Tpa-2011-1-linkli



Yüklə 50,8 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix08.06.2018
ölçüsü50,8 Kb.
#47757


E

Errg


geen

nlliikk  ççaa¤

¤››n

nd

daa  o



om

mu

urrg



gaa  sso

orru


un

nllaarr››    

S

Sp

piin



nee  p

prro


ob

blleem


mss  iin

n  aad


do

olleesscceen

ntt

Ö

Ön



nd

deerr  A


Ayyd

d››n


ng

özz



‹stanbul Üniversitesi Cerrahpafla T›p Fakültesi, Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dal›, ‹stanbul, Türkiye

Yaz›flma Adresi/Address for Correspondence: Dr. Önder Ayd›ngöz,

‹stanbul Üniversitesi Cerrahpafla T›p Fakültesi, Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dal›, ‹stanbul, Türkiye  E-mail: aydingozo@yahoo.com

D

Deerrlleem



mee

R

Reevviieew



w

6

65



5

Türk Pediatri Arflivi Dergisi, Galenos Yay›nevi taraf›ndan bas›lm›flt›r. / Turkish Archives of Pediatrics, Published by Galenos Publishing.

Ö

Özzeett  



Ergenin idiyopatik skolyozu, Scheuermann kifozu, spondilolizis ve spondilolistezis adölesan ça¤›nda ortopedik aç›dan takip ve tedavi gerektiren

en önemli omurga sorunlar›d›r.  

(Türk Ped Arfl 

2011; 46 Özel Say›: 65-7)



Anahtar sözcükler: Ergen, idiopatik skolyoz, scheuermann kifozu, spondilolizis, spondilolistezis

S

Su



um

mm

maarryy



Adolescent’s idiopathic scoliosis, Scheuermann kyphosis, spondylolysis  and spondylolistesis are the most common spine problems of 

adolescence which needs orthopaedic treatment and follow-up. 

(Turk Arch Ped 

2011; 46 Suppl: 65-7)



Key words: Adolescent, idiopathic scoliosis, scheuermann kyphosis, spondylolysis, spendylolistesis

Girifl

Ergenlik ça¤›nda s›k görülen omurga sorunlar› idiopatik

skolyoz, Schevermann kifozu ve spondilolizis-spondilolistezistir.

‹diopatik skolyoz

‹diyopatik skolyozda on yafltan sonra fark edilen e¤rilik,

h›zl› büyüme döneminde genellikle h›zla ilerler. Ergenlerin

yaklafl›k %2’sinde 10°yi aflan skolyoza rastlan›r, ancak

bunlar›n içinden sadece %5’inde e¤rilik 30°yi aflacak kadar

ilerler (1). Hafif e¤rilikler için görülme s›kl›¤› k›z ve erkeklerde

yaklafl›k eflitken, 30°yi aflan e¤riliklere k›zlarda 8-10 kat 

daha fazla rastlan›r (2,3).



Etyoloji:

Birçok çal›flmada skolyozlu kiflilerin aile bireyleri

aras›nda skolyoza rastlanma oran›n›n normal populasyondan

yüksek oldu¤u gösterilmifltir (1). Bunun yan›nda efl yumurta

ikizlerinin her ikisinde de rastlanabilmesi de genetik teorileri

desteklemektedir. Muhtemelen poligenik bir kal›t›m meka-

nizmas› ifllemekteyse de, bu konu ayd›nlanm›fl de¤ildir. 

Tavuklarda pineal bez ve melatonin düzeyleri ile skolyoz

aras›nda iliflki kuran çal›flmalar varsa da insanlarda bu 

durum çeliflkilidir ve melatonin eksikli¤i ile skolyoz iliflkisi

kesin olarak gösterilememifltir (1,3).

Bulgular: 

Hastalar› ve aileleri doktora getiren esas 

nedenler genellikle deformiteye ba¤l› kozmetik problemler

ve ileri olgularda durufl bozukluklar› ve gövde dengesizlik-

leridir (1,3).

A¤r› önde gelen bir yak›nma de¤ildir. A¤r› varl›¤›nda 

buna neden olabilecek di¤er nedenler (tümör, enfeksiyon,

disk hernisi, vb) araflt›r›lmal›d›r. Özellikle 60-70°yi aflan e¤ri-

liklerde çabuk yorulma, nefes darl›¤› gibi yak›nmalar olabilir.

Fizik bak›:

Hastan›n gövde dengesi incelenmeli, her iki

omuz ve memeler aras›nda seviye farkl›l›¤› olup olmad›¤›,

pelvisin e¤imi olup olmad›¤› araflt›r›lmal›d›r. Hastaya yandan

bak›larak torasik kifoz ve lomber lordoz incelenmelidir. Hasta

öne do¤ru e¤ilerek e¤rili¤in tepesinde rotasyon nedeniyle

kaburgalar›n arkaya itilmesine ba¤l› ç›k›nt› olup olmad›¤›

kontrol edilmelidir. Ergen idiopatik skolyozunda nörolojik

DOI: 10.4274/tpa.46.37



sorun beklenmese de, tüm hastalarda detayl› bir nörolojik

muayene mutlaka yap›lmal›d›r. Hastalar›n cinsel geliflimleri

incelenmeli, k›z çocuklar›n adet görüp görmedikleri, ilk adet

tarihleri de kaydedilmelidir. H›zl› büyüme dönemi bitmemifl

çocuklar›n e¤rilik ilerlemesi aç›s›ndan daha riskli olduklar›

unutulmamal›d›r (1,3).



Radyolojik inceleme: 

Skolyozlu hastalarda tüm 

omurgan›n bafl ve pelvisle beraber görüldü¤ü boy grafileri

ile de¤erlendirme yap›l›r. Bunlar ayakta çekilen AP ve 

lateral grafiler, yatarak çekilen sa¤a ve sola e¤ilme grafileri

ile traksiyonda çekilen grafilerdir (1). E¤rili¤in derecesi

Cobb metoduyla ölçülür. Hastan›n kemik geliflimini de¤er-

lendirmek için ise iliak apofizin durumu incelenir. Lateral

grafilerde omurgan›n sagital dengesi, yana e¤ilme ve 

traksiyon grafilerinde ise primer ve sekonder e¤riliklerin

fleksibilitesi de¤erlendirilir. E¤rilik derecesinin nas›l de¤iflti¤i,

omurga dengesinde bozulma olup olmad›¤› seri grafiler ile

takip edilir. Skolyoz ya da kifoz nedeniyle boy grafisi yerine

torakolomber ya da lumbosakral grafiler istenerek hastalar

fazladan radyasyona maruz b›rak›lmamal›d›r.

Ay›r›c› tan›:

Skolyozun idiopatik oldu¤una karar verme-

den önce di¤er skolyoz nedenleri d›fllanmal›d›r. Hastalarda

do¤umsal bir omurga anomalisi olmad›¤›ndan emin 

olunmal›, nöromusküler problemlere ba¤l› olmad›¤› göste-

rilmelidir. Ayr›ca Marfan sendromu ve nörofibromatozis gibi

hastal›klar›n bulunmad›¤›ndan ve e¤rili¤in posttravmatik

olmad›¤›ndan emin olunmal›d›r. Özellikle a¤r›l› e¤riliklerin

tümör ve enfeksiyonlara sekonder olabilece¤i de ak›lda 

bulundurulmal›d›r (1-3).



Tedavi:

20°nin alt›ndaki e¤rilikler sadece takip edilir, 

20-40° aras›ndaki e¤riliklerde korse tedavisi uygulan›rken,

40-45°nin üzerinde cerrahi endikasyonu vard›r. Ancak 

tedavi tipini belirlemede tek kriter e¤rili¤in derecesi de¤ildir;

hastan›n kemik geliflim düzeyi, kalan büyüme kapasitesi,

omurgan›n dengesi, e¤rili¤in fleksibilitesi ve ilerleme h›z› 

gibi etkenler de göz önünde bulundurulur. Hasta korseliyken

belirgin düzelme elde edilebilmesine ra¤men, korse tedavi-

sinde temel amaç e¤rili¤i düzeltmekten çok büyüme 

tamamland›¤›nda ameliyat endikasyon s›n›r›n›n alt›nda

dengeli bir omurga elde etmektir. Cerrahi tedavide ise

amaç e¤rili¤i düzeltmek, dengeli bir omurga elde etmek ve

yeniden ilerlemesini önlemektir. Bu amaçlarla anterior ya

da posterior omurga enstrumantasyonlar› ve füzyon 

yöntemleri uygulan›r (1-3).



Scheuermann kifozu

Genel populasyonda görülme s›kl›¤› %0,4-%8,3 aras›nda

bildirilmifltir (4,5). Etyoloji konusundaki belirsizlik halen 

sürmektedir. Scheuermann hastal›¤›n›n baz› ailelerde daha

s›k görüldü¤ü de¤iflik yazarlarca bildirilmifl, ayr›ca monozigotik

ikizlerde de hastal›k gösterilmifltir (6,7). Hastal›¤›n otozomal

dominant geçifl gösterdi¤i de öne sürülmüfltür (7-9). 

Muhtemelen Scheuermann hastal›¤› patogenezinde birçok

etken birarada yer almaktad›r.

Bulgular: 

Hastalar genellikle kozmetik problemle 

baflvururlar (10). Daha çok puberte civar›nda ortaya ç›kan

torakal ya da torakolomber yerleflimli bu deformitenin 

genellikle kötü postüre ba¤lanmas› tan›da gecikmelere yol

açmaktad›r (11). Bunun yan›nda hastalar›n yaklafl›k yar›s›nda

a¤r› bulunabilir. A¤r›, 1. ve 2. lomber omurun kifoza dahil 

oldu¤u olgularda daha da yüksek orandad›r; sürekli ve 

engelleyici olmaktan çok, ara, ara olan düflük yo¤unluklu

bir karakterdedir (10,11). Genellikle uzun süreli oturma ya

da egzersizin neden oldu¤u a¤r›, dinlenmekle geçer ve 

daha çok tepe civar›nda hissedilir (5,11,12). Büyüme döne-

minin bitmesi ile a¤r› genellikle ortadan kalkar (12).

Fizik bak› bulgular›:

‹nspeksiyonda torasik kifozda ve

lomber lordozda art›fl görülür. Hasta öne e¤ildi¤inde torasik

kamburlu¤un artt›¤› gözlenir (10). Hasta pron pozisyonda

iken torasik hiperekstansiyonla kifozu genellikle tam düzelte-

mez, oldukça sabit bir deformitesi vard›r. Lomber lordozdaki

art›fl ise genellikle yap›sal de¤ildir, öne e¤ilmekle düzelir

(5,11). Minimal bir skolyoz gözlenebilir. Hastalar›n yaklafl›k

1/3’ünde kifoz bölgesinde hassasiyet ve kas spazm› olabilir.

Ayr›ca omuz kufla¤› ön kaslar› ile iliopsoas ve hamstringlerde

gerginlik bulunabilir (10,11). Tüm hastalarda detayl› nörolojik

muayene yap›lmal›d›r. Özellikle ileri derecelere varm›fl 

olgularda nadir olarak omurilik bas›s›na ba¤l› spastik para-

parezi bulgular›na (ataksi, hiperrefleksi) rastlanabilir. Omurilik

bas›s› aç›sal deformiteye ya da e¤rilik tepesinde torasik

disk herniasyonuna ba¤l› olabilir (10,11).



Radyolojik bulgular: 

Scheuermann kifozunun radyolojik

tan› kriterleri flunlard›r: (1) 45°yi aflan torasik kifoz, 

(2) E¤rili¤in tepesinde en az›ndan 3 komflu vertebrada 

5°yi aflan kamalaflma, (3) Vertebralarda anormallikler 

(epifiz plaklar›nda düzensizlik ve düzleflme, Schmorl 

nodlar›, disk mesafesinde azalma, apikal bölgede korpus-

larda anteroposterior elongasyon) (5).



Ay›r›c› tan›:

Postural kifoz, do¤umsal kifoz, kemik 

displazilerine ba¤l› kifoz deformiteleri, travmatik kompresyon

k›r›klar›, ankilozan spondilit ve omurga enfeksiyonlar› 

ile tümörlerine ba¤l› geliflen vertebra düzensizlikleri ve 

deformiteler göz önünde bulundurulmal›d›r (5,11). Hasta

de¤erlendirilirken, gerekirse bu olas›l›klara yönelik ileri 

tetkikler yap›lmal›d›r. 



Tedavi:

Henüz iskelet geliflimi süren hastalardaki

65°den küçük fleksibl e¤riliklerde korse tedavisi ile iyi 

sonuçlar al›nabilmekte, e¤rili¤in ilerlemesini önlemenin 

yan›nda düzelmeler de sa¤lanabilmektedir (1). 70-75°nin

üzerindeki e¤rili¤i olan ya da 65° üzerinde cerrahi d›fl› 

yöntemlerle a¤r›s› rahatlat›lamayan hastalarda ameliyat 

endikasyonu vard›r. Cerrahi anterior, posterior ya da 

kombine yöntemlerle gerçeklefltirilebilir.  

TTüürrkk  PPeedd  AArrflfl  22001111;;  4466  Ö

Özzeell SSaayy››::  6655--77

TTuurrkk  AArrcchh  PPeedd   22001111;;  4466 SSuuppppll::  6655--77

Önder Ayd›ngöz

Ergenlik ça¤›nda omurga sorunlar›/

Spine problems in adolescent

6

66



6


Spondilolizis–spondilolistezis

Spondilolizis pars interartikülaristeki defekti, spondilolistezis

ise bir vetebran›n alttaki komflu vertebra üzerinde öne do¤ru

kaymas›n› ifade eden terimlerdir. Spondilolizis 5 yafl›n alt›nda

nadirdir, genellikle 7-8 yafl üzerinde görülür. Görülme s›kl›¤›

yaflla artarak 20 yafl civar›nda yaklafl›k %6’l›k bir platoya

ulafl›r (13). Spondilolizisli hastalar›n yaklafl›k %8’i 20 y›l içinde

ço¤u düflük dereceli olan spondilolistezise dönüflür (14).



Etyoloji: 

Çocuklarda ve ergenlerde belin tekrarlayan 

hiperekstansiyonunun s›k yap›ld›¤› etkinlik ve sporlar›n

(dans, jimnastik) spondilolizis geliflimi için önemli bir risk 

etkeni oldu¤u bilinmektedir (13). Bu bölgenin yorgunluk 

k›r›klar› etyolojide sorumlu tutulmaktad›r. Hastalar›n ailele-

rinde de bu duruma daha s›k rastlanmas› ve ›rklar aras›

farkl›l›klar gibi nedenler mekanizmas› tam aç›klanamam›fl

bir genetik mekanizmay› düflündürmektedir.

Bulgular: 

Spondilolizis ve spondilolistezis çocuk ve 

ergenlerde bel a¤r›s›n›n en s›k nedenleridir (13). Ancak 

buna ra¤men spondilolizis ve spondilolistezisli çocuklar›n

ancak %10-15 kadar›nda bulgular vard›r (15,16). Bulgular›n

bafllang›c› genellikle ergenin h›zl› büyüme dönemine 

rastlar. Radiküler a¤r› ve nörolojik sorunlar nadirdir ve 

genellikle ciddi kaymalarda görülür.



Fizik bak› bulgular›: 

Hamstring kaslar›nda gerginlik ve

buna ba¤l› durufl ve yürüyüfl anormallikleri, düz bacak 

kald›rmada k›s›tl›l›k olabilir (13,15). Ciddi kaymalarda 

palpasyonda belin arkas›nda bir basamak hissedilebilir ve

transvers abdominal bir çizgi gözlenebilir. Sinir kökü bas›s›

varsa, kas güçsüzlü¤ü, his kayb›, anormal refleksler bulunabilir. 

Radyolojik bulgular:

Pars defektleri lateral ve oblik

lumbosakral grafilerde görülebilir, kaymay› ise en iyi lateral

grafiler gösterir (13). Bilgisayarl› tomografi pars defektlerini

ve bunlardaki iyileflmeyi göstermede etkili iken nöral 

kompresyonu göstermede manyetik rezonans görüntüleme

daha de¤erlidir. 

Tedavi:

Büyüme sonlanana kadar kayma ilerlemesi 

aç›s›ndan 6 ayda bir radyolojik olarak takip gerekir (13).

Hastalar›n ço¤unda hiperekstansiyona zorlayan etkinliklerin

k›s›tlanmas›, antilordotik korseler ve fizyoterapi etkilidir.

Gergin olan hamstringleri ve lumbodorsal fasyay› gerici 

egzersizlerle paravertebral kaslar› ve kar›n kaslar›n› güçlendi-

rici  egzersizler verilir. K›sa süreli analjezik uygulamalar› 

yap›labilir. Ço¤u hasta bu tedavilerden yarar görür. Bunlardan

yarar görmeyen hastalar ve büyüme döneminde %50’nin

üzerinde kaymas› olan çocuklar cerrahi tedavi aday›d›rlar.

Cerrahi tedavide pars interartikülaris tamirlerinden, izole

dekompresif prosedürlerden, redüksiyon ameliyatlar›ndan

anterior, posterior ya da kombine füzyon giriflimlerine ya da

L5 vertebrektomiye kadar de¤iflik seçenekler vard›r (13,15).

Kaynaklar

1.

Newton PO, Wenger DR. Pediatric Spinal Deformity. In: Fardon



DF ed(s). AAOS Orthopaedic Knowledge Update-Spine 2.

Illinois: AAOS, 2002: 361-76.

2.

Lenke L, Dobbs MB. Idiopathic scoliosis. In: Frymoyer JW



ed(s). The Adult and Pediatric Spine. Philadelphia: Lippincott

Williams and Wilkins, 2004: 337-60.

3.

King HA. Idiopathic scoliosis. In: Herkowitz HN ed(s). Rothman-



Simeone The Spine. Philadelphia: Saunders, 2006: 515-34. 

4.

Hu SS, Bradford DS. Juvenile kyphosis. In: An HS (ed).



Principles and Techniques of Spine Surgery. Baltimore:

Williams and Wilkins, 1998: 239-48.

5.

Lowe TG. Scheuermann’s disease. In: Bridwell HB ed(s). The



Textbook of Spinal Surgery. Philadelphia: Lippincott-Raven

Publishers, 1997: 1173-98.

6.

Linthoudt  D, Revel M. Similar radiographic lesions of localized



Scheuermann’s disease of the lumbar spine in twin sisters.

Spine 1994; 19: 987-9.

7.

McKenzie L, Sillence D.  Familial Scheuermann disease: a



genetic and linkage study. J Med Genet 1992; 29: 41-5.

(

Full Text



) /  (

PDF


)

8.

Axenovich TI, Zaidman AM, Zorkoltseva IV, Kalashnikova EV,



Borodin PM. Segregation analysis of Scheuermann disease in

ninety families from Siberia. Am J Med Genet 2001; 100: 

275-9. (

Abstract


) / (

Full Text

) /  (

PDF


)

9.

Halal F, Gledhill RB, Fraser FC. Dominant inheritance of



Scheuermann’s juvenile kyphosis. Am J Dis Child 1978; 132:

1105-7. (

Abstract

)

10. Bradford DS. Juvenile Kyphosis. In: Lonstein JE ed(s). Moe’s



Textbook of Scoliosis and other deformities. Philadelphia: W.B.

Saunders, 1995: 349-67.

11. Tachdijan MO. Scheuermann’s Juvenile Kyphosis. In:

Tachdijan MO (ed) Pediatric Orthopedics. WB Philadelphia:

Saunders, 1990: 2380-90.

12. Lowe TG. Scheuermann's disease. Orthop Clin North Am 1999;

30: 475-87.

13. Molinari RW, Lenke LG. Pediatric spondylolysis and 

spondylolisthesis. In: Frymoyer JW ed(s). The Adult and

Pediatric Spine. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins,

2004: 399-423.

14. Saraste H. Long-term clinical and radiological follow-up of

spondylolysis and spondylolisthesis. J Pediatr Orthop 1987;

7:631-8.  (

Abstract

)

15. Connoly PJ, Fredrickson  BE. Surgical management of isthmic



and dysplastic spondylolisthesis and spondylolysis. In: Fardon

DF ed(s). AAOS Orthopaedic Knowledge Update - Spine 2.

Illinois: 2002: 353-60.

16. Fredrickson  BE, Baker D, McHolick WJ, Yuan HA, Lubicky JP.

The natural history of  spondylosis and spondylolisthesis. J

Bone Joint Surg Am 1984, 66: 699-707. (

Abstract

TTüürrkk  PPeedd  AArrflfl  22001111;;  4466  Ö



Özzeell SSaayy››::  6655--77

TTuurrkk  AArrcchh  PPeedd   22001111;;  4466 SSuuppppll::  6655--77

Önder Ayd›ngöz

Ergenlik ça¤›nda omurga sorunlar›/

Spine problems in adolescent

6

67



7

Yüklə 50,8 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə