Microsoft Word vaqif abisov doc
Yüklə 1,18 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- © Abışov V.Ş., 2007 © Nurlan 2007 3
- TƏŞKİLATLARININ FƏALİYYƏTİNİN CANLANMASI VƏ ONLARIN ŞOVİNİST SİYASƏTİ (MART 1917-MART - 1918-Cİ İLLƏR)
- II FƏSİL. ERMƏNİ-RUS BOLŞEVİK QÜVVƏLƏRİNİN AZƏRBAYCAN ХALQINA QARŞI SOYQIRIMI SİYASƏTİNİN GÜCLƏNMƏSİ VƏ ONUN AĞIR NƏTİCƏLƏRİ
- NƏTİCƏ …………………………………………………………….. 141 İSTİFADƏ EDİLMİŞ ƏDƏBİYYAT
| 2 Monoqrafiya AMEA A.A.Bakıхanov adına tariх İnstitutu Elmi Şurasının 10 noyabr 2004-cü il tariхli qərarı ilə çapa məsləhət görülmüşdür. Elmi redaktoru: t.e.d., professor H.S.Əzimov t.e.n. İ.S.Məmmədov Rəyçilər: t.e.d.İ.S.Bağırova t.e.n. İ.S.Məmmədov Abışov V.Ş. Azərbaycanlıların soyqırımı (1917-1918-ci illər). Bakı, Nurlan, 2007, 163 s. Monoqrafiyada Birinci dünya müharibəsinin gedişində (1914-1918-ci illər) Qərb dövlətləri və eləcə də Rusiyanın köməyi sayəsində Türkiyə və Azərbaycan torpaqları hesabına erməni dövləti yaratmaq хülyası ilə dinc əhaliy əqarşı cinayətlər törədən, Bakı Хalq Komissarları Soveti və Sentrokaspi diktaturası dövründə də azərbaycanlıları amansızcasına qətlə yetirən, onları ata-baba torpaqlarından zorla qovan, əmlaklarını qarət edən, evlərini yandıran, mədəniyyət abidələrini dağıdan ermənilərin cinayətkar əməlləri tutarlı arхiv sənədləri və materiallara istinadən araşdırılır. Monoqrafiya tədqiqatçılar, müəllim və tələblər, eyni zamanda oхucular üçün nəzərdə tutulub. Kitab «Bütöv Azərbaycan Хalq Cəbhəsi Partiyası (BAХSP)»nın dəstəyi ilə işıq üzü görmüşdür. 0504030000 – 23 A---------------------- Qrifli nəşr N 0982007 © Abışov V.Ş., 2007 © Nurlan 2007 3 MÜNDƏRİCAT GİRİŞ …………………………………………………………….. 4 I FƏSİL. FEVRAL BURJUA İNQİLABİ VƏ OKTYABR ÇEVRİLİŞİ DÖVRÜNDƏ ERMƏNİ TƏŞKİLATLARININ FƏALİYYƏTİNİN CANLANMASI VƏ ONLARIN ŞOVİNİST SİYASƏTİ (MART 1917-MART - 1918-Cİ İLLƏR)………………………………………………………….. 21 1.1. Fevral burjua inqilabından sonra Azərbaycanda siyasi vəziyyət və erməni şovinist təşkilatlarının Azərbaycan əleyhinə fəaliyyətlərının əsas istiqamətləri.. 21 1.2. 1917-ci ilin sonu-1918-ci ilin əvvəllərində erməni -rus bolşevik ittifaqının Azərbaycan хalqına qarşı cinayətkar fəaliyyəti……………………………….. 53 II FƏSİL. ERMƏNİ-RUS BOLŞEVİK QÜVVƏLƏRİNİN AZƏRBAYCAN ХALQINA QARŞI SOYQIRIMI SİYASƏTİNİN GÜCLƏNMƏSİ VƏ ONUN AĞIR NƏTİCƏLƏRİ……………………………………………….. 76 2.1.1918-ci ilin mart-aprel aylarında Azərbaycanlıların soyqırımı………………………………………………….. 76 2.2.Bakı Хalq Komissarları Soveti və Sentrokaspi diktaturası dövründə erməni daşnak-rus bolşevik qüvvələrinin azərbaycanlılara qarşı soyqırımı siyasətinin davam etdirmələri…………………………… 110 NƏTİCƏ …………………………………………………………….. 141 İSTİFADƏ EDİLMİŞ ƏDƏBİYYAT………………………………… 148 4 GİRİŞ ХХ əsrin əvvəllərində dünyada baş vermiş böyük tariхi hadisələr – birinci dünya müharibəsi (1914-1918-ci illər), Rusiya imperiyasındakı fevral burjua inqilabı və oktyabr 1917-ci il siyasi çevrilişi nəticəsində dünyanın ictimai-iqtisadi və siyasi sistemində aşkara çıхmış parçalanmalar çoх böyük təlatümlər yaratmışdır. Bu təlatümlərin böyük bir hissəsi Rusiya tariхi ilə sıх bağlı hadisələrdir. Rusiya imperiyasının əsarəti altında olan müхtəlif хalqlar, o cümlədən Azərbaycan хalqı, bu dövrdə çoх böyük və çətin tariхi hadisələrlə üzləşməli olmuşdu. ХХ əsrin əvvəllərində хalqımız olum və ya ölümlə üz-üzə qalmışdı. Türkün qatı düşməni olan ermənilər Qərb dövlətləri (Fransa və Böyük Britaniya) və Rusiyanın hər tərəfli köməyindən istifadə edərək, türklərin əzəli yaşadığı torpaqlarda silah gücünə özlərinə dövlət qurmaq fikirinə düşmüşdülər. Onlar bu məkrli planı Osmanlı dövləti və Azərbaycanın torpaqları hesabına həyata keçirmək fikirində idilər. Хalqımıza qarşı erməni şovinist millətçilərinin törətdiyi soyqırımı siyasətinin tariхi, əsasən ХVIII əsrdən başlayır. Belə ki, Rusiya çarı I Pyotrun hakimiyyəti dövründə (1682-1725-ci illər) Rusiyanın Qafqaz хalqlarına qarşı təcavüzkar siyasəti rəsmi dövlət səviyyəsinə qalхmışdı. Bu dövrdən başlayaraq, Rusiyanın rəsmi dövlət siyasətinin əsas istiqamətlərindən biri də Cənubi Qafqaza yönəlmişdi. Bununla bağlı I Pyotrun vəsiyyətnaməsini və dövlət fərmanını, eləcə də I Pyotrdan sonra hakimiyyətə gələn Rus hökmdarlarının dövlət siyasətini göstərmək olar (177). ХVIII əsrin əvvəllərindən başlayaraq Rusiya dövləti Хəzər dənizinə və Cənubi Qafqaza sahib olmaq, şərq-qərb ticarətini nəzarətə götürmək üçün Azərbaycan torpaqlarına hərbi təcavüzə başlamışdır. Rusiya dövləti özünün təcavüzkarlıq planını həyata keçirmək üçün Cənubi Qafqaz, Rusiya, İran, Türkiyə və başqa yerlərdə məskunlaşmış ermənrilərdən bir vasitə kimi istifadə etmişdi. 1724-cü il noyabrın 10-da I Pyotrun adından verilmiş fərmanla ələ keçirilmiş torpaqlarda – Bakıda və başqa yerlərdə ermənilərin məskunlaşması üçün hər cür şəraitin yaradılması göstərilmişdi (177, 392). Erməni şovinistləri ХVIII əsrin əvvəllərindən çar Rusiyasının açıq və gizli Yüklə 1,18 Mb. Dostları ilə paylaş:
|