ÖLÜm ve gaiPLİK

ÖLÜM VE GAİPLİK

• ÖLÜM VE GAİPLİK

• BOŞANMA

• BOŞANMA SEBEPLERİ

• BOŞANMA DAVASI

• AYRILIK KARARI VE SONUÇLARI

• BOŞANMA KARARI VE SONUÇLARI

• MAL REJİMLERİ

1.Ölüm: Eşlerden birinin ölümü ile evlilik birliği kendiliğinden sona erer

• 1.Ölüm: Eşlerden birinin ölümü ile evlilik birliği kendiliğinden sona erer

• 2.Gaiplik: Sırf gaiplik kararı evlenmeye son vermez. Bu sebeple evlenmenin sona ermesi için, gaibin eşinin MK m. 131/1’e göre evlenmenin feshini istemesi gerekir.

• 3.Cinsiyet Değişikliği: Eşlerden birinin evlendikten sonra cinsiyetini değiştirmesi halinde evlilik birliği sona erer.

Boşanma, eşler hayattayken, kanunda öngörülmüş olanbir sebebe dayanarak, birinin açacağı dava sonucundaevlilik birliğine hakim kararı ile son verilmesidir.

• Boşanma, eşler hayattayken, kanunda öngörülmüş olanbir sebebe dayanarak, birinin açacağı dava sonucundaevlilik birliğine hakim kararı ile son verilmesidir.

1.Boşanmanın Özel Sebepleri

• 1.Boşanmanın Özel Sebepleri

• a.Zina: Zina, kusura dayalı, mutlak ve özel bir boşanma sebebidir. Zina, eşlerden birinin, evlilik devam ederken, karşı cinsten bir kişi ile isteyerek cinsi münasebette bulunması olarak tanımlanmıştır.

• Eşin zinasının diğer eş tarafından öğrenilmesinden itibaren 6 ay ve her halde 5 yıl içerisinde dava açılmadığı takdirde ve zina eden eşin diğer eş tarafından affedildiği halde dava hakkı düşer.

b.Hayata Kast, Pek Kötü Muamele ya da Onur Kırıcı Davranış: Bu boşanma sebebi de mutlak, kusura dayalı ve özel boşanma sebeplerindendir. Hayata kast ile öldürme niyeti, pek kötü muamele ile vücut bütünlüğü ve sağlığa yönelik her türlü hareket, onur kırıcı davranış ile haksız saldırı ve hakaret kastedilmek istenmiştir.

• b.Hayata Kast, Pek Kötü Muamele ya da Onur Kırıcı Davranış: Bu boşanma sebebi de mutlak, kusura dayalı ve özel boşanma sebeplerindendir. Hayata kast ile öldürme niyeti, pek kötü muamele ile vücut bütünlüğü ve sağlığa yönelik her türlü hareket, onur kırıcı davranış ile haksız saldırı ve hakaret kastedilmek istenmiştir.

• Burada da dava hakkı hak düşürücü sürelerin geçmesi ve af ile sona ermektedir.

c.Küçük Düşürücü Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme: Bu sebepler kusura dayalı fakat nisbi boşanma sebebi sayılmıştır. Küçük düşürücü suçun evlendikten sonra işlenmiş olması gerekir fakat, haysiyetsiz hayat sürme evlilik sırasında da mevcut olması şartıyla evlenmeden önce de bulunması mümkündür. Bu durumların varlığı diğer eş için onunla birlikte yaşamayı çekilmez hale getirmemişse boşanma sebebi oluşturmaz, bunu hakim takdir edecektir.

• c.Küçük Düşürücü Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme: Bu sebepler kusura dayalı fakat nisbi boşanma sebebi sayılmıştır. Küçük düşürücü suçun evlendikten sonra işlenmiş olması gerekir fakat, haysiyetsiz hayat sürme evlilik sırasında da mevcut olması şartıyla evlenmeden önce de bulunması mümkündür. Bu durumların varlığı diğer eş için onunla birlikte yaşamayı çekilmez hale getirmemişse boşanma sebebi oluşturmaz, bunu hakim takdir edecektir.

• Dava herhangi bir hak düşürücü süreye bağlanmamıştır.

d.Terk: Özel, mutlak ve kusura dayalı bir boşanma sebebidir. Terk, bir eşin ortak hayata son vermesidir. Ortak konutta oturmaya devam edip birlikte yemek yememek vs. gibi davranışlar tek sayılmaz ve ancak şu şartların varlığı halinde terk gerçekleşmiş sayılır:

• d.Terk: Özel, mutlak ve kusura dayalı bir boşanma sebebidir. Terk, bir eşin ortak hayata son vermesidir. Ortak konutta oturmaya devam edip birlikte yemek yememek vs. gibi davranışlar tek sayılmaz ve ancak şu şartların varlığı halinde terk gerçekleşmiş sayılır:

• -Eşlerin birinin ortak konutu terk etmesi

• -Terkin en az 6 ay sürmüş olması

• -Terk eden eşe hakim ya da noter tarafından ihtarda bulunulması ve eşin buna rağmen dönmemesi

e.Akıl Hastalığı: Özel, nisbi ve kusura dayanmayan bir boşanma sebebidir. Akıl hastalığının boşanma sebebi olabilmesi için üç şartın bulunması gerekir:

• e.Akıl Hastalığı: Özel, nisbi ve kusura dayanmayan bir boşanma sebebidir. Akıl hastalığının boşanma sebebi olabilmesi için üç şartın bulunması gerekir:

• -Akıl hastalığının evlilik sırasında var olması

• -İyileşmeyeceğinin resmi sağlık kurul raporuyla tespit edilmiş olması

• -Akıl hastalığı sebebiyle diğer eş için ortak hayatın çekilmez hale gelmesi

• Dava hakkı süreye tabi değildir.

2.Boşanmanın Genel Sebepleri

• 2.Boşanmanın Genel Sebepleri

• a.Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması: Genel, nisbi ve kusura dayalı olmayan boşanma sebebidir. Bu boşanma sebebinin var olup olmadığını hakim takdir edecektir. Şu şartların varlığına bağlıdır:

• -Evlilik birliğinin temelinden sarsılmış olmalıdır.

• -Evlilik birliğinin temelinden sarsılması en az eşlerden biri için ortak hayatı sürdüremesi beklenemeyecek derecede olmalıdır.

• -Davalının, davacının daha kusurlu olduğu itirazını ileri sürmemiş ya da ileri sürülen itiraz kabul edilmemiş olmalıdır.

b.Eşlerin Boşanma Hususunda Anlaşmaları: Genel ve mutlak bir boşanma sebebidir. Evlilik birliğinin temelinden sarsıldığı bir faraziye olarak kabul edilmekle birlikte şu şartların varlığı aranır:

• b.Eşlerin Boşanma Hususunda Anlaşmaları: Genel ve mutlak bir boşanma sebebidir. Evlilik birliğinin temelinden sarsıldığı bir faraziye olarak kabul edilmekle birlikte şu şartların varlığı aranır:

• -Evlilik en az 1 yıl sürmüş olmalıdır.

• -Boşanmak için eşler, ya birlikte mahkemeye başburmalı ya da bir eş, diğerinin açtığı boşanma davasını kabul etmelidir.

• -Hakimin tarafları bizzat dinlemesi gereklidir.

• -Tarafların yapmış oldukları anlaşma hakim tarafından uygun bulunmalıdır.

c.Ortak Hayatın Kurulamaması ya da Fiili Ayrılık: Fiilen çözülmüş olan evliliklerin zorla sürdürülmesinin bir anlamı olmayacağını düşünen kanunkoyucu ortak hayatın kurulamamasını yeterli bir sebep olarak görmemiş ve şu şartları getirmiştir:

• c.Ortak Hayatın Kurulamaması ya da Fiili Ayrılık: Fiilen çözülmüş olan evliliklerin zorla sürdürülmesinin bir anlamı olmayacağını düşünen kanunkoyucu ortak hayatın kurulamamasını yeterli bir sebep olarak görmemiş ve şu şartları getirmiştir:

• -Daha önce herhangi bir boşanma sebebine dayanarak açılan davanın reddedilmiş olmalıdır.

• -Boşanma talebinin reddi karanının üzerinden 3 yıl geçmiş ve bu süre içinde her ne sebeple olursa olsun ortak hayat kurulamamış olmalıdır.

• -Eşlerden biri boşanma davası açmış olmalıdır.

1.Boşanma Davası Hakkında Genel Bilgiler

• 1.Boşanma Davası Hakkında Genel Bilgiler

• a.Davanın Konusu: Boşanma davası, evlilik birliğinin sonlandırılması talebini içerebileceği gibi ayrılık talebilini de içerebilir. Her iki halde de bir yenilik doğurucu hak söz konusudur.

• b.Yetkili ve Görevli Mahkeme: Boşanma ve ayrılık davasında yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri ya da boşanma davasının açılmasından önce son defa altı aydır birlikte oturdukları yer mahkemesidir. Görevli mahkeme Aile Mahkemesidir.

c.Taraflar ve Dava Ehliyeti: Boşanma hakkı kişiye sıkı sıkıya bağlı bir hak olduğundan boşanma davasının tarafları eşlerdir. Bu hak mirasçılara geçmez ancak açılmış bir davaya devam etme hakları vardır. Mutlak hak olduğundan eş sınırlı ehliyetsiz veya kısıtlı olsa dahi bu davayı açma hakkına sahiptir.

• c.Taraflar ve Dava Ehliyeti: Boşanma hakkı kişiye sıkı sıkıya bağlı bir hak olduğundan boşanma davasının tarafları eşlerdir. Bu hak mirasçılara geçmez ancak açılmış bir davaya devam etme hakları vardır. Mutlak hak olduğundan eş sınırlı ehliyetsiz veya kısıtlı olsa dahi bu davayı açma hakkına sahiptir.

2.Boşanma ve Ayrılık Davasında Uygulanacak Usul ve Alınacak Önlemler

• 2.Boşanma ve Ayrılık Davasında Uygulanacak Usul ve Alınacak Önlemler

• a.Usul Kuralları: Tarafların ikrarı hakimi bağlamaz. Hakim ortaya konulacak delilleri serbestçe takdir edecektir. Taraflara yemin teklif edilemez.

• b.Dava Sırasında Alınacak Önlemler: Hakim, davanın devamı süresince, eşlerin barınması ve geçimi, eşler arasındaki mali ilişkiler ve çocuklara ilişkin gerekli olan her türlü önlemi re’sen alır.

1.Ayrılık Kararı

• 1.Ayrılık Kararı

• Boşanma davasının açılması halinde, hakim, ortak hayatın yeniden kurulması ihtimalini görürse ayrılığa karar verebilir. Ancak, anlaşmaya dayanan ya da fiili ayrılığa dayanan boşanma davalarında, hakimin boşanma ya da ayrılık arasında bir seçim hakkı yoktur. Şartlar gerçekleşmişse boşanmaya karar vermek zorundadır.

• Ayrılık süresi, hakim kararında belirtilmek üzere, 1 yıldan az 3 yıldan çok olamaz.

2.Ayrılık Kararının Sonuçları

• 2.Ayrılık Kararının Sonuçları

• -Evlilik birliği devam eder, sadece ortak hayat belli bir süre için tatil edilmiştir.

• -Eşlerin evli olma statüleri devam ettiği için, eşlerden birinin başka bir kimse ile cinsi münasebette bulunması yine zina sayılır.

• -Kadın kocasının soyadını kullanmaya devam eder.

• -Kadın ayrılık süresi içinde doğum yaparsa, çocuk evlilik içinde doğmuş sayılır.

-Ortak hayata ara verilmesi, diğer eşin ortak konuttan ayrılmasını haklı bir sebebe dayandırdığı için terk sebebi sayılmaz.

• -Ortak hayata ara verilmesi, diğer eşin ortak konuttan ayrılmasını haklı bir sebebe dayandırdığı için terk sebebi sayılmaz.

• -Hakim, diğer tarafın, ihtiyacı olan tarafa parasal katkıda bulunmasına karar verebilir.

• -Ayrılık süreci içinde, çocukların velayetinin kimde kalacağını hakim takdir edecektir.

3.Ayrılık Süresinin Sonunda Tarafların Durumu

• 3.Ayrılık Süresinin Sonunda Tarafların Durumu

• Ayrılık süresi dolunca, ayrılık kararı kendiliğinden sona erer. Bu süre sonunda ortak hayat kurulamamışsa, eşlerden her biri boşanma davası açabilir.

1.Boşanma Kararı

• 1.Boşanma Kararı

• İster ayrılık sonunda, ister doğrudan doğruya boşanma davası sonunda boşanmaya karar verilmiş olsun, kararın kesinleşmesiyle evlilik sona erer.

2.Boşanma Kararının Sonuçları

• 2.Boşanma Kararının Sonuçları

• a.Boşanma Kararının Eşler Yönünden Sonuçları

• -Evlilik sona erer ve eşler yeniden evlenebilir.

• -Mal rejimi tasfiyesi süreci başlar.

• -Evlenmeyle kazanılan kişisel durum korunur fakat kadın evlenmeden önceki soyadını yeniden alır.

• -Eşlerin birbirlerine karşı miras hukukundan doğan hakları sona erer.

b.Boşanma Kararının Çocuklar Yönünden Sonuçları

• b.Boşanma Kararının Çocuklar Yönünden Sonuçları

• -Velayetin kime verileceğini hakim takdir eder.

• -Çocukla, kendisine velayet verilmemiş olan ana ya da baba ve üçüncü kişiler arasındaki ilişkiler düzenlenir.

• -Çocuğa bakım nafakası bağlanır.

b.Boşanmanın Mali Sonuçları

• b.Boşanmanın Mali Sonuçları

• -Boşanmada hiç kusuru bulunmayan ya da daha az kusuru bulunan eş maddi tazminat talebinde bulunabilir.

• -Boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan eş manevi tazminat talebinde bulunabilir.

• -Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek olan taraf, kusuru daha ağır olmamak şartıyla diğer taraftan mali gücü oranında yoksulluk nafakası talebinde bulunabilir.

Türk Hukukunda yasal mal rejimi olarak edinilmiş mallara katılma rejimi ve bunun yanında mal ayrılığı rejimi, paylaşmalı mal ayrılığı rejimi ve mal ortaklığı rejimi mevcuttur.

• Türk Hukukunda yasal mal rejimi olarak edinilmiş mallara katılma rejimi ve bunun yanında mal ayrılığı rejimi, paylaşmalı mal ayrılığı rejimi ve mal ortaklığı rejimi mevcuttur.

• Edinilmiş mallara katılma rejimi, eşlerin aralarında akdettikleri bir mal rejimi sözleşmesiyle kanunda öngörülen bir mal rejimini seçmedikleri sürece, kanun koyucu tarafından seçilmiş sayıldıkları mal rejimidir.

Edinilmiş mallara katılma rejimi, edinilmiş mallar ile eşlerden her birinin kişisel mallarını kapsar.

• Edinilmiş mallara katılma rejimi, edinilmiş mallar ile eşlerden her birinin kişisel mallarını kapsar.

• Mal rejiminin devamı süresince, eşlerin karşılığını emek, para veya diğer malvarlığı unsurları ile vererek sağladığı edinimler, eşlerin edinilmiş mallarını oluşturur. Tasfiye sürecinde edinilmiş mallar tasfiyeye katılırken kişisel mallar tasfiyenin dışında kalır.

Bir eşin edinilmiş malları özellikle şunlardır:

• Bir eşin edinilmiş malları özellikle şunlardır:

• 1. Çalışmasının karşılığı olan edinimler (maaş, ikramiye vs.)

• 2. Sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya personele yardım amacı ile kurulan sandık ve benzerlerinin yaptığı ödemeler (emekli aylığı vs.)

• 3. Çalışma gücünün kaybı nedeniyle ödenen tazminatlar (tazminatlar vs.)

• 4. Kişisel mallarının gelirleri (evlenmeden önce bankaya yatırılan paranın geliri vs.)

• 5. Edinilmiş malların yerine geçen değerler. (manevi tazminat vs.)

Bir eşin kişisel malları şunlardır:

• Bir eşin kişisel malları şunlardır:

• 1. Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşya (giysiler, takılar vs.)

• 2. Mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan veya bir eşin sonradan miras yoluyla ya da herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiği malvarlığı değerleri,

• 3. Manevî tazminat alacakları,

• 4. Kişisel mallar yerine geçen değerler.