Polis haqqında
AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QANUNU
I f ə s i l
ÜMUMİ MÜDDƏALAR
M a d d ə 1 .
Əsas anlayışlar
Bu qanunda aşağıdakı anlayışlardan istifadə olunur:
polis - Azərbaycan Respublikasının icra hakimiyyətinə mənsub olan vahid
mərkəzləşdirilmiş, hüquq-mühafizə orqanıdır;
polis əməkdaşı - polis orqanlarında müəyyən vəzifə tutan və bu qanunla
müəyyənləşdirilmiş səlahiyyətləri həyata keçirən dövlət qulluqçusudur;
tutulma - Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş hallarda və
qaydada şəxsin azadlığının qısa müddətə məhdudlaşdırılmaqla onun müvəqqəti saxlanılma
yerində saxlanılmasıdır;
həbs - inzibati xətanın törədilməsinə görə inzibati tənbeh kimi və ya qətimkan tədbiri
qismində Azərbaycan Respublikasının Cinayət-Prosessual Məcəllə-sində nəzərdə tutulmuş
hallarda və qaydada şəxsin azadlığım müvəqqəti məhdudlaşdırmaqla müvafiq həbsdə
saxlanılma yerində saxlanılmasıdır;
i[1]
fiziki qüvvə - insan əzələlərinin gərilməsi nəticəsində yaranan güc vasitəsi ilə mexaniki
təsir göstərmək qabiliyyətidir;
xüsusi vasitələr - dəyənəklər, əl-qolu bağlama vasitələri, xüsusi təyinatlı gözyaşardıcı
qazlar, rezin güllələr, suatan vasitələr, nəqliyyatın məcburi dayandırma vasitələri və
Azərbaycan Respublikasının qanunları ilə müəyyənləşdirilmiş digər xüsusi vasitələrdir.
M a d d ə 2 .
Polis haqqında qanunvericilik
Polis haqqında qanunvericilik Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasından, bu
Qanundan, Azərbaycan Respublikasının digər normativ hüquqi aktlarından, Azərbaycan
Respublikasının tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələrdən ibarətdir.
M a d d ə 3 .
Polis təyinatı və əsas vəzifələri
I. Azərbaycan Respublikasında polisin təyinatı insanların həyatını, sağlamlığını, hüquq
və azadlıqlarını, dövlətin, fiziki və hüquqi şəxslərin qanuni mənafelərini və mülkiyyətini
hüquqa zidd əməllərdən qorumaqdan ibarətdir.
II. Polisin əsas vəzifələri aşağıdakılardır:
1) ictimai qaydanı qorumaq və ictimai təhlükəsizliyi təmin etmək;
2) cinayətlərin və digər xətaların qarşısının alınması üçün tədbirlər görmək;
2-1) yetkinlik yaşına çatmayanların hüquq pozuntularının qarşısının alınması sahəsində
fəaliyyət göstərmək;
ii[2]
3) şəxsiyyəti, insan hüquq və azadlıqlarını və mülkiyyəti hüquqa zidd əməllərdən
qorumaq;
4) Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyənləşdirilmiş hallarda dövlət
idarələrini və digər obyektləri mühafizə etmək;
5) törədilmiş cinayətləri açmaq;
6) cinayətlərin qeydiyyatını və uçotunu aparmaq;
7) cinayətkarları aşkara çıxarmaq və tutmaq;
8) səlahiyyətlərinə aid edilmiş işlər üzrə təhqiqat və istintaq aparmaq;
9) Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyənləşdirilmiş səlahiyyətlər
daxilində inzibati tənbeh və ya başqa təsir tədbirləri tətbiq etmək, tutulmuş və inzibati
xətaya görə həbsə alınmış şəxsləri saxlamaq;
iii[3]
10) Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyənləşdirilmiş qaydada
əməliyyat-axtarış fəaliyyətini həyata keçirmək;
11) kriminalistik və başqa tədqiqatların aparılmasını təmin etmək;
12) Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş qaydada istintaq
təcridxanalarında əməliyyat-axtarış fəaliyyətini müvafiq icra hakimiyyəti orqanı ilə birgə
həyata keçirmək;
iv[4]
13) hüquqi və fiziki şəxslərin əmlakını hüquqa zidd əməllərdən qorumaq məqsədi ilə
müqavilələr bağlamaq;
14) Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş icazə-qeydiyyat
işlərini aparmaq;
15) yol hərəkəti qaydalarına və hərəkət təhlükəsizliyinə riayət olunmasına nəzarət
etmək;
16) yol hərəkəti təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün tədbirlər görmək;
17) yol hərəkəti və onun təhlükəsizliyi göstəricilərinin vahid dövlət uçotu sistemini təşkil
etmək.
III. Polisi bu Qanunla müəyyən edilməmiş vəzifələrin icrasına cəlb etmək qadağandır.
M a d d ə 4 .
Polisin fəaliyyət prinsipləri və istiqamətləri
I. Polis insan və vətəndaş hüquqlarına və azadlıqlarına hörmət, qanunçuluq, humanistlik
və təkbaşçılıq prinsipləri əsasında fəaliyyət göstərir.
II. Polisin fəaliyyətinin əsas istiqamətləri aşağıdakılardır:
1) ictimai qaydanın qorunması və ictimai təhlükəsizliyin təmin edilməsi;
2) cinayətlərin və digər xətaların qarşısının alınması və açılması;
v[5]
3) yol hərəkəti təhlükəsizliyinin təmin edilməsi.
M a d d ə 5 .
İnsan və vətəndaş hüquq və azadlıqlarının müdafiəsi sahəsində
polisin fəaliyyəti
I. Polis öz vəzifələrini yerinə yetirərkən irqindən, milliyyətindən, dinindən, dilindən,
cinsindən, mənşəyindən, əmlak vəziyyətindən, qulluq mövqeyindən, əqidəsindən, siyasi
partiyalara, həmkarlar ittifaqlarına və digər ictimai birliklərə mənsubiyyətindən asılı
olmayaraq bütün şəxslərin Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında və tərəfdar
çıxdığı dövlətlərarası müqavilələrdə nəzərdə tutulmuş hüquqlarını və qanuni mənafelərini
hüquqa zidd əməllərdən qoruyur.
II. Polisin hər hansı şəxslə insanın ləyaqətini alçaldan şəkildə rəftar etməsi
yolverilməzdir. Cinayət törədən və ya törətməkdə şübhələnilən şəxsləri məlumat verməyə
və ya cinayət əməlini törətməkdə təqsirini etiraf etməyə məcbur etmək, bu məqsədlə onları
və digər şəxsləri hədələmək, işgəncəyə məruz qoymaq, onlara hər hansı fiziki və ya mənəvi
təsir göstərmək qadağandır.
III. Şəxsin hüquq və azadlıqlarına qarşı polis tərəfindən bu Qanunla nəzərdə tutulmuş
tədbirlərin həyata keçirilməsinə yalnız Azərbaycan Respublikasının qanunları ilə müəyyən
olunmuş əsaslarla və qaydada yol verilir.