107
diqqət yetirən Nizami qızın baxışlarından və hərəkətlərindən
hiss edirdi ki, gələcəyin jurnalisti onunla tanış olmaq üçün
əlverişli zəmin yaradır. Lakin azərbaycanlı tələbə utandığın-
dan və başqa oğlanları onun yanında gördüyündən, qıza
yaxınlaşmağa cürət etmirdi. İndi isə Aleksandr həmin qızın
yanında hərlənir və artıq bir neçə dəfə onu evlərinə ötürməyə
müvəffəq olmuşdu.
X fəsil. Hiyləgərlikdə dayısından geri
qalmayan tələbə qız
Günlərin bir günü Nizami fasilə zamanı universitetin
dəhlizində Aleksandrla görüşür və bir neçə dəqiqəlik söhbət-
dən sonra həmin naməlum qız barəsində söhbət açır. Gözlənil-
məz olsa da, rus tələbə vurğulayır ki, Raisa adlı həmin qız
onun sevgilisidir və onlar diplom alandan bir neçə ay sonra
evlənəcəklər. Aleksandr bu haqda məlumat verəndə Nizami-
nin əhval-ruhiyyəsi bir qədər dəyişdi, sanki o, həmin izdivac-
dan narazı idi. Onlar bir neçə dəqiqə söhbət edəndən sonra
Nizami başa düşdü ki, qızın bəzi təkəbbürlü hərəkətləri, ətraf-
dakı imkansız tələbələrə yuxarıdan aşağı baxması, imkanlılara
108
yaltaqlanması rus tələbəsinin xoşuna gəlmir və buna görə
onların arasında tez-tez mübahisələr olurdu.
- Nizami, bilirsən mən səninlə nəyə görə xoş münasibətdə-
yəm? – deyə eynəkli tələbə azərbaycanlı tələbəyə sualedici
nəzər saldı. – Ona görə ki, sən çox sadə, təmkinli və mədəni
bir adamsan. Atamın sənin kimi tələbələrdən xoşu gəlir və
universiteti bitirməkdə daim köməklik göstərir.
- Saşa, mənim də təkəbbürlü adamlardan xoşum gəlmir və
aldığım tərbiyəyə əsasən kimliyindən asılı olmayaraq hər bir
şəxsə hörmətlə yanaşmalıyam. – deyə Nizami bu məsələ ilə
bağlı subyektiv fikirini bildirdi.
- Elə mənim özüm də təbiətən humanist adamam və
istəmərəm kimsə-kiminsə xətrinə dəysin. Raisanın taleyi çox
acınacaqlıdır və o, elə zənn edir ki, daim həyatdan ağır zərbə-
lər alacaq. Ona görə də o, ətrafdakılara bir qədər şübhə ilə
yanaşır. Amma onu da deyim ki, Raisa jurnalistika sahəsində
mühüm addımlar atır və onun mətbuat orqanlarında dərc
etdirdiyi məqalələr həddindən artıq xüsusi əhəmiyyət kəsb
etdiyindən kafedrada ona böyük dəstək olunur.
- Dostum, sirr deyilsə, deyə bilərsən o, haradandır və hansı
millətin nümayəndəsidir? – azərbaycanlı tələbə maraqlandı.
- Raisa ermənidir və səhv etmirəmsə o, Bakıdan və ya da
Sumqayıtdandır. – Aleksandr tərəddüd etmədən dilləndi və
həmsöhbətinə qəribə bir nəzər salaraq qətiyyətsiz halda dillən-
di. – Mən onun bir çox məqalələrini nəzərdən keçirmiş və hiss
109
etmişəm ki, o, Qarabağ münaqişəsinin birdəfəlik həll olunma-
sı istiqamətində mühüm addımların atılmasını arzulayır.
- Onda denən ki, sənin rəfiqən bizim millətə qarşı düşmən-
çilik mövqeyi bəsləyir. – deyə Nizaminin əhval-ruhiyyəsi
pozuldu. – Elə adamlar heç vaxt iki millət arasında yaranan
münaqişə barəsində obyektiv məqalələr yaza bilməz. Raisa
kimilər mütləq öz maraqlarını nəzərə alıb cəfəngiyyatla dolu
olan fikirlərini ortaya qoymalıdırlar.
- Sənə bir məsləhət verim, yadda saxla, tanımadığın bir
adam haqqında heç vaxt abstrakt fikir söyləmə. Raisa çox
prinsipial və öz işini yaxşı bilən bir adamdır. Burada kifayət
qədər azərbaycanlı tələbələr var ki, o, onların hamısı ilə yaxşı
münasibətdədir. Qarabağ münaqişəsi ilə yazılarında isə o,
ədaləti tapıb üzə çıxarmaq istəyir. Raisa çox maraqlı bir
jurnalistdir, sən onunla tanış olsan, onda bilərsən necə
adamdır.
- Nə deyirəm ki, bir gün vaxt tapıb şəhərdə bir yerdə
görüşək, ondan sonra bilərəm onun xasiyyəti necədir.
- Mənə elə gəlir, həmin tanışlıq hər ikinizə xeyir verəcək.
Necə olsa da sən gələcəyin tarixçisisən və müasir araşdırma
işlərində Raisa kimi prinsipial jurnalist, sənin işlərinə mühüm
təkan verə bilər.
Belə bir təklifin özü üçün göydən düşmə olduğunu zənn
edən Nizami tərəddüd etmədən qız ilə əyani surətdə tanış
olmaqdan ötrü həftənin sonu görüş yerini təyin etdi. Alek-
110
sandr elə etməliydi ki, guya həmin tanışlıq təsadüf nəticəsində
baş verəcək.
Bazar günü onların hər üçü Neva prospektində yerləşən
Kolizey kinoteatrına bitişik olan kafedə görüşməliydilər.
Prospekt ilə hərəkət edən Aleksandrla Raisa kafeyə yaxınlaşıb
orada nahar etmək istəyirlər, amma yer olmadığını görüb geri
qayıtmağa çalışdılar. Bu vaxt Nizami onları görüb əyləşdiyi
masaya dəvət edir. Beləliklə, onlar tanış olurlar.
Nizami orada öyrənir ki, Raisa həqiqətən də əslən
Sumqayıtdan olan ermənidir və uzun müddət ailəsi ilə birlikdə
Stavropol diyarının Pyatiqorsk şəhərində yaşayıb. Nizaminin
azərbaycanlı, Raisanın erməni olması cavanları heç də narahat
etmədi. Onlar birinci görüşdən bir-birilərilə elə ünsiyyət qur-
dular ki, sanki aralarında bir neçə il idi ki, dostluq münasibəti
yaranıbdır.
Aleksandr onların arasında yaranan xoş münasibəti görüb
həvəslə dedi:
- Əziz dostlar, kənardan baxan olsa sizə yalnız qibtə edər.
Ona görə ki, siz əsl qafqazlı həmrəyliyi nümayiş etdirirsiniz.
Arada Qarabağla yaranmış düşmənçilik olmasa, siz dünyanın
ən mehriban millətləri sayılarsınız.
- Mən siyasətlə məşğul olmasam da dəqiq bilirəm, - deyə
Nizami başını təəssüflə tərpədərək məyus halda dilləndi. -
bütün bu hoqqanı özlərinə divident qazandırmağa çalışan
karyerist siyasətçiləri çıxarıblar ki, Qafqazda uzun illər qeyri-
stabillik hökm sürsün və hamımız onların çirkin siyasətindən
Dostları ilə paylaş: |