Microsoft Word S?M?D vurgun doc

---

________________________Milli Kitabxana________________________ 
1 
 
 
 
 

---

________________________Milli Kitabxana________________________ 
2 
 
SƏMƏD VURĞUN 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
SEÇ LM Ş 
Ə
SƏRLƏR  
 
BEŞ C LDDƏ 
 
I C LD 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
"ŞƏRQ-QƏRB" 
BAKI-2005 
  
 

---

________________________Milli Kitabxana________________________ 
3 
 
 
Bu kitab "Səməd Vurğun. Əsərləri. Yeddi cilddə. I cild" 
(Bakı, Elm, 1985) nəşri əsasında təkrar nəşrə hazırlanmışdır 
 
 
Tərtib edəni:                                                    Aslan Salmansoy 
 
Redaktoru:                                                    Aybəniz Vurğunqızı 
 
 
 
  
 
894.361 - dc 21  
AZE 
Səməd Vurğun. Seçilmiş əsərləri. Beş cilddə. I cild. Bakı, "Şərq-Qərb",  
2005, 264 səh. 
 
Dədə  Qorquddan  gəlib  Qurbanidən,  Aşıq  Abbasdan,  Sarı  Aşıqdan,  Aşıq  Ələsgərdən  keçən  yolun 
boyük bir zirvəsi xalq şairi Səməd Vurğundur. O, elə xoşbəxt sənətkarlardandır ki, ömrü yaratdığı şeir, 
həyatı danışdığı dil qədər yaşarıdır. 
Səməd Vurğun Vətənin və poeziyanın yaddaşında təkrarsız poetik şəxsiyyət, milli və beynəlmiləl 
ictimai xadim, elm və sənət təşkilatçısı, qeyri-adi şair, dramaturq, mütərcim və mütəfəkkir kimi yaşayır. 
Xalq ədəbiyyatı ilə yazılı ədəbiyyatnı bizə yaxın ən böyük körpüsü sayılan ölməz sənatkar əsasən 
heca  vəznində  yazdığı  şeirləri  və  dram  əsərləri  ilə  dilimizin  bütün  zənginliyindən  və  şirinliyindən 
bəhrələnərək  dillər  əzbəri  olan  poeziya  örnəkləri  yaratmışdır.  "Azərbaycan"ı  yurdumuzun  poetik 
tərənnümünə  çevrilən  ustad  sənətkarın  xalq  şeri  səpkisində  yazdığı  qoşmaları,  əruz  vəznində  lirik 
qəzəlləri,  ictimai-siyasi  və  fəlsəfi  mövzulu  bir  çox  şeirləri  ədəbiyyatımızın  qızıl  fonduna  daxil 
olmuşdur. 
Səməd  Vurğunun  "Seçilmiş  əsərləri"nin  bu  cildində  qüdrətli  şairin    1924-1937-ci  illərdə  yazdığı 
ş
eirlər toplanmışdır. 
 
 
ISBN 9952-418-44-X 
© "ŞƏRQ-QƏRB", 2005 
  
 

---

________________________Milli Kitabxana________________________ 
4 
 
 
 

---

________________________Milli Kitabxana________________________ 
5 
 
 
AZƏRBAYCAN ƏDƏB YYATININ VURĞUN DÖVRÜ 
 
Məni yelkən kimi qərq etsə də dəryada zaman,  
Vurğun öldü deməyin, bir əbədi sənəti var... 
 
Səməd Vurğun 
 
Azərbaycan  ədəbiyyatı  tarixində  "sovet  epoxası"  deyilən  dövrün  böyük 
poeziyasını  yaradanların  sırasında  Səməd  Vurğunun  adı  xüsusi  ehtiramla  çəkilir. 
O,  Vətənin  və  poeziyanın  yaddaşında  təkrarsız  poetik  şəxsiyyət,  milli  və 
beynəlmiləl  ictimai  xadim,  elm  və  sənət  təşkilatçısı,  qeyri-adi  şair,  draramaturq, 
mütərcim və mütəfəkkir kimi yaşayır. 
Səməd  Vurğun  (Səməd  Yusifoğlu  Vəkilov,  21  mart  1906-27may  1956)  təkcə 
ş
erimizin  yox,  təbiətimizin  də  milli  timsalı  idi.  "Muğan"  poemasını,  ceyran 
obrazını  o,  təbiət-şəhər  müxalifətində  ikincinin  hələ  "kult"  təşkil  eldiyi  dovrdə 
yaratmışdı. Folkloru və sazı, qopuzu və ozanı, təbiəti və dağları xatırladan kolorit 
və əda onun həm şəxsiyystini, həm də poeziyasını eyni vaxtda ifadə edirdi. 
Səməd  Vurğun  həmişə  tribunaya  da  qartal  kimi  sinə  gərərdi  və  bu  tribuna  nə 
qədər  uca  olsaydı,  Vurğun  ona  bir  o  qədər  yaraşardı.  Ov  dalınca  çıxdığı  qaya 
başından  təbiətə  boylanarkən  bütünlüklə  zirvələr,  dağlar  Vurğun  ilhamının  şaha 
qalxdığı,  at  oynatdığı  oylaq  və  meydan  üçün  vüsət  və  ucalıq  ölçüsü  yox  idi.  Şair 
kosmosun  fəthi  dövrünü  görsəydi,  ayrı  heç  nəyi  yox,  məhz  kosmik  peyki  planetə 
müraciət  etmək  üçün,  ən  münasib  tribuna  adlandırardı  və  həmişə  olduğu  kimi, 
Vurğun monoloqu belə bir tribunaya yenə də yaraşardı! 
Ş
übhəsiz,  Vurğun  üçün  ən  böyük  tribuna,  kosmik  orbitdən  də  uca  xitabət 
kürsüsü  isə  poeziya  idi.  Məhz  bu  tribunadan  şair  bütün  planeti  görür  və  bütün 
planetdən  görünürdü.  Lakin  daha  mənalı  olan  odur  ki,  dünya  və  planet 
auditoriyasına da o, həmişə "Azərbaycan" monoloqu ilə müraciət edirdi. Vətəndaş 
və vətənpərvər şair üçün ana Vətənin adından uca poetik xitab yox idi. 
Bir  sözlə,  bütün  dünya  bu  poeziyada  öz  əksini  tapırdı.  Lakin  dünyanın  da 
mərkəzi bu poeziyada - Azərbaycan idi! 
Bir  metafora  kimi  Azərbaycan  o  illərdə  ən  iri,  ən  möhtəşəm  bədii  əksini  bu 
ş
eirdə tapmışdı. "Ayrılarmı könül candan, Azərbaycan, Azərbaycan" -dillər əzbəri 
bir beyt bu gün də Vətənə məhəbbət etirafının riyazi düsturu olaraq qalır - "Könül 
və  can"  bərabərdir.  "Vurğun  və  Azərbaycan"  -  milli  bədii  fikirdə  son  yüzilin  ən 
klassik poeziya tənliyi ilə, şeirdə "Vurğun arifmetikası" 
  

---