UNESCO 2018-2019 Anma ve Kutlama Yıl Dönümleri
İstişare Toplantısı Raporu
UNESCO Türkiye Millî Komisyonu tarafından 12 Ocak 2018 tarihinde UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Hizmet Binasında UNESCO 2018-2019 Anma ve Kutlama Yıl Dönümleri İstişare Toplantısı gerçekleştirilmiştir.
1956 yılında oluşturulan UNESCO Anma ve Kutlama Yıl Dönümleri Programı, UNESCO idealleri açısından öneme sahip kişiler ve tarihî olaylara evrensel değer kazandırmayı, toplumlararası barışı, anlayışı ve yakınlaşmayı geliştirmeyi amaçlamaktadır. Programa sunulacak önerilerin yıl dönümlerinin 50 ve katları olması gerekmektedir; 2015 yılı 38. Genel Konferansı ile revize edilen kriterler doğrultusunda her üye devlet, biri toplumsal cinsiyet eşitliğiyle ilgili olacak iki öneri sunabilme hakkına sahip olmakla birlikte; bu öneriler için en az iki diğer üye devletin de desteği gerekmektedir. Bu kapsamda, 1981 yılında Mustafa Kemal Atatürk’ün Doğumunun 100. Yıl Dönümüyle programa ilk kez öneri sunan Türkiye’nin 39. UNESCO Genel Konferansı sonrasında 27 Anma ve Kutlama Yıl Dönümü bulunmaktadır.
İstişare Toplantısı UTMK Başkanı Prof. Dr. M. Öcal OĞUZ açılış konuşmasıyla başlamış, UNESCO Anma ve Kutlama Yıl Dönümleri ve Türkiye’nin programdaki konumuna ilişkin kısa bir sunum yapmıştır.
Sayın OĞUZ’un sunumunun ardından 2018 yılı için “Atebetü'l-Hakayık’ın Basılışının 100. Yıl Dönümü” ve 2019 yılı için “Kutadgu Bilig’in Yusuf Has Hacib tarafından Yazılışının 950. Yıl Dönümü”ne ilişkin gerçekleştirilebilecek çalışmalar ve etkinlikler hakkında istişarelerde bulunulmuştur.
İstişareler sonucunda, katılımcılar aşağıda belirtilen hususlarda önerilerde bulunmuşlardır:
-
Atebetü’l-Hakayık ve Kutadgu Bilig eserleri için bibliyografya çalışması yapılması,
-
Prof. Dr. Ramiz ASKER’e ait Kutadgu Bilig bibliyografyasının incelenmesi,
-
Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı’nın yayınladığı Kutadgu Bilig Araştırmaları Tarihi adlı çalışmanın mevcudunun bitmesi hâlinde tekrar basılması
-
Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı’nın sağladığı yüksek lisans ve doktora düzeyindeki burs programlarında öğrencilerin Kutadgu Bilig ve Atebetü’l-Hakayık konusunda tez yazmalarının teşvik edilmesi, bu modelin diğer kurumlarca da benimsenmesi,
-
PTT, Darphane, Millî Piyango vb. kurumlar tarafından yıl dönümlerine ilişkin pul, hatıra para, bilet vb. hatıra ürünlerinin çıkarılması,
-
Türk Dil Kurumu tarafından hazırlanan Türkçeye Emek Verenler dizisinde Yusuf Has Hacib ve Edip Ahmed Yükneki’ye de yer verilmesi,
-
Kutadgu Bilig’in günümüz Türkçesiyle manzum şeklinde yayınlanmasının teşvik edilmesi,
-
Türk Dil Kurumu sayfasındaki Divanü Lügati’t Türk eserine benzer olarak bu iki eser için de ağ sayfası açılması,
-
Eserlerin Türkçe’nin yanında UNESCO’nun resmî dillerini de oluşturan beş uluslararası dilde (İngilizce, Fransızca, İspanyolca, Rusça, Arapça) ve beş Türk lehçesine (Azerbaycan Türkçesi, Kırgız Dili, Kazak Dili, Özbek Dili, Türkmen Dili) çevrilmesi,
-
Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu tarafından Atebetü’l-Hakayık’ın prestij basımının yapılması,
-
Millî Eğitim Bakanlığı tarafından her iki esere de ilköğretim ve ortaöğretim müfredatlarında yer verilmesi,
-
TRT tarafından Kutadgu Bilig ve Atebetü’l Hakayık ve bu eserlerin yazarlarına ilişkin konu başlıklarının belirlenerek kısa film ve/veya belgesel yapılması,
-
Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü tarafından bu eserlerle ilgili sinema filmi yapılmasının teşvik edilmesi,
-
Dışişleri Bakanlığı ve UNESCO Nezdinde Türkiye Daimi Temsilciliği ile temas kurularak Paris’teki UNESCO merkezinde bilimsel ve sanatsal etkinlik yapılması,
-
Eserlerin dillerinin sadeleştirilmesi ve eserlerin nazma geçirilmesi,
-
Eserlerin çizgi filme uyarlanması, eserlere ilişkin resim ve roman yarışmaları düzenlenmesi, sergi yapılması ve eserlerin müzikle bütünleştirilmesi,
-
Kutadgu Bilig’in siyasetname niteliğinde olması nedeniyle sosyal bilimler eğitimlerinde özellikle siyaset bilimi ve kamu yönetimi gibi bölümlerde okutulması,
-
Kutadgu Bilig ve Atebetü’l-Hakayık’ın yazarları ve tüm yönleriyle tartışılabileceği uluslararası bir toplantı düzenlenmesi,
-
UNESCO Genel Merkezinde söz konusu anma ve kutlama yıl dönümlerine ilişkin etkinlik gerçekleştirilmesi,
-
Türk Tarih Kurumu tarafından 2018 yılında gerçekleştirilecek 18. Türk Tarihi Kongresinde bu eserlere ilişkin özel oturum yapılması,
-
Türk Tarih Kurumu dergilerinde 2018-2019 yılları için Kutadgu Bilig ve Atebetü’l-Hakayık’a ilişkin makale yazımının teşvik edilmesi,
-
Devlet Tiyatroları ve Şehir Tiyatrolarının iki eseri tiyatro oyunu olarak sahnelemesi,
-
Türk Dil Kurumu tarafından Atebetü’l-Hakayık’ın tüm nüshaları bir arada olacak şekilde tıpkıbasımının yapılması,
-
Sosyal medya kullanımında bu iki esere yer verilmesi; eserlere ilişkin sosyal medya hesabı açılması ve bu hesaplardan bilgi paylaşımında bulunulması,
-
Atebetü’l-Hakayık ve Kutadgu Bilig’e ilişkin sanat eserlerinin sayıca çok olmadığı göz önünde bulundurularak resim, müzik, tiyatro, opera, bale gibi sanatsal çalışmaların yapılmasının teşvik edilmesi,
-
Atebetü’l-Hakayık ve Kutadgu Bilig’den beyitlerin bestelenmesi yönünde üniversitelerin müzik bölümlerinin ve konservatuarların bilgilendirilmesi ve teşvik edilmesi,
-
Atebetü’l-Hakayık ve Kutadgu Bilig’e ilişkin roman yazılmasının teşvik edilmesi,
-
TÜRKSOY, TİKA ve Yunus Emre Enstitüsü’nün şube veya nüfuzunun mevcut olduğu ülkelerde Atebetü’l-Hakayık ve Kutadgu Bilig’e ilişkin farkındalık oluşturacak etkinlikler düzenlemesi,
-
Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı ve Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı aracılığıyla burs sağlanarak iki eserle ilgili İngilizce ve Fransızca araştırmaların teşvik edilmesi,
-
Millî Eğitim Bakanlığı ve üniversiteler işbirliğinde ortaöğretim kurumlarında akademisyenlerin seminerler vermelerinin sağlanması,
-
TİKA ve Ahmed Yesevi Üniversitesi işbirliğinde Ahmed Yesevi’nin Vefatının 850. Yıl Dönümü kapsamında gerçekleştirilen Dîvân-ı Hikmet Sohbetlerine benzer olarak bu yıl dönümleri içinde benzer etkinlikler gerçekleştirilmesi,
-
İki esere örgün eğitimin yanında yaygın eğitimde de yer verilmesinin sağlanması gerekliliği ifade edildi.
Dostları ilə paylaş: |
