Microsoft Word Diplomatiya esaslar teze doc



Yüklə 242,72 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/10
tarix14.02.2018
ölçüsü242,72 Kb.
#26883
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10


Diplomatiyanın əsasları fənnindən imtahan suallarının cavabları 

 

I kollokvium  

 

1.

Diplomatiya – tərifi və əsas vəzifələri 



 

Diplomatiya – beynəlxalq münasibətlər sahəsində istifadə edilən, bu və ya digər  

dövlətə özünün xarici siyasi məsələ və məqsədlərini həyata keçirməyə yardımçı  

olan üsullar və hərəkətlər məcmusu. 

Diplomatiyanın əsas vəzifələri:  

1) 


dünya səhnəsində dövlətin maraqlarını təmsil və müdafiə etmək (ən ümdə vəzifə); 

2)  dövlətin xarici siyasi-iqtisadi məqsədlərinə nail olmaq və bu məqsədlə: 

•  a) danışıqlar aparmaq,  

•  b) mövcud münasibətləri mühafizə etmək,  

•  c) dövlətlərarası sazişləri bağlamaq,  

•  d) beynəlxalq konfranslarda və təşkilatlarda iştirak etmək və s. 

 

3) Münaqişələrin, mübahisəli məsələlərin sülh  yolu ilə həlli və bu məqsədlə beynəlxalq 



təşkilatların yaradılmasında və fəaliyyətində  

iştirak etmək;  

 

 

1.  Diplomatiyanın əsas vasitələri 



 

Дипломатийанын сярянъамында 3 васитя вар: инандырма, компромисс (гаршылыглы эцзяшт) 

вя зорла тящдид. 

Васитяляря  нязяр  салсаг,  дипломатийанын  щярби  йолу,  щярби  эцъцн  тятбигини  инкар 

етдийини  эюрярик.  Йяни,  мцасир  дюврдя  дипломатийаны  ещтива  едян  цсуллар  вя  щярякятляр 

мяъмусуна  щярби  цсуллары  вя  щярякятляри  дахил  етмирляр.  Мцщарибянин  баш  вермяси 

дипломатийанын  мяьлубиййяти  кими  гябул  едилир.  Тясадцфи  дейил  ки,  АБШ  вя  Русийанын 

бейнялхалг  мясялялярдя  мягсядляриня  щярби  эцъцн  тятбиги  иля  наил  олмагларына  сяй 

эюстярмяляри  бир  чохлары  тяряфиндян  бейнялхалг  мцнасибятлярдя  бющран  щалы,  дипломатийанын 

ялаъсызлыьы  кими  гиймятляндирилир.  Мящз  беля  бир  шяраитдя  бейнялхалг  тящлцкясизлик  вя 

ямякдашлыьа  бирбаша  ъавабдещ  олан,  вя  фактики  олараг,  бейнялхалг  мцнасибятлярдя 

мясялялярин  йалныз  дипломатик  йолларла  щяллиня  башлыъа  тяминатчы  олан  тяшкилат  -  БМТ-дя 

кардинал  дяйишиклийин  ваъиблийи,  щятта  башга  тяшкилатларын  бу  миссийаны  юз  цзярляриня 

эютцрмяляри иля баьлы тяклифляр щал-щазырда чох актуал сяслянир. 

 

2.  Etimadnamə və geri çağırılma məktubu 



 

Етимаднамя  –  бир  дювлят  башчысынын  имзаладыьы  вя  диэяр  дювлятин  башчысына 

цнванландыьы,  щямин  юлкяйя  бу  вя  йа  диэяр  шяхси  дипломатик  нцмайяндя  гисминдя  тяйин 

едилдийи барядя мялуматландыран мяктубу. 

Дипломатик нцмайяндя эери чаьырылдыгда сонунъу дювлят башчысына (йахуд хариъи ишляр 

назириня) эери чаьырылма сяняди тягдим едир. 




Сырф  нязяри  ъящятдян  дювлят  башчысынын  етимаднамяни  гябул  етмямяк  щцгугу  вар. 

Лакин  етимаднамянин  тягдим  едилмяси  анына  гядяр  сяфир  вязифясиня  намизядля  баьлы  бцтцн 

мягамлар  эюздян  кечирилир,  разылашдырылыр  вя  мцасир  практикада  етимаднамянин  гябул 

едилмямяси  щалларына  демяк  олар  ки,  тясадцф  едилмир.  Етимаднамянин  дювлят  башчысы 

тяряфиндян гябулу мярасими сяфирин рясмян фяалиййятиня башламасы аны кими гиймятляндирилир. 

 

3.  Dövlətin tanınma formaları. 



 

Dövlətlər arasında diplomatik münasibətlərin qurulmasında ilk addım bu və ya digər dövlətin 

və ya onun hökümətinin digər dövlət tərəfindən tanınmasıdır. Bu tanınma iki formada mümkündür: 

1)

  De-fakto  –  dövlətlə  diplomatik  əlaqələr  qurmadan  onun  mövcudluğu  faktını  qəbul  edərək 



işgüzar əlaqələrin qurulması; 

2)

  De-yure  –  dövlətin  beynəlxalq  münasibətlərdəki  bütün  hüquq  və  imtiyazları  ilə  birgə 



tanınması, diplomatik əlaqələrin qurulması 

 

4.  Diplomat peşəsinə qoyulan tələblər Orta Əsrlərdə 



 

Orta  əsrlərdə  ən  mühüm  və  əhəmiyyət  kəsb  edən  xəbərlərin  mənbəyi  cəmiyyətin  yuxarı 

təbəqələri  sayılırdı.  Bu  məlumatlar  möhtəşəm  və  əzəmətli  qəbullarda,  ballarda,  qonaqlıqlarda  əldə 

oluna  bilərdi.  Ona  görə o zamanlar kart oynamaq,  gözəl rəqs  etmək, söhbət  aparmaq, incə zarafat 

etmək,  sarayın  sirlərini  daha  asan  açan  qadınların  diqqətini  cəlb  etmək  və  xoşlarına  gələ  bilmək 

qabiliyyətlərinə malik olmaq lazım idi. Elə buna görə də diplomatın xarici görünüşünə böyük fikir 

verilirdi. 

 

5.  Nikolo Makiavellinin diplomat peşəsinə baxışları. 



 

Diplomatlarda bilik, intriqa qurmaq bacarığı, hiyləgərlik, məqsədə çatmaq üçün hər şeydən 

(o cümlədən çirkin vasitələrə əl atmaq) istifadə etmək qabiliyyətləri qiymətləndirilidiyi zamanın (orta 

ə

srlər, 16-18 əsrlər) əxlaqi meyarlarını, qısa olaraq «makiavellizm» adlandırmaq olar.  



Nikolo Makiavelli (1469-1527-ci illər)  tanınmış  taliya mütəfəkkiri, yazıçısı, siyasi xadimi, 

bir müddət Florensiyada dövlət katibi vəzifəsində çalışşdır.

 

Özünün  «Hökmdar»  əsərində  XVI  əsrin  italyan  diplomatı  Nikolo  Makiavelli  belə 

söyləyir: «Mübarizə 2 cür olur: birisi - qanun, o birisi isə 

 güc vasitəsi ilə. Birinci yol insanlara, 



ikinci  yol  isə  heyvanlara  xasdır,  lakin  çox  vaxt  birinci  vasitə  kifayət  etmədiyi  üçün  ikinci  üsula  ə

atmaq  məcburiyyəti  yaranır.  lanları  tanımaq  üçün  tülkü  olmaq  lazımdır;  qurdlarla  hesablaşmaq 

üçün  isə  aslan  olmaq  gərəkdir.  Xeyirhaqlıq  yolundan  dönməmək,  amma  lazım  olanda  pislik,  şə

yoluna da qədəm basmağı bacarmaq vacibdir.»

  

 



6.  Ottaviano Maconun diplomat peşəsinə baxışları 

 

XVI əsrin Venesiya diplomatı Ottaviano Maco diplomatların keyfiyyətləri barədə deyirdi: 

«O, nəinki yaxşı xristian, həm də alim-teoloq olmalıdır. O, yaxşı fəlsəfəçi olub, Aristotel və 

Platonun əsərləri ilə tanış olmalıdır. Riyaziyyat, memarlıq, musiqi, fizika, vətəndaş və kilsə 

hüquqlarını yaxşı bilməlidir. O, nəinki latın, həm də yunan, ispan, fransız və türk dillərini 

bilməli, tarix, coğrafiya, hərbi elmlərdə dərin biliklərə malik olmalıdır; o, şairlərə qarşı 

laqeyd olmamalı və həmişə özü ilə Homerin əsərlərini daşımalıdır». 

 



Yüklə 242,72 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə