R LMƏS
§ 1. Kadr resurslarının öyrənilməsi istiqamətləri 18-30
§ 2. Müasir şəraitdə heyətin (kadrların) əmək fəaliyyətinin idarə
olunmasının əsas istəqamətləri və mexanizmləri 31-37
§ 3. ş yerlərinin attestasiya məsələləri 38-46
§ 4. Heyətin əmək fəaliyyəti və onun motivləşdirilməsi 47-52
III FƏ
S L. KADR RESURSLARI POTENS ALININ SƏ
MƏ
RƏ
L
DARƏ
OLUNMASI VƏ
TƏ
HS L MƏ
SƏ
LƏ
LƏ
R
§ 1. Müəssisələrin inkişafında kadr potensialının idarə edilməsi
üsullarının düzgün seçilməsinin əhəmiyyəti 53-58
§ 2. Kadr strategiyası 59-67
§ 3. ş qüvvəsinin keyfiyyəti və təhsili 68-77
§ 4. Peşəkar kadrların təhsil səviyyəsinin müasir tələbatlara
catdırılması və kadrların məşğulluğunun artmasında onun rolu 78-86
Nəticə və təkliflər87-90
stifadə olunmuş ədəbiyyat91
5
G R Ş
Mövzunun aktuallığ
ı: Bazar münasibətləri şəraitində insan resurslarının
idarə edilməsində başlıca məqsəd onların potensialından, yaradıcı insanlardan
maksimum istifadə edilməsidir. Müasir dövrdə müəssisələrin, firma və şirkətlərin
fəaliyyətində kadrların rolunun artması insan amilinin, onun intellektual yaradıcı
funksiyasına olan zəruri tələbatdan irəli gəlir. Kadr potensialı müəssisə və
təşkilatların həyatında müstəsna əhəmiyyəti vardır. Bu baxımdan müəssisədaxili
səmərəliliyi təmin etmək və bunu ümumi keyfiyyətinin yüksəldilməsinə doğru
istiqamətləndirmək ən öndə vəzifələrdəndir.
ş
in məzmunu. Kadr potensialının idarə edilməsi müəssisənin tələbatına
cavab verən işçi heyətinin toplanması, inkişaf etdirilməsi, ixtisasın artırılması,
seçilməsi, yerləşdirilməsi, qiymətləndirilməsi, onların əmək fəaliyyətinin
motivləşdirilməsi və stimullaşdırılması, əmək haqqı ilə təmin edilməsi kimi
məsələləri əhatə edir.
Kadr potensialının idarə edilməsi müəssisə iqtisadiyyatının tərkib hissəsi
olduğuna görə, bu həm də təşkilatlar haqqında təlimin tərkib hissəsidir. O, həm də
dövlətin, firmanın başlıca kadr siyasəti ilə bilavasitə bağlıdır. Ona görə də işdə
insan resurslarının müxtəlif aspektləri vəhdət halında öyrənilmiş, tədqiq
olunmuşdur. Burada həmçinin işçinin sosial, işgüzar fəaliyyəti, səmərəliliyi
konkret vəziyyətdən asılı olaraq qiymətləndirilməsi məsələləri nəzərdən
keçirilmişdir.
ş
in məqsədi. darəetmə birinci növbədə adamların, işçilərin birgə
fəaliyyətinin əlaqələndirilməsi və təşkilidir. Bu səbəbdən işin məqsədi kadr
potensialının qiymətləndirilməsi, ondan səmərəli istifadə olunması, insan amilinin
nəzərə alınması, insani münasibətlər, əməyin təşkili, sosial inkişaf, əmək davranışı,
kadr siyasəti, əmək bazarı kimi ümdə problemlərini təsdiq etməkdir.
6
Tə
dqiqatın və
zifə
lə
ri: Tədqiqatın məqsədi kadr potensialının idarə edilməsi,
qiymətləndirilməsi, ayrı-ayrı işçi kateqoriyaları ilə müəyyən qaydalar, üsullar,
səlahiyyətlər, funksiyalar çərçivəsində aparılan işlərin öyrənilməsidir. Bu firma və
ş
irkətlərin kadr siyasəti ilə üzvi şəkildə bağlıdır. Müəssisənin kadr siyasəti isə kadr
siyasəti ilə sıx bağlıdır. Bu, kadr potensialının indiki və gələcək vəziyyətini
müqayisəli halda qiymətləndirməyi, problemə yeni qaydada yanaşmağı tələb edir.
Heyətin strateji idarə edilməsi həmçinin təşkilatın strateji məqsədinin, missiyasının
formalaşması, variantların seçilməsi, firmadaxili və firmadan xaric amillərin
sistemli təhlili ilə də şərtləşir.
ş
in predmeti. şin predmeti kadr potensialının idarə edilməsi, onun
qiymətləndirilməsidir. Burada kadrların operativ və strateji funksiyaları, peşə
irəliləyişləri, motivləşdirmə, qiymətləndirmə modellərinin seçilməsi, menecment
konsepsiyasının təkmilləşdirilməsi, şəxsi keyfiyyətin və məhsul keyfiyyətinin
yüksəldilməsi, heyətlə istehsal sisteminin bir vacib ünsürü kimi yanaşılması,
firmadaxili səmərəliliyin artırılması və sair məsələlərə kompleks şəkildə
yanaşılmışdır.
ş
in obyekti.
ş
in obyekti müəssisədə kadr potensialı və onun
qiymətləndirilıməsi ilə bağlı olan məsələlərdən ibarətdir.
Tə
dqiqatın nə
zə
ri və
metodoloji ə
sasları. Tədqiqatın nəzəri və metodoloji
ə
sasına kadr potensialı düzgün qiymətləndirilməsi, həyat standartlarına
motivləşdirmə, işçilərin potensialının inkişaf etdirilməsi, kadr potensialından
səmərəli istifadə ilə əlaqədar olan ölkə və xarici ölkələrinin əsərləri təşkil edir.
Tədqiqat işində müqayisəli təhlil, sistemli yanaşma və sintez üsullarından istifadə
edilmişdir.