PANKREASIN EKZOKRİN TESTLERİ
Pankreasın ekzokrin salgısı sindirim kanalına günde 17-20 mL/kg besinler, su, sabunlar, histamin, nitritler, asitler, asetilkolin, kolin, pilokarpin ve karbamoilkolin tarafından uyarılır normalde renksiz, kokusuz, NaHCO3 tadında ve düşük viskoziteli dansitesi insanlarda 1007-1015 arasında pH’ı insanlarda 7,0-8,5 arasında
Pankreasın ekzokrin salgısının bileşimi en çok bulunan inorganik iyonlar Na+, Cl ve HCO3 iyonlarıdır. ayrıca potasyum, kalsiyum, magnezyum, çinko, fosfat, sülfat iyonları bulunur organik maddelerin büyük kısmını enzimler ve zimojenleri oluşturur.
Mideden gelen kimus etkisiyle duodenum lümeninde pH 4,5’ in altına düşünce duodenumdaki S hücrelerinden sekretin salgılanır. Mideden gelen kimus etkisiyle duodenum lümeninde pH 4,5’ in altına düşünce duodenumdaki S hücrelerinden sekretin salgılanır. Sekretin de pankreastan elektrolitçe zengin sıvı salgılanmasını uyarır.
Kimus içinde bulunan yağ asitleri, monoaçil gliseroller, peptonlar, peptitler ve kalsiyum iyonu, ince bağırsaktaki İ hücrelerini uyararak kolesistokinin salgılatırlar. Kimus içinde bulunan yağ asitleri, monoaçil gliseroller, peptonlar, peptitler ve kalsiyum iyonu, ince bağırsaktaki İ hücrelerini uyararak kolesistokinin salgılatırlar. Kolesistokinin de pankreastan enzimce zengin sıvı salgılanmasını uyarır
Somatostadin, enteroglukagon ve pankreatik polipeptit pankreasın ekzokrin salgısını inhibe ederler. Somatostadin, enteroglukagon ve pankreatik polipeptit pankreasın ekzokrin salgısını inhibe ederler.
Pankreasın ekzokrin salgısında bulunan enzimler kolinesteraz, psödokolinesteraz elastaz RNAz, DNAz -amilaz, -glikozidaz, -galaktozidaz lipaz, fosfolipaz A, kolesterol esteraz
Tripsinojen
Kimotripsinojen
Proelastaz
Prokarboksipeptidaz A ve B
Nükleazlar
-amilaz
Ko-lipaz ve Lipaz
Fosfolipaz A
Kolesterol esteraz
Uyarı testleri: Direkt olarak sekretin, pankreozimin (CCK) i.v verilmesi veya indirekt olarak Lundh test yemeği sonrası duodenal aspiratın incelenmesi esasına dayanır. Sekretin pankreas sıvısı ve HCO3 sekresyonunu artırır. Pankreozimin (CCK) enzim sekresyonunu artırır. İndirekt testler: Bu testler oral maddenin pankreatik enzimlerce yıkılmasına ve metabolitlerinin idrar, plazma veya nefeste ölçümüne dayanır.
Pankreas ekzokrin fonksiyonunun değerlendirilmesinde uyarı testleri Lundh test öğünü testi, sekretin-kolesistokinin testi,
Lundh test öğünü testi
Sekretin-Kolesistokinin testi
Gaitada tripsin ve kimotripsin testi
Pankreas ekzokrin fonksiyonunun değerlendirilmesinde indirekt testler Yağ absorpsiyon testi Bentromid (PABA) testi
Bentromid (PABA) testi
Pankreas hastalıkları
Terde klorür tayini
Pankreas hastalıklarının tanısında yararlı enzimler 1
Pankreas hastalıklarının tanısında yararlı enzimler 2 Akut pankreatitte serum amilaz aktivitesi, 2-12 saatte artar. 12-72 saatte normalin 5-10 katına ulaşarak maksimum olur. 3-4 günde normal değerlere iner. Serum amilaz aktivitesinde artış, pankreatik harabiyetin ağırlığı ile paralel olmayabilir
Pankreas hastalıklarının tanısında yararlı enzimler 3 Akut pankreatit tanısında idrar amilazı daha değerlidir. Çünkü böbrek fonksiyonlarının sağlam olması koşuluyla daha yüksek değerlere ulaşır ve 7-10 gün gibi daha uzun süre yüksek kalır.
Pankreas hastalıklarının tanısında yararlı enzimler 6 2-12 saat sonra yükselir ve 10-12 gün yüksek değerde kalır. Akut pankreatitte lipaz değerleri amilazdan daha spesifiktir
Dostları ilə paylaş: |