Microsoft Word mirzaliyeva gunel docx
Yüklə 0,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 1
2
Giriş...........................................................................................................................3
istehsalı......................................................................................................................6 1. 1. Dünyanın ərzaq təhlükəsizliyinin nəzəri-konseptual əsasları........... ................6 1. 2. Dünyanın ərzaq istehsalının tarixi mərhələləri və onun müasir inkişaf istiqamətləri............................................................................................................ 14 1. 3. Dünyanın ərzaq istehsalı və əhali artımının qarşılıqlı əlaqələndirilməsi.........24 Fəsil. II. Dünyanın ərzaq bazarının müasir vəziyyəti və inkişaf istiqamətləri........32 2. 1. Dünyanın ərzaq bazarının müasir vəziyyəti....................................................32 2. 2. Dünya ölkələrində əhalinin ərzaq məhsullarına olan tələbinin ödənilməsi vəziyyəti..................................................................................................................47 2. 3. Dünyanın ərzaq bazarının inkişaf istiqamətləri...............................................58 Fəsil III. Dünyanın ərzaq təhlükəsizliyi və onun möhkəmləndirilməsi yolları.....64 3. 1. Dünyanın ərzaq təhlükəsizliyinin əsas amilləri...............................................64 3. 2. Dünyanın ərzaq istehsalının əsas problemləri və həlli istiqamətləri.............73 3. 3. Dünyanın ərzaq təhlükəsizliyi və onun möhkəmləndirilməsi yolları.............79 Təklif və nəticələr....................................................................................................95 stifadə edilmiş ədəbiyyat siyahısı...........................................................................97
3
Tədqiqat işinin aktuallığı . Ölkənin ərzaq təhlükəsizliyi onun iqtisadi və milli təhlükəsizliyinin ayrılmaz hissəsidir. Əhalinin ərzaq məhsulları ilə təmin edilməsi dövlət üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edən və həlli vacib olan sosial-iqtisadi problemlərdən biridir. Qeyd etmək lazımdır ki, ərzaq təhlükəsizliyi dövlət siyasətinin prioritet istiqamətlərindən biridir. Belə ki, bu problemin həlli milli, iqtisadi, sosial, demoqrafik və ekoloji faktorların geniş spektrini əhatə edir. Buna görə də dövlət səviyyəsində sosial-iqtisadi sistem ərzaq təhlükəsizliyi ilə sıx ə laqədardır. Məhz bu baxımdan ərzaq təhlükəsizliyinin təmini daxili resursların mobilizə edilməsinə əsaslanmışdır. Bu yanaşma milli iqtisadi islahatlar strategiyasının işlənib hazırlanması, dayanıqlı inkişafı, effektiv hüquqi normaların istifadəsi, əhalinin həyat şəraitinin yaxşılaşdırılması ilə bağlı bir çox dəyişikliklərə ə saslanır. Qeyd etmək lazımdır ki, bəşəriyyət səviyyəsində ərzaq təhlükəsizliyi “beynəlxalq əmək bölgüsündə maksimal iştirak və dünya bazarında özünəməxsus şə kildə “ərimə və ya aqrar proteksionizm”dir, bəşəriyyətin gələcəyini təyin edən dayanıqlı inkişafdır. Dayanıqlı inkişaf isə ərzaq da daxil olmaqla təbii resurslardan balanslaşdırılmış istehlaka əsaslanır. Tədqiqat işinin obyekti kimi qlobal ərzaq təhlükəsizliyinin təmin olunması seçilmişdir. Tədqiqat işinin predmetini dünya ərzaq təhlükəsizliyinin təmin olunmasının nəzəri, metodoloji və praktiki məsələlərinin öyrənilməsi təşkil edir. Tədqiqatın məqsədi və vəzifələri. Dünyada ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsi məqsədilə dünya ölkələrinin ərzaqla özünütəminetmə potensialının səviyyəsinin müəyyənləşdirilməsidir: - ərzaq təhlükəsizliyinin elmi-nəzəri əsaslarının, strukturunun, göstəricilər sisteminin təhlili; - ərzaq təhlükəsizliyinin istehsal aspektinin tədqiqi; 4
- dünya üzrə aclıqdan korluq çəkən insanların sayının azaldılması, əhali artımı ilə ərzaq istehsalının qarşılıqlı əlaqələndirilməsi; - dünyada ərzaq təhlükəsizliyinin və əsas növ ərzaq məhsullarının istehsalının mövcud vəziyyətinin təhlili;
1) qloballaşma şəraitində ərzaq təhlükəsizliyinin elmi-nəzəri əsasları, strukturu və göstəricilər sistemi üzrə ümumiləşdirilmələr aparılmış və yanaşmalar sistemləşdirilmişdir; 2) qloballaşma prosesləri fonunda ərzaq təhlükəsizliyinin təmin olunması ilə iqtisadi inkişaf arasında asılılıq müəyyən edilmişdir; 3) Azərbaycan Respublikasında ərzaq təhlükəsizliyinin təmin olunmasının ə sas istiqamətləri dəqiqləşdirilmişdir; 4) dünya üzrə aclıqdan korluq çəkən insanların sayının azaldılması, əhali artımı ilə ərzaq istehsalının qarşılıqlı əlaqələri öyrənilmiş və bu istiqamətdə nəzəri və praktiki təkliflər verilmişdir;
Dissertasiya işinin I fəslində ərzaq təhlükəsizliyinin nəzəri-konseptual ə sasları, dünya ərzaq istehsalının tarixi mərhələləri və onun müasir inkişaf istiqamətləri nəzərdən keçirilmiş, dünya ərzaq istehsalı və əhali artımının qarşılıqlı ə laqələndirilməsinə yer ayrılmışdır. II fəsildə dünya ərzaq bazarının müasir vəziyyəti, dünya ölkələrində əhalinin ə rzaq məhsullarına olan tələbatının ödənilməsi vəziyyəti önə çəkilmiş, dünya ərzaq bazarının inkişaf istiqamətləri şərh olunmuşdur. III fəsildə dünya ərzaq təhlükəsizliyinin əsas amillərindən şərh edilmiş, dünya ə rzaq istehsalının əsas problemləri və onların aşağı salınması yolları, dünya ərzaq təhlükəsizliyi və onun möhkəmləndirilməsi yollarından bəhs edilmişdir. Dissertasiya tədqiqatının informasiya bazasını BMT-nin Ərzaq və Kənd təsərrüfatı Təşkilatı (FAO), Iqtisadi Inkişaf və Əməkdaşlıq Təşkilatı (OECD), Dünya Bankı (WB), BMT (UNCTAD), Dünya Ticarət Təşkilatı (WTO) və
Yüklə 0,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|