ZƏKAT-Zəkatın əhəmiyyəti
28.06.11 00:30
Zəkat, İslamın əsaslarından və fərz əməllərindən biridir.
İbn ömər (Allah ondan razı olsun) Peyğəmbərin (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı
olsun) belə dediyini rəvayət edir: "İslam be ş əsas üzərində qurulmuşdur: Allahdan başqa
ibadətə layiq haqq məbudun olmadığına və Məhəmmədin Allahın qulu və elçisi olmasına
ş
əhadət gətirmək, namaz qılmaq, zəkat vermək, Allahın Evini həcc etmək və Ramazan ayını
oruc tutmaq"[1].
Qurani Kərimin səksən iki ayəsində zəkat namazla bərabər qeyd edilmi
ş
dir (bu isə onun hansı dərəcədə əhəmiyyətli olduğundan xəbər verir. tər.).
Zəkatın verilməsinə təşviq
Allah təala buyurur: "(Ya Rəsulum!) Onların mallarından sədəqə (zəkat) al. Bununla onları
(günahlarından) təmizləmi
ş, pak etmiş (mallarına bərəkət vermiş,
əməllərinin savabını artırmı
ş
) olarsan. Onlardan ötrü dua et, çünki sənin duan onlar üçün bir arxayınçılıqdır
(rahatlıqdır). Allah (hər
ş
eyi) e
ş
idəndir, biləndir."
[2]
Allah təala buyurur: "(Sərvətinizin) xalqın mal-dövləti hesabına artması üçün sələmlə (faizlə)
verdiyiniz malın Allah yanında heç bir bərəkəti (artımı) olmaz. Allah rizasını diləyərək verdiyiniz
sədəqə (zəkat) isə belə deyildir. Bunu edənlər (dünyada mallarının bərəkətini, axirətdə isə öz
mükafatlarını) qat-qat artıranlardır!"[3]
Əbu Hureyrə (Allah ondan razı olsun) Peyğəmbərin (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı
olsun) belə buyurduğunu xəbər verir: "Kim öz halal qazancından bir xurma dəyərində sədəqə
verərsə, uca Allah bunu sağ əli ilə qəbul edib, sizin öz dayçanızı böyüdüb dağ boyda etdiyiniz
kimi, O da həmin malı sədəqə sahibi üçün o qədər bərəkətləndirər. Heç
ş
übhəsiz, Allah yalnız halalı qəbul edir"[4].
Zəkatdan imtina etməyin qadağan olunması
Allah təala buyurur: "Allah tərəfindən bəxş olunmuş mal-dövləti sərf etməyə xəsislik
edənlər heç də bunu özləri üçün xeyirli hesab etməsinlər. Xeyr, bu onlar üçün zərərlidir.
Onların xəsislik etdikləri
şey qiyamət
günü boyunlarına dolanacaqdır. Göylərin və yerin mirası Allaha məxsusdur. Allah hər bir
əməlinizdən xəbərdardır!"
[5]
1 / 5
ZƏKAT-Zəkatın əhəmiyyəti
28.06.11 00:30
Əbu Hureyrə (Allah ondan razı olsun) Peyğəmbərin (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı
olsun) belə buyurduğunu deyir: «Allahın mal-dövlət bəx
ş
etdiyi kəs onun zəkatını vermirsə, Qiyamət günü Allah onun mal-dövlətini, gözlərinin üstündə
qara xal olan zəhərli ilana döndərəcəkdir. İlan onun boynuna sarılacaq və onun yanaqlarından
yapı
ş
ıb deyəcək: mən sənin xəzinənəm, mən sənin mal-dövlətinəm. Sonra Peyğəmbər (Ona və
ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) bu ayəni oxudu: «Allah tərəfindən bəx
ş
olunmu
ş
mal-dövləti sərf etməyə xəsislik edənlər heç də bunu özləri üçün xeyirli hesab etməsinlər. Xeyr,
bu onlar üçün zərərlidir. Onların xəsislik etdikləri
ş
ey qiyamət günü boyunlarına dolanacaqdır. Göylərin və yerin mirası Allaha məxsusdur. Allah
hər bir əməlinizdən xəbərdardır! [6]»[7]
Uca Allah ba
ş
qa bir ayədə buyurur:
«... (Ya Rəsulum!) Qızıl-gümü
ş
yığıb onu Allah yolunda xərcləməyənləri
ş
iddətli bir əzabla müjdələ! O gün (qiyamət günü) yığdıqları qızıl-gümü
ş
cəhənnəm atə
ş
ində qızdırılıb alınlarına, böyürlərinə və kürəklərinə dağ basılacaq (və onlara): “Bu sizin
özünüz üçün yığıb saxladığınız mallardır. Yığdığınız mal-dövlətin (əzabını, acısını) dadın!”
- (deyiləcəkdir!)»
[8]
Əbu Hureyrə (Allah ondan razı olsun) Peyğəmbərin (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı
olsun) belə dediyini rəvayət edir: «Malının zəkatını verməyən qızıl və gümü
ş
sahibi üçün qiyamət günü cəhənnəm odundan bir qapı açılacaq və yığdıqları qızıl-gümü
ş
cəhənnəm atə
ş
ində qızdırılıb alnına, böyürünə və kürəyinə dağ basılacaq. Hər dəfə soyuduqda yenidən
təkrarlanacaqdır. Bu əzab, müddəti əlli min il olan bir gündə bəndələr arasında haqq-hesab ba
ş
layana və özünün ya cənnətlik ya da cəhənnəmlik olduğunu bilənə qədər davam edəcəkdir.
2 / 5
ZƏKAT-Zəkatın əhəmiyyəti
28.06.11 00:30
Orada olanlar dedilər: Ey Allahın elçisi, bəs dəvəsinin zəkatını verməyən?
Peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) dedi: Həmçinin dəvə sahibi də,
onun haqqını (zəkatını) verməsə qiyamət günü üzü üstə bir çuxura atılacaq, hər bir dəvə
ayaqları ilə onu tapdalayacaq və di
ş
ləyəcək, onun isə qaçmağa yeri olmayacaq. Birinci dəvə bunu etdikdən sonra digəri onu əvəz
edəcəkdir. Bu əzab, müddəti əlli min il olan bir gündə, bəndələr arasında haqq-hesab edilənə və
özünün ya cənnətlik ya da cəhənnəmlik olduğunu bilənə qədər davam edəcəkdir»[9].
Zəkatdan imtina edənin hökmü
Zəkat, İslam ümmətinin yekdilliklə qəbul etdiyi vacib əməllərdəndir. O, geniş vüsət alıb dinin
lazımlı əməllərindən və onun vacibliyini inkar edən isə İslamdan çıxmı
ş
sayılır və kafir kimi ölür. Yalnız, İslamda yeni olan insan
ş
əriət hökmləri barəsində cahilliyinə görə üzrlü sayılır.
Zəkatın vacibliyini etiqad edib onu verməkdən imtina edərsə, buna görə günah qazanar, lakin
dindən çıxmaz. Belə halda rəhbər ondan, zəkatı və əlavə cəza olaraq malının yarısını məcbur
almalıdır. Bunun sübutu Bəhz ibn Həkimin rəvayətidir. O atasından, atası da babasından
rəvayət edir ki, o, Peyğəmbərin belə dediyi e
ş
itmi
ş
dir: «çöldən qidalanan qırx dəvəyə görə ikiya
ş
lı di
ş
i dəvə (zəkat) verilir. Hesablamada dəvələr arasında (köklüyünə və ya arıqlığına, kiçikliyinə və
ya böyüklüyünə görə) fərq qoyulmur. Kim zəkatını savab qazanmaq üçün verərsə, savabına yeti
ş
ər. Kim zəkatı verməkdən imtina edərsə, Allahın haqqlarından biri olaraq, biz ondan zəkatı və
üstəlik malının yarısını alarıq. Bu maldan, Məhəmmədin ailəsinə heç nə halal deyil»[10].
Zəkatın vacibliyini etiqad edib onu verməkdən imtina edənlər qüvvə ilə müqavimət
göstərərlərsə, zəkatı verənə qədər (müsəlman rəhbər tərəfindən) onlara qar
ş
ı döyü
ş
ülməlidir. Demək, Peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) buyurur:
«İnsanlar lə iləhə illəllah Muhəmmədən rəsuləllah kəlməsinə
ş
əhadət verməyib, namaz qılmayıb, zəkat verməyincəyə qədər onlara qar
ş
ı döyü
3 / 5
ZƏKAT-Zəkatın əhəmiyyəti
28.06.11 00:30
ş
mək mənə əmr olundu. Əgər onlar bunu edərlərsə, yalnız İslamın haqqı müstəsna olmaqla,
canlarını və mallarını qorumu
ş
olarlar. Onların haqq-hesabları isə Allah dərgahındadır»[11].
Əbu Hureyrə (Allah ondan razı olsun) deyir ki, Peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və
salamı olsun) vəfat etdikdən sonra Əbu Bəkr xəlifə olanda ərəblərin bir hissəsi kafir olmu şdula
r. (Əbu Bəkr onlara qar
ş
ı döyü
ş
ə hazırla
ş
anda) ömər dedi: "İnsanlarla hansı əsasa görə döyü
ş
ürsən?" Axı Peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) buyurub: "İnsanlar:
Lə iləhə illəllah Məhəmmədən rəsuləllah kəlməsini - deyənə qədər onlarla vuru
ş
maq mənə əmr edilmi
ş
dir! Əgər bu kəlməni desələr, haqlı anlar istisna olmaqla, öz qanlarını və mallarını qorumu
ş
olarlar. Onların haqq-hesabları isə Allah dərgahındadır».
Cavabında, Əbu Bəkr deyir: Allaha and olsun, zəkatı namazdan ayıranlara qar
ş
ı döyü
ş
əcəyəm. Zəkat malın haqqıdır. Əgər onlar Peyğəmbərə (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və
salamı olsun) ödədikləri dəvə çidarını mənə ödəməkdən imtina etsələr mən buna görə onlarla
döyü
ş
ərəm. ömər (Allah ondan razı olsun) deyir: Bundan sonra mən gördüm ki, Allah, Əbu Bəkrin
(Allah ondan razı olsun) köksünü cihad üçün geni
ş
lətmi
ş
dir. Nəhayət mən onun haqq olduğu dərk etdim![12].
----------------------------------------------------------
[1] Buxari: 1/ 49/ 8. Müslim: 1/ 45/ 20/ 16. Tirmizi: 4/ 119/ 2736. Nəsai: 8/ 107. Hədisin bu
tərtibatı Müslimə məxsusdur.
4 / 5
ZƏKAT-Zəkatın əhəmiyyəti
28.06.11 00:30
[2] ət-Tövbə: 103.
[3] ər-Rum: 39.
[4] Buxari: 3/ 278/ 1410. Müslim: 2/ 702/ 1014. Tirmizi: 2/ 85/ 656. Nəsai: 5/ 57.
[5] Ali İmran: 180.
[6] Ali İmran: 180.
[7] Hədis səhihdir. Səhih Sünən Nəsai: â„– 2327. Buxari: 3/ 268/ â„– 1403.
[8] ət-Tövbə: 34-35.
[9] Hədis səhihdir. Səhih Sünən İbn Macə: â„– 5729. Müslim: 2/ 680/ â„– 987. Əbu Davud: 5/
75/ â„– 1642.
[10] Hədis həsəndir. Səhih Sünən ibn Macə: â„– 4265. Əbu Davud: 4/ 452/ â„– 1560. Nəsai: 5/
25. Əhməd: 8/ 217/ 28.
[11] Buxari: 1/ 75/ â„– 25. Müslim: 1/53/ â„– 22.
[12] Buxari: 3/ 626/ â„– 1399-1400. Müslim: 1/ 51/ â„– 20. Əbu Davud: 4/ 414/ â„– 1541. Nəsai:
5/ 14. Tirmizi: 4/ 117/ â„– 2734.
Mənbə
5 / 5
Dostları ilə paylaş: |