Təsdiq edirəm
Fizika fakültəsinin dekanı R.Q.Məmmədov
2010-ci ildə elmi-tədqiqat
işlərinin yerinə yetirilməsi haqqında
H E S A B A T
BAKI 2010
QОŞМА 1
1. GİRİŞ.
2010‐cu ildə Nanoaraşdırmalar Mərkəzində “ Nanohissəciklərdə ion
mübadiləsi prossesləri” mövzusunda elmi tədqiqat iş ləri davam etdirilmişdir.
Alınmış CdSç CdSe nanohissəciklərinin elektrik xassələri tədqiq olunmuşdur
Tədqiqat iş lərində Nanoaraşdırmalar Mərkəzinin əməkdaşları ilə yanaş ı Fizika
və Kimya.fakültələrinin aspirant, magistr və tələbələri də iştirak etmişlər.
Görülən iş lərin nəticələri respublika və beynəlxalq konfranslarda müzakirə
olunmuşdur.
2. STRUKTUR VƏ ŞTAT CƏDVƏLI
Nanoaraşdırmalar Mərkəzi Bakı Dövlət Univers itetinin rektorunun №-li
əmrinə əsasən yaradılmışdır və Universitet rəhbərliyinə tabe olan strukturdur.
Ştat cədvəlinə əsasən Mərkəzin müdiri, müdir müavini və aparıcı elmi işçi
vəzifələri var. Hal hazırda ancaq müdir müavini və aparıcı elmi işçi vəzifələri
tutulmuşdur.
# Soyadı A.A.
Vəzifəs i Elmi
dərəcəsi
Elmi adı
Ştat Təvəllüdü
1 Muradov
Mustafa Bayram
oğlu
a.e.i.,
müdir
müavini
f.r.e.n. - 1 1957
2 Əhmədov İs mət
Süleyman oğlu
a.e.i. b.e.n. b.e.i. 1 1952
3 Eyvazova Qönçə
Malik qızı
a.e.i. f.r.e.n. -
1
1951
3. AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİ YANINDA ELMİN
İNKİŞAF FONDU İLƏ ƏLAQƏLƏR
Azərbaycan Respublikasi Prezidenti yaninda Elmin İnkişaf Fonduna 2 layihə
təqdim olunmuşdur:
1. Metal nanohissəciklərin bitki yarpaqlarının ekstraktları vasitəsilə biologi
sintezi (məbləğ 127.816 AZN)
2. Halkogenid yarımkeçirici nanohissəciklər üçün nanomühəndis lik
metodlarının inkişafı (məbləğ
134 428
AZN)
4. AMEA İLƏ ELM İ ƏLAQƏLƏR
AMEA-nın Kimya Problemləri İnstitutunun aparıcı elmi işçisi İ.D.Əhmədov.,
Fizika İnstitutunun laboratoriya müdiri S.Mehdiyeva və Aşqarlar Kimyası
İnstitutunun laboratoriya müdiri P.Ş.Məmmədova ilə nanocompozitlərin
alınması, onların struktur quruluşu və optik xassələrinin araşdırılması
sahəsində birgə tədqiqatlar aparılmışdır.
5. NANOARAŞDIRMALAR MƏRKƏZINDƏ APARILAN ELMI-TƏDQIQAT
IŞLƏRININ ƏSAS ISTIQAMƏTLƏRI, ADI, SAYI, QISA ANNOTASIYASI
VƏ YERINƏ YETIRILMƏSI.
İSTIQAMƏT: Nanomateriallar və Nanotexnologiyalar
PROBLEM : Nanomateriallar üçün nanomühəndislik metodları
MÖVZU: Nanoh issəciklərdə ion m übadiləsi prossesləri
İŞİN ADI : CdS-CdSe əsasında nanokompozitlərin elektrik xassələri
İCRAÇILA R: M.B.Muradov, Q.M.Eyvazova,I.S.Əhmədov
Nanoaraşdırmalar Mərkəzində 2010-cu ildə “Nanohissəciklərdə ion mübadiləs i
prossesləri” mövzusunda elmi tədqiqat işləri aparılmışdır. Laylı ion
hemosorbs iyası vas itəsi ilə müxtəlif matrislərdə formalaşdırılan CdSSe
nanohissəcikləri alınmışdır. Alınmış nümunələrin optik xassələrinin tədqiqi
göstərilmişdir ki, məhlulda selen ionları olan mühitdə CdS nanohissəcikləri
yerləşdirdikdə, bu hissəciklər CdSe nanohissəciklərinə transformasiya edə bilər.
Bu zaman qadağan olunmuş zonanın eni dəyişərək, CdSe-nin qadağan olunmuş
zonas ının eninə yaxınlaşır. Alınmış nümunələrin elektrik xassələri tədqiq
edilmişdir. Dielektrik nüfuzluğunun tezlik asılılığının tədqiqi göstərmişdir ki,
tezliyin aşağı qiymətlərində xarici sahədən asılı olaraq dielektrik nüfuzluğunun
qiyməti dəyiş ir. Tezlik artdiqca bu dəyiş mənin qiyməti azalır. Bu da elektrik
sahəsinin təsiri ilə dipolların xarici sahədə istiqamətinin dəyiş məsinin tezliyin
qiymətindən asılılığı ilə bağlıdır. Dielektrik nüfuzluğunun qiyməti nümunələrin
konsentras iyasından asılı olaraq dəyişir. Müxtəlif temperaturlarda nümunələrdə
dielektrik itgisinin tezlikdən asılılığı da tədqiq olunmuşdur. Bu asılılıqda
yükdaş ıyıcıların relaksasiya prosesləri əlaqədar olan maks imumlar müşahidə
olunur. Temperaturun artması ilə bu maksimumlar tezliyin yüksək qiymətlərinə
tərəf sürüşür. Bu yükdaşıyıcıların relaksasiya müddətinin temperaturdan asılılığı
ilə bağlıdır. Temperaturun azalması ilə relaksasiya müddətinin qiyməti artır.
Yükdaş ıyıcıların relaksasiya müddəti polimer-yarımkeçirici nanohissəcik arasında
baş verən fazalararası qarşılıqlı təsirdən asılı olaraq dəyiş ir.
6. DƏRC OLUNMUŞ ELMİ İŞLƏRİN XARAKTERİSTİKASI:
Hesabat dövründə dərc olunmuş məqalə və tezislərin s iyahısı aşağıdakı
cədvəldə göstərilmişdir:
Respublika jurnallarında çap olunmuş məqalələr:
1
Синтез и исследо вание
структур ы гибр идных
наноко мпозитов на основе
полиакриламида и солей Mg
и Al
məqalə Kimya
pro blemləri, No 3,
2010, 362-368
Ахмедов И.Д.
Мельнико ва Н.Е.
Мурадов М.Б.
Эйвазо ва Г.М.
Салахова А.З.
Магеррамов А.М.
2
Nano biotexnologiyanın İn san
cəmiyyətində rolu
məqalə Dirçəliş XXİ əsr jur., Azərb.
Dövlət quruculuğu və Beyn.
Münasibətlər, № 143-144,
2010, s.116-131
Mustafay eva A.
Əhmədov İ.
Xəlilov R.
3 Genetik
modifikasiy a edilmiş
orqan izmlərin (GMO) və
onların məhsullarının
təhlükəliliyi
məqalə AMEA
İnsan h üquqları, Ge-
netik modifikasiya olunmuş
ərzaq məhsullarının Azərb.
istehlak bazarın da yay ılma
təhlükəsi, Məq.topl., 53-73,
“Elm və təhsil”, Bakı-2010
Əhmədov İ.S
Xarici jurnallarda çap olunmuş məqalələr:
1
Влияние термического
отжига на структу-ру и
оптические свойстива
наноч астиц сульфида меди,
сформиро ванных в объеме
полимерной матрицы
məqalə Прикладная физика, 2010,
№ 5, С. 94-97
Мурадов М.Б.
Эйвазо ва Г.М.
Елчиев Я.М.
Respublika konfranslarındakı tezislər:
1
Некоторые о собенности фи-
зич еских сво йств наночас-
тиц халькогенидных по лу-
прово дников, по лученных
методо м послойной хемо-
сорбции ионов
tezis Fizikanın aktual pro blemləri
IV Resp.elmi konf., 20
noyabr, 2010
Muradov M.B.
2
Исследование пр иро дного
азербайджанского цеолита-
клиноптилолита методо м
ИК- спектроскопии
Tezis
Fizikanın aktual pro blemləri
2010
Ку лиева Т.З.
Эйвазо ва Г.М.
Лебедева Н.Н.
Орбух В.И.
Ахундов Ч.Г.
3 CdS
və CuS P VS polimer əsa-
sin da alinmiş nanokompozit-
lərin bəzi dielektrik xassələri
tezis Fizikanın aktual pro blemləri
IV Resp.elmi konf., 20
noyabr, 2010
Muradov M.B.
Məlikova L.V.
4
Nanohissəciklərin ali su
bitkilərinin h üceyrələrin də
membran redoks sistemləri ilə
qarşılıqlı təsir mexan izmi
tezis “XXİ əsrdə bio logiyan ın ak-
tual pro blemləri” mövzusun-
da Resp ublika Elmi Kon-
fransın materialları. Səh.
402-404 Bak ı- 2010
Əhmədov İ.S
Qasımov T.P.
Xəlilov R.İ.
Beynəlxalq konfranslarındakı tezislər:
1
Nanocomposites on the Basis
of Nanostruct ure
Chalko genide Semiconductors
and Silicon Diox ide
tezis ICMAT-2009
IUM RS-2009,
Symposium J: Nano devices
and Nanofabrication, 28
june-3 july, Sin gapore
M.B.Muradov
I. .Akhmedov
G.M.Eyvazov a,
N.V.Huseynova
2
Формиро вание наночастиц
сульфида меди путем
ионного обмена из
растворов электролито в
tezis
Ш меж.конф. «Реальность
и бу ду щее», т.5 , стр. 320-
322, 2010
Джабиев К.Г.
Назаро в М.С.
Мурадов М.Б.
Эйвазо ва Г.М.
3
Синтез слоистых
наноко мпозитов на основе
полиакриламида и солей
магния и алюминия
tezis
Ш меж.конф. «Реальность
и бу ду щее», т.5 , стр. 328,
2010
Салаев Ш.З.
Исмайло в В.Р.
Мурадов М.Б.
Эйвазо ва Г.М.
4 Struct ural
an d
optical
properties of copp er sulfide
nanoparticles formed in the
polymeric matrix
tezis
19th International Sympo-
sium on the Applications of
Ferroelectrics Edin burgh 9th
-12th August 2010
M. B. Muradov
G.M.Eyvazov a,
5 Estimation
of
microbiolo gical
degradation of oil in soil by
use of Fo urier IR-
spectroscopy method
tezis
Energy, Eco logy an d Econo-
my. International Con gress,
2009, Baku, p.299-302, .
E.Babayev,
E.A.Agayeva,
P.Sh.Mammadov a,
I.M.Eyvazova,
G.M.Eyvazov a,
6
Электропрово дность
FeGaSe
4
на переменном то ке
tezis
Сб. Тру дов VII
Межд.конф. « Аморфные и
микрокристаллич еские
полу прово дники»
28 июня-1 июля, 2010Б
Санкт-Петербург, Россия
Нифтиев Н.Н.
Тагиев О.Б.
Мурадов М.Б.
Мамедов Ф.М.
7
Трансфор мация наночастиц
сульфида
кадмия на селенид кадмия,
путем ионного обмена из
растворов электролито в
tezis X
юб.межд. науч. конф.
«Химия твердого тела:
нано материалы, нанотех-
нологии» 17-22 о ктября
2010,Ставропо ль,Россия
Мурадов М.Б.
Эйвазо ва Г.М.
8
Синтез слоистых
наноко мпозитов на основе
полиакриламида и солей
магния и алюминия
tezis X
юб.межд. науч. конф.
«Химия твердого тела:
нано материалы, нанотех-
нологии» 17-22 о ктября
2010,Ставропо ль,Россия
Эйвазо ва Г.М.,
Ахмедов И.Д.,
Мурадов М.Б.,
Аббасова Р.Ф.,
Салахова А.З.,
Салаев Ш.З.
9
Диэлектр ические свойства
наноко мпозитов на основе
поливинилового
спирта и наночастиц
сульфида кадмия
tezis X
юб.межд. науч. конф.
«Химия твердого тела:
нано материалы, нанотех-
нологии» 17-22 о ктября
2010,Ставропо ль,Россия
Мурадов М.Б.,
Мамедов Р.Г.,
Юсифова К.А.,
Эйвазо ва Г.М.
10 Протон движущий редо кс
цепь в плазматических
мембранах клето к растений
tezis
Мат. IX Межд. Науч.-мет.
Конф." Интродукция нетра-
диционных и редких р асте-
ний» 21 – 25 июня 2010 ,
г. Мичуринск, Россия, 123
Ахмедов И.С.
Касумов Т.П.,
Насибова А.Н.
Халилов Р.И.
Görülən işlərin nəticəs ində 2010-cu ildə 18 elmi iş çap olunmuşdur. Bunlardan
14-i tezis 4-ü isə məqalələrdir. Bunlardan 1-i xarici jurnalda çap olunmuşdur.
7. XARİCİ DÖVLƏTLƏRİN TƏHSİL VƏ ELM MÜƏSSİSƏLƏRİ İLƏ
ƏLAQƏLƏR.
7.1. Elmi-Texniki Əməkdaşlıq;
Nanoaraşdırmalar Mərkəzi Finlandiyanın Oulu və Macarstanın Szeged
Universitetləri ilə Avropa Komissiyasının 7-ci çərçivə proqramı çərçivəsində
“Elektronika və Fotonika üçün nanotexnologiya platformas ı” layihəsi üzərində
çalış ır. İsveçrənin Milli Elm Fondunun grantı ilə Ekoloji Politexnik Univers iteti
ilə “Ali su bitkilərinin hüceyrələrində plazmatik membran sisteminin
nanohissəciklərlə qarşılıqlı təsiri –fitonanotoks ikologiya” layihəsi üzrə birgə
tədqiqatlar aparılır.
7.2. Beynəlxalq konfranslarda və simpoziumlarda iştirak;
Nanoaraşdırmalar Mərkəzinin əməkdaş ları 2010-cu ildə aşağıdakı
beynəlxalq konfrans larda iştirak etmişdir:
• X Mежд. науч. конф. «Хим ия твердого тела: наном атериалы,
нанотехнологии» 17-22 октября 2010,Ставрополь, Россия ( 3 məruzə)
• Energy, Ecology and Economy. International Congress, 2009, Baku.
• 19th International Symposium on the Applications of Ferroelectrics
Edinburgh 9th -12th August 2010
• IX Меж д. Науч.-мет. Конф."Интродукция нетрадиционных и редких
растений» 21 – 25 июня 2010 , г. Мичуринск, Россия
• VII Межд.конф. «Ам орфные и м икрокристаллические полупроводники»
28 июня-1 июля, 2010Б Санкт-Петербург, Россия
• Ш Mеж.конф. «Реальность и будущее», 2010, ( 2 məruzə)
7.3. Beynəlxalq proqramlar üzrə təkliflər; alınmış qrantlar haqqında məlumat.
1. Nanoaraşdırmalar Mərkəzi Avropa Komissiyasının 7-ci çərçivə proqramı
çərçivəs ində “Elektronika və Fotonika üçün nanotexnologiya platforması”, TWAS
(YUNESKO) proqramı uzrə
“CdS-CuS nanozərrəcikkləri əsasında polimer
matrisdə nüvə-örtük tipli strukturlarınv alınması və kompozit materialların optik
və elektrik xassələrinin tədqiqi” və SCOPES (İsveçrə) proqramı üzrə
“Nanohissəciklərin ali su bitkiləri hüceyrələrinin membran sistemləri ilə qarşılıqlı
təsiri-fito nanotoksikologiya” layihələri üzərində çalışır.
M.B.Muradov Avropa Komissiyasının 7-ci çərçivə proqramı çərçivəsində 30
noyabr - 4 dekabr müddətində Macarstanın Szeged Universitetində, İ.S.Əhmədov
5-12 dekabr ərzində İsveçrənin Ekoloji Politexnik Universitetində məzuniyyətdə
olmuşlar.
TWAS (YUNESKO) proqramı çərçivəsində Almaniyanın “Analytik Jena”
şirkətindən dəyəri 20000 ABŞ dolları olan “Specord 250 Plus BU” və ABŞ-ın
“Sonics&Materials, INC” şirkətindən dəyəri 3700 ABŞ dolları olan “VC505-220
Ultrasonic Processor” cihazları alınmışdır.
2. SCOPES proqramı üzrə nanomaterialların bitki orqanizmlərə təsiri sahəsində
nanaohissəciklərin hüceyrə membran sistemi ilə qarşılı təsirinin molekulyar
mexanizmi haqqında təklif. TWAS proqram çərçivəsində fitotoksikologiya
sahəsində nanomaterialların bitki hüceyrələrində yarada biləcəyi struktur və
funksional dəyişikliklərin molekulyar mexanizmi haqqında təklif.
7.4. Xaricdə çap olunmuş məqalələr (ottis klər əlavə olunur).
2010-ci ildə xaricdə aşağıdakı məqalələr dərc olunmuşdur:
1.
Мурадов М.Б., Эйвазова Г.М., Елчиев Я.М. Влияние термического отжига
на структуру и оптические свойстива наночастиц сульфида м еди,
сформированных в объем е полимерной матрицы, Прикладная физика,
2010, № 5, С. 94-97
8. ELMİ-TƏDQİQAT İŞLƏRİNİN NƏTİCƏLƏRİNİN TƏTBİQİ
9. PATENT VƏ İNFORMASİYA İŞLƏRİ.
2010-cu ildə heç bir patent alınmamışdır.
10.DÖVLƏT PROQRAMLARININ İCRA SI
11. ETM-də KEÇİRİLMİŞ ELM İ KONFRANSLARIN, SEM İNARLA RIN,
SİMPOZİUMLARIN XARAKTERİSTİKASI.
12. ETM-də ELMİ VƏ ELMİ-PEDAQOJİ KADRLA RIN
HAZIRLANMASI.
2010-cu ildə Nanoaraşdırmalar Mərkəzində aşağıdakı aspirant, magistr və
tələbələr elmi-tədqiqat işləri aparmışdırlar:
1. Yusifova Könül - aspirant
2. Hacıməmmədov Rəşad – magistr, II kurs, fizika fakültəsi
3. Hüseynova Huranə - magistr, II kurs, kimya fakültəsi
4. Məlikova Lalə - magistr, II kurs, fizika fakültəsi
5. Xəlilova Ayişə - bakalavr, IV kurs, fizika fakultəsi
6. Əlizadə Lalə - bakalavr, I V kurs, fizika fakultəs i
7. Quliyev Eldar - tələbə IV kurs, kimya fakültəs i
8. Salayev Şamo - tələbə IV kurs, kimya fakültəsi
9. Rzayeva Aydan - tələbə II kurs, fizika fakültəsi
10. Abdulrəhuimova Nigar - tələbə II kurs, fizika fakültəsi
11. Hümbətova Dilbər - tələbə II kurs, kimya fakültəsi
12. Həş imzadə Fuad - tələbə II kurs, kimya fakültəsi
13. Cəbiyev Kamran - tələbə III kurs, fizika fakultəsi
14. Vəliyev Rusif - tələbə III kurs, fizika fakültəsi
15. Nəzərov Maqsud - tələbə III kurs, fizika fakültəs i
13. DİSSERTASİYA MÜDAFİƏSİ VƏ DİSSERTASİYA ŞURA LA RININ
FƏA LİYYƏTİ.
2010-cu ildə dissertasi ya müdafiə olunmamışdır.
14. 2011-ci ILDƏ ALINMASINA EHTIYAC DUYULAN AVADANLIQLA RIN
SI YAHISI:
№
adı
İsttehsalçı miqdar
ı
vahidinin
qiym əti AZN
Cəm i
m əbləğ
1 Rentgen
difra ktometri
Bruker
1
500000
500000
2 Ellipsometr
Ho riba
Jobin
1 110000 110000
3 Raman
Spe ktrofotom etri
Ho riba
Jobin
1 360000 360000
4 Analitik tərə zi
İngiltərə 1 2000
2000
5 pH-m etr
Almaniya 1
1000
1000
6 İnventor opti k
m ikro skopu
Almaniya
1 18
000 18
000
7 Gərginlik gücləndirici si
(kompute rə qoşula
bilən)
Almaniya 1
5000
5000
8 Polyaroq raf
Almaniya 1 10000 10000
9 Nanohissəci klər
ABŞ-
Almaniya
İsveçrə
1q 5000 5000
Cəmi: 1058000
15.ƏSAS NƏTİCƏLƏR VƏ TƏKLİFLƏR
Nanoaraşdırmalar mərkəzinin fəaliyyətini gücləndirmək, beynəlxalq
əlaqələri genişləndirmək, mərkəzdə aparılan elmi işlərin keyfiyyətini artırmaq və
bu sahədə tədrisi müasir səviyyəyə qaldırmaq üçün hər şeydən əvvəl mərkəzin
maddi-texniki bazası gücləndirilməli, kadr potensialı artırılmalıdır. Elmi və tədris
materialları alınmalı, nanotexnologiya sahəsində kitablar yazılmalı, bu sahədə olan
yeniliklərin çatdırılması üçün elmi seminarlar keçirilməlidir.
Dostları ilə paylaş: |