15-Mavzu: Muzey tadbirlarni tashkillashtirish va aholini jalb qilish funksiyalari uyg‘unligi. Reja

Muzeyni targ'ib qilish
Muzeyni targ'ib qilish Bugungi kunda bizga tashqi muhitdagi o'zgarishlarga qarshilik ko'rsatmaydigan, balki u bilan birga o'zgarib turadigan moslashuvchan, moslashuvchan muzey tuzilmalari kerak. Bugungi kunga kelib, talabni saqlab qolish uchun muzey targ‘ibot usullarini qo‘llash, jamoatchilik bilan aloqalarni kengaytirish, homiylikni rivojlantirish zarur. Shu maqsadda ko'plab muzeylar yangi tarkibiy bo'linmalarni yaratishga kirishdilar, ularning maqsadi kommunikatsiyalarni rivojlantirish edi. Bunday xizmat jamoatchilikka yo'naltirilgan barcha muzey dasturlarini targ'ib qilish tashkilotchisi hisoblanadi. Uning faoliyati doimiy tashrif buyuruvchilar bilan aloqalarni mustahkamlash va yangilarini jalb qilishga qaratilgan. Muzeyga tashrif buyuruvchi muzey mavjudligining asosiy manbai hisoblanadi. Jamoatchilik bilan aloqalar bo‘limining muzey targ‘iboti sohasidagi faoliyati an’anaviy ilmiy bo‘limlar faoliyatidan ma’lum farqlarga ega. Bu butun tashkilot faoliyati to'g'risida etarli xabardorlikni nazarda tutadi (agar muzey tuzilmasida filiallar, shahar tashqarisidagi bo'linmalar mavjud bo'lsa).
Muzey targ'iboti yo'nalishlarini to'rtta asosiy guruhga bo'lish mumkin: Ishbilarmonlik aloqalari - yirik tashkilotlar, ta'lim muassasalari va boshqa muzeylar bilan ishlash orqali muzey tadbirlariga bag'ishlangan kampaniyalarni tayyorlash va amalga oshirishni o'z ichiga oladi. Muzey tadbirlari va ko'rgazmalarini reklama qilish - tematik nashrlar, ixtisoslashtirilgan Internet saytlari, ommaviy axborot vositalari. Ommaviy axborot vositalari bilan ishlash - bu voqealarni yorituvchi barcha ommaviy axborot vositalarida muzey tadbirlari va ko'rgazmalarni to'g'ri talqin qilish kerak. Nashriyot faoliyati - muzeyning o'zi, davom etayotgan ko'rgazmalar, muzey tadbirlari va boshqalar haqidagi ma'lumotlarni tarqatish.
Muzeyni targ'ib qilishning ushbu yo'nalishlari muzeyning jamoatchilik bilan aloqalar bo'limining funktsiyalariga mos keladi. Ishbilarmonlik aloqalari, muzey ko'rgazmalarini reklama qilish, ommaviy axborot vositalari bilan ishlash va nashriyot faoliyati muzey targ'ibotining asosiy tamoyiliga mos kelishi kerak: nafaqat o'z ko'rgazma va ekspozitsiyalaringizni, balki g'oyalar va dasturlarni targ'ib qilish va targ'ib qilish muhim; jamoatchilikni nafaqat jiddiy, balki qiziqarli ma'lumotlar bilan ham tanishtirish; o'z xizmatlarini, o'z xodimlarini reklama qiladi, turli teledasturlarni suratga olish uchun muzey va uning hududlarini mablag' bilan ta'minlaydi.
Muzeyni targ'ib qilishning asosiy aloqa vositalari:

• 
  ommaviy axborot vositalari;
  
• 
  chop etish mumkin bo'lgan reklama;
  
• 
  vizual reklama; reklamaning kichik shakllari;
  
• 
  to'g'ridan-to'g'ri reklama.
  

Ommaviy axborot vositalari muzeyning jamoatchilik bilan muloqot qilish va targ‘ibot qilishdagi asosiy hamkorlari hisoblanadi. Qolaversa, bu hamkorlik o‘zaro manfaatli. Zero, nafaqat madaniyat muassasalari o‘zi haqida jamoatchilikni xabardor qilishi kerak, axborot xizmatlarining mavjudligining sababi ham yangiliklar olishdir. Muzey aloqada manfaatdor ishtirokchi sifatida ularni yaratadi. Ommaviy axborot vositalari bilan ishlashda muzey potentsial tomoshabinlarning bir qismini yo'qotmaslik uchun ularning hech biriga ustunlik bermaydi. Biroq, bo'lajak voqeani talqin qilish va uni taqdim etish uslubi madaniyat muassasasi qaysi ommaviy axborot vositalariga xabar yuborishiga qarab butunlay boshqacha bo'lishi kerak (barcha ommaviy axborot vositalarining o'ziga xos xususiyatlariga ularning auditoriyasi ta'sir qiladi). Shu bilan birga, muzey tadbirlari va ko‘rgazmalarining talqini to‘g‘ri bo‘lishi kerak, bu esa muzeyni ommaviy axborot vositalarida targ‘ib qilishda muhim ahamiyatga ega. Ko'p ommaviy axborot vositalari bilan ishlashni osonlashtirish uchun media ma'lumotlar bazasini yaratishga arziydi. Muzey ishlayotgan har bir ommaviy axborot vositasi xodimlari bilan shaxsiy aloqalarni yo‘lga qo‘yish zarur; ularni qanday ma'lumotlar qiziqtirayotganini bilib oling. Har qanday muzey loyihasining muvaffaqiyati, agar uni ishlab chiqishdan to amalga oshirishgacha bo'lgan faol targ'ibot dasturi bilan birga bo'lsa, ta'minlanadi. Bunga misol tariqasida VDNKhdagi 57-pavilondagi “Rossiya – mening tarixim” tarixiy ko‘rgazmasini keltirish mumkin, u ko‘plab interaktiv eksponatlarga ega o‘quv-ko‘rgazma majmuasi sifatida tashkil etilgan noyob muzeydir.
Men tashrif buyurishni tavsiya qilaman. Shuningdek, muzeyda ko'rgazma ochilishidan oldin ham ommaviy axborot vositalarida bir qator nashrlar orqali bo'lajak muzey loyihasi haqida jamoatchilikni xabardor qilish foydali usuldir. Natijada, ko'rgazma boshlanishidan oldin ham jamoatchilik bu haqda xabardor qilinadi va muzeyga tashrif buyuradi. Eng katta natijaga erishish uchun butun muzeyni va alohida ko'rgazmalarni targ'ib qilish doirasida doimiy axborot ta'minoti uchun muayyan ommaviy axborot vositalari bilan shartnomalar tuzish mantiqan. Ideal holda, o'rtacha haftada bir marta muzey haqidagi materiallar ommaviy axborot vositalarida e'lon qilinishini ta'minlashingiz kerak.
Ommaviy axborot vositalari bilan ishlashda muayyan qiyinchiliklar mavjud. Ko'rgazma (ekspozitsiya) ochilishida yoki madaniy tadbir o'tkazishda qatnashish taklifiga hamma ommaviy axborot vositalari ham javob bermaydi. Ayniqsa, muzey tadbirining sanasi shaharning boshqa yirik muassasalarida qandaydir muhim voqea sanasiga to‘g‘ri kelganda. Bunday holda, rejalarni tuzatish kerak. Muzeyni targ'ib qilishda uning nashriyot faoliyati alohida ahamiyatga ega. Umuman olganda, muzeyning nashriyot faoliyati quyidagi vazifalarni hal qiladi: muzey ishi to'g'risidagi ma'lumotlarni tarqatish, amalga oshirilayotgan tadbirlar to'g'risida xabardor qilish.

• 
  ilmiy tadqiqotlar,
  
• 
  muzeyning ekspozitsiyasi
  
• 
  ko‘rgazma imkoniyatlarini reklama qilish,
  
• 
  muzey ko‘rgazmalari, noyob eksponatlar haqida ma’lumot berish.
  

Mazkur targ‘ibot yo‘nalishi doirasida muzey fond kolleksiyalari kataloglarini, tarix, tabiiy fanlar, muzeyshunoslikka oid asarlar, ilmiy-amaliy anjumanlar materiallarini nashr etadi. Muzeyning ekspozitsiyasi va ko'rgazma imkoniyatlarini reklama qilish asosan bukletlar, qo'llanmalar, otkritkalar va boshqalar kabi bosma mahsulotlar orqali amalga oshiriladi. Esdalik buyumlari ishlab chiqarish ham muzeyning nashriyot faoliyatiga tegishli. U muzey budjetining daromad qismini to‘ldirishning qo‘shimcha manbai hamda muzeyni bilvosita targ‘ib qilish vositasi bo‘lib xizmat qiladi, chunki u muayyan muassasa va joyning o‘ziga xos xususiyatlarini aks ettiruvchi belgidir. Suvenirlar kichik, arzon va funktsional bo'lishi kerak.