Xülasə I. Qlobal iqtisadi proseslər və milli iqtisadiyyat Qlobal iqtisadi meyillər 5

Yüklə 253,54 Kb.

Pdf görüntüsü

səhifə	1/8
tarix	18.04.2018
ölçüsü	253,54 Kb.
	#39453
növü	Xülasə

1 2 3 4 5 6 7 8

АZƏRBАYCАN RЕSPUBLİКАSININ

MƏRKƏZİ BANKI

PUL SİYASƏTİ İCMALI

II Rüb

2013

№ 2(14)

İcmalın əsas məqsədi

Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankının (AMB)

cari makroiqtisadi durum barəsində təhlillərini və gözləntilərini əks etdirməkdir.

İctimaiyyətə açıq olan bu icmalın digər məqsədi AMB tərəfindən həyata

keçirilən siyasətin iqtisadiyyata mümkün təsirlərini müntəzəm olaraq geniş

oxucu kütləsinə çatdırmaqdır. İcmal rüblük olaraq ildə dörd dəfə ictimaiyyətə

açıqlanır.

Xülasə

I. Qlobal iqtisadi proseslər və milli iqtisadiyyat

1.1. Qlobal iqtisadi meyillər

5

Haşiyə 1. “Qaya” nefti: növbəti qlobal enerji inqilabı

1.2. Azərbaycanda makroiqtisadi proseslər

1.2.1. Xarici sektor

Haşiyə 2. BXİ-lərin cəlbetmə, potensial və töhfə indeksləri

1.2.2. Məcmu tələb

1.2.3. Məcmu təklif

1.2.4. İnflyasiya prosesləri

1.2.5. Məşğulluq

II. Pul və məzənnə siyasəti

2.1. Valyuta bazarı və manatın məzənnəsi

Haşiyə 3. Valyuta müdaxiləsi və xarici ticarət disbalansları

2.2. Pul siyasəti alətləri

Haşiyə 4. Qeyri-ənənəvi pul siyasəti – son dövrlərin təcrübəsi və perspektivlər

2.3. Pul təklifi

Haşiyə 5. Fiskal konsolidasiyanın pul siyasətinə təsiri

İstifadə olunmuş qrafik və cədvəllər

МÜNDƏRİCАТ

AMB –

Azərbaycan Mərkəzi Bankı

BƏT –

Beynəlxalq Əmək Təşkilatı

BVF –

Beynəlxalq Valyuta Fondu

BXİ – Birbaşa Xarici İnvestisiyalar

DSK –

Dövlət Statistika Komitəsi

İEOÖ –

İnkişaf Etməkdə Olan Ölkələr

İEÖ –

İnkişaf Etmiş Ölkələr

İƏİT –

İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatı

İQİ –

İstehlak Qiymətləri İndeksi

KİQİ –

Kənd Təsərrüfatı Məhsullarının İstehsalçı Qiymətləri

KOS –

Kiçik və Orta Sahibkarlıq

NEM –

Nominal Effektiv Məzənnə

MBK –

Məcmu Buraxılış Kəsiri

OPEC –

Organization of the Petroleum Exporting Countries

(Neft İxrac Edən Ölkələrin Təşkilatı)

REM –

Real Effektiv Məzənnə

RSM –

Real Sektorun Monitorinqi

SİQİ –

Sənaye Məhsullarının İstehsalçı Qiymətləri İndeksi

SKMF –

Sahibkarlığa Kömək Milli Fondu

ÜDM –

Ümumi Daxili Məhsul

ÜTT –

Ümumdünya Ticarət Təşkilatı

Abreviatura

Pul siyasəti icmalı 2013/ II rüb

2013-cü ilin I yarımilliyində Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı

öz fəaliyyətini ölkədə makroiqtisadi sabitliyin davam etməsi və iqtisadiyyatın

şaxələnməsi şəraitində həyata keçirmişdir.

Cari ilin birinci yarısında ölkədə iqtisadi artım davam etmiş, xarici iqtisadi

mövqe əlverişli olmuşdur. Qeyri-neft sektorunun artım dinamikası daha da

sürətlənmişdir. Dövlətin sosial-iqtisadi inkişafa və infrastruktura göstərdiyi

aktiv dəstək iqtisadi artıma mühüm töhfə vermişdir. Dövr ərzində ölkənin

strateji valyuta ehtiyatlarının artımı davam etmiş və kifayətlilik üzrə beynəlxalq

normaları əhəmiyyətli üstələmişdir.

2013-cü ilin I yarısında Mərkəzi Bank fəaliyyətini inflyasiyanın aşağı təkrəqəmli

səviyyədə saxlanması, manatın məzənnəsinin sabitliyi, maliyyə sabitliyinin və

dayanıqlığının qorunması kimi hədəflərin həyata keçirilməsinə yönəltmişdir. Orta

illik inflyasiya cəmi 2% təşkil etmiş və əhali gəlirlərinin real artımı üçün əlverişli

zəmin yaratmışdır. İnflyasiya tərəfdaş ölkələrdəki inflyasiyadan əhəmiyyətli

dərəcədə aşağı olmuşdur. Manatın məzənnəsinin sabitliyi inflyasiyanın təkrəqəmli

səviyyədə saxlanmasında mühüm rol oynamışdır. Manatın sabitliyi şəraitində

aşağı inflyasiya qeyri-neft iqtisadiyyatının və ixracının beynəlxalq rəqabət

qabiliyyətinə müsbət təsir etmişdir.

XÜLASƏ

Qlobal iqtisadi proseslər və milli iqtisadiyyat

I. QLOBAL İQTİSADİ PROSESLƏR VƏ MİLLİ

İQTİSADİYYAT

1.1. Dünya iqtisadiyyatında meyillər

Dünya  iqtisadiyyatında  artım  davam  edir,

lakin,  bu  artım  gözləniləndən  aşağıdır  və

regionlar  üzrə  qeyri-bərabər  templərdə  baş

verir.  Geniş  miqyaslı  stimullaşdırıcı  siyasət

tədbirlərinə baxmayaraq, Avrozonanın resessiya

xəttindən  çıxa  bilməməsi  qabaqcıl  ölkələrdə

fundamental  struktur  problemləri  haqda  ciddi

düşünməyə əsas verir.

İlkin qiymətləndirmələrə görə, 2013-cü ilin

birinci yarısında qlobal iqtisadi artım 2.75%

təşkil etmişdir ki, bu da gözləniləndən aşağıdır.

Artımın zəifliyi əsasən Avrozonada böhranın

təxmin ediləndən daha da dərin olması, ABŞ-

da fiskal konsolidasiyanın özəl tələbə neqativ

təsirləri və inkişaf etməkdə olan ölkələrdə

(İEOÖ) xarici tələbin aşağı düşməsi ilə

əlaqədardır.

Avrozonada cari ilin I rübü ərzində 1.1%-

lik resessiya müşahidə olunsada, II rübdə

burada cüzi artım (0.5%) gözlənilir. Regionda

iqtisadi artımın əsas drayveri Almaniya

(2.2%) qalmaqdadır. Ən dərin resessiya isə

Yunanıstan-da (-1.8%), İspaniyada (-1.2%)

və İtaliyada (-1.1%) müşahidə edilir. İyun

ayında Morgan Stanley Capital International

təşkilatı son illər baş verən prosesləri və

iqtisadiyyatın formalaşmış strukturunu nəzərə

alaraq Yunanıstanı “inkişaf etmiş ölkə”

statusundan “inkişaf etməkdə olan ölkə”

statusuna endirdiklərini elan etmişdir.

İlkin qiymətləndirmələrə əsasən, inkişaf etmiş

ölkələr arasında ən sürətlə artan iqtisadiyyat

Yaponiya iqtisadiyyatıdır (4.7%). Yaponiyada

bir müddət əvvəl irəli sürülən “abenomiks

”

konsepsiyası ilkin mərhələdə özünü doğruldur.

Belə ki, yarımillik ərzində xalis ixrac

və istehlakın artımı hesabına iqtisadi artım

gözləniləndən daha yüksək olmuşdur.

2012-ci ildəki azalmanın ardınca qlobal

ticarətdə cüzi artım müşahidə olunmuşdur.

Formalaşan müsbət dinamikanı nəzərə alaraq,

BVF 2013-cü il üçün qlobal ticarətin həcminin

3.1% (2012-ci illə müqayisədə 0.6 faiz bəndi

çox) artacağını proqnozlaşdırır.

Qlobal iqtisadi artımın mövcud tempi

dünyada məşğulluq səviyyəsinin əhəmiyyətli

*ilkin qiymətləndirmə

Mənbə: Barclays Capital və BVF-nin məlumatları əsasında

Mənbə: ÜTT

“Abenomics” konsepsiyası illik inflyasiya hədəfinin 2% həddində müəyyənləşdirilməsi, ucuz məzənnə siyasəti, neqativ faiz dərəcəsi, yumşaq pul siyasəti, dövlət

investisiyalarının genişləndirilməsi kimi siyasət istiqamətlərini təmin etməklə, iqtisadi artımın sürətləndirilməsini ehtiva edir.

Yüklə 253,54 Kb.

Dostları ilə paylaş:

1 2 3 4 5 6 7 8