2-Mavzu: Yangi iqtisodiyotda marketing maqsadi, vazifalari va asosiy tamoyillari

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM
FAN VA INOVATSIYALAR VAZIRLIGI
TAQDIMOD
Tayorladi: X,Axrorxon
Mavzu
Bozor konyukturasi. Talabni baholash va bashorat qilish usullari

• Bozor va bozorni o‘lchash
• Joriy bozor talabni baholash
• Kelajakdagi bozor talabini baholash
• Makromuhitdagi ehtiyojlar va tendensiyalar tahlili

Reja

Bozor – bu, tovarning mavjud va potensial xaridorlar yig‘indisi. Ko‘rinib turibdiki, bozorning hajmi undagi iste’molchilar soni bilan aniqlanadi. Potensial bozor – ma’lum bozor taklifiga yetarli darajada qiziqish bildirilayotgan xaridorlar yig‘indisi.

Qulay bozor – konkret bozor taklifiga qulay kirish, erishish, kira olish imkoniyatiga qiziqish bildirayotgan, shuningdek, ma’lum darajada daromadga ega bo‘lgan iste’molchilar yig‘indisi.

• Qulay bozor – konkret bozor taklifiga qulay kirish, erishish, kira olish imkoniyatiga qiziqish bildirayotgan, shuningdek, ma’lum darajada daromadga ega bo‘lgan iste’molchilar yig‘indisi.
• Maqsadli bozor – qulay, bozorning bir qismi bo‘lib, kompaniya tomonidan xizmat ko‘rsatish uchun (kelajakdagi ko‘lami uchun) tanlab olingan bozor.

• Bozor
• Potensial bozor
• Qulay bozor
• Maqsadli bozor

Maqsadli bozor aniqlangandan so‘ng, kompaniya endi bozordagi yalpi talabni baholash kerak.

• Maqsadli bozor aniqlangandan so‘ng, kompaniya endi bozordagi yalpi talabni baholash kerak.
• Tovarga bo‘lgan bozor talabi – aniq marketing dasturi doirasida, mavjud bozor muhitida, joriy vaqtda, joriy joyda xaridorlar tomonidan xarid qilinishi mumkin bo‘lgan tovarlar hajmi.
• Kompaniyaning tovarlariga bo‘lgan talab – bu, bozor talabining kompaniya tovariga bo‘lgan bir qismi bo‘lib, turli darajadagi marketing xarajatlari doirasida, bozor talabining ushbu qismi maqsadli bozorning tovarni qanday qabul qilishiga (raqobatchi tovarlarga nisbatan) bog‘liq. Boshqa teng sharoit larda, kompaniyaning bozordagi ulushi samarali marketing miks xarajatlariga bog‘liq.
• Marketing miksga qilingan marketing xarajatlari albatta, kutilayotgan sotuv hajmiga olib kelishi kerak.
• Marketing xarajatlari zoe ketmasligi uchun albatta joriy sotuv hajmini, joriy bozor talabni oldindan baholash zarur.