Azərbaycan Dövlət
qtisad Universitetinin
tələbələri ilə keçirilən
Mülki müdafiə dərsinin
konspekti
Mövzu №1: “Fövqəladə hallar və
onların xarakteristikası”
“Təsdiq edirəm”
Mülki müdafiə
kafedrasının müdiri
___________ Elçin Əliyev
“___” yanvar 2015-ci il
Azərbaycan Dövlət qtisad Universitetinin
t\ələbələri ilə keçirilən Mülki müdafiə dərsinin
konspekti
Mövzu № 1: “Fövqəladə hallar və onların xarakteristikası”
Keçirmə vaxtı : 8 saat
Keçirmə üsulu : Mühazirə
Keçirmə yeri : auditoriya
Dərsin məqsədi: 1. Tələbələrə “Mülki müdafiə” fənninin tədrisini izah etmək, Mülki
müdafiə üzrə rəhbər sənədlərlə və onların tələbləri ilə tanış etmək.
2. Dinc və müharibə dövründə yaranan fövqəladə halların təsnifatı,
onların yaranma səbəbləri və anlayışı barədə tələbələri
məlumatlandırmaq.
Dərsin sualları: 1. Fövqəlada hallarda mülki müdafiənin rolu və vəzifələri
Azərbaycan Respublikasının “Mülki müdafiə haqqında” Qanunu,
“Mülki müdafiənin təmin edilməsi barədə” Azərbaycan
Respublikası Nazirlər Kabinetinin 25 sentyabr 1998-ci tarixli, 193
nömrəli Qərarı, onların məzmunu və tələbləri.
2. Fövqəladə halların təsnifatı, onların yaranma səbəbləri və
anlayışı.
Ədəbiyyat : - Azərbaycan Respublikasının “Mülki müdafiə haqqında” Qanunu;
- “Mülki müdafiənin təmin edilməsi barədə” Azərbaycan
Respublikası Nazirlər Kabinetinin 25 sentyabr 1998-ci tarixli, 193
nömrəli Qərarı;
- H.Ocaqov - “Mülki Müdafiə”;
- Fövqəladə hadisələr zamanı necə davranmalı;
- Fövqəladə Hallar Nazirliyinin qəzetləri.
I .Giriş hissə - 5 dəq.
T\ələbələrin dərsə hazırlığını yoxlayıram.
Dərsin mövzusunu, məqsədini, sualları çatdırıram.
II. Əsas hissə - 80 dəq.
1-ci sual.Fövqəlada hallarda mülki müdafiənin rolu və vəzifələri Azərbaycan
Respublikasının “Mülki müdafiə haqqında” Qanunu, “Mülki müdafiənin təmin edilməsi
barədə” Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 25 sentyabr 1998-ci tarixli, 193
nömrəli Qərarı, onların məzmunu və tələbləri.
1931-ci ilin mayında tibbi xidmət generalı fransız Corc Sant-Pol Parisdə “Cenevrə
Regionu Assosiasiyası” təşkilatını yaradır. Sonralar o Beynəlxalq Mülki müdafiə
Təşkilatına (BMMT) çevrilir.
“Cenevrə regionu” anlayışı altında müharibə zamanı əhalinin bəzi kateqoriyaları
(qadınlar, uşaqlar, xəstələr və qocalar) sığınacaq tapa biləcək neytral zona, yaxud açıq
səhər nəzərdə tutulurdu.
Son illərdə insanların təhlükəsizliyinin təminatı kəskin hal almışdır. Bu ona görədir
ki, elm və texnikanın sürətlə inkişaf etdiyi son dövrlərdə sənayedə, nəqliyyatda və digər
sahələrdə qəzaların, təbii fəlakətlərin sayı xeyli artmışdır.
Elmi-texniki tərəqqinin yüksəlişi, mürəkkəb sistemlərin tətbiqi ilə elmi-texniki və
istehsalat fəaliyyətinin miqyasının genişlənməsi, onların istismarında riskin artması
insanların həyat və sağlamlığına, ətraf mühitə və istehsalatın normal fəaliyyətinə
təhlükə yaradırlar. 1988-ci ildən Azərbaycan müharibə şəraitində yaşayır.
Bütün bunlarla əlaqədar gələcək mütəxəssislərə müasir sülh dövründə və silahların
tətbiqi zamanı istehsalatda insanların həyat fəaliyyətinin və ətraf mühitin mühafizəsini
təmin etmək biliyi, bacarığı vermək günün vacib məsələsidir.
Mülki müdafiə insanın ətraf mühitdə təhlükəsizliyi və sağlamlığının qorunması
haqqında elmdir.
O, təhlükəli və zərərli amilləri aşkara çıxarmalı və eyniləşdirməli, insanın
mühafızəsinin metod və vasitələrini, yollarını zərərli və təhlükəli amillərin minimum
dərəcəyə qədər azaldılmasını araşdırmalı, dinc və müharibə dövrü baş verən qəza
hallarının, fəlakətlərin nəticələrini aradan qaldırmaq tədbirləri hazırlamalıdır.
Mülki müdafiən
in müharibə vaxtındakı rolu xüsusilə böyükdür. Bununla belə qeyd
etmək lazımdır ki, əmin-amanlıq dövründə MM-in rolu təbii fəlakətlərin, böyük
istehsalat qəzalarının nəticələri ilə mübarizədə xeyli artmışdır.
Böyük maddi itkilər və insan tələfatına səbəb olan (AES-də, dəmir yolunda, güclü
təsirli zəhərli maddələrdən istifadə olunan müəssisələrdə baş verən qəzalar və tez-tez
baş verən təbii fəlakətlər və s.) fövqəladə hadisələr göstərir ki, indi mövcud olan
şə
raitdə insanları və onların yaşadığı mühiti fövqəladə hallarda mühafizə etmək üçün,
insanların psixoloji, mənəvi cəhətdən əsaslanmış səmərəli formada hazırlanması
məsələlərini tamamilə yenidən qurmaq lazımdır, xüsusilə əmin-amanlıq dövründə
fövqəladə hal olan MM tədbirlərinə yenidən baxılmalı və onun vəzifə və yollarını
yenidən qiymətləndirmək lazımdır. Bu məsələ indiki iqtisadi münasibətlərin keçid
dövründə daha böyük əhəmiyyət kəsb edir.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti 1992-ci il iyulun 31-də "Azərbaycan
Respublikasının Mülki Müdafiəsi haqqında Əsasnamənin təsdiq edilməsi barədə 73
saylı fərmanı və 1998-ci il aprelin 18-də "Mülki müdafiə haqqında Azərbaycan
Respublikası Qanununun tətbiq edilməsi barədə 700 saylı fərmanı imzalanmışdır.
Dostları ilə paylaş: |