Seminer iÇERİĞİ İnovasyon-Yenileşim Kavramsal Çerçeve

SEMİNER İÇERİĞİ

• İnovasyon-Yenileşim Kavramsal Çerçeve

• Yaratıcılık (Beyin Fırtınası – Atölye çalışması)

• Yaratıcı Kurum Kültürü ile Ar-Ge çalışmaları ilişkisi

• Genel Değerlendirme ve Kapanış

AMAÇ

• Hızlı değişim, gelişim, belirsizlikler ve müşteri beklentilerindeki farklılaşmalar nedeni ile kıyasıya REKABET yarışı içinde olan işletmelerin; ayakta kalabilme yöntemlerinden olan İNOVASYON yaklaşımı hakkında bilgi aktararak farkındalık oluşturmaktır.

Evde telefon bulunmasının sahibini ayrıcalıklı kıldığı yıllar… Her cebe bir telefon değil her eve bir telefonun hayal edilemediği yıllar…

• Evde telefon bulunmasının sahibini ayrıcalıklı kıldığı yıllar… Her cebe bir telefon değil her eve bir telefonun hayal edilemediği yıllar…

• Dünyanın birbirine yabancı

• olduğu yıllar…

31 Ocak 1968 TRT’nin ilk tv deneme yayını

• 31 Ocak 1968 TRT’nin ilk tv deneme yayını

• Tele safirlik dönemi.

• Hayal dünyamızın görsellikle birlikte farklı boyutta renklenmesi.

• Yaşamı, kültürel yapıyı, tüm toplumsal sistemleri derinden etkileyen teknolojik gelişim.

• Teknolojinin yaşamımıza adım adım girişi;

• Televizyon

• Oda büyüklüğünde bilgisayarlardan, cep bilgisayarlarına

• Siyah beyaz fotolardan digital fotoğraf makinaları ile çekimler, evde basımlar (fotoğrafçıların kapanması, her evde fotoğrafçıların foto sanatçılarının yetişmesi) İş kollarının değişmesi, yeni iş kollarının türemesi. Eğitim alanlarının farklılaşması.

• Kameralar

• Globalleşme (Bu süreçte yerelliğin değerlerinin kaybedilmemesi)

B Y F Ü E A T N R Ü İ K N L L İ I K L L I E K R L A R

Şu Kavramların Gündelik Yaşama girmesi konusunda ne düşünüyorsunuz?

• Gözle yönlendirilen otomobil (hangi sektörler etkilenir? İnsan yaşamı, ekolojik denge, çevre…..?)

• Depremden elektrik üretimi (hangi il, ülke, coğrafya farklı etkilenir, dünya ekonomisi, politik dengeler?)

• Düşünce enerjisi ile çalışan bilgisayar

• Telefonsuz bir yaşam, düşünce yolu ile iletişim

• Zihindeki görsellerin perdeye yansıması neleri değiştirir (Ör. Sinema, tv sektörü, film dizi, oyuncular)

Rekabet için İNOVASYON

• Rekabet için İNOVASYON

• İnovasyon için Ar-Ge

• Ar-Ge için YARATICILIK

• Yaratıcılık için MOTİVASYON

• Motivasyon için BİLGİ

• Bilgi için ÖĞRENEN ORGANİZASYON ve TEKNOLOJİ

• HEPSİNİN TEMELİ

• KURUMSAL KÜLTÜR

İnovasyon Türleri

YARATICILIK

En basit şekliyle orijinal, sosyal faydalılığı olan ürünler veya fikirler yaratabilme yeteneğidir

• En basit şekliyle orijinal, sosyal faydalılığı olan ürünler veya fikirler yaratabilme yeteneğidir

• - Herkesin gördüğü şeyi aynı görüp onunla ilgili farklı şeyler düşünebilmektir.

• - Yaratıcılık günlük olaylara ve nesnelere herkesten farklı bakabilmek ve farklı yaklaşım tarzı geliştirebilmektir.

“Yaratıcı Düşünce” Ne Demektir?

• Kalıpların ötesine geçebilmektir.

• Alışılmışın dışına çıkabilmektir.

• Kavramları keşfedilmemiş biçimde ilişkilendirmektir.

• Esas olarak, kullanım değeri taşıyan özgün yaklaşımlar sergileyebilmektir.

• Özetle, akıcı ve esnek düşünebilmektir.

Yaratıcı Düşünce Potansiyeli

• Toplumlarda “dahi”lerin görülme sıklığı ortalama 2 / 1.000.000 düzeyindedir.

• Gerekli “kültür iklimi” sağlanmayacak olursa, büyük olasılıkla bu potansiyel gerçeğe dönüşemeyecektir.

Yaratıcı Düşünce Potansiyeli Dahilerle mi Sınırlıdır?

• Kesinlikle hayır!..

• Özel tasarlanmış uygulamalı eğitimlerle (ve özgüven eğitimleriyle), “sıradan” insanların da “sıra dışı” düşünebilmeleri sağlanmaktadır.

Yaratıcı Bireylerin Karakteristik Özellikleri

• İstek enerjisi

• Sıra dışı zeka

• Tükenmeyen merak

• Sürekli tetiktelik

• Gerçekçi özgüven

• Açık fikirlilik

• Deneyci yaklaşım

• İyimserlik

• Pes etmemek

• Yaratıcılıktan keyif almak

ESNEK DÜŞÜNEBİLME

Her gruba bir cümle

• - İNSANA KIRKAYAK GENİ NAKLEDİLMİŞ OLSAYDI?

• HERKES BİZİ ÇOK İYİ ANLASAYDI?

• HİÇ KİMSE BİZİ ANLAMASAYDI?

• YALNIZCA BİR TEK MEVSİM OLSAYDI?

• DÜŞÜNCEYİ KAYIT ETME ŞANSIMIZ OLSAYDI?

Aşağıdaki kelimelerle bir öykü yazınız

BİRLİKTE YARATIM

• BİRLİKTE YARATIM

• BEYİN FIRTINASI

• ORTAK AKIL ÇALIŞMASIDIR

• Yasaklamak, yasaktır. Sözlü müdahale bir yana, beden diliyle dahi baskılama / dışlama / küçümseme söz konusu olmamalıdır.

• Düşüncelerin kullanım değeri değil, toplam sayısı üzerinde durulmalıdır.

• Seans -“dozunda mizah” yoluyla- eğlenceli kılınmalıdır.

Beyin Fırtınası Verimliliği

• Yöntemin karakteristik özelliklerinden biri, katılımcıların dile getirdikleri düşüncelerin diğer katılımcıları “tetiklemesi”dir.

• Böylece, herkes herkesten esinlenmektedir.

• 5-12 kişilik bir takım, 15-20 dakikada yüzlerce yaratıcı-yenilikçi düşünce türetebilmektedir.

Dolma Kalem AR-GE Çalışmaları (5 dakika grup çalışması)

• İnsanın avucunu ısıtma / serinletme

• Yazı alanını aydınlatma

• Mürekkebi görünmez kılma

• Harflerin kullanım sıklığını analiz

• ......................................................................

• Prof. İ. Üstel

Yaratıcılık AR-Ge’si

• Karayolu dinlenme tesisinde veteriner bulundurulması

• Benzin istasyonunda tansiyon ölçümü

• Ankesör yüksekliği ayarlanabilen telefon

• Asansör kabininin tavanında promosyon

• Yastık mönüsü

İnsanlar Nasıl İcat Yapar?

• Problemi bulur

• Sonra çözümü bulur

Yaratıcı Düşünce Odaklı Anahtar Sözcükler

• Triz

• scamper

1946 yılında Sovyetler Birliği Patent Ofisi’nde çalışmakta olan Genrich Saulovich Altshuller ve meslektaşları; dünya üzerinde var olan yaklaşık 2.000.000 patenti incelemiş ve ortak özelliklerine göre sınıflandırarak TRIZ’i geliştirmişlerdir.

• 1946 yılında Sovyetler Birliği Patent Ofisi’nde çalışmakta olan Genrich Saulovich Altshuller ve meslektaşları; dünya üzerinde var olan yaklaşık 2.000.000 patenti incelemiş ve ortak özelliklerine göre sınıflandırarak TRIZ’i geliştirmişlerdir.

TRIZ teorisine göre, insanların karşılaştığı iki tip problem vardır;

• TRIZ teorisine göre, insanların karşılaştığı iki tip problem vardır;

• - çözümü herkes tarafından bilinen problemler ve

• - çözümü bilinmeyen problemler.

• Çözümü bilinen problemler, kitaplar, teknik dergiler ya da konunun uzmanlarına danışılarak kolayca çözülebilir.

İkinci tip problem; (Yaratıcı problem olarak da bilinen problemler) ise, bilinen hiçbir çözümün olmadığı ve getirilen çözüm önerilerinin birbirleriyle çelişebildiği problemlerdir.

• İkinci tip problem; (Yaratıcı problem olarak da bilinen problemler) ise, bilinen hiçbir çözümün olmadığı ve getirilen çözüm önerilerinin birbirleriyle çelişebildiği problemlerdir.

• Altshuller ise, yaratıcı problemi, çözümün başka bir probleme yol açtığı problemler olarak tanımlamıştır.

• Örneğin bir metal levhanın dayanıklılığını arttırmanın, ağırlığının artmasına neden olması bir yaratıcı problemdir.

TRIZ Teorisi

• Yaratıcılık Seviyesi:

• Patentleri inceleyen Altshuller’in bulguları başlıca şu şekildedir: • Gerçekten yaratıcı patentlerde, patent sahibi çelişkileri ortadan kaldıran ya da başka bir fırsatı feda etmeye neden olmayan bir çözüm önerisi geliştirmiştir.

• • Patent sahiplerinin karşılaştığı problemlerin % 90’ı çeşitli teknik alanlarda, yalnızca 40 temel yaratıcı prensipten biri kullanılarak çözülmüştür.

• • İncelenen 2.000.000’un üzerindeki patentte, yalnızca 40.000’i problemlere radikal ve yaratıcı bir çözüm getirmiştir; diğerleri sadece ürün veya sistem parametrelerinde yapılan küçük iyileştirmelerden ibarettir.

scamper

scamper

scamper

scamper

scamper

scamper

scamper

scamper

scamper

• Yaratıcı Kurum Kültürü

• ile

• Ar-Ge çalışmaları ilişkisi

Kurum Kültürü:

• Kurum genelinde geçerli olarak algılanan duygu ve düşünceler bütünüdür.

• Kurumsal ölçekte doğru olarak kabullenilen değerler, ilkeler, tutumlar ve davranışlardır.

• Kurumun “psiko-sosyal iklimi” dir.

Öğrenen organizasyon;

İNOVASYON YÖNETİCİSİ

• Sıra dışı kişilik olmalı;

• Sıra dışılık tanımı:

• Bilinmeyen alanlarda (henüz haritalanmamış bir alanda gezinti yapmaktan hoşlanan),. gezmekten korkmayan, risk alabilen, belirsizlikler konusunda rahat olan, garantici olmayan, mükemmeliyetçi olmayan, ilginçliklere meraklı, soru soran sorgulayan anlamaya çalışan

• Şirket için yeni yön, yeni teknoloji fikirleri üretebilen ve etrafındaki tüm insanlar için pozitif bir gelecek oluşturan

• Yüksek potansiyel etki ile sıra dışı fikirleri fark eden ve teşvik eden,

• Başka türlü bir araya gelemeyecek kişi ve fikirleri kişisel network ile bir araya getiren

• Yeni fırsat alanları yaratmak için benzersiz beceri ve ilgi alanları oluşturan

• Güçlü, anlayışlı geliştirici sorular soran

• Projeler için yapıcı koçluk ve danışmanlık sağlayan

YÖNETİCİNİZ İNOVASYON İÇİN DOĞRU KİŞİ Mİ?

• Yöneticilik konusunda yetkin mi?
• Girişimci mi?
• Risk almaya açık mı?
• Başarıyı ödüllendirir mi?
• Başarısızlığı hoş görür mü?
• Hızlı karar alma yeteneğine sahip mi?
• Farklı koşullara ve değişikliklere hızla adapte olur mu?
• İşbirliğine açık mı? İşbirliği yapar mı?
• Kolay erişilebilir, iletişime açık ve motive edici mi?

Ürünler/hizmetler pazarın ihtiyaçlarına cevap veriyor mu?

• Ürünler/hizmetler pazarın ihtiyaçlarına cevap veriyor mu?
• Yeni pazarlar yaratma potansiyeline sahip ürünler/hizmetler geliştiriliyor mu?
• Müşterilerle ilişkiler güçlü ve sürekli mi?
• Ürün/hizmet, müşteri beklentilerini ve ihtiyaçlarını karşılıyor mu?
• Pazarın yapısı, büyüme hızı ve kapasitesi hakkındaki bilgi eksiksiz mi?
• Rakipler ve rekabet şartları eksiksiz biçimde biliniyor mu?
• Fiyatlandırma pazar şartlarına bağlı olarak gerektiği şekilde mi yapılıyor?
• Fikri mülkiyet hakları konusuna gereken önem veriliyor mu?
• İlişkiler ve ağlar mevcut ve etkin mi?
• Dağıtım kanalları etkin mi?

Teknoloji geliştiriliyor mu?

• Teknoloji geliştiriliyor mu?
• Varolan en yeni teknolojilere erişiliyor mu?
• Edinilen teknolojiler özümsenebiliyor mu?
• Sahip olunan teknolojiyle başka ürünler/hizmetler geliştirilebilir mi?
• Teknoloji etkin şekilde yönetiliyor mu?
• Ürün/hizmet geliştirme döngüsü gerektiği kadar kısa mı?
• Teknoloji diğer ilgili sistemlerle uyumlu mu?
• Teknik riskler yönetiliyor mu?

Sermaye gereksinimi, firmanın finansal gücü ve geliştirilen ürün/hizmetlerin gerektirdiği sınırlar içinde mi?

• Sermaye gereksinimi, firmanın finansal gücü ve geliştirilen ürün/hizmetlerin gerektirdiği sınırlar içinde mi?
• İnovasyon yatırımının geri dönüş potansiyeli kabul edilebilir seviyede mi?
• İnovasyon riskinin paylaşımında mevcut kaynaklar ve imkanlar (devlet destekleri ve teşvikleri vb.) değerlendiriliyor mu?

• Ürün/hizmet geliştirme ekibi teknik, pazarlama ve finansal açıdan yetkin olmalı.

• Yeni ürünler/hizmetler geliştirilirken mevcut iş riske atılmamalı (odaklanma ve kaynak dağılımı).

• Yeni ürün/hizmet için yeterli kaynak işe başlanmadan sağlanmalı.

• Pazar araştırması, yeni ürün/hizmetin geliştirilmesi sırasında, farklı aşamalarda, doğrudan müşterilerin dahil edilmesiyle yapılmalı.

Yeni ürün/hizmetin rakip ürünlerden/hizmetlerden rekabet üstünlüğü kazandıracak belirgin farklılıklarının olması sağlanmalı.

• Yeni ürün/hizmetin rakip ürünlerden/hizmetlerden rekabet üstünlüğü kazandıracak belirgin farklılıklarının olması sağlanmalı.

• Yeni ürün/hizmetin ticarileştirilmesinde karşılaşılabilecek tüm riskler değerlendirilmiş olmalı.

• Ürünün/hizmetin dağıtım kanalları belirlenmiş olmalı.

• İnovasyonda başarısız olunması halinde veya ticarileştirilmesinin öngörülenden daha uzun sürmesi halinde firma faaliyetlerini sürdürebilecek güce sahip olmalı.

BİR AR-GE PROJE YÖNETİMİ TEKNİĞİ: “EVRE - GEÇİT” SİSTEMİ

• “Faz - Kapı” sistemi olarak da adlandırılan bu yaklaşım, ABD’deki şirketlerin yaklaşık dörtte üçünde uygulanmaktadır.

• Bu teknikten yararlanan firmaların, yeni ürün geliştirmede daha başarılı oldukları görülmektedir.

• “Geçit”ler, yalnızca gözden geçirme noktaları değil, “tamam mı, devam mı?” (projenin sonlandırılması ya da sürdürülmesi) kararının verildiği kilometre taşlarıdır.

TİPİK BİR “EVRE - GEÇİT” ALGORİTMASI

PROJENİN “ÖLDÜRÜLMESİ”

• Herhangi bir geçitte, karar, projenin öldürülmesi (sonlandırılması) yönünde çıkabilir.

• Bu kararın bedeli hesaplanırken, geçmiş dönemde katlanılan maliyetlerin yanısıra, projenin durdurulmasından dolayı gelecek döneme yönelik maliyet tasarrufu üzerinde de durulmalıdır.

• Bu radikal kararın gereksiz yere ertelenmesi (sonlandırılması gereken projenin sürüncemede bırakılması) durumunda, potansiyeli daha yüksek olan diğer projelere haksızlık yapıldığı unutulmamalıdır.

Kaynakça - Alkan, N. (2003), Tıp ve Sağlık Kuruluşlarında Bilgi Yönetimi, Bilgi Dünyası, 4(2): 122-145. - Arıkan, C., Aksoy, M.,  Durgut, M. ve Göker, A., (2003), Ulusal İnovasyon Sistemi Kavramsal Çerçeve, Türkiye İncelemesi ve Ülke Örnekleri, Yayın No. TÜSİAD-T/2003/10/362, İstanbul. - Morrow, N.M. (2001). Knowledge management: An introduction. Annual Review of Information Science and Technology, 35: 381-421. - Öğüt, A. (2001). Bilgi çağında yönetim. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. - Elçi, Ş. İnovasyonda Başarı İçin Edinmeniz Gereken Alışkanlıklar, Erişim: Ağustos 2008, http://www.kobifinans.com.tr/tr/bilgi_merkezi/021901/16088- UİG Ekim 2006 İnovasyon Çerçeve Raporu - Erişim: Mart 2008 http://www.ref.sabanciuniv.edu - Elçi, Ş. (2006), İnovasyon, Kalkınmanın ve Rekabetin Anahtarı - Erişim: Mayıs 2008, http://www.weforum.org/en/index.htm - Erişim: Ağustos 2008, http://www.focusdergisi.com.tr/bilgi_ekonomisi/00794/ - Şahin, T. (2007), İnovasyona Genel Bir Bakış, erişim: Eylül 2008, http://tolunay.blogcu.com/inovasyona-genel-bir-bakis_3206344.htm - Ateş, M. R. (2007), İnovasyon Hayat Kurtarır, İstanbul: Doğan Kitapçılık - Uzkurt, C. (2008), Pazarlamada Değer Yaratma Aracı olarak Yenilik Yönetimi ve Yenilikçi Örgüt Kültürü, İstanbul:Yazın Matbaacılık - Özözer, Yekta (2008), Ne Parlak Fikir - Kırım, Arman (2006), İnnovasyon Kitaplığı - Üstel, Prof. Dr. İsmail,