Psixologiyada qender aspektləRİ
Yüklə 27,1 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- TEMATİK PLAN
- MÖVZU № 1. Şəxsiyyət psixologiyasında cins kateqoriyası
- MÖVZU № 2. Psixoanalizdə cins problemləri
- MÖVZU № 3. K.Q.Yunqun analitik psixologiyasında cinsin təyin olunması
- MÖVZU № 4. K. Xorninin neofreydizmi
- MÖVZU № 5. Uşaq yaşlarında qender sosiallaşması
- MÖVZU № 6. Uşaq yaşlarında qender sosiallaşmasının asimmetriyası
- MÖVZU № 7. Böyük yaşlarda qender sosiallaşması
- MÖVZU № 8. Məhəbbət, kəbin, ailə və cinslərin əlaqəsi
- MÖVZU № 9. Cinsin yeni psixologiyası
| PSİXOLOGİYADA QENDER ASPEKTLƏRİ
Müəllif-tərtibatçı: Abbaszadə N.D. – Qərb Universitetinin politologiya kafedrasının müdir müavini Elmi redaktor: Əlizadə Ə.Ə. – Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin psixologiya kafedrasının müdiri, psixoloji elmlər doktor, professor Rəyçilər: Həsənov A.V., pedaqoji elmlər namizədi Şabanov S.S., psixoloji elmlər namizədi
«Psixologiyada qender aspektləri» kursu qender nəzəriyyəsinin humanitar fənlərə daxil edilməsi məqsədi ilə hazırlanmışdır. Bu kurs tələbələri qender anlayışı ilə, cinslərin qarşılıqlı münasibətlərinin psixoloji aspektləri ilə tanış edir. Kursa psixoloji nəzəriyyələr sahəsində – Z.Freydin psixoanalizi, K.Q.Yunqun analitik psixologiyası və K.Xorni neofreydizmi haqqında müvafiq biliklərin əldə edilməsinə yardım göstərən mövzular daxildir. Tələbələr qender sosiallaşması, qender assimmetriyası aspektlərini öyrənir və cinsin yeni psixologiyası nəzəriyyəsini mənimsəyirlər. Kurs materialının həcmi və ifadə məntiqi proqramın məqsəd və vəzifələri ilə müəyyən olunur. O, tematik plandan, kursa aid mövzulardan və tövsiyə olunmuş ədəbiyyatın siyahısından ibarətdir. Kurs 36 saat 18 saatı mühazirə, 18 saat isə seminar məşğələləri üçün nəzərdə tutulmuşdur. Mühazirə və seminar saatlarının bərabər miqdarda olması tələbələrə mühazirə materialını qavramaq və onu seminar dərslərində müzakirə etmək imkanı verir.
TEMATİK PLAN Saatların miqdarı Mövzular Cəmi Mühazirələr Seminarlar 1. Şəxsiyyət psixologiyasında cins kateqoriyası 4 2 2
problemləri 4 2
2 3. K.Q.Yunqun analitik psixologiyasında cinsin təyin olunması 4 2
2 4. K.Xorninin neofreydizmi 4 2
2 5. Uşaq yaşlarında qender sosiallaşması 4 2
2 6. Uşaq yaşlarında qender sosiallaşmasının asimmetriyası 4 2
2 7. Böyük yaşlarda qender sosiallaşması 4 2 2
8. Məhəbbət, kəbin, ailə və cinslərin əlaqəsi 4 2 2
yeni psixologiyası 4 2 2
36 18
18
Psixologiyada bioloji və sosial sahələr nisbətinin tarixi. «Kişi» və «Qadın» anlayışlarının sosial aspekti. Cinsi eynilik. Cinsdən asılı olaraq əxlaqın fərqliliyi. Cinsi ayrılığın psixoloji aspektləri. Koqnitiv və motivasiya fərqləri. Qadın və kişilərin iddia səviyyəsi. Şəxsi cəhətlərdəki fərqlər. Cinsi-rol stereotipləri. Qender ayrıseçkiliyi.
Psixoanalizdə kişi və qadın modelləri. Z.Freydin konsepsiyasında patriarxallıq. Edip kompleksi. Elektra kompleksi. Qadın anlayışı zərbə almış kişi kimi. Qadın və kişi əxlaqının formalaşmasında sosial amillər. Psixoanalizin cəmiyyətə təsiri.
Yunqa görə qəlb anlayışı. Şəxsiyyətin strukturu. Analitik psixologiyada arxetiplər. Anima kişi şəxsiyyətinin qeyri-şüuri qadın tərəfi kimi. Animus qadın şəxsiyyətinin qeyri-şüuri kişi tərəfi kimi.
K.Xorni qadın psixologiyasının banisi kimi. Psixologiyada sosiomədəni yanaşma. Pozitiv psixoanalizdə qadının təsdiqlənməsi. Psixoanalizdə maskulinliyin tənqidi. Psixoanaliz irəli sürdüyü qadın kompleksinin ləğv edilməsi. Cəmiyyətdə rolların təzadlığı. Cinsi rolların formalaşmasında mədəniyyətin əhəmiyyəti.
Cinsi eyniliyin formalaşması. Cinsi rol və üstünlüklər. Sosial gözləmələr və yardım. Cinsi sosial rolun uşaq tərəfindən dərk olunması. Qızlarda yetkinlik böhranı. Yeniyetmə qızın rol münaqişəsi. Azərbaycan ailəsində uşaq yaşında qender istiqamətinin xüsusiyyətləri.
Uşağın əsas yaş mərhələlərində cinsi rolun formalaşma xüsusiyyətləri. Valideynlərin qender sosiallaşmaya təsiri. Cinsi-rol eyniliyin formalaşmasına siblinqlərin təsiri. Yaşıdlar qender sosiallaşması institutu kimi. Qızların qender sosiallaşmasının xüsusiyyətləri. Dərsliklərdə, filmlərdə, kütləvi informasiya vasitələrində qadın və kişi obrazları.
Cinsi-rol stereotiplərinin məzmunu. Kişi və qadınların biri digəri haqqında və özü haqqında təsəvvürləri. Cinsi-rol stereotiplərinin psixoloji və sosial funksiyaları. Qender stereotiplərinin üç qrupu. Azərbaycan cəmiyyətində qender stereotiplərinin xüsusiyyətləri.
Ailə münasibətlərinin psixoloji aspektləri. Ailədə rol ilə bağlı gözləmələr və əxlaq. Kəbində ünsiyyət. Qender münaqişələri. Ailədə zorakılıq. Qadın və kişinin kəbindən məmnunluğu. İşləyən qadının rol münaqişələri. Cinsi-rol istiqamətləri şəxslərarası münasibətin formalaşmasında tənzimləyi amil kimi.
Cinsin yeni psixolologiyasında psixi, sosial və. bioloji cins. Cinsi fərqlər problemi və Azərbaycan psixologiyasında onun tədqiqi. Sosial cinsin formalaşmasında sosial gözləmələrin rolu. «Cinsin yeni psixologiyası» nəzəriyyəsinin meydana gəlmə şərtləri.
1 Azərbaycan qadınları. Azərbaycan Respublikasında Qadınların Vəziyyəti haqqında Hesabat. – B., 1999 2 Həsənova M. H.Əliyev və Azərbaycan qadınları. – B., 2001 3 Əlizadə Ə.Ə. Müasir Azərbaycan məktəbinin psixoloci problemləri. – B., 1998 4 Ализаде А.А. Половой диморфизм и психологические проблемы формирования личных взаимоотношений. Авторская докторская диссертация. – Б., 1974 5 Шабанов С.Ф. Психологический анализ половых различий в оценке и самооценке у студентов. Авторская кандидатская диссертация. – Киев, 1987 6 Шабанов С.Ф. Психология личности: проблемы половых различий. – Б., 1992 7 Лавриенко Н.В. Женщина: самореализация в семье и обществе. – Киев, 1995 8 Тришунина Е.В. Психология для девочек или секретные дневники. - М., 2000 9 Майерс Д. Социальная психология. - Санкт-Петербург, 2000 10 Зимбардо Ф. Социальное влияние. - Санкт-Петербург, 2000 11 Хьелл Л., Зиглер Д. Теория личности. - Санкт-Петербург, 2000 12 Wade C. Psychology. 1995 13 Maccoby E.E. Psychology and gender differences. Stanford University, 1995 14 Mussen P. Child Development; University of Colifornia, 1990 15 Zimbardo P. Psychology and your life. 1999 Document Outline
Yüklə 27,1 Kb. Dostları ilə paylaş:
|