1-amaliy ish. Matn muxarrirlarida matnlar kiritish. Taxrirlash va formatlash amallari. Mashg‘ulotning maqsadi

Echish. 
Xandakning transport vositasiga ortib qaziladigan qismi gruntini berilgan masofagacha 
tashib ketish uchun yuk ko‘tarish ko‘rsatgichlari 8,0-10 tn bo‘lgan avtosamosvallar tanlanadi. 
Bunda bir cho‘michli ekskavatorlar bilan ishlash uchun tavsiya qilinadigan avtosamosvallar yuk 
ko‘tarish ko‘rsatgichlari quyidagicha belgilanadi.

Avtomobillar 

Ekskavator cho‘michi sig‘imi, m
3
0,35 
0,4 – 0,8 
1,0 – 2,0 
2,5-3,6 
Avtosamosvalning yuk 
ko‘tarish qobiliyati, t 
3,5 – 6
5,0 – 10,0 
10 – 25
40
– 60
Avtosamosvallar bilan grunt tashish ekspluatatsion ish unumdorligi quyidagicha 
hisoblanadi: 
⁄
bu 
erda, 
=10 tn, avtosamosval standart yuk ko‘tarish ko‘rsatgichi; 
⁄
=9,6/10=0,96 yuk ko‘tarish ko‘rsatgichidan foydalanish koeffitsienti; 
=0,8
6,0
1,0
2,0=9,6 tn; kuzovga ortiladigan grunt faktik massasi;

---

=6,0 transportga ortiladigan gruntli cho‘michlar soni, 
=
cho‘mich 
sig‘imidan foydalanish koeffitsienti; 
⁄
- yumshatigan gruntni tabiiy zichlkga 
keltirish koeffitsienti; 
- grunt yumshalish koeffitsienti; 
-cho‘mich to‘ldirilsh 
koeffitsienti; 
=0,8
vaqtdan foydalanish koeffitsienti; 
- grunt zichligi, 
⁄
; 
avtosamosval bir ishchissikli uchun ketadigan vaqt, min; 
⁄
=60
0,8
6,0
1,0/74,35=3,8 min; kuzovni 
miqdoricha 
to‘ldirish uchun ketadigan vaqt; 
⁄
=60
4,5
1,1/50=5,94 min, gruntni 
masofaga tashish uchun ketadigan vaqt;
-yukli yurish tezligi, 
⁄
; 
yo‘l sharoitini hisobga olish uchun xizmat qiladigan sekinlashish koeffitsienti;
qayrilib 
olishlarga 
ketadigan 
vaqt; 
to‘kish 
vaqti; 
⁄
=60
4,5
1,1/70=4,2 min, avtosamosvalning yuksiz yurish vaqti; 
⁄
;
U holatda, 
=3,8+5,94+1,0+1,0+4,2=15,94 min. 
Grunt tashish ishini tashkil qilish uchun kearkli avtosamosvallar soni: 
3,0 dona qobul qilinadi. 
Ekskavator qazib erga tashlagan gruntni avtosamosval bilan 
masofaga tashib 
ketish ishlari uchun mehnat sarfi miqdori quyidagicha aniqlanadi: 
∑
Bu erda, 
-100 
gruntni avtosamosval bilan 
masofaga tashish mehnat 
sarfi me’yori, ishch.s. 
mash.s (ishch.s); 
mash.s 
(ishch.soat); 
Ko‘rinishida, bir smena ichida bir avtosamosvalda bir nafar shofyor ishlashi shartidan
hisoblab topiladi.
Ekskavator avtosamosval to‘plami ishlash muddati, ekskavatorning ob’ektda ishlash to‘liq 
muddatidan (
), gruntni erga tashlab ishlash mudatini (
) ayirish yo‘li bilan 
quyidagicha hisoblanadi: 
Gruntni avtosamosval bilan tashish ishlarini bajarish texnologik xaritasi quyidagicha 
tuziladi. 
2.13-jadval