ÖĞrenciler iÇİn beslenme rehberi

ÖĞRENCİLER İÇİN BESLENME REHBERİ

ÖĞRENCİLER İÇİN BESLENME REHBERİ

• 
  Valahia University of Targoviste, Romania(Romanya)
  
• 
  University of Zagreb - Faculty of Food Technology and Biotechnology, Croatia(Hırvatistan)
  
• 
  Kauno Kolegija, Lithuania(Litvanya)
  
• 
  University of the Aegean, Greece(Yunanistan)
  
• 
  IES N º 1 de Gijón, Spain(İspanya)
  
• 
  Asist Ogretim Kusumlari A.S., Turkey(Türkiye)
  

Baskı Bilgisi:
Bu rehber, belirtilenler nezdinde yayımlanmıştır:
Proje Başlığı: “Haydi bunu daha iyi yapalım! Beslenme-Sağlık-Gıda güvenliği üçlüsünün eğitim dünyasındaki farkındalığını arttıralım!”

Kontrat 2014-1-RO01-KA200-002931
Program: Erasmus + Ana eylem 2 : Yenilik ve İyi uygulamaların değişimi için işbirliği
Eylem: Stratejik Ortaklık
Saha: Bir alana hitaben daha fazla stratejik ortaklık

Bu yayım, ortaklaşa olarak belirtilen kurumlar tarafından yazılmıştır.
Valahia University of Targoviste, Romania(Romanya)

University of Zagreb - Faculty of Food Technology and Biotechnology, Croatia(Hırvatistan)

Kauno Kolegija, Lithuania(Litvanya)

University of the Aegean, Greece(Yunanistan)

IES N º 1 de Gijón, Spain(İspanya)

Asist Ogretim Kusumlari A.S., Turkey(Türkiye)
Bu proje Avrupa Komisyonun verdiği destek ile finanse edilmiştir.

Bu yayım sadece yazarların bakış açısını yansıtır ve komisyon hiç bir bilgi kapsamına giren kullanım sonucu sorumlu tutulamaz

HERE WILL BE CHAPTER 1
HERE WILL BE CHAPTER 2




Biyoaktif gıda bileşenleri – “insan sağlığı” için kullanışlı olan bileşikler, hastalıklara karşı dayanıklılığı arttırır ve birçok psikolojik süreci aktive eder.

































































































































Süt, bir yada birden fazla memeli hayvandan elde edilen lakteal akıntıdır. Bir çok ülke süt için genelde inekleri kullanmasına rağmen bazı ülkeler sütü çeşit çeşit hayvanlardan elde edilip kullanır.



Keçi sütü. Keçi sütü ne kadar kullanışlı bir alternatif olsada, dünyada daha çok inek sütü tüketilir. Keçi sütü inek sütüyle birçok aynı bileşiği barındırır. İnek sütüyle kıyaslandığında, bir bardak keçi sütü daha fazla kalori, kalsiyum, fosfor, protein ve potasyum içerir. Fakat inek sütünde keçi sütüne oranla daha fazla laktoz vardır ve bu yüzden bazı insalarda olumsuz bağırsak reaksiyonlarına sebep olabilir. Keçi sütü, küçük çocukların beslenme düzenleri için, birçok yönüyle eksiktir; küçük çocukların beslenmesinde, keçi sütü tabanlı formülde, ekstra gıda takviyesi gereklidir.

Koyun sütü. Avrupanın genelinde az miktarda koyun sütü tüketilir. Çoğu koyunun sütü peynir ve yoğurt yapmak için kullanılır. İnek sütüyle kıyaslandığında, koyun sütü Vitamin A, B ve E, kalsiyum, fosfor, potasyum ve magnezyum açısından zengindir. İnek sütüne kıyasla protein açısından da daha yoğundur fakat aynı zamanda daha fazla kalori ve yağ içerir.




Bilinmesi Önemli!

Belki keçi sütünün en önemli faydası şudur ki, inek sütünün sindirilmesinde zorluk yaşayan bazı insanlar tarafından tolere edilebilir.

Koyun sütü, her iki süt türünün hemen hemen aynı miktarda laktoz içeriyor olmasına rağmen, inek sütüne olumsuz sindirim reaksiyonlar veren bazı insanlar tarafından daha iyi tolere edilebilir,



Mandıra ürünü yiyecek ürünlerinin kompozisyonu ve türleri

	Akıcı Süt Sıvı sütün dört temel türü bulunur: homojenize (3.25% yağ), kısmen kaymağı alınmış (2%), 1%, ve kaymaklı süt (0.5%’ten daha az yağ), yeniden yapılandırılmış süt, ultra-yüksek-ısıda (UHT) süt kuvvetlendirilmiş süt. Organic süt bu kategorilerde sınıflandırılmıştır.
	Fermente Sütler Diğer süt ürünlerini yapmak için genellikle kullanılırlar. Uygun mikroorganizmaların kullanılması suretiyle ve istenilen düzeydeki asiditenin elde edilmesi için sütün fermente edilmesiyle elde edilirler. Fermente ürünler arasında yogurt, kımız, dahi, labne, ergo, tarag, kurut ve kefir sayılabilir.
	Peynirler Süt proteininin (kazein lifi) pıhtılaştırılması ve peynir altı suyundan ayrıştırılması yöntemiyle üretililirler. Yüzlerce çeşit türde peynir üretilmekte, dünyanın çeşitli bölgelerindeki karakteristik özelliklerini ihtiva etmektedirler. Peynirler yumuşak, sert, yarı sert, yoğun olgunlaştırılmış ya da olgunlaştırılmamış olabilir. Peynirler sütlerinin tür ve kompozisyonlarına bağlı olarak ayrışabilir ve uygulanan prosesler ve kullanılan mikroorganizmalar yönüyle karakteristik özellikleri farklılık gösterebilir. Geleneksel peynirler gelişmekte olan ülkelerde ayib, gibna bayda, chanco, queso fresco, akawieh ve chhurpi kullanılmasına bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.
	Yağ ve saf yağ Yağlı süt ürünleri bulunmaktadır. Yağ, bir çok ülkede, süt veya kremanın çalkalanması yoluyla üretilir; geleneksel yağ çiğ sütün çalkalanması suretiyle elde edilir. Saf yağ, sütteki suyun ayrıştırılması ile elde edilir ve özellikle Güney Asya’da popülerdir. Saf yağ iki yıla kadar varan uzun bir raf ömrüne sahiptir.
	Dondurma En az % 10 süt yağı içeren mandıra ürünlerinin karıştırılmasıyla elde edilen donduhrulmuş bir besin bulunmaktadır. Geleneksel veya olağan dondurma, krema ve/veya süt, şeker’den üretilmekte ve yumurta katılabilmekte, vanilya, çikolata, meyve ve daha bir çok katkılarla stabilizer ve tatlandırıcı içeriklere sahip olabilmektedir. Dondurma ürünleri arasında, yumuşak/hafif dondurma, mandıra içerikli dondurma, laktoz içermeyen dondurma, gluten içermeyen dondurma, organic dondurma ve italyan tarzı gelato dondurma türleri sayılabilir.
	Krema Süt yağı bakımından içinde nispeten zengin miktarda bulunan süttür; Sütün santifrüj edilmesi veya kaymağının ayrıştırılmasıyla elde edilir. Krema ürünleri arasında, kremanın yeniden birleştirilmesiyle elde edilen krema, yeniden yapılandırılmış krema, hazırlanan kremalar, önceden-ambalajlanmış sıvı krema, dövülmüş/ezilmiş krema, preslenerek ambalajlanmış krema, fermente edilmiş krema ve aside edilmiş krema sayılabilir.
	Yoğunlaştırılmış ve suyu buharlaştırılmış süt Sütün kendisinden suyun kısmen alınması veya sütten yağın alınmasıyla elde edilir. Proses ısı-uygulanması ve konsantrasyon içerir. Yoğunlaştırılmış süt tatlandırılabilir veya tatsızlaştırılabilir ancak çoğunluğu tatlandırılır. Isı-uygulanması sütün bakteriyel olarak güvenli ve stabil olmasını sağlamak içindir. Yoğunlaştırılmış sütler, sütlü çayda olduğu gibi, genellikle diğer gıdalarla karıştırılırlar.

İnsan Beslenmesinde Süt ve Süt ürünleri



Bir çok insan süt, peynir ve yoğurt gibi mandıra ürünlerini, iyi birer kalsiyum kaynağı olarak görür, ancak kalsiyum mandıra ürünlerinin tüketilmesiyle elde edilen faydalardan sadece bir tanesidir. Mandıra ürünleri, çocukların gelişimi ve büyümesi için başta calsiyum, potasyim, fosfor, magnezyum, karbonhidrat, protein, A vitamini, B2 vitamini, B 12 vitamini ve çinko olmak üzere 10’dan fazla temel besleyici ögeyi içeren emsalsiz bir kaynağı oluştururlar. Bu besin maddeleri sağlıklı kan, sinir ve bağışıklık sistemi, görme, kas ve sinir fonksiyonları, sağlıklı cilt, enerji seviyesi ve büyüme vücudun tüm bölümlerindeki onarım için önem taşımaktadır.





Bilinmesi Önemli!

• 
  Kaymaklı süt 1-2 yaşındaki çocuklar ve yağ alımı vücudu için problem oluşturmayan herkes için iyi bir seçimdir.
  
• 
  Yağı azaltılmış süt yağ alımını ılımlı bir şekilde kısıtlamaya çalışan kişiler için iyi bir seçimdir. A ve D vitaminleri süt yağı ile bertaraf edilmekte, böylelikle yağı azaltılmış süte yeniden ilave edilmektedir.
  
• 
  Aromalı süt günlük mandıra ürünlerinin alınmasında çocuklara yardımcı olur. Aromalı süt –kakao veya kakao tozu, çilek veya vanilya özü- gibi ve tatlandırıcıların ilave edildiği süt türüdür.
  
• 
  Terbiye edilmiş yağlı süt reçeteli içerik ve sindirim hedefli süt türü olarak değerlendirilir. Yağlı süt veya ultra-pastörize edilmiş yağsız-süt veya yağsız kuru süt, katı maddeler içeren düşük miktarda yağlı süt şeklinde taze olarak pastörize edilir.
  
• 
  Nötrofil lökositli süt sindirim için son derece faydalıdır. Nötrofil lökositli süt pastörize edilmiş süttür – genellikle düşük yağ düzeyi veya yağsız- ve yararlı bakterilerin oluşmasına ve laktoz maldijesyon semptomlarının iyileştirilmesine yardımcı olur.
  

İnsan Diyetinde Et, Kümes hayvanları ve Balık


Et, Kümes hayvanları ve balık besin ürünlerinin kompozisyonu ve türleri




Et yiyecek olarak tüketilen bir hayvan etidir. İlk tarih zamanlarından beridir insanlar hayvanları etleri için avlamış ve öldürmüşlerdir. Tüketilen et türleri farklı kültürlere göre, zaman içinde değişkenlik göstermekle birlikte, örflere ve hayvanların bulunabilirliğine bağlı olarak farklılaşır. Değişik farklı türlerdeki etleri araştıracağız: kırmızı et (sığır, koyun, keçi, süt danası v.s.), domuz, kümes hayvanları (tavuk, hindi v.s.), ve balık (denüz ürünleri).




Her ülkede değişik kümes hayvaları türleri farklı sıklıklarda kullanılır.1.Hindi 2.Kaz 3.Barbari ördeği4.Guenia tavuğu 5.Yeşilbaş ördeği6.Poussin tavuğu7.Bıldırcaın8.Keklik 9.güvercin10.Sülün 11.tavuk 12.Ördek








Bazı ülkelerde, her biri bireysel ürün ismi ve tat özellikleri olan birkaç yüz farklı hacim, şekil ve renkte et ürünleri bulunmaktadır. Et ve balık ürünleri uygulanan teknolojiye bağlı olarak gruplandırılmıştır : taze işlem görmüş ürünler (kızartılmış sosisler, köfteler, kebaplar, tavuk parçaları v.s.) ıslah edilmiş- çiğ etler (çiğ jambon), ıslah edilmiş-pişirilmiş etler (sosisler, us Viennas, sosisli sandiviçler), önceden pişirilmiş – pişirilmiş ürünler (domuz sosisi, ciğer ezmesi ve kulaklıklar), fermente edilmiş sosisler, kurutulmuş et ürünleri v.s.



Çeşitli türdeki etlerin kompozisyonu emsalsiz olmakla birlikte, tüm et ürünleri sudan, proteinden ve yağdan müteşekkildir. Et % 16 civarında enerji, % 30 civarında protein ve % 26 civarınd da yağ ihtiva eder. Et, yüksek miktarda biyolojik inorganik besin ve vitaminlerin önemli bir kaynağı niteliğindedir.

Etleriin İçerdiği vitamin ve Mineral değerleri	26 % çinko
	14 % tiyamin (B1 vitamini)
	23 % B6 vitamini
	36 % A vitamin
	24 % demir
	55 % B12 vitamini
	15-25 % selenyum
	29 % bakır