Həmçinin nəzərə alamaq lazımdır ki, əksər
ə
mək mübahisələri üzrə 1 aylıq müddət tətbiq
edilir. Yəni hüququnuzun poulduğunu aşkar
etdiyiniz gündən məhkəməyə 1 təqvim ayı
ə
rzində müraciət edə bilərsiz ( h
üququn
pozulmasının aşkar edildiyi gün dedikdə işçiyə
müvafiq əmrin, sərəncamın, qərarın, əmək
kitabçasının,
haqq-hesab
sənədlərinin
kitabçasının,
vərəqəsinin,
çekinin
verildiyi,
həmçinin
ə
mək
müqaviləsinin
şə
rtlərinin
işəgötürən
tərəfindən
müvafiq
qaydada
sənədləşdirilmədən bilə-bilə qəsdən pozulduğu
gün başa düşülməlidir).
7. Işdən çıxarkən işçiyə istifadə etmədiyi
məzuniyyət
üçün
məzuniyyət
haqqı
ödənilirmi?
Ə
mək
müqaviləsinə
xitam
verilməsinin
səbəbindən və əsasından asılı olmayaraq işçiyə
işdən çıxan günədək hər hansı şərt və ya
məhdudiyyət qoyulmadan istifadə etmədiyi bütün
iş illərinin əsas məzuniyyətlərinə görə pul əvəzi
ödənilməlidir. Əmək
münasibətlərinə xitam
verilərkən təhsil və yaradıcılıq məzuniyyətlərinə,
habelə sosial məzuniyyətlərə görə pul əvəzi
verilmir.
Nəşr
olunmuş
bu
buklet
“Şə
ffaflıq
Azə
rbaycan” Korrupsiyaya qarş
ı Mübarizə
ctimai Birliyi tə
rə
fində
n Amerika Birləş
miş
Ş
tatlarının Beynəlxalq nkişaf Agentliyinin
(USAID) maliyyə
də
stə
yi ilə
hə
yata keçirilə
n
“ ctimai Maraqların Müdafiə
si və
Hüquqi
Mə
slə
hə
t Mə
rkə
zlə
ri” layihə
si çə
rçivə
sində
ə
rsəyə gəlmişdir, və məzmun USAID və
ABŞ
hökumə
tinin rə
smi mövqeyini ə
ks
etdirmə
yə
bilə
r.
“Şəffaflıq Azərbaycan” və ALAC layihəsi
haqqında
ə
lavə
məlumat
almaq
üçün
www.transparency.az
internet
səhifəsinə
müraciət edə bilərsiniz.
Qaynar Xətlər
Bakı
088 707 07 07
Gəncə
088 202 02 02
Lənkəran
088 303 03 03
Quba
088 404 04 04
Şə
ki
088 505 05 05
Ə
MƏK HÜQUQU
1. Əmək müqaviləsinin bağlanması
Ə
mək müqavilələri sərbəst bağlanır. Əmək
münasibətləri yaratmayan və ya yaratmaq
istəməyən heç kəs əmək müqaviləsi bağlamağa
məcbur edilə bilməz. Əmək müqaviləsi yazılı
formada bağlanır. Əmək müqaviləsi iki nüsxədən
az olmayaraq tərtib olunub tərəflərin imzası
(möhürü) ilə təsdiq edilir və onun bir nüsxəsi
işçidə, digər nüsxəsi isə işəgötürəndə saxlanılır.
Ə
mək
müqaviləsində
başqa
hal
nəzərdə
tutulmayıbsa, o, tərəflərin imzaladığı gündən
qüvvəyə minir.
2. Bir iş ili üçün əmək məzuniyyətinə görə
əmək haqqı necə hesablanır?
Məzuniyyət günlərinin əmək haqqını müəyyən
etməkdən ötrü məzuniyyətdən əvvəlki 12 təqvim
ayının əmək haqqının cəmlənmiş məbləğini 12-yə
bölməklə orta aylıq əmək haqqının məbləği tapılır
və alınan məbləği ayın təqvim günlərinin orta illik
miqdarına — 30,4-ə bölmək yolu ilə bir günlük
ə
mək haqqının məbləği müəyyən edilir. Bu üsul
ilə alınmış bir günlük əmək haqqının məbləği,
məzuniyyətin müddətinin təqvim günlərinin
sayına vurulur.
3. Hamiləliyə və doğuşa görə neçə gün
məzuniyyət verilir?
Hamiləlik dövründə və doğuşdan sonrakı dövr
üçün işləyən qadınlara 126 təqvim günü
(doğuşdan əvvəl 70 təqvim günü və doğuşdan
sonra 56 təqvim günü) müddətində ödənişli
məzuniyyət verilir. Doğuş çətin olduqda, iki və
daha çox uşaq doğulduqda doğuşdan sonrakı
məzuniyyət 70 təqvim günü müddətində verilir.
Kənd təsərrüfatı istehsalında çalışan qadınlara
hamiləliyə və doğuşa görə məzuniyyət aşağıdakı
müddətlərdə verilir:
normal doğuşda 140 təqvim günü
(doğuşdan əvvəl 70 təqvim günü və
doğuşdan sonra 70 təqvim günü);
doğuş çətin olduqda 156 təqvim günü
(doğuşdan əvvəl 70 təqvim günü və
doğuşdan sonra 86 təqvim günü);
iki və daha çox uşaq doğulduqda 180
təqvim günü (doğuşdan əvvəl 70 təqvim
günü və doğuşdan sonra 110 təqvim
günü).
4. Əmək məzuniyyətindən istifadə başqa
vaxta keçirilə bilərmi?
Bəli başqa vaxta keçirilmə mümkündür. Əmək
məzuniyyətlərinin verilmə vaxtı işəgötürənin və
işçinin təşəbbüsü ilə əsaslandırılmaqla onların
qarşılıqlı razılığı ilə başqa vaxta keçirilə bilər.
Ə
mək məzuniyyətinin başqa vaxta keçirilməsi
dedikdə, cari ildə məzuniyyətinin verilmə
növbəsində nəzərdə tutulan vaxtın bir aydan
başqa aya, cari iş ilindən növbəti iş ilinə, habelə
növbəti təqvim ilinə keçirilməsi başa düşülür.
ş
çinin təşəbbüsü ilə aşağıdakı hallarda əmək
məzuniyyəti başqa vaxta keçirilə bilər:
əmək qabiliyyəti müvəqqəti itirildikdə;
əmək məzuniyyəti ilə sosial məzuniyyət
bir vaxta düşdükdə;
işəgötürənin tapşırıqlarını yerinə yetirmək
üçün başqa yerə ezam edildikdə;
ş
çiyə əmək məzuniyyətinin müəyyən edilmiş
növbədə nəzərdə tutulan vaxtda verilməsinin
istehsalın, işin, xidmətlərin normal gedişinə xələl
gətirə biləcəyi hallarda işəgötürənin təşəbbüsü və
işçinin razılığı ilə əmək məzuniyyəti başqa vaxta
keçirilə bilər. Tərəflərin qarşılıqlı razılığı ilə əmək
məzuniyyətinin istifadə edilməyən hissəsi növbəti
iş ili üçün əmək məzuniyyəti ilə birləşdirilə bilər.
5. Əmək müqaviləsinə xitam verilməsinin
əsasları
Ə
mək müqaviləsinə xitam verilməsinin əsasları
aşağıdakılardır:
a) tərəflərdən birinin təşəbbüsü;
b) əmək müqaviləsinin müddətinin qurtarması;
c) əmək şəraitinin şərtlərinin dəyişdirilməsi;
ç) müəssisənin mülkiyyətçisinin dəyişməsi ilə
ə
laqədar;
d) tərəflərin iradəsindən asılı olmayan hallar;
e) tərəflərin əmək müqaviləsində müəyyən etdiyi
hallar.
6. Qanunsuz olaraq işdən azad edildikdə nə
etmək olar?
ddia ərizəsi ilə məhkəməyə müraciət edərək
hüquqların bərpasını tələb etmək lazımdır. Bu
zaman iddia tələbi aşağıdakı kimi qoyulmalıdır
“ şə bərpa və məcburi iş buraxma müddəti üçün
ə
mək haqqının ödənilməsinə dair”.
ş
in
hallarından asılı olaraq iddia tələbinin həcmi
artırılıb azaldıla bilər.