Microsoft Word shikhli execut

---

Q

Q

Q

Qwwwwttttllll

IIIIssssm

m

m

maaaayyyy\\\\llll    }}}

}\\\\xxx

xllll\\\\

© Ismay\l }\xl\. +l^lwri Qwbristanda Basd\r\n. Bak\ - Gwnclik, 1992

Mw]wdi H^seyn ki]i ax]am qaranl\`\nda evw qay\danda bir inilti e]itdi. Ayaq saxlay\b

din]wdi vw qula`\na sws gwlmwywndw getmwk istwdi. Elw bu vaxt inilti twkrar olundu. O geri

d=n^b diqqwtlw [wpwrin dibinw baxd\ vw g=rd^ ki, qar\n ^st^ndw bir ]ey qaral\r. B^z^]^b

yuma`a d=nm^]d^r. Adama ox]ay\r da, ox]am\r da. Swslwdi.

—Ay adam, kimswn?

Yumaq wvvwlcw inildwdi, sonra zar\ma`a ba]lad\.

Onun swsi elw bil quyunun dibindwn gwlirdi. {wnwsi ]aqq\lday\r, dili s=z tutmurdu.

Mw]wdi H^seyn ki]i bu zar\ldayan yuma`\n dediklwrindwn bir-iki s=z ba]a d^]d^. “Yol

adam\yam”, “=l^rwm”, “[evir mwni balalar\n\n ba]\na”. Ki]i elw bil bu x\r\lt\l\ swsdwn, gah

twrpwnwn, gah da titrwyib s^stlw]wn c\r-c\nd\r yuma`\ndan vahimwlwndi. Geri [wkildi. Ba]a

d^]d^ ki, istwsw dw onu yerindwn qald\ra bilmwywcwk . Swkswkw i[indw evw gwldi, u]aqlar\

swslwdi.

—A bala, tez olun, araba qo]un, yolda, [wpwrin dibinw, bir qwrib can ^st^ndwdir, gwtirin.

Bwlkw allah\n k=mwyi ilw ]wfa tapd\.

Getdilwr. &[-d=rd adam k=mwklw]ib arabaya qoydular. Araban\n swsini e]idwndw Mw]wdi

H^seyn ki]i ikinci mwrtwbwdwn a]a`\ endi. U]aqlara dedi ki, i[wri apar\n, taxt\n ^st^nw

qoyun. Qwribin indi zar\lt\s\, iniltisi dw kwsmi]di. G^clw nwfws al\rd\. Wynindw paltar\ da

yox idi. C\r-c\nd\r i[indwydi. C\l`\ya d=nm^] [ar\`\, dizi yamaql\ c\r\q ]alvar\, wldw

toxunma yun [uxas\ elw bil it a`z\ndan [\xm\]d\. Ki]i pal[\q i[indwydi. Mw]wdi H^seyn

ki]i xeyli baxd\. Sonra nw fikirlw]disw “ay u]aqlar, tez olun, hamam\ qalay\n”—dedi.

Hamam\ qalad\lar, suyu isitdilwr. Ancaq he[ kws ona yax\n durub paltar\n\ soyundurmaq

vw [imizdirmwk istwmwdi. Iyrwnirdilwr. Ki]i ^stlwrinw twpindi. S^r^y^b hamama apard\lar.

Mw]wdi yor`an-d=]wk sald\rd\. Gwlinlwrw dedi ki, “twmiz paltar gwtirin”. K=hnwni isw

ocaqda yand\rtd\. Ki]ini gwtirib yor`an-d=]wyw uzadan kimi hwkim dal\nca adam

g=ndwrdi. +z^ isw otuzluq [\ra`\ yand\rtd\r\b can ^st^ndw olan qwribin ba]\n\n ^st^n^

kwsdirdi.

---

{imizdirilwndwn sonra bir az adama ox]asa da, sir-sifwti =l^ rwngindw idi. Nwfws almas\

g^clw sezilirdi. Hwtta arada bir-iki dwfw Ma]adi H^seyn ki]iyw elw gwldi ki, qwrib ke[indi.

Hwkimin gec gwlmwsindwn tw]vi]w d^]d^.

Hwywtdw at f\nx\rd\, sonra ayaq tapp\lt\s\ e]idildi.

Bu ucqar qwza ]whwrinin mw]hur hwkimi i[wri girdi. Wvvwl he[ xwstwyw yax\n gwlmwk

istwmwdi. Sonra nw fikirlw]disw, zwncirli cib saat\n\ [\xard\b bir wlinw ald\, o biri wli ilw

ki]inin nwbzini yoxlad\.

—Kimdir?

—Yol adam\d\r.

—Sa`alan deyil. Amma dwrman yazaram, sonra da bir iyinw vuraram.

“Ke[mw bu hwkimlwrin adabazl\q vw pulpwrwstliklwrindwn”—deyw Mw]wdi H^seyn ki]i

d^]^nd^ vw g=z^n^ xwstwnin ^z^ndwn [wkib ona baxd\.

—Doxdur, xwrcindwn qorxma, nw olsa mwn [wkwcwywm, ki]iyw  ^rwklw bax.

—Mwswlw xwrcindw deyil, i]-i]dwn ke[ib.

Hwkim dediyi kimi dwrman yazd\, iynw vurdu, haqq\n\ da al\b getdi. Mw]wdi H^seyn ki]i

hirslwndi, u]aqlar\ g=ndwrib Xeyransa qar\n\ [a`\rtd\rd\. Qar\ gwlwn kimi ki]ini twzwdwn

hor-hoyu] suyunda [imizdirdi. D^y^n[wsinw y\`\b gwtirdiyi dwrman [i[wklwrini bir-birinw

qatd\, qaynatd\, ki]inin di]lwrini g^clw aralay\b i[irtdi. D^z bir hwftw gecw-g^nd^zl^

xwstwnin yan\nda qald\. Na`\llarda deyildiyi kimi: bir hwftwdwn sonra ki]i asq\r\b g=z^n^

a[d\.

Qar yenw dw ya`\rd\. Yollar, izlwr ba`lanm\]d\. He[ kwndin aras\nda da twrpwnmwk

olmurdu. Canavar s^r^s^ he[ nwdwn [wkinmwdwn birba]a kwndw dolu]ur, t=vlwlwrin

bacalar\ndan i[wri d^]^b, qoyun-quzunu apar\rd\. Mw]wdi H^seyn ki]i isw oca`\ [atd\r\b

qwribin yan\nda otururdu.

Bir hwftw dw ke[di. Ki]inin dili yava]-yava] a[\lma`a ba]lad\. Mw]wdi H^seyn ki]i =yrwndi

ki, o, da`lar\n o ^z^ndwki kwndlwrdwndir. Aranda dostlar\ var. Yayda a]a`\ enib bi[in

bi[ib, balalar\na azuqw y\`\r. Bu il can\ nasaz oldu`undan bi[inw gedw bilmwyib. Q\]

qap\n\ alanda evdw [uval\n bo] oldu`unu g=r^b arana enibmi]. Geri qay\danda yolda

xwstwlwnmi], qara-borana d^]d^y^ndwn bir yana [\xa bilmwyib.

—Anan namaz ^st^ndwymi]. Mwnw rast gwlmwswydin, meyidin qurd-qu]a yem olacaqd\.

—Ha, H^seyncan, allah balalar\na saxlas\n.

Q\] gwlib ke[di. G^nw] yava]-yava] aylardan bwri laylan\b qalan qar =rt^y^n^ yuxaltd\.

Gecwlwr s\rs\ra ba`layan [aylar\n, arxlar\n buzu swhwrlwr [atlay\b ovxaland\. Kirwmidli

---

evlwrin ^st^ndwki qar wriyib damc\-damc\ ]oralanma`a ba]lad\. Xwstw dw tamam =z^nw

gwldi. {iynindw k^rk hwywtdw oturub wrniklwywn qara, twpimi] yollara baxd\. A` qar

=rt^y^ geri-da`lara do`ru [wkilirdi. O, tez-tez doqqaza [\x\r, hwlw qar\ wrimwmi] da`

yollar\na bax\rd\. Dar\x\rd\. Nw balalar\ndan bir xwbwr vard\, nw dw balalar\ onun harda

oldu`unu bilirdilwr.

Bir g^n Mw]wdi H^seyn ki]i qona`\n\n dikdirdw dayan\b hwsrwtlw art\q qar alt\ndan c\xm\]

d^zwnliklwrw, me]wlwrw baxd\`\n\ g=rd^. A`aclar pu[urlam\]d\, pay\zl\q tax\l g=ywrmi]di.

—Nw fikrw gedibswn, a kirvw?

—Yax]\ bol torpa`\n\z var.

—Sizin yoxdu, bwywm?

—Var. Hwm azd\, hwm dw pis. Da]l\q-qayal\qd\.

—Allah verwn torpaqd\, neylwmwk olar?

—Oras\ elwdi, amma H^seyncan, allah torpaqlar\ pis paylay\b, birinw az verib, birinw [ox.

Mw]wdi H^seyn ki]i qulaqlar\na inanmad\. Diqqwtlw ki]inin ^z^nw baxd\.

—Indi neylwywk deyirswn, torpaq ^st^ndw yabala]aq?

—Yox, mwn elw demirwm.

—Bw, nw deyirswn?

Ki]i dinmwdi. Ba]a d^]d^ ki, Mw]wdi H^seyn hirslwnmi]dir. Bir az o yan-bu yan elwsw,

qolundan tutub atar bay\ra, yenw qalar [=llwrdw.

—Deywswn pax\l adamsan, a ki]i, yax]\l\q-zad ba]a d^]m^rswn.

—O nw s=zd^, qurbancan, mwn dw, balalar\m da =mr^m^z boyu swnw borcluyuq.

Mw]wdi H^seyn ki]inin hirsi bir az soyusa da, ^rwyindwkilwri dedi:

—Swndw taqs\r yoxdu, millwtiniz c\`al millwtdi.

O g^ndwn sonra qonaq bir daha belw s=zlwr dan\]mad\. Mw]wdi H^seyn ki]ini hwr dwfw

g=rwndw dedi ki, “M^swlmanlar yax]\ adamlard\r. {=rwyimiz, suyumuz onlardan [\x\r”.

Hwftwlwr ke[di. Bir g^n qonaq Mw]wdi H^seyn ki]inin qaba`\n\ kwsdi.

—Daha yollar a[\l\b, =z^m dw allaha ]^k^r sa`alm\]am. R^sxwt verswn gedwrdim.

H^seyn ki]i g^l^ms^nd^:

—Yax]\, sabah tezdwn =z^m swni apar\b yola salaram.

G^n [\xmam\]dan atlar\ ywhwrlwdilwr. Qona`\n at\n\n twrkinw iri bir xurcun a]\rd\lar. Bir

g=z^nw bir qar\n ya`, o biri g=z^nw bir motal pendir qoydulr. Bir-iki k^pw dw bal-

---

bwhmwz. Isti, wtirli, twndir [=rwklwrini dw xurcuna doldurdular. A`\rl\qdan at\n beli az

qald\ wyilw. Qona`\n =z^n^ dw tan\maq olmurdu. Mw]wdi H^seyn ki]i =z uzunbo`az

[wkmwlwrindwn birini vw nimda] yun arxal\`\n\ ona geyindirmi]di. Ba]\nda twzw papaq

verd\. Ki]iyw iri  bir xwncwr dw vermin]di ki, “belinw ba`la, yolda birdwn qurdqu]a rast

gwlwrswn”.

Yola d^]d^lwr. Da`lara do`ru irwlilwywn c\`\rlarla yuxar\ qalxd\lar. Hwr twrwf g^l-[i[wyw

qwrq olmu]du. Bircw da`lar\n buludlarla birlw]wn zirvwsindw qar vard\.

Mw]wdi H^seyn ki]i atdan d^]d^. Qonaq da atdan a]\r\ld\. G^n xeyli qalxm\]d\.

G^neylwrin k=lgwsi dwrwlwrw, quzeylwrin ^st^nw swrilmi]di. G^ll^-[i[wkli yamaclara ]ah

[ilwnmi]di. Alabwzwk kwpwnwklwr ]ah piyalwlwrinin ^st^nw qonurdular. Elw bil d^nyaya zwr

swpwlwmi]dilwr,  hwr yer i]\r-i]\r i]\lday\rd\. Mw]wdi H^seyn ki]i a]a`\da-dwrwdw qalm\]

evlwrin kirwmid damlar\na, ya]\l [inarlara, g=ylwrw ba] [wkwn qwlwmwlwrw, bir az

bwridw—[wmwnlikdw at\l\b-d^]wn quzulara baxd\, sonra da g=zlwrini d=ndwrib ba]\ qarl\

zirvwlwrw do`ru uzanan da` yollr\n\ s^zd^. Sinwsi dolusu nwfws al\b, qona`\na baxd\.

Kwdwrlwndi. B^t^n q\]\ vw yaz\n ilk aylar\n\ bir yerdw ke[irdiyi adamdan ayr\lmaq onu

k=vrwltmi]di. Qollar\n\ a[\b qona`\ qucaqlamaq istwdi. O geri [wkildi.

—H^seyn ki], allaha inan\rsanm\?

—Bu nw s=zd^, a ki]i, allaha inanmayan kafirdi.

—O d^nyaya necw, axirwt d^nyas\na da inan\rsanm\?

—Wstw`f^rullah de, a ki]i, niyw inanm\ram.

—Mwn dw inan\ram.—O, s=z^nw ara verdi, xeyli bax\]lar\n\ yerdwn qald\rmad\. Bw birdwn

d^z H^seyn ki]inin g=z^n^n i[inw baxd\.—Swn mwnw [ox yax]\l\qlar elwmiswn. Mwni

=l^mdwn qurtarm\san. D^z be] ay evindw saxlay\b, yedizdirib i[izdirmiswn. Indi dw wyin-

ba] verib, payla-^r^]lw, ywhwrli, y^ywnli, twrkindwki i[i dolu xurcunlu atla yola sal\rsan.

Bunlar [ox b=y^k yax]\l\qd\r. Indi b^t^n yol boyu fikirlw]mi]wm ki, g=rwswn bu

yax]\l\qlar\n wvwzini qaytara bilwcwywmmi? Yox. Min il dw [al\]sam, qaytara

bilmwywcwywm.

—Mwn swnw yax]\l\q elwmi]wm, borc ha vermwmi]wm, qaytarasan.

—Yox, H^seyn ki]i, borclu qalmaq [ox pis ]eydir.

Mwn swnin borcunu bu d^nyada qaytara bilmwywcwywm.

O D^nyaya da borclu getmwk istwmirwm. Ona g=rw dw swni =ld^rmwliywm!

Mw]wdi H^seyn ki]i wvvwlcw, he[ nw ba]a d^]mwdi.

Bir xeyli key-key qona`\n\n ^z^nw baxd\. Onun qa]qaba`\ da, b\`lar\ da, dodaqlar\ da

sallanm\]d\.

---

“Deywswn, ki]inin ba]\ xarab olub”—deyw d^]^nd^ vw qwhqwhw [wkdi. Bu cingiltili swsdwn

atlar diksindi, yax\ndak\m qu]lar p\r\lt\ ilw u[ub da`\l\]d\lar.

Birdwn k=ks^n^n alt\nda bir a`r\ hiss etdi.

Qona`\n wlindwki qanl\ xwncwr swhwr g^nw]inin ]wfwqindw par\lday\rd\. K=ks^n^

qamarlam\] Mw]wdi H^seynin barmaqlar\n\n aras\ndan s^z^lwn q\rm\z\ qan damc\lar\ isw

]eh damlalar\na qar\]\rd\…

9/7/90

_______

Veb direktor: Betti Bleyer

Mwtni y\`d\: Nwrgiz Abadi

Veb ^[^n haz\rlad\: &lviyyw Mwmmwdova

AZERI.orga qoyuldu: iyun, 2004