R. M. Məmmədov B. M. Həmzəyev parodont xəSTƏLİKLƏRİ “Şərq-Qərb” Bakı–2011



Yüklə 9,25 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/32
tarix05.06.2018
ölçüsü9,25 Kb.
#47590
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   32


R.M.Məmmədov
B.M.Həmzəyev
PARODONT
XƏSTƏLİKLƏRİ
“Şərq-Qərb”
Bakı–2011


R.M.Məmmədov, B.M.Həmzəyev. Parodont xəstəlikləri.
Bakı, “Şərq-Qərb” Nəşriyyat Evi, 2011, 136 səh.
ISBN 978-9952-34-755-5
© R.M.Məmmədov, B.M.Həmzəyev, 2011
© 
“Şərq-Qərb” Nəşriyyat Evi
, 2011


3
MÜNDƏRİCAT
I FƏSİL. PARODONTUN ANATOMİYA VƏ FİZİOLOGİYASI
Parodontun inkişafı ..........................................................................5
Parodont toxumalarının quruluşu .....................................................9
Parodontun qan təchizatı ................................................................19
Parodontun limfa sistemi ...............................................................22
Parodontun innervasiyası ...............................................................24
Parodontun biomexanikası .............................................................25
Ağız suyu .......................................................................................29
Parodontun funksiyaları .................................................................31
II FƏSİL. XƏSTƏLƏRİN MÜAYİNƏSİ
Anamnez ........................................................................................33
Baxış ..............................................................................................33
Parodont xəstəliklərinin diaqnostika metodları .............................41
Klinik metodlar ..............................................................................42
Parodontoloji statusun göstəriciləri ................................................43
Ağız boşluğunun gigiyenik vəziyyətinin qiymətləndirilməsi ........43
İnterdental gigiyenik indeks (HYG) ..............................................44
Rentgenoloji metodlar ....................................................................47
Laborator metodlar .........................................................................48
III FƏSİL. PARODONT XƏSTƏLİKLƏRİNİN KLİNİKA  
VƏ DİAQNOSTİKASI
Parodont xəstəliklərinin təsnifatı ...................................................50
Parodont xəstəliklərinin A.A.P. təsnifatı ........................................51
Gingivitlər ......................................................................................57
Kataral gingivit ..............................................................................58
Hipertrofik gingivit ........................................................................62
Xoralı gingivit ................................................................................66
Parodontit .......................................................................................71
Parodontoz .....................................................................................83


4
Parodontdakı iltihabın ikili əhəmiyyəti ..........................................86
Diş daşlarının əmələ gəlməsi .........................................................89
Parodont toxumalarındakı iltihabi proseslərin dinamikası ............90
Parodontun iltihabi xəstəliklərinin patogenetik  
və morfofunksional əsasları ......................................................92
Diaqnostikanın nəzəri əsasları. Semiotika .....................................95
IV FƏSİL. PARODONT XƏSTƏLİKLƏRİNİN MÜALİCƏ  
VƏ PROFİLAKTİKASI
Parodont xəstəliklərinin əmələ gəlməsində yerli  
faktorların rolu ..........................................................................98
Parodont xəstəliklərinin əmələ gəlməsində sistem  
faktorlarının rolu .......................................................................98
Parodont xəstəlikləri zamanı müalicə tədbirlərinin  
planlaşdırılması  ......................................................................102
Parodont xəstəliklərinin müalicə prinsipləri  ...............................103
Müalicənin ümumi prinsipləri ......................................................106
Yerli müalicə ................................................................................107
Başlanğıc müalicə və diş daşlarının təmizlənməsi .......................108
Gingivit, parodontit və parodontozun müalicəsi .......................... 116
Parodontal sarğılar  ...................................................................... 118
Cərrahi müalicə ............................................................................120
Yardımçı müalicə .........................................................................122
Parodont xəstəliklərinin profilaktika metodları ...........................124
Ağız boşluğunun gigiyenası .........................................................125
Yerli zədələyici faktorların profilaktikası.....................................128
Yerli qıcıqlandırıcı təsirə malik faktorların aradan qaldırılması ..129
Ədəbiyyat .....................................................................................134


5
I   F Ə S İ L
PARODONTUN ANATOMİYA  
VƏ FİZİOLOGİYASI
PARODONTUN İNKİŞAFI
Dişlərin  və  parodontun  formalaşmasında  ektodermal  epiteli 
və ilkin ağız boşluğu mezenximi əsas rol oynayır. Epiteliyə da-
xil olan bu törəmələr dodaq və diş lövhəciklərini əmələ gətirir. 
Diş lövhəciyinin yanaq-dodaq səthində epitelinin qeyri-bərabər 
böyüməsi sayəsində dişlərin sayına müvafiq miqdarda, zəng for-
masında hündürlüklər yaranır ki, bunlar da sonralar mina orqa-
nına çevrilir.
Epiteli  hündürlüyünün  əsasında  yerləşən  mezenxim  diş  mə-
məciyinə  differensiasiya  olunur  ki,  bundan  da  əvvəlcə  pulpa, 
sonra isə dentin əmələ gəlir.
İçərisində diş məməcikləri olan və epiteli mayanı əhatə edən 
birləşdirici toxuma mənşəli törəmə diş kisəciyini əmələ gətirir. 
Diş kisəciyindən isə kökün sementi, bağ aparatı və alveolyar çı-
xıntının sümük hissəsi əmələ gəlir. Bununla da diş mayalarının 
əmələgəlmə mərhələsi başa çatmış olur.
Diş  toxumalarının  differensiasiya  mərhələsində  dişlərin  və 
parodontun
1
  formalaşması  başlayır.  Mina  orqanının  xarici  epi-
teli hüceyrələri minanın xarici qatını təşkil edir. Dişlərin çıxma 
dövründə  epiteli  hüceyrələri  əhəmiyyətli  dərəcədə  dəyişikliyə 
məruz  qalır,  nüvələrini  itirir,  qalınlaşır  və  birləşdirici  toxuma 
epitelisinə çevrilir (şəkil 1).
Dişlər  çıxdıqdan  sonra  süd  dişlərinin  kökləri  2,5  il,  daimi 
dişlərin kökləri isə 3 il müddətində tam formalaşmış olur.
Sementin inkişafı diş köklərinin formalaşması ilə eyni vaxt-
da, xüsusi hüceyrələrin – sementoblastların hesabına baş verir.
Alveol  sümüyü  diş  kisəciyinin  birləşdirici  toxuma  hücey-
rələrindən inkişaf edir. Əvvəlcə həmin hüceyrələr osteoblastlara,
1
  Bir çox ölkələrdə bizim qəbul etdiyimiz “Parodont” anlayışı “Periodont” 
termini kimi tanınır. 


Yüklə 9,25 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   32




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə