A Z
R B A Y C A N
X Z R D N Z G M
L Y
И
ИЧИ И И
A Z
R B A Y C A N
X Z R D N Z G M
L Y
И
ИЧИ И И
Qiyməti 50 qəpik
13 yanvar 2017-ci il № 1-4 (9095)
QƏZET
1931-ci ildən
nəşr olunur
QƏZET
1931-ci ildən
nəşr olunur
…Azərbaycan 2016-cı ildə öz inamlı
inkişafını davam etdirmişdir, ölkəmizdə
təhlükəsizlik tədbirləri təmin edilmişdir,
Azərbaycan xalqı sülh, əmin-amanlıq şə-
raitində yaşamışdır və yaşayır. Ölkəmizdə
sabitliyin mənbəyi xalqımızın iradəsidir,
xalqımızın seçimidir. Bu gün ölkəmiz dün-
ya miqyasında sabitliyi ilə seçilən ölkələr-
dən biridir. Əlbəttə ki, gördüyümüz bütün
bu işləri dünya kontekstindən ayırmaq
mümkün deyil. Dünyada və bölgədə gedən
təhlükəli proseslərə fikir verərkən bir daha
görürük ki, Azərbaycan öz yoluna sadiqdir,
müstəqillik, inkişaf yolu ilə gedir və biz
çalışmışıq və çalışacağıq bundan sonra da
ölkəmizi, xalqımızı mümkün olan risklər-
dən qoruyaq, öz müstəqil yolumuzu təmin
edək. Artıq tarix və ətrafda baş verən ha-
disələr göstərir ki, bizim seçdiyimiz yol
yeganə düzgün yoldur. Bu, müstəqillik yo-
ludur, sabitlik, inkişaf yoludur.
2016-cı ildə ölkə qarşısında duran
demək olar ki, bütün əsas vəzifələr təmin
edildi. Bildiyiniz kimi, Azərbaycan neftlə
zəngin olan digər ölkələr kimi, neftin qiy-
mətinin aşağı düşməsindən əziyyət çəkirdi. Ancaq neft
ixrac edən bütün ölkələrin addımlarına nəzər salsaq
görərik ki, Azərbaycan o ölkələrdəndir ki, bu böhranlı
vəziyyətdən də uğurla çıxa bilmişdir. Neftlə zəngin olan
bir neçə başqa ölkə var ki, bizim kimi bu vəziyyətdən
uğurla çıxa bilmişdir. Neftin qiyməti isə 3-4 dəfə aşağı
düşmüşdür. Bu, o deməkdir ki, əsas gəlir mənbəyimiz
olan neft bizə 3-4 dəfə az gəlir gətirmişdir. Biz əlbəttə
ki, bu böhranlı vəziyyətdən çıxış yolunu tapmalı idik və
hesab edirəm ki, tapmışıq. Bütün çətinliklərə, itkilərə
baxmayaraq, biz iqtisadi sabitliyimizi qoruya bildik,
bu ağır vəziyyətdən şərəflə çıxa bildik. 2016-cı ildə də
ölkəmizdə iqtisadi inkişafla bağlı çox önəmli addımlar
atılmışdır. Bir daha qeyd etmək istəyirəm, hər bir ölkənin
inkişafı üçün əsas şərt təhlükəsizlikdir, sabitlikdir, vətən-
daş həmrəyliyidir. Bu da bizdə var. Təhlükəsizlik qoru-
nur, bir daha demək istəyirəm ki, xalqın iradəsinə əsasla-
nan sabitlik, vətəndaş birliyi və həmrəyliyi 2016-cı ildə
daha da artmışdır. Bütün Azərbaycan xalqı vahid amal
uğrunda birləşib ki, ölkəmizi daha da inkişaf etdirək və
müstəqilliyimizi daha da möhkəmləndirək.
2016-cı ildə biz müstəqilliyimizin bərpasının 25 illi-
yini qeyd etmişik və bu gözəl bayramı yaxşı nəticələrlə,
uğurlarla qarşılamışıq.
İqtisadi sahədə 2016-cı ildə önəmli addımlar atıl-
mışdır. 2016-cı il dərin iqtisadi islahatlar ili kimi tarixdə
qalacaq. Bu il ərzində qəbul edilmiş qərarlar, qanunlar,
mənim tərəfimdən imzalanmış sərəncamlar iqtisadi is-
lahatları daha da dərinləşdirir və bizə imkan verir ki,
gələcəkdə qeyri-neft sektorunun hesabına inkişaf edək.
Qəbul edilmiş qərarlar artıq öz nəticəsini verməkdədir.
Əminəm ki, bu nəticələr bu il və bundan sonrakı illərdə
daha da qabarıq şəkildə özünü göstərəcək.
Ümumi daxili məhsul aşağı düşsə də, - bunun da
əsas səbəbi neftin qiymətinin 3-4 dəfə aşağı düşməsidir
və bundan irəli gələn investisiyaların, dövlət investisi-
yalarının azalmasıdır, - digər önəmli göstəricilər bizi se-
vindirir. Xüsusilə, ölkəmizdə qeyri-neft sənaye istehsalı
keçən il 5 faiz artmışdır. Bu, o deməkdir ki, bizim uzun
illər ərzində apardığımız siyasət öz nəticəsini göstərir.
Sənayeləşmə, qeyri-neft sektorunun, sahibkarlığın inki-
şafı, bax, bu, gözəl nəticəni təmin edibdir. Böhranlı ildə
qeyri-neft sənayemizin 5 faiz artması, hesab edirəm ki,
çox böyük göstəricidir.
…Baxmayaraq ki, gəlirlərimiz 3-4 dəfə aşağı düşüb,
Azərbaycanda yaradılmış gözəl sərmayə iqlimi hesabına
biz ölkəmizə 8 milyard dollar xarici investisiya cəlb edə
bilmişik. Bu da çox gözəl göstəricidir. Çünki bu gün bü-
tün dünyada iqtisadi böhran yaşanır, maliyyə çətinlikləri
müşahidə olunur və belə vəziyyətdə xaricdən investisiya
gətirmək çox çətin məsələdir. Biz bunu təmin etmişik və
ölkə iqtisadiyyatına 8 milyard dollar xarici sərmayə qo-
yulmuşdur. Daxili sərmayə isə 3,7 milyard dollar olmuş-
dur. Əvvəlki illərlə müqayisədə bu, daha aşağı rəqəm-
dir. Ancaq bu, başadüşüləndir, bunun səbəbi də bəllidir.
Beləliklə, ölkə iqtisadiyyatına keçən il 11 milyard 700
milyon dollar sərmayə qoyulmuşdur. Bir daha demək
istəyirəm ki, bu, çox gözəl göstəricidir. Bu göstəricinin
mütləq rəqəmləri də çox böyükdür. Əgər bunu adamba-
şına hesablasaq görərik ki, biz bəlkə də dünya miqyasın-
da ən qabaqcıl yerlərdən birini tuturuq.
2016-cı ildə əsas vəzifələrdən biri valyuta ehtiyat-
larımızı, xüsusilə Neft Fondunun vəsaitini qorumaq idi.
Biz buna nail ola bilmişik. Mən indi dünyada
gedən proseslərə xalqımızın diqqətini bir daha
yönəltmək istəyirəm. Demək olar ki, neftlə
zəngin olan bütün ölkələrin valyuta gəlirləri
böyük dərəcədə aşağı düşüb. Neft fondları,
suveren fondlar, digər fondlar, pensiya fondla-
rı, bunların müxtəlif adları var. Bu fondlarda
yığılan vəsait kəskin şəkildə aşağı düşmüş-
dür. Azərbaycanda isə biz demək olar ki, Neft
Fondunun gəlirlərini qoruya bildik. Neft Fon-
dunun gəlirləri cəmi 4 faiz aşağı düşmüşdür.
Çünki biz valyuta ehtiyatlarımızın şaxələndi-
rilməsi istiqamətində vaxtilə addımlar atmışıq.
Bizim valyutamız həm dollarda, həm avroda,
həm Britaniya funtunda saxlanılır. Dolların
möhkəmlənməsi, avronun, funtun aşağı düş-
məsi nəticəsində bax, dollar ekvivalentində
bizim Neft Fondumuzun valyuta ehtiyatları 4
faiz aşağı düşmüşdür. Əgər bu məzənnə fərqi
olmasaydı, biz o az səviyyəli tənəzzülə də uğ-
ramazdıq. Yəni, bu gün Azərbaycan Dövlət
Neft Fondunda 33 milyard dollar vəsait var.
Biz bunu qorumuşuq, qoruyacağıq və əminəm
ki, bu il bunu daha da artıracağıq.
Əlbəttə, böhrandan çıxmaq üçün ən asan
yol valyuta ehtiyatlarını xərcləməkdir və biz bunu bəzi
yerlərdə görürük. Ancaq biz gələcəyi düşünürük. Biz
uzunmüddətli strategiyamızı qururuq. Biz illər boyu
valyuta ehtiyatlarımızı qorumuşuq, yığmışıq, ölkə üçün
lazım olan infrastruktur, sosial layihələrə yönəltmişik və
bu gün də qoruyuruq, artırırıq və artırmalıyıq.
Bizim gördüyümüz işlər dünyanın aparıcı, mötəbər
beynəlxalq iqtisadi və maliyyə qurumları tərəfindən də
yüksək qiymətləndirilir. Bu da çox vacibdir. Çünki biri
var bunu biz özümüz deyirik, biri də var ki, bunu bey-
nəlxalq qurumlar qeyd edir. Dünya Bankının “Doing
Business” hesabatında Azərbaycan 65-ci yerdədir. Bu,
yaxşı göstəricidir. Əlbəttə, biz çalışmalıyıq ki, daha yük-
sək pilləyə çıxaq. Ancaq indiki şəraitdə dediyim bütün
o amilləri nəzərə alaraq hesab edirəm ki, bu, kifayət qə-
dər yüksək göstəricidir. Dünyanın aparıcı iqtisadi bey-
nəlxalq forumunun - Davos Ümumdünya İqtisadi Foru-
munun hesablamalarına görə, Azərbaycan iqtisadiyyatı
dünya miqyasında rəqabətqabiliyyətliliyinə görə 3 pillə
irəliləyərək 40-cı pillədən 37-ci pilləyə qalxmışdır. Bu
da hesab edirəm ki, rekord göstəricidir. Biz MDB mə-
kanında yenə də birinciyik və bu birinciliyi saxlamışıq.
Bax, budur, beynəlxalq aparıcı iqtisadi qurumların hesa-
batları.
İlham ƏLİYEV,
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
(Yanvarın 10-da Azərbaycan Respublikası Prezidentinin
sədrliyi ilə keçirilən Nazirlər Kabinetinin 2016-cı ilin
sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və qarşıda duran
vəzifələrə həsr olunan iclasındakı nitqindən)
Prezident İlham Əliyev 2017-ci ilin Azərbaycan
Respublikasında “İslam Həmrəyliyi İli” elan edilmə-
si haqqında Sərəncam imzalayıb.
Sərəncamda deyilir ki, Azərbaycan uzun əsrlərdən
bəri İslam sivilizasiyasının əsas mərkəzlərindən biri
olub. O, İslam dininin yayılmasında və eyni zamanda,
Müsəlman İntibahının bərqərar olmasında mühüm rol
oynayıb. Bütün bunlar Azərbaycan ərazisində ilk vaxt-
lardan İslam dininin maddi və qeyri-maddi irsinin for-
malaşmasına zəmin yaradıb. 743-cü ildə tikilən Şamaxı
Cümə məscidi və ölkəmizin muzeylərində saxlanılan
qədim əlyazmalar bunun bariz nümunəsidir.
Dinlə bağlı sərt qadağaların mövcud olduğu sovet
dövrü Azərbaycanında cəmi 17 məscid fəaliyyət göstər-
diyi halda, hazırda onların sayı 2000-i ötüb keçib. Hə-
min məscidlərin 300-dən çoxu tarixi-mədəni abidə kimi
qorunur. Azərbaycan dövlətinin İslam dini dəyərlərinə
qayğısı sayəsində son illər ərzində İslam mədəniyyəti-
nin qiymətli abidələrindən Bibiheybət, Təzəpir, Əjdər-
bəy, Şamaxı Cümə məscidləri və Gəncə şəhərindəki
“İmamzadə” kompleksi əsaslı şəkildə yenidən qurularaq
təmir olunub, ölkəmizin paytaxtında Cənubi Qafqazın
ən möhtəşəm məbədi Heydər məscidi inşa edilib.
Azərbaycan Respublikası İslam Əməkdaşlıq Təş-
kilatının, ISESCO-nun, həmçinin müsəlman ölkələrini
birləşdirən digər mötəbər qurumların üzvü seçilərək
İslam aləmi ilə qarşılıqlı faydalı münasibətlər qurub,
qlobal əhəmiyyətli bir sıra mühüm mədəni forumların
təşkilatçısı kimi çıxış edib.
Azərbaycan tolerantlıq mühitinin təşəkkül tapması-
na, multikulturalizmin, mədəniyyətlərarası və siviliza-
siyalararası dialoqun qurulmasına, İslam dəyərlərinin
dünyada təbliğinə böyük töhfələr verib. Azərbaycanın
İslam aləmində qazandığı nüfuz 2009-cu ildə Bakı və
2018-ci ildə Naxçıvan şəhərlərinin İslam mədəniyyə-
tinin paytaxtı elan olunmasında öz ifadəsini tapıb. IV
İslam Həmrəyliyi Oyunlarının 2017-ci ildə Bakı şəhə-
rində keçirilməsi ilə bağlı qərar isə ölkəmizin İslam
həmrəylinin möhkəmləndirilməsi sahəsində növbəti
əməli addımlar atması üçün əlverişli şərait yaradır.
Sərəncamın imzalanmasında məqsəd İslam həmrəy-
liyinin bərqərar olmasında Azərbaycanın özünəməxsus
mövqeyinin möhkəmləndirilməsini təmin etməkdir.
Sərəncamda Nazirlər Kabinetinə 2017-ci ilin Azər-
baycanda “İslam Həmrəyliyi İli” elan edilməsinə dair
tədbirlər planını bir ay müddətində hazırlayıb Prezi-
dentə təqdim etmək tapşırılır.
Azərbaycan Respublikası Prezidenti Administ-
rasiyası rəhbərinin Sərəncamı ilə “20 Yanvar faciə-
sinin iyirmi yeddinci ildönümünün keçirilməsi ilə
bağlı tədbirlər planı” təsdiq edilib.
Sənəddə respublikanın şəhər və rayonlarında, o
cümlədən idarə və təşkilatlarda 20 Yanvar hadisələri ilə
bağlı konfrans, toplantı və mühazirələrin təşkili, mədə-
niyyət ocaqlarında faciəyə həsr olunmuş tamaşaların
göstərilməsi, bədii və sənədli filmlərin nümayiş etdiril-
məsi, bu tədbirlərin kütləvi informasiya vasitələrində
geniş işıqlandırılması, dünya ictimaiyyətinin diqqəti-
ni faciəyə yönəltmək məqsədilə Azərbaycanın xarici
ölkələrdəki səfirlikləri, diplomatik nümayəndəlikləri
və icmaları vasitəsilə müvafiq tədbirlərin keçirilməsi,
dünyanın aparıcı kütləvi informasiya vasitələrində, elə-
cə də televiziya kanallarında və internet şəbəkələrində
20 Yanvar faciəsi barədə materialların verilməsi nəzər-
də tutulub.
Tədbirlər planına əsasən, respublikanın bütün təd-
ris müəssisələrində faciəyə həsr edilmiş xüsusi dərs ke-
çiriləcək, 20 Yanvar hadisələri zamanı şəhid olanların
ailələrinə humanitar yardım veriləcək, Şəhidlər xiya-
banı ərazisində lazımi işlər aparılacaq, Azərbaycanda
fəaliyyət göstərən əsas dini konfessiya və qurumlar
tərəfindən faciə qurbanlarının xatirəsinə dini mərasim-
lər təşkil ediləcək.
Bundan başqa, Sərəncamda paytaxt ictimaiyyətinin
yanvarın 20-də Şəhidlər xiyabanına ziyarətinin təşkili,
saat 12.00-da bütün ölkə ərazisində şəhidlərin xatirəsi-
nin bir dəqiqəlik sükutla yad edilməsi, gəmilər, avtomo-
billər və qatarlar vasitəsilə səs siqnallarının verilməsi,
gün ərzində Şəhidlər xiyabanında matəm musiqisinin
səsləndirilməsi, respublikanın şəhər və rayonlarında,
kənd və qəsəbələrində hüzn əlaməti olaraq dövlət bay-
raqlarının endirilməsi və digər tədbirlər nəzərdə tutulub.
BU SAYIMIZDA
İllƏR BİZİ YAşADIR, BİZ İllƏRİ
PReZİDent İlHAM ƏlİYevİn Ən BöYük ARZUSU MüStƏqİl AZƏRBAYcAn,
vARlI AZƏRBAYcAn, MƏğRUR AZƏRBAYcAn vƏ Dİnc AZƏRBAYcAnDIR
GƏMİçİlİk GƏMİlƏRİn oPeRAtİv
tƏMİR olUnMASI üçün BAkI lİMAnInA
üZƏn eMAlAtxAnA GönDƏRƏcƏk
“Azərbaycan Xəzər Dəniz
Gəmiçiliyi” Qapalı Səhmdar
Cəmiyyəti Bakı Beynəlxalq Də-
niz Ticarət Limanına gəmilərin
operativ təmir olunması üçün
üzən emalatxana göndərəcək.
Səh. 2
“xAnkƏnDİ” xƏZƏR HövZƏSİnDƏ
AnAloqU olMAYAn GƏMİDİR
Bu yeni gəmi “cənub qaz Dəhlizi”nin
reallaşmasına sanballı töhfə verəcək
2016-cı ilin dekabr ayı ərzində 1 milyon 887 min 729
ton Azərbaycan nefti Ceyhan limanından dünya bazarları-
na çıxarılıb.
SOCAR-ın mətbuat xidmətindən bildirilib ki, bu həcmin 1
milyon 374 min 823 tonunu Azərbaycan
Respublikası Dövlət Neft Fondunun nef-
ti təşkil edib.
2017-cİ İl DünYADA “BeYnƏlxAlq DAvAMlI
tURİZM İlİ” kİMİ qeYD eDİlƏcƏk
üç qADIn GülƏşçİMİZ BeYnƏlxAlq ReYtİnq
cƏDvƏlİnDƏ İlk onlUqDA qƏRARlAşIB
Ömrümüzdən bir il də keçdi,
daha bir ilə əlvida dedik. Yeni ilin
ilk günlərində ixtiyarsız arxaya
baxır, yaddaşımızı vərəqləyir, tarixə
çevrilən ilin əlamətdar hadisələri-
ni yada salırıq. Möhtərəm Prezi-
dentimiz İlham Əliyev tərəfindən
“Multikulturalizm ili” elan edilən
2016-cı ildə də üzümüzdə təbəssüm,
gözümüzdə sevinclə müşayət olunan
əlamətdar hadisələr, aylara, illərə
dəyən xoş günlərimiz az olmadı.
Dünya Güləş Birliyi ötən ilin yekun-
larına əsasən, 2017-ci ilin ilk reytinq si-
yahısını açıqlayıb.
Qadın pəhləvanların reytinq sıralama-
sında 7 güləşçimizin adı var. Onlardan 3-ü
ilk onluğa daxildir.
BMT Baş Məclisinin 70-ci sessiyası 2017-ci ili dünyada
“Beynəlxalq davamlı turizm ili” elan edib.
Dünya Turizm Təşkilatının rəsmi saytının verdiyi xəbərə
görə, “Beynəlxalq davamlı turizm ili”nin
rəsmi açılışı yanvarın 18-də İspaniyanın
Madrid şəhərində olacaq.
2016
-cı ilin yaddaqalan hadisələrindən biri də may
ayında “Xankəndi” sualtı tikinti gəmisinin
Bakı Gəmiqayırma Zavodunun yanalma körpüsündən suya
endirilməsi oldu. “Xankəndi” xüsusi
olaraq “Şahdəniz-2” layihəsinin sualtı
konstruksiyalarını quraşdırmaq üçün
layihələndirilib və inşa edilib.
Səh. 5
Səh. 6
ceYHAn lİMAnInDAn 320 MİlYon tonADƏk
AZƏRBAYcAn neftİ DünYA BAZARInA çIxARIlIB
Səh. 8
2017-cİ İl AZƏRBAYcAnDA “İSlAM HƏMRƏYlİYİ İlİ” elAn eDİlİB
20 YAnvAR fAcİƏSİnİn 27-cİ İlDönüMünün keçİRİlMƏSİ
İlƏ BAğlI tƏDBİRlƏR PlAnI tƏSDİq eDİlİB
Səh. 3
Səh. 4