TC
SAĞLIK BAKANLIĞI
TAKSİM EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ
ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON KLİNİĞİ
Klinik Şefi: Uzm.Dr. Cengiz YUMRU
ZOR HAVA YOLU OLDUĞU DÜŞÜNÜLEN OLGULARDA GENEL
ANESTEZİ ALTINDA ENTÜBASYONDA MACİNTOSH
LARİNGOSKOP İLE VİDEO LARİNGOSKOPUN
KARŞILAŞTIRILMASI
UZMANLIK TEZİ
Dr. Tarkan MINGIR
İSTANBUL - 2009
2
TEŞEKKÜR
Emekliliğinden önce tanıma fırsatı bulduğum ve aktardığı tecrübelerin önemine inandığım
değerli hocam
Uzm.Dr.Nurten Aşçı’ya,
Uzmanlık eğitimim süresince engin bilgi ve tecrübesiyle bana yol gösteren, sağladığı
olanaklarla yetişmemde emeği geçen, yaptığımız sohbetlerde özellikle engin makine bilgisiyle
ufkumu açan, değerli hocam klinik şefimiz Uzm. Dr. Cengiz YUMRU’ya,
Uzmanlık eğitimimde desteğini esirgemeyen klinik şef vekilimiz Uzm.Dr.Filiz
YALAMAN’a, kilinik şef yardımcılarımız Uzm. Dr.Seher BAYRAKTARKATAL’a,
Uzm.Dr.Nergis KÜÇÜK’e
Tez çalışmalarımda, tezimin hazırlanması sırasında desteğini esirgemeyen, cesaretlendiren,
çalışmalarımda yardımcı olan tez danışmanım Uzm. Dr. Dilek KİTAPÇIOĞLU’ na, ve
kliniğimiz uzmanlarına,
Birlikte zevkle çalıştığım doktor arkadaşlarıma, özellikle Dr.Zeynep URTEKİN’e, anestezi
teknisyen ve teknikerlerine, yoğun bakım ekibimize, personellerimize ve varlığımın sebebi
olan bana dair her anda olduğu gibi asistanlığım süresince de sonsuz, karşılıksız desteklerini
esirgemeyen, daima yanımda olduklarını hissettiğim ve üyesi olmaktan her zaman onur
duyduğum MINGIR ailesine
Teşekkür ederim.
Dr. Tarkan MINGIR
3
İÇİNDEKİLER
Sayfa
GİRİŞ………………………………………………………...
4
GENEL BİLGİLER………………………………………….
5
- HAVA YOLU KONTROLÜ……………………...
5
- ENDOTRAKEAL
ENTÜBASYON………………
7
- ZOR HAVA YOLU YÖNETİMİ…………………
17
- SUPRAGLOTTİK HAVA YOLU GEREÇLERİ…
28
- ENTÜBASYONU OLANAKLI KILAN ALETLER.. 37
- DİĞER HAVA YOLU TEKNİKLERİ……………..
47
ÇALIŞMAMIZDA KULLANILANILAN ANESTEZİK AJANLAR.. 54
MATERYAL METOD………………………………………
62
BULGULAR…………………………………………………
65
TARTIŞMA………………………………………………….
77
SONUÇ………………………………………………………
80
ÖZET………………………………………………………...
81
KAYNAKLAR……………………………………………...
84
4
GİRİŞ:
‘’İnsanoğlunun doğduğu andan başlayan ve öldüğünün belirtilmesinde de kullanılan yaşamsal
en önemli belirtisi, soluk alıp vermesidir. Yaşamı süresince; spontan ya da yapay, rahat ya da
zor, ama bir şekilde solumaktır, solutmaktır esas olan.’’
(1)
Anestezi uygulaması sırasında entübasyon işlemi; hava yolunun açık tutulması, havayolu ve
solunumun kontrol edilebilmesi, solunum eforunun, ölü boşluğun ve aspirasyon tehlikesinin
azaltılması, anestezistin ve ekipmanın cerrahi sahadan uzaklaştırılması ile cerrahi rahatlık
sağlanması ve resüsitasyon esnasında hava yolu kontrolü gibi faydalar sağlar. Ancak
laringoskopi ve endotrakeal entübasyon her vakada kolaylıkla gerçekleştirilememektedir;
vakaların çeşitli zor anatomik özellikleri, mevcut sistemik hastalıkları (örn.ankilozan
spondilit, guatr vb.) nedeniyle entübasyon işleminin başarıyla sonuçlandırılması her zaman
mümkün olmamaktadır.
Ayrıca laringoskopi ve entübasyon larinks ve trakeanın mekanik uyarımına bağlı refleks
sempatik bir yanıt oluşturarak plazma katekolamin konsantrasyonlarında artış sonucu,
taşikardi, hipertansiyon, aritmiler ve özellikle kalp rezervi kısıtlı hastalarda miyokardial
iskemiye sebep olabilir.
Bu sıkıntıları azaltma girişimleri ve entübasyonun daima başarıyla sonuçlandırılması isteği
alternatif yöntemlerin araştırılmasına ve ‘’zor hava yolu yönetimi’’ konu başlığı altında
gelişmelere neden olmuştur, konuyla ilgili Avrupa’ da “Zor Hava Yolu Yönetimi Derneği”
kurularak bu konudaki gelişmelerin önü açılmış ve konu hakkındaki mevcut bilgiler
derlenerek çeşitli algoritmalar oluşturulmuştur. Ülkemizde de 2005 yılında Türkiye
Anesteziyoloji ve Reanimasyon Derneğinin oluşturduğu bir ‘’Zor Hava Yolu Yönetimi
Algoritması’’ bulunmaktadır.
Bu çalışmada; elektif cerrahi planlanmış, randomize olarak seçilen, Mallampati skorlaması iki
ve üstünde olan hastalarda zor hava yolu, zor entübasyon öngörülebilirliğini, bu konuda
kullanılan testlerin efektivitesini ölçmeyi amaçladık.
Yine bu hasta grubunda özellikle zor entübasyon olgularında kullanılmak üzere geliştirilen
ancak zor entübasyon beklenmeyen olgularda da kullanılabileceği birçok çalışma ile
gösterilen TruView EVO2 Video laringoskop ile Macintosh laringoskopu; zor
entübasyonlarda başarı, hemodinamik yanıt ve postoperatif morbidite üzerine etkileri