SeyfəDDĠn qəNĠyev
Yüklə 1,47 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Bakı - “Nurlar” - 2003
- Mayıl Alıcanov
- I FƏSĠL ERMƏNĠ TERRORU VƏ ġAMAXI
| 8 “AZƏRBAYCANLILARIN SOYQIRIMI HAQQINDA” AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN 26 MART 1998-Cİ İL TARİXLİ FƏRMANININ 5-Cİ, 1918-Cİ İL SOYQIRIMI 85-Cİ İL DÖNÜMÜNƏ VƏ ŞAMAXI SOYQIRIMI ZAMANI FACİƏLİ ŞƏKİLDƏ QƏTLƏ YETİRİLMİŞ ZİYALILARIN XATİRƏSİNƏ AD EDİRİK. Elmi redaktoru: Əzizə Cəfərzadə Filologiya elmləri doktoru, professor, xalq yazıçısı Rəyçilər: Pərviz Dərabadi Tarix elmləri doktoru, professor Lətifə Məmmədova Tarix elmləri namizədi, dosent Mayıl Alıcanov Tarix elmləri namizədi, dosent Seyfəddin Qəniyev. 1918-ci il Şamaxı soyqırımı. Bakı, “Nurlan”, 2003. Kitabda erməni millətçilərinin və terrorçularının 1918-ci ildə Şamaxı və onun ətraf kəndlərində törətdikləri soyqırımından bəhs olunur. Regionda törədilmiş cinayətlər təkzib edilməz arxiv materialları, ayrı-ayrı sənədlər və o dövrün dəhşətlərini görmüş yaşlı insanların tükürpədici xatirələri əsasında təsdiqlənir. Kitab tarixçilər, politoloq və geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulmuşdur. N 460300000-109 Qrifli nəşr © “Nurlan” - 2003 N-098-2003 9 I FƏSĠL ERMƏNĠ TERRORU VƏ ġAMAXI Tarixi qaynaqlar təkzibolunmaz faktlarla sübut edir ki, Qafqaz ərazisində kiçik bir icma təşkil edən ermənilərin tarixən vahid dövləti olmamışdır. XVII əsrə kimi onlar Türkiyə və İranın bir ərazisində, daha sonra Qarabağ və İrəvan xanlığında dəstə halında həyat sürmüşlər. “XVIII əsrin 40-cı illərin axırlarında Azərbaycan torpaqlarının hər yerində olduğu indiki Ermənistan ərazisində də azərbaycanlıların İrəvan xanlığı yaranmışdı və xanlığın başında duran xanların hamısı azərbaycanlılar olmuşlar. Xanlıq ərazisində yaşayanların 78 faizi azərbaycanlı, 11 faizi kürd və başqaları, cəmisi 10 faizi ermənilər idi” 1 . İllər keçdi. Müxtəlif cildə girməyi asanlıqla bacaran bu ermənilər dünyada özlərinə bir çox havadarlar tapdılar. Havadarların yaxından köməyi və göstərişi ilə günü-gündən iştah artmağa başladı. Hətta XIX əsrin sonlarına yaxın “Böyük Ermənistan” yaratmaq xülyasına düşdülər. Ən nəhayət, onlar öz mənfur, iyrənc niyyətlərini həyata keçirmək üçün 1891-ci ildə “Daşnaksütyun” adlı terror təşkilatı yaratdılar. Bir sıra xarici dövlətlər tərəfindən maliyyələşdirilən bu terror təşkilatına dünyanın müxtəlif yerlərinə səpələnmiş millətçi ermənilər də cəlb olundular. Bu mənfur təşkilat həmin vaxtdan “dənizdən-dənizə” “Böyük Ermənistan” yaratmaq uğrunda neçə-neçə planlar cızdı, qərarlar qəbul etdi, cinayətlər törətdi. “Böyük Ermənistan” yaratmaq xülyası, ermənilərin fikrincə, iki istiqamətdə həyata keçirilməlidir. Birincisi, ermənilərin göz dikdiyi türk torpaqlarının, o cümlədən də, Azərbaycan ərazilərinin müharibə, yaxud dinc yolla işğal edilib Ermənistana qatılması siyasətidir. İkincisi, buna nail olmadıqda milli qırğın törətmək yolu ilə türk xalqlarına, eləcə də azərbaycanlılara qarşı soyqırım siyasətinə həyata keçirməkdən ibarətdir”. 2 XIX əsrdən başlayaraq ermənilər Azərbaycanın cənnət guşələrindən – Qarabağ, İrəvan, Şirvan və s. bölgələrində yavaş-yavaş məskunlaşmağa başladılar. Onlar qədim mədəniyyət beşiyi olan Şamaxıda ən səfalı, bir içim suyu yayın oğlan çağında diş donduran, abu-havası min bir dərdə dərmanı olan – Mədrəsə, Saqiyan, Meysəri, Kələxana, Zarxı və s. yerləri özlərinə “ata-baba” ocağı seçdilər. Bu yerlərdə xalqımızın keçmiş tarixinin izləri indi də yaşamaqdadır. Göründüyü kimi, həmin yaşayış yerlərinin adları, o ərazidə olan toponimlərin hamısı sırf türk mənşəli sözlərdir. Məsələn, ermənilərin XIX əsrdə məskunlaşdıqları Kələxana kəndi hələ XVI-XVII əsrlərdə Şirvanşahın mühafizə obyektlərindən biri olmuşdur. Bu ərazidə XVII əsr abidəsi olan Kələxana türbələri, XVIII əsrin böyük səyyahı Kortelnus de Bryninilin çəkdiyi rəsmdə 9 məqbərə təsvir edilmişdir. Bu gün 1 M.İsmayılov. “Yalan və riya erməni xislətidir”. “Respublika” qəz. 13.I.1993. 2 V.Həbiboğlu “Böyük Ermənistan” yaratmaq xülyası. “Respublika” qəzeti, 3 aprel, 1999. Yüklə 1,47 Mb. Dostları ilə paylaş:
|