Microsoft Word S?f?rli N?rgiz docx
Yüklə 0,75 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- MAG STRATURA M ƏRK ƏZ
- 060510 “Ekologiya
- BAKI – 2016 2 Münd əricat
- III F əsil Naxçıvan MR-ın da ğlıq zona torpaqlarının ekoloji v əziyy əti v ə mühafiz əsi. .
| 1
AZƏRBAYCAN DÖVLƏT QT SAD UN VERS TET MAG STRATURA MƏRKƏZ Əlyazması hüququnda
“NAXÇIVAN MR-NIN DAĞLIQ ZONA TORPAQLARININ EKOLOJ VƏZ YYƏT VƏ MÜHAF ZƏS ” mövzusunda MAG STR D SSERTAS YASI xtisasın şifri və adı: 060510 “Ekologiya”
metodları və bərpası” Elmi rəhbər: Magistr proqramının rəhbəri:
c.e.n., dos. Eminov F.B. f.r.e.n., dos. Novruzova F.M. __________________ _______________ Kafedra müdiri: c.e.n., dos. V.Z. Mehdiyeva _______________________
2
Giriş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
§1.1.
Ə razinin coğrafi mövqeyi. . .
§1.2.
Ə razinin relyefi və geoloji quruluşu. . .
§1.3.
§1.4. Ə razinin iqlim xüsusiyyətləri . . . Naxçıvan MR-nın əsas torpaq tipləri...
Naxçıvan MR-in dağlıq zonasında eroziya prosesinin inkişafı və onun yaratdığı ekoloji nəticələr . . .
§2.1. Yamacların meyilliliyinin eroziya prosesinə təsiri. . .
§2.2. Eroziya prosesinin ərazinin bitki örtüyünə təsiri. . .
§2.3. Naxçıvan MR-ın dağlıq zona torpaqlarının eroziya təhlükəsi ehtimalına görə rayonlaşdırılması . . .
§3.1. Naxçıvan MR-ın dağlıq zonasının ümumi ekoloji vəziyyəti
§3.2.
Naxçıvan MR-ın dağlıq zonasında eroziya prosesinin qarşısının alınması və ekoloji şəraitin yaxşılaşdırılması.
Ə
3
gündən mövcuddur. Bu təsir nəticəsində təbiətdə müəyyən mənfi və müsbət dəyişikliklər olur. Hər bir regionun təbii sərvətlərindən səmərəli və düzgün istifadə, onların mühafizəsi problemləri böyük aktuallıq kəsb edir. Bu həm də bazar iqtisadiyyatına keçidlə əlaqədar yeni iqtisadi münasibətlərin formalaşması fonunda da aktualdır. Regionların real və potensial təbii sərvətlərinin səmərəli istifadəsi və mühafizəsi, bu sərvətlərin qorunması ilə yanaşı, ümummilikdə ölkənin iqtisadi potensialının artmasına xidmət edir[17]. Ümumiyyətlə, ölkəmiz zəngin yeraltı və yerüstü sərvətlərə malikdir. Torpaq ehtiyatları isə bu sərvətlərin ən qiymətlisidir. Torpaq ehtiyyatlarının qorunması, onlardan səmərəli istifadə, torpaq bərpa işlərinin, meliorasiyanın genişləndirilməsi günümüzün aktual məsələlərindəndir. Torpaq tükənən, lakin bərpası qismən mümkün olan təbii sərvət olduğundan ondan istifadə zamanı ekoloji tarazlığın saxlanmasına, torpaq əmələgətirən amillərin bu prosesə təsirinin norma daxilində saxlanılmasına xüsusi diqqət yetirilməlidir. Azərbaycan Respublikasının torpaq fondu çox məhdud olub, adambaşına 1,04 ha təşkil edir. Onsuz da məhdud olan torpaq ehtiyatları müxtəlif amillərin təsiri ilə deqredasiyaya uğrayır. Bu amillər 2 qrupa bölünür: Təbii və antropogen. Təbii amillər tədricən və böyük fəsadlar törətmədən torpaq örtüyünü pozsa da, sonradan torpağın öz-özünü bərpa etməsi nəticəsində bu pozulma aradan qalxır. Lakin torpağın antropogen amilin təsiri ilə pozulması çox təhlükəlidir. Torpaqları deqradasiyaya uğradan faktorlardan ən başlıcası eroziyadır. Naxçıvan MR-in dağlıq zonası eroziyanın inkişafı üçün ən əlverişli ə razilərdən biridir. Burada su eroziyasının bütün növlərinin inkişafı üçün real şə rait var. Ərazinin relyef xüsusiyyətləri, seyrək bitki örtüyü, iqlim amilləri və insanın təsərrüfat fəaliyyəti eroziyanın inkişafını sürətləndirir. Eroziya
Yüklə 0,75 Mb. Dostları ilə paylaş:
|