4- topshiriq. Konseptual jadvalni to‘ldiring.
Nutq uslublari
|
Terminlar
|
Yozma nutq
|
Dialektizmlar
|
Badiiy vositalar
|
Badiiy uslub
|
|
|
|
|
Ilmiy uslub
|
|
|
|
|
So‘zlashuv uslubi
|
|
|
|
|
Rasmiy uslub
|
|
|
|
|
Publitsistik uslub
|
|
|
|
|
5- topshiriq.“Nima uchun?” texnologiyasi
Nima uchun hozirgi kunda kitob o‘qishga qiziqish kamayib bormoqda? Fikrlaringizni quyidagi sxemada aks ettiring.
Namuna:
Siz nimaga
qiziqasiz ?
Kitob mutolaa qilishga
Dunyoqarashini kengaytirish uchun
Hayotda komil inson bo’lish uchun
Har xil doirada muloqotga kirisha olish uchun
Hayotda yaxshi nom qoldirish uchun
Nima uchun hozirgi kunda kitob o'qishga qiziqish kamayib bormoqda?
Nima uchun?
Nima uchun?
Nima uchun?
Nima uchun?
Nima uchun?
6- topshiriq. T-sxema bo‘yicha og’zaki va yozma nutqning xususiyatlarini solishtiring.
2-mavzu. RASMIY-IDORAVIY USLUB.
ISH YURITISH TILI VA USLUBI. HUJJAT TURLARI VA XUSUSIYATLARI.
Rasmiy-idoraviy uslub va uning xususiyatlari
Adabiy tilning yozma rasmiy shakliga xos bo‘lib, muayyan nutqiy qolip, qat’iy odat tusiga kirib qolgan shakllarga ega bo‘lgan nutq uslubi rasmiy uslub sanaladi. Barcha qonunlar, Prezident farmonlari va hukumat qarorlari, turli hujjatlar, ish qog‘ozlari, idoralararo yozishmalar va shu kabilar rasmiy-idoraviy uslubda yoziladi. Rasmiy-idoraviy uslubda gaplar ixcham va aniq bo‘ladi. Bu uslubda qaror qilindi, inobatga olinsin, ijro uchun qabul qilinsin, tasdiqlanadi kabi qoliplashgan so‘zlar va so‘z birikmalari keng qo‘llaniladi. Bu uslub muayyan nutqiy qolip, qat’iy odat tusiga kirib qolgan shakllarga ega bo‘lgan nutq uslubidir.
Bu uslub, shuningdek, davlat arboblari o‘rtasidagi diplomatik munosabatlarda, idora, korxona, muassasalarning rasmiy ish yuritish jarayonlarida, shaxslarning ariza, tilxat, ishonch qog‘ozi singari ish yuritish qog‘ozlarida qo‘llaniladí.
Rasmiy uslub yozma shaklda ro‘yobga chiqadi. U har qanday tasviriy vositalardan, obrazlilikdan xoli bo‘ladi. Bunday uslubda tilning ikki vazifasi - axborot uzatish va da’vat etish, buyurish vazifasi amalga oshadi.
Rasmiy uslubga xos har qaysi hujjat turining o‘ziga xos leksik, grammatik xususiyatlari mavjud. Rasmiy ish qog‘ozlarining sintaktik tuzilishi qat’iy qoliplarga bo‘ysunadi.
Dostları ilə paylaş: |
