QəZƏNFƏr paşayev
Yüklə 1,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ön sözün müəllifi
- Q.Paşayev.
| 1 Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu QƏZƏNFƏR PAŞAYEV HÜSEYN KÜRDOĞLUNUN POETİK DÜNYASI Bakı – “Sabah” – 2017 2 AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun Elmi Şurasının 21 sentyabr 2016-cı il tarixli qərarı ilə (protokol №6) çap olunur Ön sözün müəllifi: İsa Həbibbəyli AMEA-nın vitse-prezidenti, Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun direktoru, akademik Elmi redaktoru: Şirindil Alışanlı filologiya üzrə elmlər doktoru, professor Rəyçilər: Safurə Quliyeva filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Əpoş Vəliyev filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Q.Paşayev. Hüseyn Kürdoğlunun poetik dünyası. Bakı: “Sabah”, 2017, 288 səh. ISBN 978-9952-453-8 Professor Q.Paşayevin bu monoqrafiyası ötən əsrin 50-ci illərində ədəbiyyata gəlmiş görkəmli şair, alim və tərcüməçi Hüseyn Kürdoğlunun yaradıcılığı onun ədəbi-bədii dünyagörüşünü formalaşdıran mühiti və tarixi ədəbi proses fonunda tədqiq olunur, bu poeziyanın sənət sirləri poetik ifadənin bütün qatları, formaları zəminində təhlil olunur. 029 – 2017 © “Sabah” nəşriyyatı, 2017 3 Mündəricat İsa Həbibbəyli. Ədəbiyyatşünaslıqda faydalı örnək .......................................................... 5 Mühiti, həyatı və yaradıcılığının ilk illəri .............15 Şairin poetik dünyası ............................................28 Dördlük tarixində era yaradan şair ....................... 73 Zəmanəmizin bayatı ustası .................................. 86 Təcnislər .............................................................. 99 Şairin gəraylı dünyası ........................................ 104 Təsniflər ............................................................. 112 Hüseyn Kürdoğlunun ağıları .............................. 117 Rübailər ............................................................. 128 Sağalmaz yarası ilk məhəbbətin ......................... 133 4 Hüseyn Kürdoğlu poeziyası və unudulmaqda olan janrlar ......................................................... 150 Hüseyn Kürdoğlunun uşaq şeirləri .................... 166 Şairin əbədi məhəbbəti ...................................... 182 Şair, alim, tərcüməçi .......................................... 200 Elmi axtarış yollarında ....................................... 210 Folklorşünaslıq fəaliyyəti .................................. 218 Əziz oxucu ......................................................... 231 Safurə Quliyeva. Əbədi abidə ............................ 233 Hüseyn Kürdoğlunun çap olunmuş kitabları ....... 237 Hüseyn Kürdoğlunun kitablarının üz qabığı ..... 241 5 Ədəbiyyatşünaslıqda faydalı örnək XX əsrin ikinci yarısından etibarən gerçəkliyi əks etdirməyə doğru ədəbiyyatda başlanan proseslərin genişlənməsi böyük bir ədəbi cəbhənin meydana gəlməsi ilə nəticələnmişdir. Bədii ədəbiyyatın nəsr qolunda daha qabarıq şəkildə nəzərə çarpan bu qüvvətli meyil poeziyada da özünəməxsus əks-səda tapmış, nümayəndələrini yetirib ədəbi mühitə çıxarmışdır. Əslində, hələ əllinci illərdə ölkə üzrə şəxsiyyətə pərəstiş sindromu aradan qaldırıldıqdan sonra poeziyada ictimai-siyasi məzmunlu romantik pafosu tədricən lirizmin əvəz etməsi prosesi başlanmışdır. Lakin altmışıncıların bütöv bir nəsil kimi cəbhə boyu addımlaması ilə həmin istiqamət daha da dərinləşməyə doğru getmişdir. Ədəbiyyata XX əsrin əllinci illərində gələn və “öz ömrünü dəmadəm sözə verən” Hüseyn Kürdoğlunun 6 zəngin və çoxcəhətli yaradıcılığı da Azərbaycan ədəbiyyatında gedən həmin proseslərin işığında meydana çıxmışdır. Əslində, Hüseyn Kürdoğlu və onun mənsub olduğu nəsil Azərbaycan “altmışıncıları”nın əvvəli idi. Lakin bədii nəsrlə müqayisədə şeirdə, xüsusən heca vəznli poeziyada “göydən yerə enmə” prosesi bir qədər çətin gedirdi. Çünki heca vəznli şeiri yüksək romantik zirvəyə qaldırmış xalq şairi Səməd Vurğunun qaynar poetik nəfəsi hələ qulaqlardan getməmişdi və bu şeir günəşinin təsirindən tamamilə ayrılmaq asan məsələ deyildi. Təsadüfi deyildir ki, poeziyada Azərbaycan altmışıncılarını daha çox sərbəst şeir yazanlar təmsil edirdilər. Hüseyn Kürdoğlu və onun təmsil etdiyi ədəbi nəsil isə vəzni dəyişməyərək şeiri insanın həyatı və mənəviyyatına yaxınlaşdırmaq vəzifəsini həyata keçirirdilər. Bu ədəbi nəslin şeirində tərənnümdən gələn romantik əlamətlər müəyyən səviyyədə davam etməklə bərabər, həyatın və insanın nəbzi döyünən duyğu və düşüncələrdə öz əksini tapmışdır. Hüseyn Kürdoğlunun “Həyat ağacı” qismindən olan çoxsaylı şeirləri artıq poeziyada Yüklə 1,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|