SeçKİ BÜlleteni 2
Yüklə 1,22 Mb. Pdf görüntüsü
|
| SEÇKİ BÜLLETENİ 2 1
SEÇKİ BÜLLETENİ
9 OKTYABR 2013-CÜ İL PREZİDENT SEÇKİLƏRİ GÜNÜDÜR
Sentyabr 2013
SEÇKİ GÜNDƏMİ 2013-cü il Prezident seçkilərində sentyabrın 16-dan başlayan namizədlərin təşviqatı mərhələsi davam edir. Qeydə alınmış 10 namizədin (İqbal Ağazadə, Zahid Oruc, İlham Əliyev, Hafiz Hacıyev, Araz Əlizadə, Sərdar Məmmədov, İlyas İsmayılov, Fərəc Quliyev, Qüdrət Həsənquliyev və Cəmil Həsənli) iştirak etdiyi kampaniya KİV-də çıxışlar, seçicilərlə görüşlər və təşviqat materiallarının yayılması üsulları ilə keçirilir. Namizədliyinin qeydiyyatından imtina olunmuş daha 4 namizədin (İlqar Məmmədov, Əli Əliyev, Əhməd Oruc və Fuad Əliyev) məhkəmələrə şikayətləri nəticəsiz qalıb. Milli səviyyəli televiziya və radio kanallarının heç biri təşviqatda iştirak etmədiyindən namizədlər yalnız ``İctimai`` kanalda ödənişsiz efir vaxtından istifadə etməklə məhdudlaşdırmağa məcbur olublar. MSK ödənişsiz efir müddətini qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş minimum hədlərdə (həftədə 3 saat İTV-də və 3 saat ``İctimai`` radioda olmaqla) müəyyənləşdirmişdi. İTV-nin namizədlərin təşviqat çıxışları üçün ödənişsiz efir vaxtında namizədlərin iştirakı ilə dəirmi masa təşkil edir. Prezidentliyə namizədlərin debatı adlandırılan bu verilişdə hər bir namizədə çıxış üçün 6 dıqiqə vaxt ayrılır. İTV-nin müəyyən etdiyi bu format namizədlərə efir vaxtından öz istədikləri qaydada və məqbul hesab etdikləri üsullarla istifadə etmək imkanı vermədi. İlk dəirmi masadan aydın oldu ki, bu format namizədlərə öz platformalarını seçicilərə keyfiyyətli şəkildə çatdırmaq imkanı vermir. Müşahidəçilərin fikrincə, bu formatın məqsədi məhz real namizədlərin təşviqat imkanlarını məhdudlaşdırmağa yönəlib. Hətta ``İctimai`` kanalda da ödənişli təşviqat üçün efir imkanlarından istifadə olunmur. Yalnız bir namizəd - Milli Şuranın namizəi Cəmil Həsənlinin İTV-də ödənişli efir vaxtından istifadə etmək niyyətini bildirmişdi, lakin telekanal rəhbərliyi namizədin nümayəndəsi ilə görüşdən yayınıb, növbəti gün isə müddətin başa çatmasını əsas gəturərək müraciəti qəbul etməyib. Namizədlər kütləvi tədbirlər yolu ilə təşviqatı yalnız yerli icra hakimiyyəti orqanları tərəfindən ayrılmış yerlərdə apara bilərlər. Seçicilərlə görüş üçün bütün ölkə üzrə 76 açıq və bir o qədər də qapalı məkanlar müəyyən edilmişdi. Ardı səh 2-də Bülleten ``Demokratiyanı Öyrənmə`` İctimai Birliyinin ABŞ German Marşall Fondunun (BST layihəsi) və ABŞ Səfirliyinin dəstəyi ilə həyata keçirdiyi Seçki Prosesində İctimai İştirakçılığın Gücləndirilməsi Proqramı çərçivəsində hazırlanıb. Bülletendə yer almış məlumatlar və fikirlər heç bir halda GMF-in və ABŞ Səfirliyinin mövqeyi kimi qiymətləndirilə bilməz. SEÇKİ 2013: NAMİZƏDLƏRİ TANI! İqbal Ağazadə İlham Əliyev Araz Əlizadə Hafiz Hacıyev Cəmil Həsənli Qüdrət Həsənquliyev Fərəc Quliyev Zahid Oruc Sərdar Məmmədov İlyas İsmayılov
SEÇKİ BÜLLETENİ 2 2
SEÇKİ GÜNDƏMİ Əvvəli səh 1-də Bu yerlərin əksəriyyəti isə seçicilərlə görüş üçün münasib deyil və mərkəzdən uzaqda yerləşir. Hələlik yalnız bir neçə namizəd bu cür görüşlər keçirib. Hazırkı prezident İlham Əliyevin təşviqatı ilə bağlı YAP ölkənin bütün regionlarında təşviqat görüşləri keçirdiyini bildirib. Müstəqil müşahidəçilər bu tədbirlərdə inzibati resurslardan geniş istifadə edilməsi, büdcə təşkilatlarında çalışanların inzibati qaydada bu görüşlərə cəlb edilməsi hallarına rast gəliblər. Hakimiyyəti sərt tənqid edən iki namizəd - Cəmil Həsənli və İqbal Ağazadə bəzi regionlarda seçicilərlə görüşlər keçirsə də, bu tədbirlərə yerli rəsmi qurumlar tərəfindən maneələrin törədilməsi haqqında məlumatlar var. Hakimiyyətə loyal olan digər namizədlər təşviqat tədbirlərinə hər hansı maneə ilə üzləşməyiblər. Hətta bu namizədlərdən Hafiz Hacıyev və Qüdrət Həsənquliyevin Bakı şəhərində keçirilən seçicilərlə görüşlərinə də ali məktəb tələbələri, büdcədən maliyyələşən qurumların əməkdaşlarının kütləvi şəkildə gətirildiyi bilinir. Təşviqat materaiallarının yayılması geridə qalan mərhələdə yalnız seçki komissiyaları tərəfindən ayrılmış xüsusi yerlərdə mümkün olub. Bu yerlərdən kənarda demək olar ki, namizədlərin təşviqat materiallarına rast gəlinməyib. Seçki kampaniyasının geridə qalan hissəsində siyasi fəallar və jurnalistlərin təqib və həbslə üzləşməsi halları qeydə alınıb. Avqustun sonlarında ölkəyə gələn ATƏT-in Demokratik Təsisatlar və İnsan Haqları Bürosunun Seçkiləri Müşahidə Missiyası özünün birinci aralıq hesabatında 28 avqustdan – 12 sentyabradək olan dövrdə seçki kampaniyasının gedişatına dair rəyini açıqlayıb. Hesabat əsasən seçki prosesinin gedişatı ilə bağlı faktların, hadisələrin və seçki hərəkətlərinin sadalanmasından ibarət olsa da, ara-sıra çox ehtiyatlı tənqidə də yer verilmişdi. Ancaq bu ehtiyatlı tənqidə Məzahir Pənahovun başçılıq etdiyi və əksər seçki hərəkətlərini həmişə nəzərdə tutulan müddətin sonuncu günü həyata keçirən Mərkəzi Seçki Komissiyası gecikmədən reaksiya verdi. Özü də ATƏT-ə tövsiyyəsi ilə birgə. ATƏT-in iradları ...Seçki şikayətlərinə baxılması müddətinin azaldılması ilə əlaqədar olan təklif istisna olmaqla, 2010-cu il parlament seçkilərindən sonra ATƏT/DTİHB-nin etdiyi tövsiyyələrin heç biri qanuna edilən dəyişikliklərdə öz əksini tapmamışdır. ... Qarşıdan gələn seçki bir siyasi qüvvənin üstünlük təşkil etdiyi bir mühitdə baş verir. Beynəlxalq hesabatlara əsasən, 2012 və 2013-cü illərdə qanuvericiliyə edilən bir neçə dəyişiklik ifadə azadlığı, sərbəst toplaşmaq azadlığını və vətəndaş cəmiyyətinin fəaliyyətini daha da məhdudlaşdırıb. ... Seçki komissiyalarının tərkibinə dair formula parlamentdəki çoxluğa bütün komissiyalarda səs çoxluğuna sahib olmağa de- fakto imkan verir. ... ATƏT/DTİHB Seçki Müşahidə Missiyası (SMM) ilə həmsöhbət olan bir neçə şəxs media mühitindən, o cümlədən ölkə boyu yayılan bütün televiziya kanalları üzərində dövlət nəzarətinin olmasından narahatlıqlarını ifadə ediblər.
kampaniya dövrünün qısaldılması, bunun nəticəsində onların mediaya çıxış imkanlarının məhdudlaşması və hazırkı prezidentə qeyri-mütənasib üstünlüyün verilməsi ilə bağlı SMM-a öz narahatçılıqlarını bildirmişlər.
Missiyanın 26 sentyabrda açıqlanan Aralıq Hesabatında 10 sentyabr-25 Sentyabr 2013-cü il tarixində apardığı müşahidənin nəticələrini paylaşıb. Hesabatda bildirilir ki, Missiyanın rəhbərliyi Konstitusiya Məhkəməsinin sədri, baş nazirin müavini, daxili işlər naziri, MSK sədri, Prezident Administrasiyası və XİN rəhbərliyi ilə görüşüb. Bu görüşlərdə onlara deyiblər ki, respublikada ədalətli və açıq seçkilər keçirilməsi üçün zəruri şərait yaradılıb. Seçkilər ölkə Konstitusiyasına və Seçki Məcəlləsinə uyğun olaraq keçirilir. Hesabatda səsvermə otaqlarında quraşdırılan veb- kameraların sayı, həta bunun əvvəlki prezident seçkilərində olduğundan iki dəfə çox olduğu da qeyd olunub. Müşahidəçilər qeyd edir ki, dairə və məntəqə seçki komissiyalarının rəhbərliyi və üzvləri ünsiyyət üçün açıqdırlar. MDB müşahidəçiləri yəqin ediblər ki, seçki məntəqələrinin zəruri materail və texnika ilə təmin edilməsi üzrə iş başa çatdırılıb. Hətta fiziki qüsurlu şəxslərin səsvermədə iştirakı üçün zəruri hallarda səsvermə günü panduslar quraşdırılacaq. Dairə və məntəqə seçki komissiyalarının ünvanları və telefonları, habelə sərhədləri və səsvermə binalarının ünvanlarının yerli KİV-də dərc edilməsi də müşahidəçilərin diqqətini cəlb edib. Hesabatda yazılanlara görə, ölkədə vətəndaşların qarşıdakı seçkilər haqqında məlumatlandırılması üzrə fəal iş aparılır, təşviqat işi, seçicilərlə görüşlər aparılması üçün yerlərin sayı artıb: ``Bu məqsədlər üçün açıq meydançalar, saraylar və mədəniyyət evlərinin müəyyən edilib. Şəhərlərdə və digər yaşayış məntəqələrində namizədlərin təşviqatı üçün informasiya stendləri düzəldilib.`` Təşviqatın gedişatı haqqında hesabatda yalnız bir fakt qeyd olunub: ``Prezidentliyə namizədlərdən ikisinin teledebatları qeyri-korrekt apardıqlarına görə MSK-nın onlara ciddi xəbərdarlıq etmişdir.`` Hesabat Birlikdən olan müşahidəçilərin bu qeydi ilə bitir: ``Seçki kampaniyası Məcəlləyə uyğun və sakit şəraitdə keçir.`` AZƏRBAYCANDA SEÇKİQABAĞI VƏZİYYƏTƏ DAİR YERLİ VƏ BEYNƏLXALQ MÜŞAHİDƏÇİLƏRİN RƏYLƏRİ namizədlərin irəli sürülməsi və qeydiyyatı prosesi
SEÇKİ BÜLLETENİ 2 3
MSK-nın ATƏT DTHİB-nin iradlarına münasibəti Mərkəzi Seçki Komissiyası ATƏT-in Demokratik Təsisatlar və İnsan Haqları Bürosunun (ATƏT/DTİHB) Seçki Müşahidə Missiyasının yaydığı aralıq hesabatına dərhal cavab verdi. Avropa ölkələrindən bir nümunə Qurumun adından yayılan bəyanatda MSK ilk olaraq
qadın namizədin irəli sürülməməsi ilə bağlı bir cümləlik irada cavab verir: ``... 9 oktyabr seçkisində də qadınların passiv seçki hüququndan istifadə etmələri üçün hər cür şərait yaradılıb. Qadınların yaradılan bu imkanlardan istifadə etməmələrinin hesabatda vurğulanması ən azı anlaşılmazdır. Yeri gəlmişkən, Avropa ölkələrindən indiyədək qadın dövlət başçısı olmayan bir çox nümunələr göstərmək olar.``
2010-cu il parlament seçkilərindən sonra ATƏT/DTİHB-nin heç bir tövsiyəsinin düzəlişlərdə əksini tapmaması ilə bağlı irada gəlincə, MSK o vaxt verilən 17 tövsiyədən 12-sinin qəbul edildiyini bildirir. Həm də qeyd olunur ki, bu barədə 2013-cü il avqustun 12-də ATƏT/DTİHB-nin direktoru Janez
Lenarçiçə məktub
göndərilib. MSK Milli Məclisin və hökumətin əvəzinə cavab verir ATƏT/DTİHB-nin seçki komissiyalarının tərkibi ilə bağlı iradı əslində hökumətə və Milli
Məclisə ünvanlanmışdı. Çünki komissiyaların tərkibi Seçki Məcəlləsi ilə tənzimlənir. Məcəllə isə hökümətin təşəbbüsü ilə Milli Məclisdə qəbul edilib və ona dəyişikliklər olunub. Buna baxmayaraq MSK bu irada cavab verməyi öz üzərinə götürüb: «2000-ci ildə ATƏT/DTİHB-nin tövsiyələrinə tam uyğun olaraq, parlamentdə təmsil olunan müxalifət və iqtidar partiyalarının paritet təmsilçiliyi əsasları ilə
seçki komissiyaları formalaşıb. İndiki müxalifətdə olan siyasi partiyalar bu paritetdən MSK-nın işini boykot etmək üçün istifadə ediblər. MSK-nın üzvləri qanunla tələb edilən kvorumun olmadığına görə qanunla
müəyyən edilmiş müddətlərdə müvafiq qərarları qəbul edə bilmədiyi üçün MSK-nın işi iflic
vəziyyətinə düşüb.
Seçki komissiyalarının təşkili formulası bundan sonra təkmilləşdirilib».
Bütün televiziya kanallarının hökumətin nəzarəti altında olması ilə bağlı irada gəlincə, MSK bildirib ki, Azərbaycanda bir dövlət, bir ictimai və 33 özəl televiziya kanalı (5 ölkə səviyyəli, 14 regional və 14 kabel) fəaliyyət göstərir: ``Belə bir qənaətə gəlinməsinə əsas verən əldə olan faktların və ya buna şərait yarada biləcək qanunların adlarının MSK-ya təqdim olunmasını istərdik.``
MSK ATƏT/DTHİB-nin aralıq hesabatında qeyd olunan iradları ``təəccübə səbəb olan anlaşılmazlıqlar`` hesab edərək müşahidə missiyasının fəaliyyətinin daha da şəffaf qurulması zərurəti ilə bağlı təəssüratından doğan tövsiyyə irəli sürür: "Hesab edirik ki, müşahidəçilərin seçki gününə dair rəylərinin seçkilərdən dərhal sonra ayrı-ayrılıqda ATƏT-in
internet saytında yerləşdirilməlidir. Bu da missiyanın fəaliyyətinə ictimai etimadın artırılması baxımından faydalı olardı``.
... Milli Məclisin Seçki Məcəlləsinə əlavə və dəyişikliklərlə bağlı 2 iyun 2008-ci il və 18 iyun 2010-cu ildə qəbul etdiyi qanunların yaratdığı məhdudiyyətlər aradan qalxmayıb, ötən müddət ərzində seçki qanunvericiliyinin Avropa Şurası Venesiya Komissiyasının tövsiyyələri əsasında təkmilləşməsi baş verməyib. ... Əvvəlki seçkilərlə müqayisədə seçkiqabağı siyasi mühit daha da məhdudlaşıb. ... 2013-cü ilin ilk 6 ayı əzrində gənclər hərəkatları və siyasi təşkilatlara qarşı artan siyasi təqiblər ölkədə siyasi motivli həbslərin çoxalması, bununla da hakimiyyətin alternativ siyasi baxışlara dözümsüzlüyü ilə müşayiət olunaraq, vətəndaşların azad və ədalətli seçkilərə inamını daha da azaldıb. ... Dairə və Məntəqə Seçki komissiyalarının fəaliyyətində davamiyyət və aşkarlıq davamlı olaraq pozulub. Əvvəlki illərdə olduğu kimi yerli icra orqanları prezidentliyə namizədliyin müdafiəsi üçün imzaların toplanması prosesinə müdaxilələr edib və inzibati resurslardan istifadə olunub. MSK namizədlərin xeyrinə toplanan imzaların yoxlanılması zamanı namizədlərə və ya onların nümayəndələrinə prosesi izləməyə icazə verməməklə aşkarlığı təmin etməyib. SMDT və Könüllülərin Beynəlxalq Əməkdaşlığı İB seçkilərin ilkin mərhələsini qiymətləndirib
SEÇKİ BÜLLETENİ 2 4
SEÇİCİLƏRİN DİQQƏTİNƏ! Seçkilərdə iştirakın əsasları -
Seçkilərdə iştirak azad və könüllüdür. Seçkilərdə iştirak edib-etməməyə məcbur etmək məqsədi ilə heç kəsin vətəndaşa təzyiq göstərmək hüququ yoxdur və heç kəs onun öz iradəsini azad ifadə etməsinə mane ola bilməz. -
Səsvermə gizli keçirilir, bu seçicilərin iradəsinin ifadəsi üzərində hər cür nəzarəti istisna edir. Seçicinin kimə səs verdiyini müəyyənləş-dirmək mümkün deyil. -
Vətəndaşlar seçkilərdə namizədin lehinə şəxsən səs verirlər. -
Başqa şəхslərin əvəzinə səs vermək qadağandır. Hər bir kəs yalnız öz əvəzinə səs verə bilər. -
Hər bir vətəndaşın bir səsi vardır və hər bir səs eyni hüquqi qüvvəyə malikdir. -
Seçici yalnız bir seçki məntəqəsi üzrə seçici siyahısına daxil edilə bilər. -
Seçicilər prezident seçkilərində bülletendə olan namizədlərdən yalnız birinə səs verirlər. Səsvermə sənədləri Vətəndaşların seçki hüquqlarını həyata keçirə bilmələri üçün tələb olunan şərtlərdən biri də onların qanunla müəyyən edilən sənədlərə malik olmasıdır. Bu sənədlərin heç biri olmadıqda səsvermədə iştirak mümkünsüz olur. Seçici bu sənədlərin hər biri ilə səs verə bilər: 1. Vətəndaşının şəxsiyyət vəsiqəsi və ya müvəqqəti şəxsiyyət vəsiqəsi; 2. Qaçqın və məcburi köçkünlərin vəsiqəsi; 3. Həqiqi və ya müddətli hərbi xidmətdə olan hərbi qulluqçuları üçün: a) zabitin şəxsi vəsiqəsi; b) hərbi bilet. 4. Barələrində həbs növündə
qətimkan tədbiri seçilərək istintaq təcridxanalarında saxlanılan təqsirləndirilən şəxslərin şəxsiyyə-tini təsdiq edən sənədi; 5. Azərbaycan ərazisində azı 5 il daimi yaşayan vətəndaşlığı olmayan şəxslərin şəxsiyyət vəsiqəsi. Səsvermə saatları
Səsvermə bütün ölkə üzrə saat 8.00-dan 19.00-a kimi keçirilir. Bu müddətdə seçici istədiyi zaman seçicilər siyahısında qeydiyyatda olduğu seçki məntəqəsinə gəlib səs verə bilər.
-
Seçki məntəqəsinin girişində məntəqəyə daxil olan vətəndaşın şəxsiyyət vəsiqəsi və ya şəxsiyyəti təsdiq edən digər sənədi komissiya üzvü tərəfindən yoxlanlır. -
Həmin komissiya üzvü eyni zamanda seçicinin sol əlinin baş barmağının gözə görünməyən mürəkkəblə əvvəl işarələndiyini yoxlayır və içəri daxil olmağa icazə verir. Bu cür işarələnmə müəyyən edilərsə, seçici səsverməyə buraxılmır. -
Məntəqə seçki komissiyasının digər üzvü seçicinin adının seçici siyahısında olduğunu yoxlayır və seçicilər siyahısına şəxsiyyət vəsiqəsinin və ya onu əvəz edən sənədin seriyası və nömrəsini yazır. -
Bundan sonra seçiciyə büllüten verilir. Seçici seçki bülletenini aldıqdan sonra seçicilər siyahısında öz adının
qarşısında yazılanların düzgünlüyünü yoxlayır və imza edir. -
barmağı gözə görünməyən maye ilə işarələnir. Barmağının maye ilə işarələnməsindən imtina edən seçiciyə seçki bülleteni verilmir. -
kəsilmiş olmasına və üzərində məntəqə seçki komissiyasının möhürü olmasına diqqət yetirin. -
Hər bir seçici şəxsən və təklikdə səs verir. Başqa şəxslərin əvəzinə səs verməyə icazə verilmir. -
Seçki bülleteni seçicidən başqa heç kəsin daxil olmasına icazə verilməyən, gizli səsvermə üçün xüsusi avadanlıqla təchiz edilmiş kabinədə doldurulur. -
seçki qutusuna salır. Müstəsna hallar Səsvermə günü adınızın seçicilər siyahısına düşmədiyi məlum olarsa, bu halda
məntəqə seçki komissiyasına müraciət edə bilərsiniz. Bu müraciət məntəqə seçki komissiyasının sizə verdiyi ərizə
formasını doldurmaqla rəsmiləşdirilir və təxirə salınmadan komissiyanın iclasında baxılmalıdır. Müraciətdə göstərilən əsaslar qanuni olduqda, vətəndaşın adının seçicilər siyahısına daxil edilməsi barədə qərar qəbul olunur və səsvermə günü şəxsin səsvermədə iştirakı təmin edilir. Qeyd edək ki, vətəndaşların adları seçici siyahılarına qeydiyyatda olduğu yer üzrə və ya müvafiq seçki məntəqəsinin ərazisində seçkilərin elan olunması günündən əvvəlki 12 ayın 6 ayı ərzində seçki məntəqəsinin ərazisində yaşaması faktı əsasında daxil edilir. Əgər məntəqə seçki komissiyası əsassız olaraq
adınızın siyahıya daxil edilməsindən imtina edərsə, dairə seçki komissiyasına şikayət verə bilərsiniz. Seçicinin seçki bülletenini sərbəst almaq imkanı olmadıqda o, məntəqə seçki
komissiyasının üzvləri
və müşahidəçilər istisna olmaqla, başqa şəxslərin köməyindən istifadə edə bilər. Seçiciyə kömək edən şəxs öz soyadını və inisialını göstərməklə seçici siyahısında «seçicinin seçki bülletenini alması haqqında imza»
qrafasında imza
etməlidir. Seçici seçki bülletenini doldurarkən səhv etdiyini bildirərsə, ona seçki bülleteni vermiş məntəqə
seçki komissiyası üzvündən korlanmış seçki bülleteninin əvəzinə yeni seçki bülleteni verməsini xahiş edə bilər. Səsvermə günü seçicilər siyahısına daxil edildiyiniz seçki məntəqəsindən kənarda olacağınızı bilirsinizsə, məntəqə seçki komissiyasına səsvermə gününə 3 gün qalmış müddətlərdə (5
müraciət edərək səsvermə üçün qeydiyyatdan çıxma vəsiqəsi ala və həmin vəsiqə əsasında səsvermə günü ölkə üzrə olduğunuz ərazidəki seçki məntəqəsində səs verə bilərsiniz.
SEÇKİ BÜLLETENİ 2 5
QHT-LƏRİN SEÇKİ TƏŞƏBBÜSLƏRİ “Qərb-Resurs” Vətəndaş Cəmiyyətinin İnkişafına Dəstək İctimai Birliyi “Qərb-Resurs” Vətəndaş Cəmiyyətinin İnkişafına Dəstək İctimai Birliyi ABŞ-ın Azərbaycandakı Səfirliyinin maliyyə dəstəyi ilə “Gənclər Seçki Prosesinin Şəffaflığının Keşiyində” adlı layihəsini həyata keçirir. Layihənin məqsədi onlayn vasitələrdən istifadə edərək gənclərin seçki prosesinin müşahidəsində iştirakını gücləndirmək və seçki prosesinin şəffaflığını qorumaqdır. Bu
məqsədə çatmaq
üçün www.uinelection.net adlı vebsəhifə hazırlanıb. Vebsəhifənin əsas funksiyası seçki prosesində baş verən bütün pozuntuları üzə çıxararaq işıqlandırmaqdır. Ushahidi Platforması əsasında qurulan bu vebsəhifə seçki prosesini izləyən bütün vətəndəşlar (əsasən gənclər) və müşahidəçilər tərəfindən istifadə oluna bilər. Beləki, - vebsəhifənin “Xəbər Göndər” bölməsinə daxil olaraq, seçki prosesi ilə bağlı məlumatlar, hər cür şəkildə göndərilə bilər: videoyazı, fotoşəkillər, məqalələr, müxtəlif görüntülər, mesajlar, monitoring nəticələri, müsahibələr və s. - digər seçki prosesində iştirak edən və fəaliyyət göstərən vətəndaşlar, təşkilatlar və müşahidəçilərlə fikir bölüşməsi, yazışma və informasiya paylaşması - vebsəhifənin rəsmi Facebook və Twitter hesabları vasitəsilə aparıla bilər. - vebsəhifədə yerləşdirilmiş xüsusi linklərdən istifadə edərək seçki prosesinin monitorinqini aparan digər təşkilatların vebsəhifələrindən faydalana bilərlər. - 9 oktyabr - Prezident Seçkiləri günü Azərbaycan Respublikasının müxtəlif seçki dairələrində (vebsəhifənin üzərində yerləşən xəritə vasitəsi ilə) baş verən pozuntuları və məlumatları izləyə bilərlər, məlumatla əlaqədar fikir bölüşməsi apara bilər və informasiyanı paylaşa bilərlər. “Qərb-Resurs” VCİD 2013-cü ilin Sentyabr ayında gənc müşahidəçilər və seçki prosesinin şəffaf keçirilməsi uğrunda fəaliyyət göstərən və çalışan vətəndaşlar və təşkilatlar üçün təlimlər keçirib. Təlimlərin iştirakçıları www.uinelection.net vebsəhifəsinə məlumat yerləşdirmək və yaxud ondan istifadə qaydalarını öyrəniblər. Təlimlər davam edir. Təlimlə bağlı ətraflı məlumatlar QR VCİD İB-nin rəsmi vebsəhifəsində - www.garbresurs.com və www.azerweb.comda yerləşdirilib. Təlimdə iştirak etmək istəyənlər garb_rm@yahoo.com ünvanına müraciət edə bilərlər.
“Demokratiya naminə İncəsənət” (Art for
democracy) kampaniyası çərçivəsində 9 oktyabr 2013-cü il tarixində keçiriləcək Prezident seçkiləri ərəfəsində seçkilərin əhəmiyyətini təşviq edən və seçici fəallığının artırılması üçün nəzərdə tutulan incəsənət məhsulları hazırlayıb.
Kampaniya bəyan edir ki, bu fəaliyyət hər hansı siyasi qüvvənin və ya siyasətçinin dəstəklənməsinə deyil, sırf seçici fəallığının artırılmasına və seçkilərin təşviq edilməsinə yönəlib.
Qeyd edilən məhsullar aşağıdakıalrdır: 1. Səsvermədə bu cür iştirak et! Bu sənin hüququndur! animasiya videosu: http://www.youtube.com/watch?v=SQSiXbapQ7I 2. Səsvermə günü müşahidəçinin hüquqları animasiya videosu: http://www.youtube.com/watch?v=CzqMZdiV9VQ 3. 9 oktyabr seçkisində səs ver!5 ilini özün müəyyən et! videosu: http://www.youtube.com/watch?v=5CPnhyHVIsY 4. Gəl seçkilərə! mahnısı və bu mahnıya çəkilmiş video: https://soundcloud.com/artfordemocracy/se-kil-r-a-r-mahn-s Yayımların Monitorinqi Mərkəzi Jurnalistlər üçün videobələdçi “Yayımların Monitorinq Mərkəzi” İctimai Birliyi 9 oktyabr prezident seçkisini işıqlandırmaq istəyən jurnalistlərə kömək etmək məqsədilə video material hazırlayıb. “Seçki gününün mediada işıqlandırılması (jurnalist üçün videobələdçi)” adlı materialda jurnalistlərin səsvermə günü necə fəaliyyət göstərməli olduqlarından bəhs edilir. Video material Böyük Britaniyanın Azərbaycandakı səfirliyinin dəstəyi ilə hazırlanıb. Seçki gününün mediada işıqlandırılması (jurnalist üçün videobələdçi): http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=-P55Dy-BEAc
SEÇKİ BÜLLETENİ 2 6
PREZİDENT SEÇKİLƏRİNDƏ``EXİT-POLL`` ``Exit-poll``a buraxılan QHT-lər
MSK Prezident seçkilərində ``exit-poll`` keçirmək üçün müraciət etmiş 5 təşkilatdan dördünü qeydə alıb. Bunlar "ELS" Müstəqil Araşdırmalar Mərkəzi İctimai Birliyi, "RƏY" Monitorinq Mərkəzi, "Proqnoz" Müstəqil Sosioloji Tədqiqatlar Mərkəzi və "Konstitusiya" Araşdırmaları Fondudur. Qeydə alınmış təşkilatlardan biri - "ELS" Müstəqil Araşdırmalar Mərkəzi Azərbaycanda keçirilən seçkilərdə 6 dəfə "exit-poll" keçirib və bütün seçkilərdə bu təşkilatın keçirdiyi ``exit-poll``un nəticələri rəsmi nəticələrə yaxın olub.
saxlamaq məqsədi MSK adıçəkilən qurumların bu funksiyanı həyata keçirməsində heç bir problem görməsə də, "Sumqayıt Gənclərinin Hüquqi Maarifləndirilməsi" İctimai Birliyinin müraciətinə rədd cavabı verib. Birliyin MSK-nın bu qərarından Apellaysiya Məhkəməsinə verdiyi şikayət də nəticəsiz qalıb. Təşkilatın rəhbəri Elçin Məmməd MSK-nın 2008-ci ildə də onların ``exit poll`` keçirməsinə icazə vermədiyini və bunun siyasi xarakter daşıdığını bildirib: “MSK-nın qərarında akkreditasiyadan imtina olunmasının səbəbləri dəqiq faktlar göstərilmədən, ümumi sözlərlə ifadə olunub. MSK-nın qərarında təşkilat tərəfindən təqdim olunmuş sənədlərdə hansı çatışmamazlıqların olması barədə konkret faktlar sadalanmır. Bu hal bir daha təsdiq edir ki, təşkilatımız siyasi diskriminasiyanın qurbanı olub və müstəqil QHT-nı proseslərdən kənarda saxlamaq məqsədi daşıyır”.
etdiyi qaydalar qanuna uyğun deyil`` Daha öncə “Hüquq və İnkişaf” İctimai Birliyi MSK-nın qəbul etdiyi «Azərbaycan Respublikasında seçkilərdə "exit-poll" keçirən təşkilatların akkreditasiya qaydaları»nın dəyişdirilməsi tələbi ilə Bakı Apellyasiya Məhkəməsinə şikayət vermişdi. Birliyin sədri Hafiz Həsənov hesab edir ki, sözügedən qaydalar ``ekzit-poll” keçirməyən və ilk olaraq bu işə addım atmaq istəyənlər üçün qadağalar qoyur: ``Həmin qaydalarda göstərilir ki, “ekzit- poll” keçirmək istəyən QHT-nin bu sahədə təcrübəsi, müəyyən resursları, mütəxəsislərinin olması lazımdır. Bunlar sərt tələblərdir və ilk dəfə "exit-poll" keçirmək istəyən hüquqi şəxslərin, o cümlədən qeyri-hökumət təşkilatlarının hüquqlarını məhdudlaşdırır. Çünki bu tələb exit-poll keçirmək hüququnu mahiyyət etibarı ilə icazəli (lisenziyalı) etməklə, Konstitusiyanın 25-ci maddəsi ilə təsbit olunan hamının qanun qarşısında bərabərlik hüququnu pozur. "Exit-poll" keçirmək mahiyyətcə sadə proses olduğundan, bu sahədə fəaliyyətlər geniş və ixtisaslaşmış təcrübə tələb etmədiyindən "exit poll"un keçirilməsi üçün "Qaydalar"da göstərilən sərt və lüzumsuz tələblərin qoyulması hüquqi məntiqə uyğun deyil. Şikayətimizin əsasında bu dururdu ki, MSK-nın müəyyən eydiyi qaydalar normativ xarakterli akt kimi qanuna da uyğun deyil. MSK-nın səlahiyyətinə daxil olmayan məsələlər barədə yeni qaydalar müəyyən etməsi qanuna ziddir.`` Birlik rəhbərinin sözlərinə görə, Apellyasiya Məhkəməsi birinci baxışda iddianı təmin etməyib. Ali Məhkəmə isə birliyin kassasiya şikayətini təmin etdikdən sonra hazırda iddia Apellyasiya Məhkəməsinin icraatındadır.
MSK-nın üzvü Akif Qurbanov "exit poll" keçirmək istəyən təşkilatların maliyyə mənbələrinin açıqlanmalı olduğunu bildirib: "Maliyyə mənbələrinin şəffaf olması vacibdir. Ola bilər ki, onlar təxribatçı və ya cinayətkar qruplar tərəfindən maliyyələşə bilər”. MSK sədrinin müavini Natiq Məmmədov isə bildirib ki, exit poll keçirən təşkilatın hardan maliyyələşməsini müəyyənləşdirmək bizim məsuliyyətimiz deyil. ELAN! “Hüquq və inkişaf” İctimai Birliyi 9 oktyabr 2013-cü ildə keçiriləcək Prezident seçkilərində namizədlərə, qeydə alınmış namizədlərə, səliyyətli nümayəndələr və vəkil edilmiş şəxslərə, müşahidəçilərə, seçki komissiyasının üzvlərinə, seçicilərə, siyasi partiyalara (siyasi partiyalrın bloklarına), seçicilərin təşəbbüs qruplarına hüquqi yardım göstərir. Hüquqi yardım aşağıdakıları əhatə edir: seçki hüquqları üzrə şifahi və yazılı hüquqi məsləhətlərin verilməsi; seçki komissiyalarına müraciətlərin (ərizələrin) və digər sənədlərin hazırlanması; əriəçilərin seçki komissiyalarında təmsil olunması; seşki hüquqlarının pozulmasından seçki komissiyalarına və məhkəmələrə şikayətlərin verilməsi; ərizəçilərin hüquqlarının seçki komissiyalrında və məhkəmələrdə müdafiəsi. Hüquqi yardım üçün bibaşa ofisə gəlməklə, telefonla və internet poçt vastəsi ilə müraciət etmək olar. Ünvan: Bakı şəhəri, H. Ələsgərov küçəsi ev 11, mənzil 31 Telefon: 012 449 37 42 077 611 74 43 E-mail: office@law.org.az “Demokratiyanı Öyrənmə” İctimai Birliyi 2005-ci ilin dekabrında təsis edilmiş və 15 mart 2006-cı ildə dövlət qeydiyyatına alınmış milli qeyri-hökumət təşkilatıdır. Birlik yerli və beynəlxalq təşkilatlarla yaxından əməkdaşlıq edərək vətəndaşların/seçicilərin maarifləndirlməsi və bacarıqlarının artırılması yolu ilə vətəndaş iştirakçılığını təşviq edir, seçkilərin müşahidəsini aparır, vətəndaş cəmiyyəti təşkilatlarını gücləndirir, demokratik dəyər və təcrübələrin yayılmasına yardım edir.
11, mənzil 31 Tel: 012 449 37 41 E-mail: ldemocracy@yahoo.com Yüklə 1,22 Mb. Dostları ilə paylaş:
|