ISBN 978-9941-25-264-8
“Meridian” nəşriyyatı. Tbilisi, Al. Xazbeqi pr., #47.
2 30-96-14; 2 14-77-11. E-mail: meridiani777@gmail.com
ƏZİZ ŞAGİRDLƏR!
“Vətəndaş və iqtisadiyyat” kitabı IX-XI sinifl ər üçün nəzərdə tutulmuşdur. Ondan əlavə
dərslik kimi də istifadə etmək olar (məsələn, “Vətəndaş təhsili” kursu üçün). Kitab iki hissədən
ibarətdir: nəzəri dərslik (ayrıca nəşr olunub) və çalışmalar dəftəri.
Bu kitabda Vətəndaş təhsilinin iqtisadi hissəsinə yenidən baxılır. Kitab vətəndaşlara
gündəlik həyatda təsadüf edilən iqtisadi məsələləri daha yaxşı öyrənməkdə köməklik edir ki, ölkə
iqtisadiyyatında yerinizi dərk edəsiniz və daha yaxşı, sizin üçün faydalı iqtisadi qərarlar qəbul
edəsiniz.
Texniki redaktor
Kaxaber Rusidze
Kompüter təminatı
Davit Kutubidze
Material Avropa İttifaqı tərəfi ndən “Avropa İttifaqı ilə assosiasiya müqaviləsinin gürcü
istehlakçılarına təsiri və onların məlumatlandırılmasının yüksəldilməsi” (Raising Awareness
of Local Actors on the Implications of the Association Agreement for Georgian Consumers)
hüdudlarında maliyyələşdirilir. Layihəni „Gürcüstan Strateji Tədqiqatlar və İnkişaf Mərkəzi”
həyata keçirir.
Material Avropa İttifaqının mövqeyini bildirmir.
© Müəllif hüquqları qorunur və “Gürcüstan Strateji Tədqiqatlar və İnkişaf Mərkəzi”-nə aid-
dir. Material www.momxmarebeli.ge. Internet səhifəsində əlçatandır. Onun qeyri-kommersiya
məqsədilə çapı, nəşri və yayımlanması mümkündür.
© Maia Qonaşvili, Lia Todua; Tbilisi, 2016.
5
İQTISADIYYAT VƏ
İQTISADIYYAT VƏ
I N S A N L A R
I N S A N L A R
MÖVZU 1.
VƏTƏNDAŞLARIN
IQTISADI MARAQLARI
İQTISADIYYAT NƏDIR?
Hər gün “iqtisadiyyat” sözünü eşidirik və tez-tez belə bir sualı
da eşidirik – Ölkə iqtisadiyyatının hər bir insanın fi ravanlığı ilə
hansı əlaqəsi vardır? Və ya insanın iqtisadi məqsədi nədir?
– „İnsanlar bəzən düşünürlər ki, iqtisadiyyat yalnız isteh-
salçıların, bankirlərin və onlara yaxın peşələrə sahib insan-
ların maraq predmetidir, – məşhur avstriyalı iqtisadçı Lüd-
viq Fon Mizes deyirdi, – “Amma bu belə deyil, iqtisadiyyat
hər kəsə və hər şeyə aiddir. İqtisadiyyat cəmiyyətin təməli
problemlərini öyrənir və hər bir vətəndaşın onun haqqında
təsəvvürü olmalıdır”.
Əsas terminlər/
anlayışlar:
F
Ə
SIL I
İqtisadiyyat
– insanların tələbatlarını
ödəmək üçün məhdud imkanların
istifadəsini öyrənən elmdir.
İqtisadiyyat ehtiyatların məhdud olduğu aləmdə qərarların
necə qəbul edilməsini öyrənir.
Lüdviq Haynrix Edler Fon Mizes (alm. Lud-
wig Heinrich Edler von Mises) — avstriyalı iqti-
sadçı, fi losof, tarixçi, sosioloq və klassik liberaliz-
min tərəfdaşı, 1881-1973 il.
• İqtisadiyyat
• Məhdudiyyət və
seçim
• İqtisadiyyat
• İnsanın iqtisadi
maraqları
• Mənfəət
6
VƏTƏNDAŞ VƏ İQTİSADİYYAT. MAİA QONAŞVİLİ, LİA TODUA
İnsanlara yaşamaq üçün mütləq qida, paltar və sığınacaq lazımdır. Müasir insan üçün eləcə
müalicə, təhsil, elektrik enerjisi ilə, yaşayış yerinin isidilməsi, işıq, təmiz su ilə təminat, kommuni-
kasiya vasitələri və s. gərəkdir. Amma bizim istəklərimiz zəruri yaşayış əşyaları və ya materialları
ilə əhatə olunmur. Bizim istək və tələbatlatımız sonsuzdur, biz hər zaman daha çoxunu istəyirik:
daha yaxşı əyləncəni, daha yaxşı istirahəti, daha yaxşı mobil telefonunu, yeni kompüteri və başqa
əşyaları ki, həyatımızı daha rahat və xoş edək.
Məhdudiyyətsiz
tələbatlar
Məhdud tələbat
Seçim
Məhdud
resurslar