Xülasə Əsaslar Tərif Epidemiologiya etiologiya Patoziologiya

---

Kəskin appendisit

Düzgün kliniki məlumat, tələb olunan yerdə düzgündür

Ən son yenilənmişdir: Nov 13, 2017

---

Mündəricat

Xülasə

 

 3

Əsaslar

 

 4

Tərif

 

 4

Epidemiologiya

 

 4

Etiologiya

 

 4

Patoziologiya

 

 4

Prolaktika

 

 6

Diaqnoz

 

 7

Xəstəlik hadisəsi tarixçəsi

 

 7

Mərhələli diaqnostik yanaşma

 

 7

Risk faktorları

 

 9

Tarix və müayinə faktorları

 

 10

Diaqnostik testlər

 

 11

Diferensial diaqnoz

 

 13

Diaqnostik meyarlar

 

 16

Müalicə

 

 17

Mərhələli müalicə yanaşması

 

 17

Müalicəyə dair təfsilatlı məlumatların icmalı

 

 18

Müalicə üsulları

 

 19

Yeni yaranan

 

 23

Növbəti müayinə

 

 24

Tövsiyələr

 

 24

Fəsadlar

 

 24

Proqnoz

 

 25

Rəhbər qaydalar

 

 26

Diaqnostik rəhbər qaydalar

 

 26

Müalicəyə dair rəhbər qaydalar

 

 27

Onlayn-mənbələr

 

 28

İstinad edilən materiallar

 

 29

Şəkillər

 

 34

İmtina

 

 35

---

Xülasə

◊

Soxulcanabənzər çıxıntının (appendiks) kəskin iltihabıdır.

◊

Adətən, kəskin abdominal ağrı kimi təzahür edir, qarın nahiyəsinin ortasından başlayır və daha

sonra aşağı, sağ kvadrantda lokallaşır.

◊

Hərarət, anoreksiya, ürəkbulanma, qusma və neytrol sayının artması ilə əlaqədardır.

◊

Diaqnoz, adətən, kliniki olaraq qoyulur. Müayinə tələb olunarsa, KT müayinəsi və ya ultrasəs

müayinəsi kor bağırsağın çöl diametrinin 6 mm-dən çox genişləndiyini göstərəcəkdir.

◊

Müalicə cərrahi appendektomiyadan ibarətdir.

---

Kəskin appendisit

Əsaslar

ƏSASLAR

Tərif

Kəskin appendisit soxulcanabənzər çıxıntının iltihabıdır,

[1]

 adətən, soxulcanabənzər çıxıntının

boşluğundakı obstruksiyaya görə baş verir (fekalit, normal nəcis, infeksion törədicilər və ya limfoid

hiperplaziya ilə).

[2]

[Fig-1]

Epidemiologiya

Kəskin appendisit ən tez-tez rast gələn təxirəsalınmaz, kəskin, abdominal cərrahiyyələrdən biridir. 

[4]

2006-2007-ci illərdə Böyük Britaniyada 34600-dən çox xəstəlik hadisəsi müalicə almışdır. Əksər xəstəlik

hadisələri kişilərdir (30120) və hadisələr əsasən 15-59 yaş qrupunda baş vermişdir. Əksər xəstələrə

(29576) təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilib. 

[5]

 ABŞ-da hər il 250000-dən çox appendektomiya icra

edilir; 

[6]

 lakin yüksək lii pəhrizlə qidalanan populyasiyalarda insidentlik daha aşağıdır. 

[7]

 Kəskin

appendisitin yaranması üzrə ümumi ömürlük risk kişilərdə 8,6%, qadınlarda isə 6,7% təşkil edir; ömürlük

appendektomiya riski kişilərdə 12%, qadınlarda isə 23% təşkil edir.

[8]

 

[9]

 ABŞ-da appendektomiya üzrə

göstəricilər 10000 xəstəlik hadisəsindən 10-dur. 

[10]

 Bu vəziyyət, adətən, erkən yeniyetməlik dövrü və

40-50 yaşlı xəstələrdə qeydə alınır. Kişilərdə qadınlara nisbətən bir qədər dominantlıq müşahidə edilir

(1,3:1).

Etiologiya

Soxulcanabənzər çıxıntının (appendiks) boşluğundakı obstruksiya kəskin appendisitin əsas səbəbidir. Fekalit

(bərk nəcis kütləsi), normal nəcis və ya limfoid hiperplaziya obstruksiyanın əsas səbəbləridir. Təkcə fekalit

40% hallarda sadə appendisit, 65%-də perforasiyasız qanqrenalı appendisit, 90% hallarda perforasiyalı

appendisit törədir.

[11]

Bəzi xəstəlik hadisələrində neyroimmun etiologiyaya işarə edən elmi dəlillər vardır, lakin bu, hələ də tədqiq

edilir. 

[12]

Patoziologiya

Obstruksiyadan distal istiqamətdə yerləşən boşluq seliklə dolmağa başlayır və qapalı obstruksiya rolunu

oynayır. Bu genişlənmə, boşluqdaxili və divardaxili təzyiqin artması ilə nəticələnir. Vəziyyət irəlilədikdə,

soxulcanabənzər çıxıntıdakı (appendiks) rezident bakteriyalar sürətlə çoxalır. Soxulcanabənzər çıxıntıdakı

(appendiks) əsas bakteriyalar bunlardır:  Fraqilis bakterioidləri  və  Escherichia coli .

[13]

Soxulcanabənzər çıxıntının (appendiks) genişlənməsi reektor anoreksiya, ürəkbulanma və qusma və

visseral ağrıya səbəb olur.

Boşluğun təzyiqinin venoz təzyiqdən daha yüksək olduğuna görə kiçik venalar və kapilyarlar trombozlaşır,

lakin arteriolalar açıq qalır, bu da soxulcanabənzər çıxıntının (appendiks) durğunluğu və tutulması ilə

nəticələnir. İltihablı proses tezliklə soxulcanabənzər çıxıntının (appendiks) seroz qişasına təsir edir,

beləliklə, bu sahədə parietal peritona təsir edərək, sağ aşağı kvadrantda ağrı törədir.

Kiçik arteriollar trombozlaşanda anti-mezenterik sərhəddəki nahiyə işemik olur və toxuma ölümü və

perforasiya başlayır. Bakteriyalar nekrozlaşan divarlardan sızıb çıxır və soxulcanabənzər çıxıntının

4

BMJ Qabaqcıl Praktika mövzusunun bu PDF sənədi ən son olaraq yenilənmiş internet variantına əsaslanır: Nov 13, 2017.

BMJ Qabaqcıl Praktika mövzuları müntəzəm olaraq yenilənir və mövzuların ən son variantı

buradan əldə edilə bilər bestpractice.bmj.com .Bu məzmunun istifadəsi bizim qaydalara

müvaqdir İmtina. © © BMJ Publishing Group Ltd 2018. Bütün hüquqlar qorunur.

---