: پدر، نيا، نياكان. آبا-اژداد (aba-əjdad) : آبا، اجداد، پدر و نياكان

ə

= پعّه (pə’ə) : از ادات تعجّب.
پغور	pəğur	: گيج، آشفته حال.
پك	pək	: از ادات تعجّب.
پل	pəl	(1) : پر، بال. 2- افتاده و آويزان، آنچه كه كناره‌هايش آويزان و بلند باشد. قولاقلارى پل دير. (گوشهايش بلند و آويزان است.) 3- گيج، خل، احمق، رواني. 4- آنكه نقصي داشته باشد. پل-پل ائدمَك (pəl-pəl edmək) : افتان و خيزان رفتن، به آرامي جنبيدن و حركت كردن. پلتَك (pəltək) : الكن، كسي كه زبانش در هنگام صحبت كردن بگيرد. پلتَكليك (pəltəklik) : لكنت زباني. پلتَم (pəltəm) : قطعه، تكّة كوچك. ‌(بيات) پلغار (pəlğar) : 1- نظم و ترتيب، گردش منظّم. (در قديم به سنگ آسياب كه با نظم خاصّي مي‌چرخيده «پلغار» (پرگار) مي‌گفته‌اند.) 2- گيج حال، سرگردان و پريشان، آنكه دايره‌وار بچرخد. پلغاردان چيخماق (pəlğardan çıxmaq) : از حال عادي خارج شدن، از كوره در رفتن، عصباني شدن. پلغارسيز (pəlğarsız) : بي نظم، در حال هاج و واج. پَلْك (pəlk) : بي حس، فلج، از كار افتاده، تكّه‌اي از يك جسم بي جان. پلكيم (pəlkim) : قطعه، هر كلّه قند را به 5 الي 10 قطعه تقسيم مي‌كنند كه هر يك از آنها را يك «پلكيم» مي‌گويند. پلكيم-پلكيم (pəlkim-pəlkim) : قطعه قطعه. پلگَرد : گيج، سر گردان. پللَنمَك (pəllənmək) = پلَنمَك (pələnmək) : 1- پرواز كردن، پريدن. 2- پرسه زدن، بي جهت دور زدن. 3- آويزان شدن گـوش. پلميج (pəlmic) : تو سري، با كف دست بر سر كسي زدن. (فا) پله (pələ) : 1- گيج حال، كودن و احمق. 2- نيمه، نصفه. پله كو (pələ ku) : نيم كوب، كمي كوبيده شده، كاملاً كوبيده نشده. پله گرد (pələ gərd) = پله گيج (pələ gic) : گيج، سر در گم. پله مرگ (pələ mərg) : نيمه جان، محتضر، در حال مرگ.
پل	pəl	(2) : (ف) گيسو، زلف.
پلپوم	pəlpum	: (← پار1، پارپيم)
پلَنگ	pələng	: پلنگ. پلنگ چؤكَردَن (pələng çökərdən) = پلنگ كوش (pələng kuş) : پلنگ كُش، نام گياهي است كه در مناطق گرمسيري رشد مي‌كند و داراي خارهاي تيزي است كه اگر به پاي پلنگ فرو رود، باعث مرگش مي‌شود.
پله	pələ	(1) : پشه، پشة ريز.
پله	pələ	(2) : دراز. (← بله) پله بيد (pələ bid) : از انواع درختان بيد. (← بله، بله بيد)
پله سنگ	pələ səng	: (← پاوسنگ)
پلوار	pəlvar	: (ف) پروار، چاق. پلوارى (pəlvarı) : پرواري، چاق شده.
پناه	pənah	: (ف) 1- حفظ، حمايت، امان. 2- پنهان، مخفي، نهان. پناه آپارماق (pənah aparmaq) : پناه بردن، پناهنده شدن. پناه اوْلماق (pənah olmaq) : 1- پنهان شدن، مخفي شدن. 2- پناهنده شدن، به كسي ملتجي شدن. 3- حائل شدن، سدّ راه قرار گرفتن. پناهگاه (pənahgah) : پناهگاه، محلّ پنهان شدن.
پنجره	pəncərə	: (ف) 1- پنجره، دريچه. 2- نام نقشي از نقشهاي گليم.
پند	pənd	: (ف) پند، اندرز، نصيحت. پندار (pəndar) : سخن عبرت آميز، مورد اعتنا و توجّه. پندار ائدمك (pəndar edmək) : توجّه كردن، متوجّه شدن.
پندوْو	pəndov	: (ف) محرّف «بند آب»، سد، آبي كه جلو آن گرفته شود تا قطعه زميني محدود را آبياري كند.
پنگ	pəng	: 1- ساقة درخت، قسمتي از ساقه يا شاخة درخت. 2- چنگ، دست، پنجه. پنگ آتماق (pəng atmaq) : 1- پهن و گسترده شدن ساقه‌هاي درختان. 2- چنگ انداختن.
پنلي	pənli	: عزادار، سياه‌پوش. (فا)
پنير	pənir	: 1- پنير، خوراكي كه از شير بسته تهيّه شود. 2- اوّلين جوانة نخل كه در كنار ريشة نخل رشد مي‌كند و غذايي مقوّي و خوشمزه است.
په	pə	: پس، بنا بر اين.
پَهْر	pəhr	: عمل هرس، كندن علفهاي هرز و شاخه‌هاي اطراف درخت. پهر ائدمَك (pəhr edmək) : هرس كردن.
پَهَك	pəhək	: بيماري رشته، مرضي كه در قديم كرم رشته در بدن ايجاد مي‌كرد.
پَهله	pəhlə	: شيب كوه يا تپّه.
په‌ي	pəy	: 1- پي، ردّ پا، جاي پا. 2- رباط، وسيلة اتّصال دو استخوان در بدن. (← پئي) په‌ي ائدمك (pəy edmək) : برّه‌ها و بزغاله‌ها را همراه مادران خود به چرا فرستادن. په‌ي ران (pəy ran) : آنكه ردّ پاي انسان يا حيواني را جستجو كند، پيدا كنندة ردّ پا. په‌ي سورمَك (pəy sürmək) : عمل رد يابي. په‌ي‌له‌مك (pəyləmək) : 1- رد يابي كردن، رد پاي كسي را جستجو كردن. 2- پاياب، تعيين كردن عمق آب. په‌يه‌گاه (pəyəgah) : پايگاه، جايگاه و كمينگاه شكارچي.
پيچ	pıç	: پچ پچ، صداي خفيف. پيچ-
پيچّ	pıçç	: له و كوبيده. پيچّ اوْلماق (pıçç olmaq) : له و كوبيده شدن.
پيچ	pıç-pıç	: پچ پچ. پيچّيلاماق (pıççılamaq) : پچ پچ كردن.
پيدار	pıdar	: علف خشك، علف باقي مانده از آخور حيوانات.
پيغير	pığır	: 1- پشت سر هم، به طور متوالي. 2- هر چيز فراوان و بي ارزش. 3- فضله، نجاست. (← پ.وْ.ق)
پيل	pıl	: جنبش، فعاليت. (← پير1) پيل-پيل (pıl-pıl) : 1- جنبش و فعاليت. 2- چشمها را مرتّباً بستن و باز كردن. 3- سوسو، درخشش. پيل-پيل ائدمك (pıl-pıl edmək) : 1- جنبش و فعاليت داشتن. 2- سوسو زدن. پيلته (pıltə) : فتيلة چراغ كه سوسو زند. پيلْك (pılk) : 1- پلك چشم. 2- جنبش، حركت. پيلْك وورماق (pılk vurmaq) : 1- تكان خوردن، جنبيدن. 2- پلكها را بر هم زدن. پيلْك يئمَك (pılk yemək) = پيل يئمَك (pıl yemək) : تكان خوردن، حركت كردن. پيلوْو (pılov) : پلو، دم پخت. (پيل (تكان) + اوْو (آب) = پيلوْو؛ براي درست كردن پلو (دم‌پز) برنج، آب و محتويات آن را با كفگير به هم مي‌زنند.) پيلينگ (pılıng) : جنبش، حركت، تكان خوردن. پيليك- پيليك (pılık-pılık) : سوسو، درخشش.
پيمبيق	pımbıq	= پيمّيق (pımmıq) : 1- قسمتي از ساز و كرنا كه در دهان گذاشته مي‌شود و با دميدن در آن، ساز به صدا در مي‌آيد. 2- تلنگر، ضربة انگشت.
پيمّيريق	pımmırıq	: 1- خيلي كوچك. 2- خيلي كم.
پين	pın	: 1- مقعد، مخرج. پينّين (pınnın) : 1- تنبل. 2- بيماري بواسير.
پينخيرماق	pınxırmaq	: عطسه كردن حيوان در هنگام احساس خطر.
پير	pır	(2) : چرخش، عمل چرخيدن و دور زدن. پير-پيرَّك (pır-pırrək) : 1- پروانه، نام حشره‌اي كه از پيله و برگ درخت توت به وجود آيد. 2- فرفره. 3- مجازاً زرنگ و چابك. پير وئرمك (pır vermək) : چرخاندن، تاب دادن. پير يئمَك (pır yemək) : چرخيدن، دور زدن.
پير	pır	(3) : خرمن گندم، جو و … كه دانه هاي آن در داخل ساقه باشد.
پير	pır	(4) : صوتي است جهت فرا خواندن بزها و بزغاله‌ها براي خوردن برگ درختان در هنگام تكاندن درختاني چون كُنار (سدر) كه برگ آن خوراك مفيدي براي دامهاست.
پير	pır 1	: 1- درخشش، نور. 2- طلوع، بر آمدن آفتاب. 3- پرواز، پريدن پرندگان. پيرّ اوْلماق (pırr olmaq) : 1- دميدن، طلوع كردن. 2- بر بر نگاه كردن، زل زدن در چشم ديگران. پير دئمك (pır demək) : طلوع كردن خورشيد يا ماه. پيرلانماق (pırlanmaq) = پير وورماق (pır vurmaq) = پير وئرمَك (pır vermək) : درخشيدن،‌ طلوع كردن، دميدن. پيرّيلاشماق (pırrılaşmaq) : برق زدن و درخشيدن اشياي نوراني. پيرّيلاماق (pırrılamaq) : برق زدن، درخشيدن. پيرّيلْتي (pırrıltı) = پيرّينْتي (pırrıntı) : جرقّه، آتش پاره. پيرينگه (pırıngə) : 1- جرقّه، شرارة آتش. 2- تراشه، براده و ريزه هاي هر چيز.
پير مَهي	pır məhi	: سخن نابجا، گفتار خام.
پيرْچ	pırç	(1) : 1- درخشش، برق. 2- سوختن (به وسيلة آب يا روغن داغ) پيرچ اوْلماق (pırç olmaq) : 1- درخشيدن. 2- سوختن. 3- در قمار سوختن و باختن.
پيرْچ	pırç	(2) : در هم پيچيده، در هم فرو رفته. (← پرچ و پيچّ) پيرچ اوْلماق (pırç olmaq) : در هم پيچيدن، خرد و له شدن. پيرچيم (pırçım) : 1- پرچم، بيرق. 2- گمپل، بافتني تزييني. 3- آنچه كه وسيلة نصب باشد، ميخ، ميخ و پرچ.
پيرْغ	pırğ	: پرتاب. (← پيرْخ) پيرغى گپ (pırğı gəp) : سخني كه ناگهان از دهان پرتاب شود، سخن نسنجيده.
پيريك	pırık	: صداي خنده يا عطسه. (← پيرك) پيريك-پيريك (pırık-pırık) : خنده‌ها و عطسه هاي متوالي. پيريكّه (pırıkkə) : عطسه، خنده. پيريكّيلاماق (pırıkkılamaq) : خنديدن، زير خنده زدن.
پيريزيم-پيريزيم	pırızım-pırızım	: ريز، ريز، شكسته و در هم ريخته. (← پيرز، پيرزيم)
پيرْك	pırk	: صداي عطسه يا خنده. (← پيرخ) پيركيلاشماق (pırkılaşmaq) : دسته جمعي خنديدن. پيركيلاماق (pırkılamaq) : 1- عطسه كردن. 2- زير خنده زدن، خنده سر دادن.
پيرسوك	pırsuk	: پرستو.
پيرْت	pırt	: 1- صداي تركيدن و بيرون افتادن. 2- پرتاب، بيرون افتادن. (← پير2) پيرتَك (pırtək) : پشه، پشة ريز. پيرتلاما (pırtlama) : تركيدن پوست بر اثر چاقي. پيرتلاماك (pırtlamak) : 1- پرتاب شدن، بيرون افتادن. 2- منفجر شدن. پيرتماق (pırtmaq) : 1- سخن پراندن، متلك گفتن. 2- جيم شدن، در رفتن. پيرتيق (pırtıq) : 1- نخي كه از پارچه در رفته و بيرون آمده باشد. 2- چشمي كه از حدقه بيرون زده باشد. پيرتيلاماق (pırtılamaq) : منفجر شدن، بيرون زدن و تركيدن غدّه. پيرتيم (pırtım) = پيرتيم-پيرتيم (pırtım-pırtım) : پاره پوره، پوسيده و كهنه. پيرتين (pırtın) : نام پرنده‌اي بسيار كوچك و به رنگ خاكستري.
پيرْخ	pırx	: 1- عمل پرتاب كردن. 2- وسيلة پرتاب كردن، چوبدستي كه آن را پرتاب كنند. (← پير2)
پيرْز	pırz	: خرد، ريز، شكسته. پيرزيم-پيرزيم (pırzım-pırzım) : ريز ريز، شكسته و در هم ريخته.
پيس	pıs	: 1- صداي فس، صداي باد معده. 2- مقعد، نشيمنگاه. پيسّ ائدمك (pıss edmək) : جفتگيري خروس با مرغ. پيسميريق (pısmırıq) : كوتوله، كوچولو، خيلي كوچك.
پيتيراق	pıtıraq	: نوعي علف چسبنده. (← پيت2، پيتيراق)
پيخ	pıx	(1) : صوتي است جهت خواباندن و يا به سكوت واداشتن كه در هنگام هشدار دادن به كسي گفته مي‌شود. پيخ ائدمك (pıx edmək) : كنايه از كشتن و سر بريدن.
پيخ	pıx	(2) : مرتبه، دفعه.
پيخْش	pıxş	: پخش، پراكنده، متفرّق.
پيخشى	pıxşı	: نام بوته‌اي شبيه چوبه كه از ساقة آن در شستن لباس استفاده مي‌شد.
پيچ	piç	(1) : 1- پيچ، انحراف. 2- پيچِ مُهره. پيچ-پيچَك (piç-piçək) : نام گياهي از تيرة پيچكيان. پيچَك (piçək) : 1- نام گياهي از تيرة پيچكيان. 2- ساقه‌هاي شلتوك (برنج) كه به صورت لوله در آورده باشند. پيچك پنير (piçək pənir) : از بهترين و مرغوب ترين نوع پنير كه در ايلات قشقايي تهيّه مي‌شد.
پيچ	piç	(2) : صداي خفيف، پچ پچ. پيچ-پيچ (piç-piç) = پيچ-پيچه (piç-piçə) : پچ پچ، سخني كه آهسته و زير گوشي با يكديگر گفته شود. پيچّيله‌مك (piççiləmək) : پچ پچ كردن.
پيچاق	piçaq	= پيچيق (piçiq) : كارد، چاقو. (← بيچ، بيچاق)
پيچّ	piçç	: له و كوبيده. پيچّ ائدمك (piçç edmək) : له كردن، لگد كوب كردن.
پيدينَك	pidinək	: پونه، پودنه. (ريشة كلمه از مصدر «بيتمك» (روييدن) است.)
پيدوم	pidum	: پرندة زير دم زنك. (اصل كلمه «پيتوم» (آنچه پت پت كند) است.)
پيك	pik	(1) : پوك، خالي، تو خالي. پيكَك (pikək) : برشتة برنج، ذرّت و …
پيك	pik	(2) : يكي از نقشهاي بازي ورق.
پيل	pil	: 1- پول. (درقديم «پول» واحد پول بسيار كم ارزشي بوده است.) 2- پول خرد و هر چيز كم ارزش. پيلَك (pilək) : پولك، زري دوزي. پيلَكْلي (piləkli) : پولك دار، زري دوزي شده. پيلَكي (piləki) : 1- پولك دار، پولك دوخته شده.2- پولكي، پول دوست. 3- رشوه‌خوار. پيله (pilə) : 1- پوستة دانة حبوبات، هرچيز خرد و كوچك. 2- چسبيدگي، اصرار، پا فشاري. پيله ائدمك (pilə edmək) : اصرار كردن، به كسي چسبيدن و پا فشاري كردن. پيله وَر (pilə vər) : خرده فروش دوره گرد. پيليچ (piliç) : 1- اصرار و پا فشاري. 2- در هم پيچيده، له و كوبيده. پيليزيم (pilizim) : خرده، ريزه، تراشه. پيليسَر (pilisər) = پيليسه (pilisə) : پا پوش، كفش كهنه، گيوة نا مرغوب. پيليش (piliş) : 1- براده، تراشه. 2- شكاف، ترك. 3- سماجت، اصرار و پا فشاري. پيليشه (pilişə) = پيليشيم (pilişim) = پيليشيك (pilişik) : براده، تراشه.
پيلّه	pillə	: پلّه، نردبان. پيلّه‌كان : نردبان، پلّه.
پيلتاق	piltaq	: گياه خشك و پرز دار. (← پيت2، پيتيراق)
پيلته	piltə	: 1- فتيله، فتيلة چراغ. (← پيل و پيت3، پيتيله) 2- نوار پارچه‌اي يا مقدار پنبه‌اي كه آغشته به دارو باشد و بر روي زخم قرار دهند، باند زخم. 3- بيماري رشته.
پين	pin	: مخرج، مقعد. (← پ.ی.ن) پيناس (pinas) : خسيس، لئيم، پست. پينتي (pinti) : 1- كثيف، پلشت. 2- خسيس، ممسك. پنتيليك (pintilik) : خساست.
پينار	pinar	: چشمه.
پينْج	pinc	: پنجه، انگشت. پينج آتماق (pinc atmaq) : چنگ انداختن. پينجه (pincə) : پنجه، انگشت. پينجه‌له‌مك (pincələmək) : پنجه افكندن، چيزي را با پنجه‌ها فشردن. پينج وورماق (pinc vurmaq) : چنگ انداختن، پنجه افكندن. پينجيرله‌مك (pincirləmək) : با پنجه‌ها فشردن، كوبيدن و له كردن. پينجيق (pinciq) : تلنگر، ضربه با انگشت.
پينه	pinə	(1) : پونه، پودنه.
پينه	pinə	(2) : 1- پينه، وصله، پرگاله. 2- پينة دست كه بر اثر كار زياد ايجاد شده باشد. پينه باغلاماق (pinə bağlamaq) : پينه بستن دست يا پيشاني. پينه دوز (pinə duz) : آنكه كفشهاي پاره پوره را بدوزد. پينه دوزلوق (pinə duzluq) : پينه دوزي. پينه‌له‌مك (pinələmək) : وصله زدن، پرگاله زدن.
پينَكي	pinəki	: چرت، خواب موقّتي. پينَكيله‌مك (pinəkilmək) : چرت زدن، خوابيدن.
پير	pir	(1) : 1- سالخورده و مسن. (در اصل به معني «فرسوده و فاسد شده» است. ← پيرمك) 2- عارف پير، مرشد. 3- آرامگاه پير طريقت كه مورد احترام و زيارت مردم قرار مي‌گيرد. پير آلا توْو (pir ala tov) = پير آلايى (pir alayı) : درخت مقدّس كه بر ساقه‌ها و شاخه‌هايش پارچه بندند و نذر كنند. پير چيتي (çiti pir) : پارچة چيتي كه از اماكن مقدّس به عنوان تبرّك بردارند و بر بازوي كودكان بندند. پيرِ لك‌لك (pire ləklək) = پيرِ جرگه (pire cərgə) : اماكن و جايگاه مقدّس، درختان مقدّسي كه به ساقه‌ها و شاخه‌هاي آنها پارچه مي‌بندند و نذر مي‌كنند. پيرمَك (pirmək) : 1- كفك زدن، ترش كردن، فاسد و خراب شدن. 2- كفك، قارچ.
پير	pir	(2) : درخشش. (← پير1) پيرينگه (piringə) : جرقه، شراره.
پير مورادلى	pir muradlı	: پير مرادي، نام طايفه‌اي از ايلات شش بلوكي و كشكولي.
پيرچيم	pirçim	: پرچم. (← پرچ، و پيرچ، پيرچيم)
پيره‌ني	pirəni	: 1- بيماري صرع و غش. 2- نوعي بيماري كه از پرخوري ايجاد شود. (← توْخ1، توْخ چالماسى)
پيريز	piriz	: 1- خرده، ريزه، تراشه. (← پيرز) 2- پريز برق. پيريزه (pirizə) = پيريزيم (pirizim) : 1- پريزه، ريزه، تراشه. 2- جرقّه، آتش پاره. پيريزيم-پيريزيم (pirizim-pirizim) : ريزه ريزه، ريزه و تراشه.
پيرسوک	pirsük	: پرستو.
پيرْت	pirt	: 1- پرت، پرتاب. 2- صداي خفيف انفجار. پيرتيك (pirtik) : 1- نخهاي زائد كه از لباس آويزان باشد. 2- پاره پوره، پوسيده.
پيرْتَك	pirtək	: پشه، پشة ريز.
پيرْز	pirz	= پيرزه (pirzə) = پيرزه‌له (pirzələ) : خرده، ريزه، براده، تراشه. پيرزه‌له‌مك (pirzələmək) : ريز ريز كردن، چيزي را در كف دست قرار دادن و آن را ريز ريز كردن.
پيس	pis	: پست، بد، ناروا، ناشايست. پيسّاق (pissaq) = پيسّالاق (pissalaq) : 1- مقعد و مدفوع. 2- بيماري بواسير. پيسّ ائدمك (piss edmək) : عمل مقاربت خروس با مرغ. پيسميريق (pismiriq) : 1- كوتاه قد و نا شايست، كوتوله. 2- ناشايست و نالايق. پيسير (pisir) : لجن، كثافت.
پيش	piş	(1) : به ساقه و برگ درخت خرما و همچنين به نوعي ظرف كه از برگهاي نخل ساخته شود، گفته مي‌شود.
پيش	piş	(2) : (ف) 1- پيش، جلو، مقابل. 2- زمان جلوتر، زمان پيشين. پيش انداز ائدمك (piş əndaz edmək) : زاييدن حيوان قبل از موعد زايمان. پيشبا (pişba) : (پيش (جلو) فارسي + باي (بزرگ) تركي) پيش باي، درست شده.) پيشوا، بيگ و بزرگ، پيش نماز. پيش پا (piş pa) : سكندري. پيش پا يئمَك (piş pa yemək) : سكندري خوردن، به سر در آمدن. پيش بره‌ك (piş bərək) : آنكه در كمينگاه اوّلي قرار گيرد، سارقي كه پيش از سارقين ديگر حركت كند، دزد اوّلي. پيش رس (piş rəs) : درخت توت. پيش كَمَر (piş kəmər) : وصلة گيوه. پيش ناماز (piş namaz) : پيش نماز، پيشواي مسجد. پيش نـوك (piş nük) : حاضر جواب، كسي كه بدون رعايت ادب و نوبت سخن گويد. پيشه‌لَك (pişələk) : نام نوعي زنبور از انواع زنبورهاي عسل كه به عنوان قاصد پيشرو براي شناسايي موقعيّت پرواز مي‌كند و در توليد عسل چندان نقشي ندارد.
پيش	piş	(3) = پيشْت (pişt) = پيشْك (pişk) : صوت دفع گربه و امثال آن. پيشكيرمك (pişkirmək) : رم دادن حيوانات. (← پوشك، پوشكورمك) پيشيك (pişik) : گربه.
پيشَنگ	pişəng	: فشنگ. (← پـوش، پوشنگ)
پيشينگه	pişingə	: 1- ترشّح آب. 2- جرقّه، شرارة آتش. (← پـوش، پوشونگه)
پيشْك	pişk	: 1- هسته، دانه. 2- قرعه، قرعه كشي. (← پـوش، پوشك)
پيشوْو	pişov	: پيشاب، ادرار. (اصل كلمه «پيسوْو» يعني پيس (پيش) + آب = آب كثيف و ناپاك)
پيشتوْو	piştov	: پيشتو، تپانچه، نوعي اسلحة كمري. (اصل كلمه از «پيستولِت» كه سازندة اين اسلحه بوده، گرفته شده است.)
پيت	pit	(1) : صبر، حوصله، ريزه كاري. پيت ائدمك (pit edmək) : در ريزه‌كاريها حوصله به خرج دادن. پيت-پيت ائدمك (pit-pit edmək) : كاري را با صبر و حوصله انجام دادن، ريزه كاري كردن. پيتَك (pitək) : 1- كرم يا حشرة كوچكي است كه جامه‌هاي پشمي را ضايع مي‌كند. 2- نام نقشي كوچك در قالي يا گليم. 3- كاغذ كوچكي كه بر آن ياد داشت نويسند. پيت-و-قيل-قيل (pit-o-qıl-qıl) : ريزه كاري، خرده كاري. پيته (pitə) : ذرّه، هر چيز ريز و كوچك. پيتيك (pitik) : نامة كوچك، نامه‌اي كه در برگي كوچك نوشته شود، برگه. (فا) (از طرفي هم به نظر مي‌رسد كه كلمه از مصدر «بيتمك» (نوشتن) (تر. قد) باشد.)
پيت	pit	(2) : بن مصدر «پيتمك» يا «بيتمك» (روييدن) پيتيراق (pitiraq) : 1- گياه، علف. 2- نام گياهي با پرچم خاردار و پرز دار. (← بيت2 ، بيتيراق) پيتيك (pitik) : گياه. (← بيت2 ، بيتيك)
پيت	pit	(3) : 1- صداي خفيف مانند صداي پيت پيتِ فتيلة چراغ. 2- صداي اسهال، ترشّح و ريزش، اسهال و پيچش معده. پيت-پيت (pit-pit) : 1- صداي فتيلة چراغ و هر صداي خفيف، پچ پچ. 2- نوري كه مانند فتيلة چراغ سوسو زند. پيت-پيت ائدمك (pit-pit edmək) : سوسو زدن. پيت وئرمك (pit vermək) : پيچش و چرخش معده، اسهال داشتن. پيتيله (pitilə) : فتيلة چراغ. (← پيل، پيلته)
پيوار	pivar	: علف خشك.
پيي	piy	: پيه، چربي. پييَك (piyək) : بيماري رشته. (← پئل) پيي‌لَنمَك (piylənmək) : چاق شدن، پر چرب شدن. پيي‌لي (piyli) : پيه دار، پر چربي، چاق و فربه.
پيي دوم	piy dum	: زير دم زنك، نام پرنده‌اي شبيه گنجشك. (← پيدوم)
پييان	piyan	: شيرين بيان، مهَك، از گياهان طبّي و مؤثّر.
پيز	piz	= پيزه (pizə) : ريز و كوچك. ريز-پيز = ريزه-پيزه (كوچك، ريز) پيزه-پيزه (pizə-pizə) : دل ريسه، بي حال شدن بر اثر گرسنگي. اورگيم پيزه-پيزه ائدير. (از گرسنگي بي حال مي‌شوم.) پيزير (piriz) : نوعي ني باريك و تو پُر كه از آن حصير بافند. پالانا پيزير ائدمك (palana pizir edmək) : مجازاً به معني تحريك كردن. پيزيريك (pizirik) : 1- كوچولو، كوتوله. 2- جوشها و دانه‌هاي ريز روي پوست بدن.
پوْهْل	pohl	: پل، پلي كه بر روي رود يا جوي بندند. پوْهلَك (pohlək) : خوشه‌هاي گندم، جو و … كه خرمن شده و زير آن خالي باشد.
پوْهتان	pohtan	= پوْهتام (pohtam) : بهتان، افترا. (با كلمات بهت (ع) و بهتان (ف) همريشه و همخانواده است.)
پوْنْج	ponc	: گوشة بيروني زاويه، گوشة بيروني چادر. (نقيض كُنج)
پوْق	poq	(1) : مدفوع، نجاست. (← پ.وْ.خ)
پوْق	poq	(2): 1- بخار. 2- متورّم و برجسته. (← پوخ) پوْقّوراتماق (poqquratmaq) : تبخير كردن. پوْقّوراماق (poqquramaq) = پوْقّولاماق (poqqulamaq) : 1- تبخير شدن. 2- منفجر شدن، تركيدن. 3- فوران زدن. 4- به گوش رسيدن قلقل قليان.
پوْران	poran	: 1- بيماري پرخوري. 2- بيماري تاوسمي.
پوْرّه	porrə	: گياه حصير. (← بور1، بورّا و لوْبان)
پوْس	pos	: فعل امر از مصدر «پوْسماق» (باطل كردن) (← پوْز1) پوْسدوراماق (posduramaq) : پژمرده شدن، پوسيده شدن. پوْسدورماق (posdurmaq) : پوسيده و پژمرده كردن. پوْسدوروق (posduruq) = پوْسّوراق (possuraq) : پوسيده، پژمرده.
پوْسقو	posqu	: كمين كردن. (← بوز، بوزغو و بوسقو)
پوْوار	povar	: علف خشك.
پوْوجار	povcar	: (ف) پاي افزار، كفش. (← پوْوزار)
پوْون	povn	= پوْوون (povun) : پوند، سكّة طلاي انگليسي، ليره، طلا و جواهرات.
پوْوزار	povzar	: (ف) محرّف پا افزار، كفش، پا پوش.
پوْخ	pox	: مدفوع، نجاست. پ.وْ.خ توغورلايان (p.o.x tuğurlayan) : سرگين غلتان، جعل. پ.وْ.خ.لو (p.o.x.lu) : آلوده به نجاست، كثيف. پ.وْ.خ.لوجا (p.o.x.luca) = پ.وْ.خ.لو داش (p.o.x.lu daş) : نام نوعي بازي دسته جمعي.
پوْز	poz	(1) : بن مصدر پوْزماق (از بين بردن) (با كلمه «بوز» (يخ) همريشه است.) پوْزان (pozan) : 1- پاك كننده، زداينده. 2- لغو كننده، باطل كننده. 3- نقض عهد كننده. پوْزدورماق (pozdurmaq) : به وسيلة ديگري باطل كردن. پوْزغون (pozğun) : 1- از هم پاشيده، به هم ريخته. 2- پژمرده. پوْزغونلوق (pozğunluq) : 1- افسردگي، پژمردگي. 2- ناراحتي. 3- پريشاني وضعيّت. پوْزماق (pozmaq) : 1- لغو كردن، باطل كردن. 2- زدودن، حذف كردن. 3- خراب و مختل كردن كار. 4- نقض عهد كردن. پوْزوق (pozuq) : 1- از هم پاشيده، به هم ريخته. 2- باطل شده. پوْزولماق (pozulmaq) : 1- لغو شدن، باطل شدن. 2- خراب شدن. 3- به هم خوردن عهد و پيمان.
پوْز	poz	(2) : پُز، افاده، تكبّر. (در اصل به معني پوز و دماغ است.) پوْزا (poza) : كسي كه فك پايينش بلند تر از فك بالا باشد. (← پوز، پوزا) پوْز وئرمَك (poz vermək) : خود نمايي كردن، تكبّر به خرج دادن.
پودان	pudan	: جاي چاشني تفنگهاي باروتي، محلّ چخماق. (اصل كلمه پودغان بوده)
پوف	puf	: 1- پف، بادي كه از دهان بر آيد. 2- تو خالي، پوشالي. 3- متورّم، باد كرده. پوفال (pufal) : پفالي، تو خالي، پر حجم و كم وزن. پوفييوز (pufiyuz) : آدم تو خالي، پفيوز، پست.
پوغ	puğ	: بخار. (← پوخ، پوخار)
پوك	puk	(1) : 1- پك قليان، دود كردن سيگار و امثال آن. 2- صداي انفجار يا اشتعال آتش. پوكّولاماق (pukkulamaq) : پكيدن، منفجر شدن، يك مرتبه مشتعل شدن. پوك وورماق (puk vurmaq) : پك زدن، دود كردن سيگار و امثال آن.
پوك	puk	(2) : طرف محدّب و بر جستة هر شئ، مانند ته تيشه كه براي كوبيدن از آن استفاده مي‌شود. (← بوك)
پول	pul	(1) : پول. (← پول) پولجوق (pulcuq) = پولچوق (pulçuq) = پولك (pulək) : پولك، فلس.
پول	pul	(2) : صداي فوران و جوشش آب از زمين. پول-پول (pul-pul) : صداي فوران آب. پولْق (pulq) : فوران و جوشش آب از زمين. پولقوم (pulqum) : حرارت، گرمي، شرجي هوا، حرارت آب. پولقومما (pulqumma) : 1- حرارت، هواي شرجي، گرمي. 2- انبوه و فشردگي جمعيّت. پولوق (puluq) : فوران و جوشش آب از زمين. پولوقّا (puluqqa) : 1- جوشش آب از زمين. 2- انبوه و فشرده. پولوق-پولوق (puluq-puluq) : صداي جوشش آب از زمين. پولوقّو (puluqqu) : آب چشمه. پولوقّولاماك (puluqqulamak) : فوران زدن، جوشش آب از زمين.
پولاد	pulad	: فولاد.
پولوْو	pulov	: پلو. (ريشة كلمه از پيل (جنبش) + اوو (آب) است؛ به اعتبار اينكه برنج، آب و محتويات پلو را با كفگير به هم مي‌زنند و تكان مي‌دهند.)
پولتوك	pultuk	: (فر) پلتيك، بلوف، لاف. پولتوكچو (pultukçu) : لاف زننده، بلوف زننده.
پوق	puq	: 1- بر جسته، بر آمده، متورّم. 2- اخمو، ناراحت. (← بوق1)
پوقوْو	puqov	: بخو، دست بند. (ريشة كلمه از مصدر «بوْغماق» (خفه كردن و بستن) است. ← بوخوْو) پوقوْولاماق (puqovlamaq) : بخو بر دست نهادن. پوقوْولو (puqovlu) : 1- دست بسته، بخو بر دست نهاده. 2- مچ پا.
پور	pur	: (ف) 1- پُر، در مقابل خالي. 2- دانا، با تجربه، عالم و فهميده. پور كرده (pur kərdə) : 1- دانا، دانشمند و عالم. 2- هر چيز مقدّس و متعالي. پور كرده يه آند اوْلسون. (به مقدّسات قسم) پور رو (pur ru) : پر رو، بي حيا. پور مودّا (pur mudda) : 1- محرّف پر مدعا، ادّعا كننده، فضولباشي. 2- سخن پرداز، لفّاظ. پور مودّا‌ليق (pur muddalıq) : سخن پردازي، لفّاظي.
پورس	purs	: (ف) پرسش، جستجو، تحقيق. پورسا (pursa) : در اصل به معني كسي كه احوال ديگران را جويا شود؛ و در اصطلاح عمل فاتحه خواني و تسليت گفتن. پورسايا گئدمك (pursaya gedmək) : به فاتحه خواني رفتن. پورسان-پورسان (pursan-pursan) : در حال پرسش و تحقيق. پورس-و-جو (purs-o-cu) : پرس و جو، پرسش، جويا شدن از ديگران.
پوسّ	puss	: 1- چاپار خانه، ادارة پست قديم. 2- پاسگاه، نيروي انتظامي محل.
پوش	puş	: نوعي چادر بزرگ با حجم وسيع. پوشاك (puşak) : پوشاك، وسيلة پوشش. پوشال (puşal) : پوشالي، چيزي كه روي آن پوشيده شده، امّا اندرون آن خالي باشد؛ تو خالي، ميان تهي. پوشان (puşan) : پوشاك، بافته هايي چون جاجيم، گليم، قالي و … پوشوفْت (puşuft) : پوشالي، تو خالي.
پوشقاب	puşqab	: بشقاب. (← بوْش، بوْشقاب)
پوشْت	puşuft	: (ف) 1- پشت، پشت سر، دنبال. 2- پشتيبان، هوادار، ياور، كمكي. پوشتَك (puştək) : پشتك، وارو. (در ورزش شنا) پوشتلو (puştlu) : 1- داراي حامي و پشتيبان. 2- انبوه و فراوان. پوشت مازّا (puşt mazza) : گوشتي كه در دو طرف استخوان پشت (ستون فقرات) قرار مي‌گيرد. پوشته (puştə) : 1- آنچه بر پشت گيرند، پشتة هيزم و امثال آن. 2- پشتي، آنچه بر پشت نهند و بر آن تكيه كنند. 3- قسمتي از گاو آهن چوبي كه روي بوشة خيش قرار دارد. پوشتو (puştu) : 1- پشتي، آنچه بر پشت نهند و بر آن تكيه كنند. 2- عمل مقاربت پرندگان. پوشتو ائدمَك ( puştu edmək) : مقاربت و مجانبت پرندگان. پوشتو گولو (puştu gülü) : پشت گلي، سرخ كم رنگ، رنگي كه مثل رنگ پشت گل سرخ باشد. پوشت وئرمك (puşt vermək) : 1- پشتيباني و كمك كردن. 2- فرار كردن.
پوت	put	: پود.
پوتون	putun	: پوتين، كفش ساقه بلند.
پوخ	pux	: بخار، دود غليظ ناشي از حرارت. پوخار (puxar) : بخار. پوخارلانماق (puxarlanmaq) : بخار كردن، دود كردن. پوخاری (puxarı) : بخاري. پوخور (puxur) : بخور، بخور گياهي، عمل بخور دادن. پوخْت (puxt) : 1- پخت، طبخ. 2- مقداري كه به اندازة يك بار پخت كنند. پوخت ائدمك (puxt edm