Xorazm viloyati xalq ta’limi bo’limiga qarashli Hazorasp tumanidagi 12-son umumta’lim maktabining matematika fani o’qituvchisi Abdukarimov Atanazarning

Xorazm viloyati xalq ta’limi bo’limiga qarashli Hazorasp tumanidagi 12-son umumta’lim maktabining matematika fani o’qituvchisi Abdukarimov Atanazarning “Trigonometrik ayniyatlar” mavzusida o’tgan bir soatlik ochiq dars ishlanmasi 2018 yil

Mavzu:Trigonometrik ayniyatlar Sana: Sinf: 9 Mavzu:Trigonometrik ayniyatlar Maqsad Ta’limiy-“Charxpalak ” uslidan foydalanib trigonometrik ayniyatlar haqidagi bilimlarni mustahkamlash va misollar yechishga tatbiq qilish Tarbiyaviy -“Sirli maktub”o’yini orqali vatanparvarlik milliy g’ururini shakllantirish Rivojlantiruvchi“Sehrli tayoqcha”, “Kim oshdi savsosi”o’yinlari orqali matematik nutqni o’stirish,xulosa chiqarishga o’rgatish Shakillantirilgan kametensiyalar. Kammunikativ kampetensiya, O`z-ozini rivojlantiruvchi kompetensiya Dars turi:Olingan bilim, ko’nikma va malakalarni mustahkamlash Dars jihozi:Mavzuga oid plakatlar,rangli qalamlar,tarqatmalar,baholash jetonlari Tashkiliy qism Salomlashish, sinf ozodaligini tekshirish, xujjatlarni rasmiylashtirish 2 min O`tilgan mavzuni so`rash va uyga vazifani tekshirish 5 min Asosiy qism Yangi mavzu bayoni 20 min Mavzunu mustaxkamlash 15 min Yakuniy qism Uyga vazifa berish 3 min Darsning borishi: Tashkiliy qism:Salomlashish,o’quvchilarning davomati, darsga tayyorgarlik darajasi, o’quv qurollari bilan ta’minlanganligi tekshiriladi. O’tilgan mavzuni so’rash:Sinf o’quvchilari 4 guruhga bo’linadi va “Sehrli tayoqcha ” o’yini yordamida o’tilgan mavzu bo’yicha quyidagicha savol-javob qilinadi. Sehrli tayoqcha o’yini: Sehrli tayoqchani bir o’quvchi qo’liga olib o’tilgan mavzu bo’yicha savol beradi va qo’lidagi tayoqchani o’zi xohlagan o’quvchiga beradi. Tayoqchani olgan o’quvchi savolga javob beradi va o’z savolini aytib tayoqchani keyingi o’quvchiga o’tiradi.Savol-javob shunday davom ettiriladi α burchakning sinusi deb nimaga aytiladi? α burchakning sinusi deb (1,0) nuqtani koordinatalar boshi atrofida α burchakka burish natijasida hosil bo’lgan nuqtaning ordinatasiga aytiladi. α burchakning kosinusi deb nimaga aytiladi? α burchakning kosinusi deb (1,0) nuqtani koordinatalar boshi atrofida α burchakka burish natijasida hosil bo’lgan nuqtaning absissasiga aytiladi. α burchakning tangensi deb nimaga aytiladi?

α burchakning tangensi deb burchak sinusining burchak kosinusiga nisbatiga aytiladi α burchakning katangensi deb nimaga aytiladi? α burchakning katangensi deb burchak kosinusining burchak sinusiga nisbatiga aytiladi sinα ni oraliqda aniqlang cosα ni 540º<α<630º oraliqda aniqlang tgα ni oraliqda aniqlang ctgα ni 720º<α<810º oraliqda aniqlang Javob bergan o’quvchilar “rag’bat” bilan, javob bera olmaganlar “jarima” bilan baholanadi Matematik auksion O’qituvchi “Kim oshdi savdosi”ni olib boradi sinus kosinus tangens katangens o’quvchilar har bir nom bilan bog’liq ayniyatlarni yozishlari kerak bo’ladi .Masalan, va hakozo davom ettiriladi Oxirgi xossani aytgan o’quvchi “sinus” belgisi yozilgan sovg’a bilanmukofotlanadi

va hakozo davom ettiriladi.

Oxirgi xossani aytgan o’quvchi “kosinus” belgisi yozilgan sovg’ani oladi. Tangens va katangenslar ham xuddi shunday davom qiladi.

Yangi mavzu:

“Charxpalak”o’yini: Har bir guruhdan bir o’quvchini taklif etamiz va har bir guruh uchun ma’lum rangda topishmoqyozilgan varaqlar tarqatiladi, ular shu rangli bo’yoqda savolga javob yozadilar.Javoblar soat strelkasi bo’yicha almashtiriladi.

1guruhga. Isbotlang.

2guruhga. Isbotlang.

3guruhga. Isbotlang.

4guruhga. Isbotlang.

Guruhlar javoblarni soat strelkasi yo’nalishi bo’yicha aylantiradilar va xatolarini tekshiradilar.To’g’ri ishlagan guruhga “rag’bat” xato ishlagan jamoaga “jarima” beriladi.

Keyin yangi mavzuga oid qiyinroq ayniyatlar ishlab ko’rsatiladi.

1. ayniyatni isbotlang 2.



demak tenglikning ikki tomoni ham cos²α-sin²α ko’rinishiga keldi.

Mustaqil ishlash uchun 310 misol beriladi misolni 4 guruh 1 tadan ishlaydi. Chiqqan javob raqamiga qarab “Sehrli maktub” egalariga topshiriladi

1. Demak 1raqami yozilgan maktub ochiladi
Toqatim toq bo’ldi, oqibat

Taxtni yov oldi, oqibat

O’z yurtim qoldi, oqibat

Afg’on ketdim, daryo kechib.

She’rni mazmuni va kim haqida yozilganligini aytib bergan o’quvchi “rag’bat” bilan taqtirlanadi.

2. ayniyatni isbotlang

Demak o raqami yozilgan maktub ochiladi

Ikki ko’zim, elimdadur

Cho’g’dek so’zim, tilimdadur

Dilim yonib, dilimda bir,

Armon, ketdim daryo kechib.

She’rni mazmuni va kim haqida yozilganligini aytib bergan o’quvchi “rag’bat” bilan taqdirlanadi.

3. ayniyatni isbotlang

ctg²α yozilgan maktub ochiladi.

Yurtdan ayro adog’ ko’nglim,

G’uboriga mushtoq ko’nglim,

Yig’lab bu kun bu shoh ko’nglim,

Vayron, ketdim daryo kechib…

She’rni mazmuni va kim haqida yozilganligini aytib bergan o’quvchi “rag’bat” bilan taqdirlanadi.

4. ayniyatni isbotlang

Demak 1raqami yozilgan maktub ochiladi

Bog’ishamol sayr endi-

Qilday chiqib g’ayir endi

Boburing yo’q, xayr endi,

Anjon, ketdim daryo kechib!

She’rni mazmuni va kim haqida yozilganligini aytib bergan o’quvchi “rag’bat” bilan taqdirlanadi.

O’quvchilarning fikrini tinglayman va o’zim xulosa qilaman. Bu satrlar sevimli shoirimiz marhum M.Yusufning “Bobur nidosi” she’ridan olingan.Bu satrlar bizning ajdodlarimiz naqadar vatanparvar bo’lganliklari haqida ma’lumot beradi.

Mustahkamlash:

O’quvchilarni olgan bilimlarini sinash maqsadida 311 misol mustaqil ishlash uchun beriladi.

Xulosa.

Misollarni tekshirib baholayman. O’quvchilarni har qaysi topshiriqqa qatnashganlik darajasini inobatga olib, dars davomida “rag’bat”, “jarima” jetonlar berib boriladi. Oxirda umumlashtirib,o’quvchilarning faollik darajasini inobatga olib ularni baholayman.

Uyga topshiriq. 314,315 misollarni yechib kelish.