Xix əsr azərbaycan şERİ antologiyasi



Yüklə 3,81 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/124
tarix18.06.2018
ölçüsü3,81 Mb.
#49521
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   124


                       ___________Milli Kitabxana______________________

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

XIX ƏSR

 

 

AZƏRBAYCAN ŞERİ 



ANTOLOGİYASI

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



ġƏRQ-QƏRB 

BAKI-2005

 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

2



 


____________________Milli Kitabxana______________________

 

 



Tərtib edəni və

 

Zaman Əsgərli

 

 

ön sözün müəllifi:



 

 

Redaktoru:



 

Bəkir Nəbiyev

 

 



 

 

 



 

894.361008-dc21 

AZE

 

 



XIX əsr Azərbaycan şeri antologiyası, Bakı, "ġərq-Qərb", 2005, 424 səh.

 

 



Qədim və spesifik mənəvi mədəniyyətlərin bir çoxunun öz saflığını və billurluğunu itirdiyi XIX 

əsr  Azə  rbaycanın bədii  mədəniyyəti  tarixində  ideya-estetik  nailiyyətləri  ilə  seçilən  bir  mərhələdir. 

Klassik  irsin  yaĢarı  ənənələri  zəminində  inkiĢaf  edən,  eyni  zamanda  bədii  keyfiyyətlərinə  görə 

özünəməxsus bir hadis ə olan, təzə, orijinal ədəbi forma və janrlarla zəngin XIX yüzil Azərbaycan 

ədəbiyyatında bununla yanaĢı aparıcı yeri, q ədim və orta əsrlərdə olduğu kimi, hələ ki yenə poeziya 

tutulur. Lakin onun yeni istiqamətdə inkiĢafı artıq əsrin əvvəllərində ictimai-siyasi və mədəni həyatda 

baĢ vermiĢ mühüm dəyiĢikliklər Ģərtləndirir.

 

 



Təqdim olunan "XIX əsr Azərbaycan Ģeri antologiyası"nda həmin dövrdə yaĢ ayıb-yaratmıĢ 60-

dan  artıq  Ģairin  əsərlərindən  seçmələr  toplanmıĢdir.  Nümunələr  tarixi-xronoloji  prinsip  əsasında 

düzülmüĢdür.

 

 



ISBN 9952-418-69-5

 

 



© "ġƏRQ-QƏRB", 2005

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

3

 




____________________Milli Kitabxana______________________

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



4

 



____________________Milli Kitabxana______________________

 

 



 

 

XIX ƏSR AZƏRBAYCAN POEZİYASI

 

 

Zəngin  və  çoxə  srlik  tarixi  olan  Az  ərbaycan  bə  dii  mədəniyyətinin  ideya-estetik 



nailiyyətlə  rlə  seçilən  mərhə  lələrindən biri  XIX  əsrdir.  Yeni tarixi  Ģəraitin  inikası  kimi 

yetiĢən bu ədə biyyat klassik irsin həmiĢəyaĢar ənənələri zəminində yaranı b inkiĢaf etmiĢ, 

həm xronoloji hüdudlarına, həm sosial-fəlsəfi məzmununa, həm də bədii keyliyyətlərinə 

görə tamam orijinal və özünəməxsus bir hadisə olmuĢdur.

 

 

Əsrin ilk illərindən ictimai-siyasi həyatda baĢ verən əsaslı dəiĢikliklər, Azərbaycanın 



Ģimal hissəsinin Rusiya tərəfindən iĢğal olunması ölkənin mədəni həyatına, o cümlə dən 

ədəbi-estetik  fikrin  inkiĢafına  da  t  əsir  göstərdi.  Azərbaycan  ziyalılarını  n  -  Ģair  və 

yazıçıların  Qərbə,  Avropaya  marağı  gücləndi.  Bu  isə  öz  növbəsində  bə  dii  ədəbiyyatda 

xəlqiliyin,  həyatiliyin,  sosial  pafosun  güclənməsinə  səbəb  oldu.  Onun  mövzu  dairəsi 

geniĢləndi,  ictimai  -siyasi  məzmunu  dolğunlaĢdı.  Bədii  təcrübədə  təzə,  orijinal  ədəbi 

forma və janrlar yarandı.

 

 

XIX əsr ədəbiyyatı özündən əvvəlki və sonrakı dövrlərin ədəbiyyatından t əkcə ideya-



məzmun  əlvanlığına  görə  yox,  həm  də  həyatı  bədii  əksetmə  nin  forma  və  üsullarına, 

metod,  üslub  keyfiyy  ətlərinə,  bütövlükdə  ideya-estetik  sisteminə  -  poetikasına  görə 

seçilir. Klassik ədəbi janrlar (qəzəl, qəsidə, rübai, müx əmməs) bu dövrdə güclü təkamül 

prosesi  keçirir,  bədii  dil  əvvəlki  dövrlərdən  fərqlənən  yeni  bir  inkiĢaf  məcrasına  düĢür. 

Nəsr, dram üslubları, publisistika meydana gəlir.

 

Qədim və orta əsrl ərdə olduğu kimi XIX ə srdə də ədəbiyyatda baĢlı ca yeri poeziya 



tuturdu.  O,  üç  mühüm  ideya-üslubi  istiqamətdə  davam  və  inkiĢaf  edirdi:  lirika,  epik  Ģeir 

və  realist  satira.  Bu  üç  xətdən  ən  qüvvətlisi  lirika  idi.  Əsrin  birinci  yarısında  fəaliyyət 

göstərmiĢ Zakir, Bakıxanov, Vazeh, Nəbati, Heyran xanım, daha sonralar ġükuhi, Bixud, 

Bahar, Seyid Əzim, Natəvan, Kəminə, Nakam, Sə rraf kimi Ģairlər öz əsərlərində insanın 

mənəvi  dünyasının,  təbii  hiss  və  duyğularının,  sevinc  və  həyəcanlarının  təsvir  və 

tərənnümüno geniĢ yer verirdilər.

 

 

Onların yaradıc ılığında məhə bbət mövzusu xüsusi yer tuturdu. Nizami, Füzuli, Saib, 



Vaqif  kimi  klassik  sənətkarların  yaradıcılıq  ə  nənələrini  davam  etdirən  XIX  əsr  Ģairləri 

insan  həyatında  məhəbbətin  rolunu  yüksək  qiymətləndirir,  ona  dərin  fəlsəfi  məna 

verirdilər.  Həyatın  ləzzətini,  insan  bəxtiyarlı  ğını  tə  miz  məhəbbətdə  görən  Nəbati  bir 

qəzəlində  "baisi-  icadi-aləm  ta  ki  bildim,  eĢq  imiĢ"  -  deyə  məhəbbəti  hətta  dünyanın, 

aləmin yaradıcısı hesab

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

5

 




Yüklə 3,81 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   124




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə