1 Ramiz Dəniz
Yüklə 2,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
158 İndi XXI əsrdir, lakin buradakı insanlar erkən orta əsrlərdə Avropa və yaxın Şərq ölkələrində hökm sürən vəhşı qanunlar- la yaşayırlar? Halbuki Eduard erməni katolikoslarının xristian dəyərlərinə necə söykəndiyini və Qafqazda xristianlığı necə təbliğ etdiyini dəfələrlə vurğulamışdır. Başa düşə bilmirəm, kilsə insanlığa sığmayan belə bir vəhşiliyi, belə bir vandalizm aktlarını necə dəstəkləyə bilər? Bütün bunları öz daxilində götür-qoy edən rus ziyalısı əsas məsələyə aydınlıq gətirmək üçün diplomatcasına dedi: - Bəzən elə hallar olur ki, insan bir dəfə faciə ilə üzləşən- dən sonra uzun müddət özünə gələ bilmir və məcburi halda hər şeyi yenidən başlamaq üçün o, yaşadığı məkanı dəyişməli olur.
- Nəyi nəzərdə tutursan? - Dediyim odur ki, bu kənd azərbaycanlıların işğalına məruz qalanda, Edikin evi dağıdılmış və onlar canlarını qurtarmaq üçün buradan qaçmışdılar. Yoxsa, onlar da başqa öldürülən qohumları kimi məhv edilərdilər. - Bu məlumat səndə haradan? - Edik söyləyibdir. - Bu adam nə qədər yalan danışarmış? – deyə vəcdə gələn zabit təəccübünü gizlətmədi və aydınlıq gətirmək üçün səbirsizliklə sözünə davam etdi. – Əziz müəllim, yadda saxla ki, başqa kəndlərə nisbətən Qaradağlıda türklər böyük üstünlük təşkil edirdi. Bir dəfə hücum təşkil edən kimi bizimkilər buranı türklərdən təmizlədi və o vaxtdan bu kənd
159 bizim əlimizdədir. Onu da bildirim ki, türklər buradan qaçan kimi Edik ailəsi ilə birlikdə beş-altı qonşusunun torpağını zəbt edərək, həmin ərazini sənədləşdirməyə çalışmışdır. Məhz bu sözlərdən sonra Sergey heç bir söz demədən yerindəcə donub qaldı. Robert zabitin sözlərini eşitdikcə, utandığından xəcalət çəkirdi. Necə olsa da onun əmisi oğlunun bütün iftiralarının üstü açılırdı. Eduardın haqqında danışan həmin millətçi zabit, hərdənbir onu söyüb təhqir də edirdi. Artıq Sergey yavaş-yavaş başa düşdü ki, söhbət nədən gedir və Eduardın nə dərəcədə yalançı olduğu üzə çıxdı. Axı, Rusiyaya pənah aparan fırıldaq erməni ona demişdi ki, azərbaycanlılar onun kəndinə hücum edərək, viran qoymuş və bütün erməniləri didərgin salmışdılar. Burada isə hər şeyin əksi baş veribdir. Azərbaycanlılar erməniləri yox, ermənilər azərbaycanlıların kəndlərini darmadağın etmiş, torpaqlarını isə ələ keçiriblər. Eduardın yaşadığı ərazi cəbhə xəttindən xeyli aralı və Qarabağın içərisində, hətta ermənilərin işğal etdikləri Azərbaycan torpaqlarından da uzaqda yerləşirdi. Deməli, Sankt-Peterburqda məskunlaşan həmin ailə vətənindən didərgin düşmüş yox, öz doğma yurdunu qoyub qaçan ailə sayılırdı. Nahaqdan isə onlar azərbaycanlıların boynuna olmazın şər və böhtanlar atırdılar. Onda belə çıxır ki, azərbaycanlılar barəsində yürüdülən fikirlər tamamilə yanlış- dır və onlar barəsində həqiqəti əks elətdirmir.
160 Vəziyyətin daha da gərginləşməsini istəməyən elmlər namizədi vaxt itirmədən buradan uzaqlaşmağı qərara alır. O, hiss etdi ki, beş-on dəqiqə də burada qalsalar yerli sakinlər evə doluşub onları döyəcəklər. Təzyiqlər və iradlar qarşısında tab gətirməyən Robert də kənddən uzaqlaşmaq arzusunda idi. Onlar həyətdən çıxan zaman arxaları ilə nifrət dolu baxışlarını yönəldən zabit hiddətlə Robertə dedi: - Edikə deyərsən ki, onun kimi alçaqlara bu torpaqda yer yoxdur. İşdir, qayıtmağa fikri olsa, onda o, heç vaxt geri qayıtmayacaq. Utandığından geri baxmayan Robert tələm-tələsik yola çıxdı və Sergey ilə birlikdə birinci gələn minik maşınına minib, doğulduğu Qarakənd kəndi istiqamətində yola düşdü. Qaradağlı kəndindəki yerli sakinlərlə və xüsusən də zabitlə olan xoşagəlməz dialoq rus ziyalısından çox Robertə təsir etmişdi və o, bir daha bura gəlməyəcəyinə söz verdi. Hadisələrin onlar üçün bu cür neqativ şəkildə davam edəcəyini əvvəlcədən təsəvvür edən Robert məhz buna görə Qaradağlıya getmək istəmirdi.
161
Rus ziyalısı buraların səfalı olmasını əvvəlcədən bilirdi, lakin meşələrin qırılması onu məyus etdi. Yoldakı yaşayış məskənlərində isə canlanma hiss olunmurdu. Oralarda mülki vətəndaşlardan çox yaraqlıların olması, polislərlə, hərbi geyimdə olanlara həddindən artıq səlahiyyət verilməsi, əksər yerlərdə mədəniyyət oçaqlarının fəaliyyət göstərməməsi, ümumiyyətlə infrastrukturun yaradılmaması elmlər namizə- dində pis təəssüratlar yaratdı. Artıq Sergey başa düşdü ki, oralar istirahət ocağı kimi əvvəlki əhəmiyyətini itirmiş və burada sərbəst şəkildə gəzmək heç də təhlükəsiz sayılmır. Onu təəccübləndirən o idi ki, dağlar arası ilə yol qət edərkən, bir neçə yerdə açıq şəkildə nəşə, marixuana kollarının əkildiyi və oralarda hərbi geyimdə olan saqqallı adamların var-gəl etməsidir. Bu haqda əhlikef sürücü qeyri-ixtiyari olaraq məlu- mat verir. Belə çıxır ki, Qarabağda heç kimdən çəkinməyən yaraqlılar narkotik maddələrin istehsalı ilə məşğul idilər. Ser- gey narkotiklərin əkilməsi ilə bağlı Robertin fikrini öyrənəndə dəhşətə gəlir. Erməni kommersant özünəməxsus tərzdə belə cavab verdi: - Azərbaycanlıların blokadada saxladığı ermənilər burada nə ilə məşğul olmalıdırlar? Əlbəttə ki, acından ölməmək üçün alternativ çıxış yolu olmadığından, onlar narkotikin əkilməsi ilə məşğuldurlar. Sonra isə həmin narkotik maddələr erməni
Yüklə 2,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|