Vanaf 1220 Haakon de 4

Arend Elias Oostindier ([e-mail])
Amicus en Amelius op IJSland en in West-Europa (een vriend en een betere in Europa)
Er zijn veel vertalingen geweest. In Middeleeuwen zat de vertaler deels in de vertaling. Toevoegingen, toelichtingen, weglatingen.

Arend Elias heeft geprobeerd te achterhalen waarom en op welke manier de vertalingen zijn aangepast door de vertalers.

Vanaf 1220 (Haakon de 4^e) werden legenden,c heiligenleverns, hoofse romans, riddersaga’s vertaal. Haakon wilde de continentale literatuur naar IJsland brengen,
Op welke manier gebeurde dit?
Waar houden vertalingen rekening mee?

• 
  Stijl, register, poëtische functie (welke context, alliteratie etc)
  
• 
  Publieksgericht (maar ook heeft betekenis, vgl kribbe dat nu in voederbak is veraald ; niet handig!!) Homerus, Shakespeare, Bijbel, denk aan Holladers (wat eigenlijk nederlanders met zijn)
  
• 
  Altijd publieksgericht, onderhandel (bemiddeld?) en stellingname
  
• 
  Waar ligt grens? Vertalinge, bewerking, nuttig ? mogelijk?in de Middeleeuwen willen mensen an de hand genomen worden.
  
• 
  Waarheid s belangrijker dan origineel!
  
• 
  Sinds 1886 auterusrecht (het orginele werk is beschermd, de auteru is bescherm) daarvoor was de boekenwet ter becherming van de drukkers
  

Hoe beriekt de rekst het publiek?

Verhaal

Vader karel de grote

Twee kinderen geboren. Van ridder (Amicus)(lagere stand) en graaf (Amelius) (hogere orde)

Beiden gedoopt dor paus.

Ze ontmoeten elkaar later, in dienst van Karel de Grote.

Amelius verleidt (egen advies in) dochter keuzer . biecht dit op aan Hardericus (die heeft hem verkeerd voorgelicht en verraadt hem vervolgens bij de keizer). Amelius vecht met Hrdericus (maar laat amicus vechten ipv hemzelf). H. wordt gedood.

Amicus wordt later melats en wrodt verstorten. Klopt dan aan bij Amelius. Wordt wel herkend (door doopbeker). Droom door Amelius dat hij kinderen moet vermoorden en met dit bloed Amicus kan genezen. Doet dit uiteindelijk en dan komen kinderen weer tot leven.

Worden later heilig verklaard.

Naslagwerk: Speculum historiale van Vincent van Beauvais.

Verschillende versies van het verhaal (ijslands 170 regels, Maerlant, 615 regels)

Jacob vn Maerlant bewerkt voor lekenpubliek. Haalde ingewikkelde passages eruit. 2500 exemplaren. (Tijd van Floris de 5^e) Op rijm gezet. Spieghel Historiael
Maerlant heeft veel aanzien gehad.
Seelenrost: korte verhaaltjes (catechetisch werk) , met plaatjes erbij

Heel beknopt. Met illustraties

Het verhaal van Amicus en Amelius zit hier in, maar is heel beknopt gedaan.
Bij vertaling naar IJslands 

Onduidelijkheden werde verhelders

De vriendschap werd vrdept

Rechtssysteem

Nog een andere vertaling in de 14^e eeuw. Meer boeken, rijke leken.

Ditis:

Eenvoudige veraling

Past in tijdperk van de spaningen in e Sturlunga tijdperk

Man tegen man ,plus de introspectie (s het wel goed dat we doen)