100 Soruda Merkez Bankacılığı

33.Çekirdek enflasyon nedir? Neden takip edilir? 
Çekirdek enflasyon, enflasyonun geçici etkilerden arındırılmış kalıcı 
kısmıdır. Belirli ürünlerin endeksten dışlanması, istatistiksel analiz 
ve modele dayalı yöntemler çekirdek enflasyonun hesaplanmasın-
da sıklıkla kullanılmaktadır. Ancak en yaygın takip edilen çekirdek 
enflasyon göstergeleri dışlama yöntemiyle elde edilenlerdir. Bu 
amaçla, dışsal etkilere (enerji fiyatları, mevsimsel koşullar, maliye 
politikası vs) daha açık olan ve geçici nitelikler taşıyabilen, enerji, 
temel gıda maddeleri fiyatları ve dolaylı vergiler bu tür enflasyon 
hesaplamalarında dışlanan başlıca unsurlardır. 
Geleneksel fiyat endeksleri, enflasyonun temel eğilimini, dönem-
sel ve mevsimsel etkileri ve bir süre sonra etkisini kaybedecek olan 
“gürültü” olarak adlandırılan terimlerin tamamını kapsamaktadır. 
Bu nedenle merkez bankaları, geleneksel fiyat endekslerinden yola 
çıkarak enflasyondaki temel eğilimi yakalamaya yönelik düzenle-
meleri yapmak suretiyle “çekirdek enflasyon”u verecek yeni fiyat 
endeksleri oluşturmaktadırlar. Çekirdek enflasyon kullanımındaki 
amaç, fiyatlar genel seviyesindeki değişimi sürekli kılan unsurları 
tespit etmektir. Her ne kadar enflasyon hedefi manşet TÜFE enf-
lasyonu üzerinden belirlense de, daha gerçekçi politika kararları 
alınabilmesi için çekirdek enflasyon göstergelerinin seyri de dikkate 
alınmaktadır. 
Özellikle, enflasyon hedeflemesine yönelen ülkelerde tek bir çe-
kirdek enflasyon göstergesi yerine, tüm hesaplama yöntemlerinin 
avantaj ve dezavantajları göz önünde bulundurularak farklı yollarla 
hesaplanmış alternatif endeksler takip edilmektedir.
Türkiye için sürekli dışlama yöntemine dayanan çekirdek gösterge-
ler TÜİK tarafından Özel Kapsamlı TÜFE Göstergeleri adıyla yayım-
lanmaktadır. 

---

36
100 Soruda Merkez Bankacılığı
Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri: 
• A. Mevsimlik ürünler hariç TÜFE
• B. İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içecekler ve tütün ile 
altın hariç TÜFE
• C. Enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri 
ve altın hariç TÜFE
• D. İşlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri hariç TÜFE.