QLOBAL FƏALİYYƏT PLANI
QADINLA QALİB GƏL: SİYASİ PARTİYALARI GÜCLƏNDİR
Siyasi partiya liderləri olaraq, biz dinamik demokratik inkişafda və güclü siyasi partiyalar
yaradılmasında maraqlıyıq. Biz inanırıq ki, bu məqsədlərə çatmaq üçün qadınların bu proseslərə
əhəmiyyətlli dərəcədə qoşulması çox vacibdir. Buna müvafiq olaraq da, siyasi partiyaların
qadınlar üçün siyasi imkanları və liderlik rollarını artırmaqla daha çox tərəfi təmsil etmək, daha
şəffaf olmasına ehtiyacı olduğunu təsdiq edirik. Siyasi partiyalar ictimaiyyətin maraqlarını
özündə birləşdirərək bu maraqlara cavab verən siyasəti önə çəkmək üçün hakimiyyətə can atan
özəlliyi olan təşkilatlardır. Onlar həmçinin gələcək hakimiyyət liderləri üçün həlledici təlim
bazası olub cəmiyyətdə qadın üçün bərabər hüquq və imkanların irəli çəkilməsində həlledici
yanaşmanı təmsil edirlər.
Bu gün bir çox siyasi partiyalar ictimai maraqsızlıq, inam məsələləri və insanları narahat
edən məsələlər də daxil olmaqla artmaqda olan problemlərə diqqəti yönəltmək məqsədilə lazımi
islahat aparmaq üçün səylər göstərirlər. Bu işlərin irəli aparılmasında qadınların siyasi iştirakı
çox vacibdir.Bəzi siyasi partiyalar seçkili orqanlarda qadınların seçici, siyasi lider, aktivist və
namizədlər kimi rollarının artırılması istiqamətində gərgin işlər görürlər. Biz bu işdə bizə dəstək
olan həmin partiya liderlərini alqışlayırıq; bu işlərin uğur qazanmasında onların liderliyi açar
rolunu oynayır. Qlobal götürdükdə isə bərabərlik hələ də əl çatmaz bir məqsəd olaraq qalır. Bir
çox ölkələrdə və partiyalarda qadınlar hələ də qanun qəbul edilməsi prosesindən çox kənarda
qalırlar. Bəzi ölkələrdə qadınların səs vermə və seçkidə iştirak hüququ tanınmır. Qadınların
dünya əhalisinin 50 faizdən artığını təşkil etməsinə baxmayaraq, onlar milli hökumətlərdə
vəzifələrin yalnız 15 faizini təşkil edirlər.
Siyasi partiya liderləri olaraq biz öz partiyalarımız daxilində qadınları siyasətdə tam
iştirakdan çəkindirən maneələrə diqqət ayırmağa borcluyuq. Eyni zamanda biz vətəndaş
cəmiyyəti və media ilə tərəfdaşlıq edərək, göstərdiyimiz səylərə yardımçı olan qlobal siyasi
mədəniyyət yaratmağa borcluyuq. Partiyalarımız qadın seçicilərlə əlaqə yaratmaq; qadınları
siyasi partiya liderləri, fəalları və namizədləri olmaq üçün toplamaq və təlim keçmək; qadın
namizədləri resurslarla təhciz etmək;və qadın və kişi namizədlərə bərabər münasibətlərin
göstərilməsinə nail olmaq üçün göstərdiyi səyləri davam etdirməli və artırmalıdırlar. Siyasi
partiyalar həmçinin qadın və kişilər arasında ictimai sferada bərabərliyin əhəmiyyəti barəsində
vətəndaşları maarifləndirməlidirlər.
Qadınların iştirakının artırılması eyni zamanda korrupsiyaya qarşı mübarizədə və
cəmiyyətdə siyasi stabilliyin artırlmasında, o cümlədən də siyasi partiyaların etibarlılığının və
bütovlüyünün gücləndirməsində aparıcı rol oynayır. Biz həmçinin inanırıq ki, qadınların iştirakı
siyasi partiyaların məsuliyyətini, şəffaflığını və bütövlülüyünü gücləndirəcək. Son araşdırmalar
göstərir ki, siyasətdə və cəmiyyətdə qadınların sayı artıqca korrupsiyanın miqdarı da aşağı düşür.
Siyasi həyatda – seçici, siyasi partiya lideri və ya hakimiyyət rəsmisi kimi – nə qədər çox qadın
iştirak edərsə, qadınları narahat edən məsələlər və onların gözlədikləri daha çox icitmai siyasətdə
öz əksini tapar.
Biz qadınlar və kişilər arasında bərabərliyi dəqiqləşdirən və onlara siyasi və ictimai həyatda
bərabər münasibətin əsasını qoymuş və beynəlxalq standartları müəyyənləşdirən üç mühüm
sənədi dəstəkləyirik.: Qadınlara qarşı bütün növ Diskriminasiya hallarının aradan qaldırlması
haqda olan Konvensiya (CEDAW), BMT-nin Pekin Fəaliyyət Platforması və BMT Təhlükəsizlik
Şurasının 1325 nömrəli Bəyamnaməsi. Qadınların tam iştirakı üçün maneələrin aradan
qaldırlmasını müzakirə etmək üçün buraya toplaşdığımızdan, biz aşağıdakı məsələrə diqqət
ayıracağıq:
1.
QADINLARIN SİYASİ İŞTİRAKINA, O CÜMLƏDƏN QADINLARIN SEÇKİ
HÜQUQLARI VƏ NAMİZƏDLİKLƏRİNƏ QOYULAN QADAĞALARIN
ARADAN QALDIRILMASI.
§
Qadın və kişinin səs vermə və seçkidə bərabər iştirakına şərait yaratmayan bütün
məhdudiyyətlərin aradan qaldırılması, yalnız bir halda ki, bu məhdudiyyətlər
qadınların siyasi proseslərdə iştirakını artırmaq üçün tətbiq edilmiş müvəqqəti
ölçülər olsun.
§
Siyasi zorakılığın bütün növ formalarına, xüsusilə də qadın seçicilər, qadın
namizədlər və qadın partiya fəallarına qarşı zorakılıq və təhdidlərə “sıfır
dözümlülük” siyasətinin əsasının qoyulması.
§
Qadın siyasətçilər və onların ailələri təhlükə qarşısında qaldığı yerlərdə təhlükəsiz
sığınacaqlar yerlərini yaratmaqla qadın partiya fəallarının, namizədlərinin və
seçilmiş rəsmilərin fiziki təhlükəsizliyinə təminat vermək.
§
Qadınlar siyasi cəhətdən tanındıqdan və ya vəzifəyə çəkildikdən sonra onları
müdafiə edən və qoruyan mexanizmlərin yaradılması. Mətbuatda şəxsi hücumlara
məruz qalan qadınlara və/və ya ailə üzvlərinə olan hücumlara necə cavab
vermələri barəsində treyninqlərin keçirilməsi. Belə hallara dərhal cavab verməyə
yardım etmək üçün şəbəkənin yaradılması.
2.
MİLLİ, PROVİNSAL VƏ YERLİ SƏVİYYƏLƏRDƏ SEÇKİLİ ORQANLARDA
OLAN QADINLARIN SAYININ ARTIRILMASI.
§
Qadın namizədlərin irəli çəkilməsinin siyasi partiyaların rəsmi siyasətinə daxil
edilməsi. Qadın namizədlərin toplanması, təlimləndirilməsi və müdafiə olunması
üçün strateji plan hazırlamaqla qadınların ölkə, regional və yerli səviyyələrdə
vəzifələr üğrunda yarışmaq üçün ruhlandırılması.
§
Şəhər və kənd ərazilərində ictimai vəzifələr uğrunda mübarizə aparmaq üçün
qadınların toplanması.
§
Qadın namizədlərin və seçkili rəsmilərin irəli çəkilməsi, qadınların partiya
siyahılarında ilk yerlərə qoyulması və qazanıla biləcək rayonlarda
namizədliklərinin verilməsi mexanizmlərini nəzərə almaq. Bəzi şəraitlərdə,
xüsusilə qadınların siyasi sistemdən faktiki olaraq kənarda qaldığı yerlərdə
kvotalar mühüm rol oynaya bilər.
§
Qadın namizədlərə əhəmiyyətli maliyyə yardımlarının verilməsi. Seçki üçün
potensialları eyni olan qadın və kişi namizədlərin partiya resurslarından bərabər
istifadə etmək imkanları olmalıdır.
§
Siyasi xətlərin hazırlanması, debat texnikaları, şəbəkə işləri, təbliğat,
ictimaiyyətlə danışıq, rəhbərlik, media, baza təşkili, strateji planlaşdırma, inamın
yaradılması və maliyyə toplanması kimi ehtiyaclara hədəflənmiş kampaniya
bacarıqlarından bəhs edən treyninqlərin keçirilməsi. Qadınlara inamlı, aydın və
yaxşı hazırlanmış şəxs görüntüsü verən mesaj və media ilə bağlı treyninqlərin də
buraya daxil edilməsi.
§
Seçkili və təyin olunan siyasi vəzifələrə uyğun gələn qadınların məlumat
bazasının hazırlanması.
§
Kişilərin ənənəvi üstünlük təşkil etdikləri ərzilərdə qadın namizədlərə büdcənin
hazırlanması və xarici siyasət məsələlərində bacarıqlarının inkişaf etdirilməsi
üçün yardımlar göstərmək ki, onlar bütün sahələr üzrə tam hazırlıqlı olsunlar.
§
Namizədliyə can atan qadınlar, namizəd qadınlar və seçilmiş qadın funksionerlər
üçün öyrədici proqramlar yaratmaq. Partiya daxilində və xaricində qadınların
təmsilçililyinin artırılması məsələsində yaranmaqda olan qadın liderlərə yol
göstərmək üçün qadın və kişilərin ruhlandırılması
§
Qadınların siyasi transformasiya, sülh prosesləri, seçki islahatı proseslərı kimi
sahələrdə təmsilçiliyini artırmaq üçün imkanlar pəncərəsi tanımaq. Qadın liderlər
islahatlar aparmaq üçün bu imkanlardan yararlanmalıdırlar.
§
Mümkün olan yerlərdə qadınların təmsilçiliyini və iştirakını artırmaq məqsədilə
ölkə daxili dəstək formalaşdırmaqda beynəlxalq vasitələrdən və konvensiyalardan
istifadə etmək.
§
Qadınların təmsilçiliyini artırmaq üçün təbliğat kampaniyasında dəstək almaq
məqsədilə vətəndaş cəmiyyəti təşkilatları ilə güclü əlaqələrin qurulması.
§
Qadınların siyasətdə və idarəetmədə əhəmiyyəti barəsində jurnalistlərin
maarifləndirilməsi.
§
Qadınl namizədlərin mediaya çıxışında struktur maneələri ilə üzləşdiyi
vəziyyətlərdə, məsələn mediaya dövlətin nəzarət etdiyi yerlərdə, qeyri-ənənvi və
yaradıcı kommunikasiya metodlarının axtarışında yardımçı olmaq.
§
Qadın namizədlərə partiyalardan kənarda treyninqlər keçirtmək və onların
dəyərlərini bölüşən və onlara öz mesajlarını çatdırmaqda yardımçı olan
təşkilatların müəyyənləşdirilməsində yardımçı olmaq.
3.
SİYASİ PARTİYALARIN QADINLARIN ƏHƏMİYYƏTLİ SAYDA VƏ
ƏHƏMİYYƏTLİ RƏHBƏRLİK VƏZİFƏLƏRİNƏ ÇƏKMƏSİNƏ ƏMİNLİK
YARATMAQ.
§
Qadınların partiya daxili qərar qəbulu orqanlarında və partiya rəhbərliyi
vəzifələrində əhəmiyyətli sayda təmsil olunmasını təmin etmek.
§
Siyasi partiyalarda qadınların iştirakının ən azı 30 faizə çatdırılması yolunda
təbliğat planlarının hazırlanması. Namizəd siyahılarında qadınların qalib gələn
yerlərdə olması və onların rəhbərlik mövqelərində və partiyaların qərar qəbul
edən orqanlarında təmsil olunmasını təmin etmək.
§
Partiya platforma və manifestlərinə gender məsələlərinin daxil edilməsi. Qadın
seçicilərinin prioritetləri və narahatlıqları ilə əlaqəli olan məsələləri müzakirə
etmək üçün partiya liderləri – istər qadın olsun, istər kişi – ilə işləmək.
§
Siyasi liderlik vəzifələrində qadınların təmsil olunmasının əhəmiyyəti barəsində
partiya üzvlərini maarifləndirmək.
§
Partiya reqlamentinin qadın və kişilər arasında bərabərlik prinsipinin
pozulmadığını təsdiq edən bərabər imkanlar komitəsi (monitorinq və həyata
keçirmə orqanı) yaratmaq. Qadınlar və kişilərin bu komitədə fəaliyyəti eyni faizdə
olmalıdır.
§
Partiyanın bütün səviyyələrində qadınların iştirakını artırmaq üçün müəyyən və
spesifik bir vaxt kəsimi üçün daxili kvotalardan istifadə.
§
Partiya konstitusiyası və nizamnaməsində demokratik və şəffaf qaydaların qəbul
edilməsi və onların həyat keçirilməsinə təminat vermək. Aydın və anlaşılan seçim
kriteriyasının əsasını qurmaq üçün namizəd seçimi prosesində şəffaflığın önə
çəkilməsi.
§
Qadınların partiya siyasəti və prosedurlarına, partiya rəhbərliyi və namizəd
seçiminə əsaslı olaraq öz töhvələrini vermək üçün bir tribuna rolunu oynayan
partiyaların qadın şöbələrinə, qollarına və komissiyalarına treyninq və maliyyə
yardımı ilə kömək etmək. Onlar həmçinin qadınlar üçün narahatlıq doğuran,
rəhbərlik, şəbəkə məsələlərini müzakriə etmək və kritik qərar qəbulu, təbliğat
bacarığı qurmaq işlərində imkanlar yaradacaq, nəinki sadəcə olaraq qadınların
təmsilçiliyinin görüntüsünü verəcək.
§
Seçki sistemləri və qanunvericiliyin qadınların siyasi iştirakına olan təsirini
öyrənmək üçün onları analiz etmək. Konstitusional, qanunverici və tənzimləyici
islahat vasitəsilə aşkara çıxarılmış maneələri aradan qaldırmaq üçün planlar
hazırlamaq.
§
Qadın partiya üzvlərini partiya rəhbərliyi ilə tərəfdaşlığa ruhlandıraraq qadınların
siyasi etibarlılığını və həyatiliyini artırmaq istiqamətində işləmək.
§
Qadınlar və onlar haqqında mesajlar hazırlamaq üçün partiya platformasından
istifadə edərək qadın seçicilərlə işin artırılması. Qadınların seçicilərlə iş
təşəbbüsləri barəsində materialları saxlamaq üçün informasiya bankı yaratmaq.
§
Beynəlxalq Partiya birliklərinin, onların üzvləri olan partiyaların qadın partiya
fəallarının, namizədlərinin və seçilmiş rəsmilərin sayının artırılmasını tələb edən
strategiyaları həyata keçirməyə ruhlandırması.
§
Qadın partiya üzvlərinin, namizədlərin və seçilmiş funksionerlərin ənənəvi media
mənbələri hesab olunan radio, çap mediası və televiziyaya çıxışının yaradılmasına
yardım etmək. Qadın siyasətçilərlə müxbirlər, xüsusilə də qadın müxbirlər
arasında əlaqələr yaranmasına yardımçı olmaq.
§
Media üçün mesajlar hazırlayanda və partiyanın mətbuat sözçüsü seçən zaman
qadınların səmimi, dürüst və qayğıkeş kimi qəbul edilmələri faktından
yararlanmaq.
§
Qadınların ehtiyaclarını ödəmək üçün və onlara hökumət siyasəti və proqramları
barəsində məlumatlandırmaq üçün partiyalar və hökumət daxilində
texnologiyalardan istifadə etmək.
4.
HAKİMİYYƏTİN QƏRAR QƏBULU SƏVİYYƏSİNDƏ DAHA ÇOX QADININ
İŞTİRAKINA NAİL OLUNMASI VƏ QADINLARLA KİŞİLƏR ARASINDA TAM
BƏRABƏRLİYİ YARADAN QANUNVERİCİLİYİN DƏSTƏKLƏNMƏSİ.
§
Kabinet səviyyəli vəzifələrə və digər yüksək hakimiyyət orqanlarına daha çox
qadının təyin olunmasına çalışmaq. Yüksək səviyyəli hökumət vəzifələrinə təyin
olunmaq üçün bacarığı olan qadınları müəyyənləşdimək və onların potensial
təyinatlarına dəstək vermək üçün həm kişilər, həm də qadınlarla əlaqələr
qurmasına ruhlandırmaq.
§
Qadın nazirlərin vəzifələrində fərqlilik yaratmaq ki, onların işi yalnız sosial
məsələlərin həlli ilə məhdudlaşmasın.
§
Qadınların hökumət nümayəndəsi kimi üzərinə götürdüyü rolun öhdəsindən gələ
bilməsi üçün liderlik bacarığı haqqında treyninqlər təşkil etmək.
§
Dövlət qulluğunda vəzifələr tutmaq üçün qadınlara stimul verilməsi və qadınların
mülki qulluq, nazirliklər və hökumət orqanlarında vəzifələrə çəkilməsi.
§
Problemlər üzərində işləmək üçün qanunverici orqanlarda və partiya xətti ilə
yaranan koalisiyalarda qadın şəbəkələri yaratmaq.
§
İşə götürülmə zamanı və dövlət qulluğunda vəzifəyə çəkilən zaman qadınlara
qarşı ayrı-seçkiliyi qadağan edən və qadınların tam bərabərliyini önə çəkən
qanunvericiliyin irəli çəkilməsi.
§
Qadınların ehtiyaclarını nəzərə alan fəaliyyət planları və qanunvericilik təklifləri
hazırlamaq üçün hər bir nazirlik, bölmə və idəarələrdə qadın şöbəsi yaratmaq,
gücləndirmək və maliyyə dəstəyi vermək.
§
Qadınlara yönəlmiş təşəbbüsləri irəli çəkməkdə hökumət orqanlarının adekvat
qaydada maliyyələşdiyini təmin etməkdən ötrü milli büdcə mexanizmləri işləyib
hazırlamaq.
§
Ölkə, regional və yerli səviyyələrdə qadınların ictimai vəzifələrdə iştirakı
barəsində statistik məlumatların hazırlanması və yayılması(məs; hakimiyyət
orqanlarındakı qadınların sayı barəsində hesabat kartları vasitəsilə). Bu haqda
informasiyaları toplamaq üçün bir dövlət idarəsinin və ya bölməsinin
tapşırıqlandırılması və bu statistikanı yaxşılaşdırmaq üçün illik təbdirlərin
görülməsi. Bu məsələdə hökumətlər də qeyri-hökumət təşkilatları tərəfindən
aparılan müstəqil qiymətləndirmələrə cavab verməyə həvəsli olmalıdırlar.
§
Media və digər mülki təlim vasitələrindən istifadə edərək qadınların dövlət
qulluğundakı əhəmiyyəti barəsində vətəndaşları maarifləndirmək.
§
Qadınların dövlət orqanlarında işləməsinə yardımçı olan və uşaqlara qayğı,
yaşlılara qayğı, ailə qayğısı və digər sahələrdə qayğını önə çəkən qanunvericiliyin
yaradılması.
§
Qadın liderləri maarifləndirmək və qanunvericilik təşəbbüslərində koalisiyalar
qurmaq üçün qeyri-hökumət təşkilatları ilə tərəfdaşlıq etmək.
§
Kişi və qadınlar arasında “dicital bölgü”nü ölçmək üçün hökumətdə mexanizmlər
yaratmaq.
Siyasi partiya liderl•ri olaraq, biz qadınların iştirakının artırılması yolunda öz t•bliğatımızı
davam etdirm•k v• qadınların iştirakına qoyulan mane•l•ri aradan qaldırmaqda
partiyalarımızın mümkün olan h•r şeyi etm•si üçün dig•r partiya liderl•ri – ist•r kişi olsun,
ist•rs• d• qadın – il• •m•kdaşlığımızı davam etdirm•k yolunu tutmuşuq.
Dostları ilə paylaş: |