MüQƏDDİMƏ



Yüklə 4,16 Mb.
səhifə1/27
tarix21.03.2018
ölçüsü4,16 Mb.
#32968
növüDərslik
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   27


Tərtib edən: dosent N.Ə.Aslanova

Redaktor: f.e.n., dosent A.M.Cabbarov
Rəyçilər: f.e.d., professor M.Y.Qazıyeva

f.e.d., professor Z.A.Ağayev

f.e.n., dosent N.H. Nəbiyev

f.e.n., dosent V.B.Nəsibov


MÜQƏDDİMƏ (ПРЕДИСЛОВИЕ)


Mövcud dərslik ali məktəblərin tərcümə və tibb ixtisasları üzrə ingilis dilini öyrənməkdə olan tə­lə­bə­lə­ri üçün nəzərdə tutulmuşdur. Dərsliyin yazılışı müd­də­tində müəllif gələcək mütəxəssislərin peşə tə­lə­batlarını nəzərə alaraq onların reseptiv və produktiv vərdiş və bacarıqlarının bir vaxtda və qarşılıqlı formalaşması haqqında müasir metodika və psi­xo­lo­gi­ya­nın müddəalarını və kommunikativ istiqamət yö­n­lü­lük prinsiplərini rəhbər tutmuşdur.

Dərsliyin əsas vəzifəsi tələbələrdə ingilis dilindən peşə ünsiyyəti və özünütəhsil vasitəsi kimi istifadə etmək bacarığı formalaşdırmaqdır.

Dərslik tələbələrdə ingilis dilində leksik və qrammatik struktur materialı əsasında tibb ədəbiyyatı üçün səciyyəvi olan oxu, dinləmə və danışıq ba­ca­rıq­ları və vərdişlərinin inkişafını nəzərdə tutur. Dərsliyin dil (leksika və qrammatika) materialı tibb dilinin sta­tis­tik tədqiqatı əsasında seçilmişdir.

Mətn materialının tematikası proqram tə­lə­b­lə­ri­nə uyğundur və tələbə tərcüməçi-həkim peşə ha­zır­lı­ğı­nın məzmununu əks etdirir. Mətnlər, bir qayda olaraq, or­i­­jinal elmi və elmi-populyar ədəbiyyatdan gö­tü­rü­l­müş­­dür. Tədris məqsədi ilə onlar qismən qı­sal­dıl­mış­dır.



DƏRSLİYİN STRUKTURU



Dərslik aşağıdakı hissələrdən ibarətdir:Учебник состоит из следующих разделов:

Giriş kursu – (1-4 dərslər). Вводно- кор­рек­тив­­ный курс.

Əsas kurs. 1. Tibb ədəbiyyatının oxunması və tərcüməsi təlimi. Mövzular üzrə 1-22 dərslər: insan ana­tomiyası (1-6), insan fiziologiyası (7-13), mik­ro­bi­o­l­ogiya (14), patologiya (15-19), insan sağlamlığı və ətraf mühit (20-22). 2. Şifahi peşə ünsiyyəti təlimi. Bizim ölkədə, ABŞ-da, Böyük Britaniyada tibb institutu, tibb təhsili və tibbi xidmət mövzuları daxil olunmuş şifahi nitq kursu.

Qrammatik arayış kitabçası.
(СТРУКТУРА УЧЕБНИКА)
Основной курс. Обучение чтению и пе­ре­во­ду медицинской литературы. Уроки 1-22 по темам: анатомия человека (1-6), физиология человека (7-13), микробиология (14), патология (15-19), здоровые человека и окружающая среда (20-22). 2. Обучение устному про­фес­си­он­аль­но­му общению. Курс устной речи, включающий те­мы: медицинский институт, медицинское об­ра­зо­ва­­ние и медицинское обс­лужи­ва­ние в нашей стра­не, в США и Великобритании.

Грамматический справочник.

MÜNDƏRİCAT

(СОДЕРЖАНИЕ)



(Giriş kursu)

(Вводно- коррективный курс)


Dərs 1.

Sait hərflərin vurğulu və vurğusuz vəziyyətdə oxunuşu. to be, to have fellərinin təsriflənməsi..................................

11


Урок1.

Чтение гласных букв в ударном и бе­зу­дарном положении

(Спряжение to be, to have)






Dərs 2.

İngilis dilində samit səslər………………

21

Урок 2.

Согласные звуки в английским языке




Dərs 3.

İngilis sait və samit hərf birləşmələrinin oxunuşu. Artikl………………………….

28


Урок 3.

Чтение сочетаний английских гласных и согласных букв. Артикли




Dərs 4.

İngilis dilində təsdiq və sual cümlələrində söz sırası. Sualların dörd forması……………………………………

32


Урок 4.

Порядок слов в английских утвердительных и вопросительных предложениях.Четыре типа вопросов





LEARNING TO UNDERSTAND A MEDICAL TEXT

PART I. Anatomy

1

Tərtib edən: dosent N.Ə.Aslanova 2

2

Redaktor: f.e.n., dosent A.M.Cabbarov 2



Rəyçilər: f.e.d., professor M.Y.Qazıyeva 2

f.e.d., professor Z.A.Ağayev 2

f.e.n., dosent N.H. Nəbiyev 2

f.e.n., dosent V.B.Nəsibov 2

2

MÜQƏDDİMƏ (ПРЕДИСЛОВИЕ) 3



Mövcud dərslik ali məktəblərin tərcümə və tibb ixtisasları üzrə ingilis dilini öyrənməkdə olan tə­lə­bə­lə­ri üçün nəzərdə tutulmuşdur. Dərsliyin yazılışı müd­də­tində müəllif gələcək mütəxəssislərin peşə tə­lə­batlarını nəzərə alaraq onların reseptiv və produktiv vərdiş və bacarıqlarının bir vaxtda və qarşılıqlı formalaşması haqqında müasir metodika və psi­xo­lo­gi­ya­nın müddəalarını və kommunikativ istiqamət yö­n­lü­lük prinsiplərini rəhbər tutmuşdur. 3

Dərsliyin əsas vəzifəsi tələbələrdə ingilis dilindən peşə ünsiyyəti və özünütəhsil vasitəsi kimi istifadə etmək bacarığı formalaşdırmaqdır. 3

Dərslik tələbələrdə ingilis dilində leksik və qrammatik struktur materialı əsasında tibb ədəbiyyatı üçün səciyyəvi olan oxu, dinləmə və danışıq ba­ca­rıq­ları və vərdişlərinin inkişafını nəzərdə tutur. Dərsliyin dil (leksika və qrammatika) materialı tibb dilinin sta­tis­tik tədqiqatı əsasında seçilmişdir. 3

Mətn materialının tematikası proqram tə­lə­b­lə­ri­nə uyğundur və tələbə tərcüməçi-həkim peşə ha­zır­lı­ğı­nın məzmununu əks etdirir. Mətnlər, bir qayda olaraq, or­i­­jinal elmi və elmi-populyar ədəbiyyatdan gö­tü­rü­l­müş­­dür. Tədris məqsədi ilə onlar qismən qı­sal­dıl­mış­dır. 3

MÜNDƏRİCAT 5

(СОДЕРЖАНИЕ) 5

REVIEWING SOME BASIC FACTS ABOUT THE ENGLISH LANGUAGE 19

DƏRS 1 19

УРОК 1 19

NƏ ÜÇÜN ALİ MƏKTƏBLƏRDƏ XARİCİ DİLLƏRİ ÖYRƏNMƏK LAZIMDIR? 19

Əziz dost! Siz orta məktəbdə ingilis dili ilə məşğul olmuşsunuz. Ali məktəbdə də ingilis dilinin öyrənilməsinə kifayət qədər yer ayrılır. Lakin ali məktəbdə xarici dil dərslərinin məqsədi başqadır. Ali məktəbdə xarici dilin öyrənilməsinin son məqsədi məlumat toplamaq üçün peşə ədəbiyyatının oxu vərdişlərinə yiyələnmək, həmçinin institut tələbə həyatı və təhsili, onun gələcək peşəsi ilə bağ­lı mövzular çərçivəsində xarici dildə söhbət aparmaq vər­dişlərini möhkəmləndirməkdir. İldən ilə müxtəlif öl­kə­lərin arasında işgüzar əlaqələr inkişaf edir və möh­kəm­lə­nir. Sizi qarşıda ürək-damar xəstəliklərinin, müxtəlif növ xər­çəngin və virus infeksiyalarının aşkarlanması sa­hə­sin­də, tibb sahəsində ən yeni ixtiralarla bağlı mühüm prob­lem­lər müzakirə olunacaq beynəlxalq konqreslər, sim­po­zi­um­lar gözləyir. Müntəzəm olaraq məlumatların həcmi ar­tır. Tibb mütəxəssisi elmi informasiyanın mə­nim­sə­nil­mə­si­nə vaxtının çoxunu sərf edir. Bu işdə sizə ingilis dilində tibb ədəbiyyatını oxumaq bacarığı kömək edəcək. Xarici dilin öyrənilməsi çətin işdir, amma mümkündür. Dili “öyrətmək” olmaz, dili ancaq öyrənərlər. (L.V.Şerba) Bu məqsədə nail olmağın yeganə yolu gərgin və şüurlu əməkdir. A.Eynşteyn özü haqda yazmışdır: “Mənim heç bir istedadım yoxdur, amma təkcə qatır inadkarlığım və ehtiraslı həvəsim vardır”. İngilislərin yaxşı bir məsəli var: “Bircə həvəs olsun, hər bir iş düzələr” 20

İngilis saitləri necə oxunur? 20

Sait səslər 21

I 21


II 21

III 21


IV 21

Açıq heca 21

Qapalı heca 21

Sait +r 21

Samit +re 21

a 21


[ei] 21

name 21


baby 21

[æ] 21


man 21

hand 21


[Λ] 21

part 21


start 21

[εə ] 21


care 21

prepare 21

E 21

[i:] 21


we 21

these 21


[e] 21

ten 21


leg 21

[ə:] 21


her 21

nerve 21


[ıə] 21

here 21


sphere 21

O 21


[ou] 21

no 21


note 21

[] 21


not 21

dog 21


[:] 21

form 21


sport 21

[:] 21


more 21

ignore 21

u 21

i/y 21


[јu:] 21

student 21

music 21

[aı] 21


my 21

time 21


[Λ] 21

but 21


up 21

[ı] 21


big 21

six 21


[ə:] 21

nurse 21


burn 21

[ə:] 21


girl 21

firm 21


[јu:ə] 21

cure 21


pure 21

[aıə] 21


Fire 21

Tired 21


Qeyd: 1.Vurğusuz vəziyyətdə a, e, o, y , i, u saitləri [ə] və yaxud [ı] kimi oxunur. Məsələn: common, system, difficult, woman, direct, history. 21

2. r, l, j saitlərindən sonra u saiti [u:] kimi tələffüz olunur. Məsələn: rule, true, June , blue. 22

[Λ] 22

Çalışma 1. Aşağıdakı sözlərin oxunuşunu müqayisə e­din. 22



İNGİLİS DİLİNDƏ SAMİT SƏSLƏR 37

УРОК З 44

İNGİLİS SAİT VƏ SAMİT BİRLƏŞMƏLƏRİ NECƏ OXUNUR? 44

DƏRS 4 49

УРОК 4 49

İNGİLİS DİLİNDƏ HANSI SAİT VƏ SAMİT BİRLƏŞMƏLƏRİ UZUN SƏS VERİR 49

LEARNING TO UNDERSTAND A MEDICAL TEXT 62

I. Anatomy 62

LESSON ONE 62

THE SKELETON 62

Часть I 62

I hissəyə dair sözlər 62

III hissə 77

Часть III 77

LESSON TWO 78

THE MUSCLES 78

II hissə 87

Часть II 87




PART II. PHYSIOLOGY


Lesson 7.

Blood. Circulation Participle I and II in the function of attribute. Sequence of tenses. Functions and translation of words after, before…………………

133


Lesson 8.

Respiration Participle I and II in the function of adverbial modifier. Независимый причастный оборот. Functions and translation of words both, both... and…………………….

145

Lesson 9.

Digestion Infinitive in the function of subject and adverbial modifier. Comparison construction the...the. Functions and translation of words due, due to…………………………..

158

Lesson 10.

Nutrition Infinitive in the function of attribute. Functions and translation of for…………………………………….

171


Lesson 11.

The Excretory Organs Complex Subject. Functions and translation of as well as, as well…………………….

183


Lesson 12.

The Endocrine System Complex object . Paired conjuctions either...or..

195


Lesson 13.

The Nervous System The Gerund ing-forms in different functions…………..

206


1

Tərtib edən: dosent N.Ə.Aslanova 2

2

Redaktor: f.e.n., dosent A.M.Cabbarov 2



Rəyçilər: f.e.d., professor M.Y.Qazıyeva 2

f.e.d., professor Z.A.Ağayev 2

f.e.n., dosent N.H. Nəbiyev 2

f.e.n., dosent V.B.Nəsibov 2

2

MÜQƏDDİMƏ (ПРЕДИСЛОВИЕ) 3



Mövcud dərslik ali məktəblərin tərcümə və tibb ixtisasları üzrə ingilis dilini öyrənməkdə olan tə­lə­bə­lə­ri üçün nəzərdə tutulmuşdur. Dərsliyin yazılışı müd­də­tində müəllif gələcək mütəxəssislərin peşə tə­lə­batlarını nəzərə alaraq onların reseptiv və produktiv vərdiş və bacarıqlarının bir vaxtda və qarşılıqlı formalaşması haqqında müasir metodika və psi­xo­lo­gi­ya­nın müddəalarını və kommunikativ istiqamət yö­n­lü­lük prinsiplərini rəhbər tutmuşdur. 3

Dərsliyin əsas vəzifəsi tələbələrdə ingilis dilindən peşə ünsiyyəti və özünütəhsil vasitəsi kimi istifadə etmək bacarığı formalaşdırmaqdır. 3

Dərslik tələbələrdə ingilis dilində leksik və qrammatik struktur materialı əsasında tibb ədəbiyyatı üçün səciyyəvi olan oxu, dinləmə və danışıq ba­ca­rıq­ları və vərdişlərinin inkişafını nəzərdə tutur. Dərsliyin dil (leksika və qrammatika) materialı tibb dilinin sta­tis­tik tədqiqatı əsasında seçilmişdir. 3

Mətn materialının tematikası proqram tə­lə­b­lə­ri­nə uyğundur və tələbə tərcüməçi-həkim peşə ha­zır­lı­ğı­nın məzmununu əks etdirir. Mətnlər, bir qayda olaraq, or­i­­jinal elmi və elmi-populyar ədəbiyyatdan gö­tü­rü­l­müş­­dür. Tədris məqsədi ilə onlar qismən qı­sal­dıl­mış­dır. 3

MÜNDƏRİCAT 5

(СОДЕРЖАНИЕ) 5

REVIEWING SOME BASIC FACTS ABOUT THE ENGLISH LANGUAGE 19

DƏRS 1 19

УРОК 1 19

NƏ ÜÇÜN ALİ MƏKTƏBLƏRDƏ XARİCİ DİLLƏRİ ÖYRƏNMƏK LAZIMDIR? 19

Əziz dost! Siz orta məktəbdə ingilis dili ilə məşğul olmuşsunuz. Ali məktəbdə də ingilis dilinin öyrənilməsinə kifayət qədər yer ayrılır. Lakin ali məktəbdə xarici dil dərslərinin məqsədi başqadır. Ali məktəbdə xarici dilin öyrənilməsinin son məqsədi məlumat toplamaq üçün peşə ədəbiyyatının oxu vərdişlərinə yiyələnmək, həmçinin institut tələbə həyatı və təhsili, onun gələcək peşəsi ilə bağ­lı mövzular çərçivəsində xarici dildə söhbət aparmaq vər­dişlərini möhkəmləndirməkdir. İldən ilə müxtəlif öl­kə­lərin arasında işgüzar əlaqələr inkişaf edir və möh­kəm­lə­nir. Sizi qarşıda ürək-damar xəstəliklərinin, müxtəlif növ xər­çəngin və virus infeksiyalarının aşkarlanması sa­hə­sin­də, tibb sahəsində ən yeni ixtiralarla bağlı mühüm prob­lem­lər müzakirə olunacaq beynəlxalq konqreslər, sim­po­zi­um­lar gözləyir. Müntəzəm olaraq məlumatların həcmi ar­tır. Tibb mütəxəssisi elmi informasiyanın mə­nim­sə­nil­mə­si­nə vaxtının çoxunu sərf edir. Bu işdə sizə ingilis dilində tibb ədəbiyyatını oxumaq bacarığı kömək edəcək. Xarici dilin öyrənilməsi çətin işdir, amma mümkündür. Dili “öyrətmək” olmaz, dili ancaq öyrənərlər. (L.V.Şerba) Bu məqsədə nail olmağın yeganə yolu gərgin və şüurlu əməkdir. A.Eynşteyn özü haqda yazmışdır: “Mənim heç bir istedadım yoxdur, amma təkcə qatır inadkarlığım və ehtiraslı həvəsim vardır”. İngilislərin yaxşı bir məsəli var: “Bircə həvəs olsun, hər bir iş düzələr” 20

İngilis saitləri necə oxunur? 20

Sait səslər 21

I 21


II 21

III 21


IV 21

Açıq heca 21

Qapalı heca 21

Sait +r 21

Samit +re 21

a 21


[ei] 21

name 21


baby 21

[æ] 21


man 21

hand 21


[Λ] 21

part 21


start 21

[εə ] 21


care 21

prepare 21

E 21

[i:] 21


we 21

these 21


[e] 21

ten 21


leg 21

[ə:] 21


her 21

nerve 21


[ıə] 21

here 21


sphere 21

O 21


[ou] 21

no 21


note 21

[] 21


not 21

dog 21


[:] 21

form 21


sport 21

[:] 21


more 21

ignore 21

u 21

i/y 21


[јu:] 21

student 21

music 21

[aı] 21


my 21

time 21


[Λ] 21

but 21


up 21

[ı] 21


big 21

six 21


[ə:] 21

nurse 21


burn 21

[ə:] 21


girl 21

firm 21


[јu:ə] 21

cure 21


pure 21

[aıə] 21


Fire 21

Tired 21


Qeyd: 1.Vurğusuz vəziyyətdə a, e, o, y , i, u saitləri [ə] və yaxud [ı] kimi oxunur. Məsələn: common, system, difficult, woman, direct, history. 21

2. r, l, j saitlərindən sonra u saiti [u:] kimi tələffüz olunur. Məsələn: rule, true, June , blue. 22

[Λ] 22

Çalışma 1. Aşağıdakı sözlərin oxunuşunu müqayisə e­din. 22



İNGİLİS DİLİNDƏ SAMİT SƏSLƏR 37

УРОК З 44

İNGİLİS SAİT VƏ SAMİT BİRLƏŞMƏLƏRİ NECƏ OXUNUR? 44

DƏRS 4 49

УРОК 4 49

İNGİLİS DİLİNDƏ HANSI SAİT VƏ SAMİT BİRLƏŞMƏLƏRİ UZUN SƏS VERİR 49

LEARNING TO UNDERSTAND A MEDICAL TEXT 62

I. Anatomy 62

LESSON ONE 62

THE SKELETON 62

Часть I 62

I hissəyə dair sözlər 62

III hissə 77

Часть III 77

LESSON TWO 78

THE MUSCLES 78

II hissə 87

Часть II 87



REVIEWING SOME BASIC FACTS ABOUT THE ENGLISH LANGUAGE

DƏRS 1

УРОК 1

NƏ ÜÇÜN ALİ MƏKTƏBLƏRDƏ XARİCİ DİLLƏRİ ÖYRƏNMƏK LAZIMDIR?

Əziz dost! Siz orta məktəbdə ingilis dili ilə məşğul olmuşsunuz. Ali məktəbdə də ingilis dilinin öyrənilməsinə kifayət qədər yer ayrılır. Lakin ali məktəbdə xarici dil dərslərinin məqsədi başqadır. Ali məktəbdə xarici dilin öyrənilməsinin son məqsədi məlumat toplamaq üçün peşə ədəbiyyatının oxu vərdişlərinə yiyələnmək, həmçinin institut tələbə həyatı və təhsili, onun gələcək peşəsi ilə bağ­lı mövzular çərçivəsində xarici dildə söhbət aparmaq vər­dişlərini möhkəmləndirməkdir. İldən ilə müxtəlif öl­kə­lərin arasında işgüzar əlaqələr inkişaf edir və möh­kəm­lə­nir. Sizi qarşıda ürək-damar xəstəliklərinin, müxtəlif növ xər­çəngin və virus infeksiyalarının aşkarlanması sa­hə­sin­də, tibb sahəsində ən yeni ixtiralarla bağlı mühüm prob­lem­lər müzakirə olunacaq beynəlxalq konqreslər, sim­po­zi­um­lar gözləyir. Müntəzəm olaraq məlumatların həcmi ar­tır. Tibb mütəxəssisi elmi informasiyanın mə­nim­sə­nil­mə­si­nə vaxtının çoxunu sərf edir. Bu işdə sizə ingilis dilində tibb ədəbiyyatını oxumaq bacarığı kömək edəcək. Xarici dilin öyrənilməsi çətin işdir, amma mümkündür. Dili “öyrətmək” olmaz, dili ancaq öyrənərlər. (L.V.Şerba) Bu məqsədə nail olmağın yeganə yolu gərgin və şüurlu əməkdir. A.Eynşteyn özü haqda yazmışdır: “Mənim heç bir istedadım yoxdur, amma təkcə qatır inadkarlığım və ehtiraslı həvəsim vardır”. İngilislərin yaxşı bir məsəli var: “Bircə həvəs olsun, hər bir iş düzələr”

İngilis saitləri necə oxunur?




Sait səslər

I

II

III

IV

Açıq heca

Qapalı heca

Sait +r

Samit +re

a

[ei]

name

baby


[æ]

man

hand


[Λ]

part

start


[εə ]

care

prepare


E

[i:]

we

these


[e]

ten

leg


[ə:]

her

nerve


[ıə]

here

sphere


O

[ou]

no

note


[]

not

dog


[:]

form

sport


[:]

more

ignore


u

i/y

[јu:]

student

music

[aı]

my

time



[Λ]

but

up

[ı]

big

six



[ə:]

nurse

burn

[ə:]

girl

firm



[јu:ə]

cure

pure

[aıə]

Fire

Tired




Yüklə 4,16 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   27




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə