205- guruh talabasi Yo’ldoshev Muhammadning tayyorlagan taqdimoti Mavzu: Tasavvufning falsafiy jihatlari.



Yüklə 6,25 Kb.
tarix30.12.2023
ölçüsü6,25 Kb.
#166692
205- guruh talabasi Yo’ldoshev Muhammadning tayyorlagan taqdimot-hozir.org


205- guruh talabasi Yo’ldoshev Muhammadning tayyorlagan taqdimoti Mavzu: Tasavvufning falsafiy jihatlari.

205- guruh talabasi Yo’ldoshev Muhammadning tayyorlagan taqdimoti

Mavzu: Tasavvufning falsafiy jihatlari. ( esse tayyorlash )


  • Mavzu: Tasavvufning falsafiy jihatlari. ( esse tayyorlash )

Tasavvuf islom olamidagi xalqlarning ijtimoiy- falsafiy , madaniy – ma’naviy hayotida keng tarqalgan , eng murakkab hamda o’zaro ziddiyatlarga to’la g’oyaviy oqimlardan biri hisoblanadi.


  • Tasavvuf islom olamidagi xalqlarning ijtimoiy- falsafiy , madaniy – ma’naviy hayotida keng tarqalgan , eng murakkab hamda o’zaro ziddiyatlarga to’la g’oyaviy oqimlardan biri hisoblanadi.

Tasavvuf paydo bo’lishining birinchi asrlarida (IX-X) bid’at ta’limotlar qatoriga qo’yilgan uning targ’ibotchi va tashviqotchilari beayov quvg’in etilgan, ba’zilari shafqatsiz qatl etilgan.


  • Tasavvuf paydo bo’lishining birinchi asrlarida (IX-X) bid’at ta’limotlar qatoriga qo’yilgan uning targ’ibotchi va tashviqotchilari beayov quvg’in etilgan, ba’zilari shafqatsiz qatl etilgan.

Ko’pchilik mualliflarning fikricha, tasavvuf, arabcha “ suf “ so’zidan so’fiy so’zi yasalgan. So’fiylar- aksar qo’y junidan to’qilgan chakmon yoki po’stin kiyib yuruvchi darveshlardir.


  • Ko’pchilik mualliflarning fikricha, tasavvuf, arabcha “ suf “ so’zidan so’fiy so’zi yasalgan. So’fiylar- aksar qo’y junidan to’qilgan chakmon yoki po’stin kiyib yuruvchi darveshlardir.

Tasavvufning yirik nazariyotchilari orasida quyidagilar alohida o’rin tutadilar: Robiya (VIII asr), Ibrohim ibn Adham ( VIII asr ) Boyazid Tayfur al- Bistomiy ( vaf. 875-878 ) Abu Bakr ash- Shibli ( IX asr)


  • Tasavvufning yirik nazariyotchilari orasida quyidagilar alohida o’rin tutadilar: Robiya (VIII asr), Ibrohim ibn Adham ( VIII asr ) Boyazid Tayfur al- Bistomiy ( vaf. 875-878 ) Abu Bakr ash- Shibli ( IX asr)

Taqvodorlar yuragi billur kabi shaffof , “ gunohkorlar “ yuragi esa “zang “ bilan qoplangan va haqiqatni eshitishga kar deb qaralgan .


  • Taqvodorlar yuragi billur kabi shaffof , “ gunohkorlar “ yuragi esa “zang “ bilan qoplangan va haqiqatni eshitishga kar deb qaralgan .

Yuraklarni “ rahmdil “ qilish yo’li, ularni ilohiy bilimlarni qabul qilishga va dunyoviy hislardan , istaklardan nafratlanishga tayyorlash tasavvufning bilish nazariyasi, ruhxshunosligi va amaliyotining mavzusini tashkil etadi.


  • Yuraklarni “ rahmdil “ qilish yo’li, ularni ilohiy bilimlarni qabul qilishga va dunyoviy hislardan , istaklardan nafratlanishga tayyorlash tasavvufning bilish nazariyasi, ruhxshunosligi va amaliyotining mavzusini tashkil etadi.

Payg’ambar risolati haqidagi ta’limotda ( nubuvvat ) “ Muhammad qalbi “ ( shuningdek keyingi davr tasavvufida “ Muhammad ruhi “ ) ruhi nur chaqiruvchi manba bo’lib, odamlar hali badan shakliga kirmasdan oldin nurafshon qilgan.


  • Payg’ambar risolati haqidagi ta’limotda ( nubuvvat ) “ Muhammad qalbi “ ( shuningdek keyingi davr tasavvufida “ Muhammad ruhi “ ) ruhi nur chaqiruvchi manba bo’lib, odamlar hali badan shakliga kirmasdan oldin nurafshon qilgan.

Yurak qalb tushunchasi tasavvufda zikr bilan yaqindan bog’liqdir: haqiqiy zikrning quroli faqat til ( zikr al- lison )gina emas balki , inson badanining butun a’zolari bo’lib oxirida ualrdan eng muhimi sifatida yurak ( zikr –al qalb ) tan olinadi.


  • Yurak qalb tushunchasi tasavvufda zikr bilan yaqindan bog’liqdir: haqiqiy zikrning quroli faqat til ( zikr al- lison )gina emas balki , inson badanining butun a’zolari bo’lib oxirida ualrdan eng muhimi sifatida yurak ( zikr –al qalb ) tan olinadi.

Qalb orqali amalga oshiriladigan zikr natijasida Alloh sufiy yuragidan “ joy oladi “ va uning barcha xatti harakatlarning yagona kuyiga aylanadi.So’fiy ilohiy siymoga aylanadi.


  • Qalb orqali amalga oshiriladigan zikr natijasida Alloh sufiy yuragidan “ joy oladi “ va uning barcha xatti harakatlarning yagona kuyiga aylanadi.So’fiy ilohiy siymoga aylanadi.

“ Qalbshunoslikning “ tasavvufiy unsurlarini umumlashtirgan G’azzoliy , ayni bir vaqtda yurakni tabiiy badan ( lahm ) sifatida ham ifodaladi. Ya;ni qalb o’zida inson tabiatning oliy va quyi jihatlarini birlashtiradi.


  • “ Qalbshunoslikning “ tasavvufiy unsurlarini umumlashtirgan G’azzoliy , ayni bir vaqtda yurakni tabiiy badan ( lahm ) sifatida ham ifodaladi. Ya;ni qalb o’zida inson tabiatning oliy va quyi jihatlarini birlashtiradi.

Tasavvuf Markaziy Osiyoda keng tarqalgan edi . U ayniqsa G’azzoliy , Ahmad Yassaviy , Sulaymon Boqirg’oniy Bahouddin Naqshband va boshqalar nomi bilan bog’langan.


  • Tasavvuf Markaziy Osiyoda keng tarqalgan edi . U ayniqsa G’azzoliy , Ahmad Yassaviy , Sulaymon Boqirg’oniy Bahouddin Naqshband va boshqalar nomi bilan bog’langan.

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati.


  • E’tiboringiz uchun rahmat.


http://hozir.org
Yüklə 6,25 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə